NIEUWS IN
ADVERTENTIEBLAD.
No. 7.
1872.
Elfde Jaargang.
DONDERDAG 1 'i Eebruarij.
BUITENLAND.
Bolswardsche Courant
i
s
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
om
ge-
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cents van 1—7 regels.
Vervolgens 10 Cent per regel. Overigens
naar plaatsruimte.
Te NizZa viel een gedeelte van de rots; aan wier
voet het stadje gebouwd is, ter neder en verbrij
zelde eenige woningen gedeeltelijk. Onder ande
ren viel een blok van 250 kubieke ellen op het
huis van den heer Thierry, die gelukkig juist met
zijne vrouw afwezig was.
Eene dame, die bij hen inwoonde, bleef onge
deerd en de kamenierdie toevallig de rots naar
beneden zag vallen, had nog den tijd om zich te
redden. Tusschen de eerste waarneming van het
losgaan der rots tot den val, verstreken vier mi
nuten. Eene naaister is bij' de ramp omgekomen
en van een oude vrouw is het been verpletterd,
zij is evenzeer aan de gevolgen bezweken.
Het ongeluk was reeds maanden lang voorzien;
gedurig lieten brokstukken los en men beschuldigt
het gemeentebestuur, dat dit geene voorzorgen heeft
genomen. Onder de gevallen rotsblokken is er een
van 1280 kubieke meters; dit is gelukkig niet in
het stadje teregt gekomen maar op de helling
blijven liggen ware het geheel gevallen, dan was
het zeker tot aan den oever der zee voortgewor
pen en zou dan menig huis hebben verwoest. Een
ander rotsblok dat eveneens in zijn val werd te
gengehouden is 450 kubieke meters.
Bij den pruissischen landdag is een voorstel in
gediend om de huwelijken »op proef” af te schaffen.
Die huwelijken op proef kunnen gesloten worden
door jongelingen, die onder voogdijschap staan en
vóór hun achttiende jaar trouwlost krijgen. Binnen
zes maanden na het sluiten van ’t huwelijk kunnen zij
den knoop weer los maken. Niet dikwijls wordt
van dit regt gebruik gemaakt, maar het bestaat en
wijl het aanleiding kan geven tot ongepaste han
delingen, zal de opheffing wel geen verkeerde zaak
wezen. Trouwlust is een ziekte soms, die iemand
voor een oogenbhk het hoofd op hol kan brengen
en naar een dadelijke bevrediging van dien lust
doen verlangen. Trouwlust kan ook worden opge
wekt en ’t is zelfs niet ónmogelijk jonge mannen
wien men anders geen verstand mag ontzeggen
zóó te verblinden, dal allen, die hen kennen, zich
verbazen over de gemakkelijkheid, waarmee ze zich
lieten inpakken. En hebben ze eenmaal a gezegd,
dan zeggen ze ook al ligt b; ’t huwelijk wordt ge
sloten, de verblinding wijkt langzamerhand en ze
zouden de gedane zaak gaarne ondaan maken. In-
tnsschen is eene echtvereeniging niet maar zoo’n
aardigheidje en dient rnèn zich Zelven en elkander
te beproeven vóór men er toe overgaat en kan
de proef niet beginnen van het oogenblik af, waarop
de verbindlenis wordt aangegaan.
Aan de beerenhistorie van Ruslands keizer wordt
de mededeeling geknoopt, dat de pruissiche geZant,
prins Reuss, eigenhandig twee beeren gedood heeft,
die gereed stonden hem te omhelzen. Maar voor
den prins is dat volstrekt geen bijzonders, hij weet
Het kanaal van Suez heeft reeds eene nieuwe
stad, Azizirge, doen ontslaan, op de noordkust van
het eiland Candia aan de Soendabaai. De turk-
sche regering heeft daar een marine-station aange-
!e»deen dokeen arsenaal eene gieterij met
bijbehoorende ateliers, een stoomzaagmolen, scheeps
werven enz. De oude Zoutmijnen zijn gevuld en
de omgeving is gedraineerd. Het plan voor de
stad is aangewezen een hótel en eene restauratie
zijn in aanbouw, terwijl de bewoners van het eilandje
Soeda dat de haven sluit naar de stad moeten
verhuizenomdat het versterkt zal worden. De
baaiaan de noordzijde door een schiereiland ge
dekt, is uitnemend geschikt om Azizirge eene voor
name zeestad te doen worden, vooral ook als sta
tion en transilo-haven bg de vaart en den handel
tusschen Europa en Indië. De baai van Soenda
is ongeveer 20 uren lang en 5 uren breed, en
hoewel de ingang niet naauwer is, zou AZizirgd
uitnemend geschikt zijn voor krtjgshaven.
bij ondervinding boe met beeren moet worden
omgegaan. De gemsjagers in’t beijersch hoogland
kennen hem allen als »ecn schutter, eenig in zijn
soort”, en die soort moet de beste zijn. Behendig
en koelbloedig, werd hij ook onder de scherpschut
ters in Noord-Duitschland als Zoodanig beroemd.
De turksche gezant heelt er minder goed den
slag van. Hij was ook mee van de partij maar
terwijl hij tien oogenblik was gaan zitten om eens
op zijn turksch een paar trekjes uit zijn pijp te
halen kwam een beer hem dat genot bederven
door zijn regterhand voor altijd onbruikbaar te
maken.
In den nacht van 23 Dec. I.I., kort na liet ver
trek uit de haven van Buenos-Ayres hoorden dd
passagiers van het italiaansche stoomschip Amerika/
die zich juist om de aanstaande Kerstdagen in bij
zonder groot aantal aan boord bevonden en waar*
Sedert ’s pausen onfeilbaarheid tot dogma verhe
ven en’s pausen gebied met het koningrijk Italië
vereenigd werd, komt de worsteling tusschen kerk
en staat steeds meer aan den dag staan partijen
in toenemende heftigheid tegenover elkander. Hoe
zuiverder het verlangen der kerk en de bedoeling
van den staat wordt uitgesproken, hoe duidelijker
het wordtdat de oude banddie beiden eens
verbond onbruikbaar is gewordenterwijl het
trekken aan dien band door kerk en staat in te
gengestelde rigting, hern moet doen breken.
Hiervan geeft ook de toestand in het jonge
duilsche keizerrijk Duitschland getuigenis. Oud
tijds was het keizerrijk de steun der kerk, ook al
gebeurde t soms, dat de keizer een vijandige hou
ding aannam tegen het hoofd der kerk. Het ban
vonnis der kerk over den keizer uitgesproken
ontsloeg de onderdanen van alle gehoorzaamheid
en maakte hem magteloos En waar er scheuring
kwam in de kerkwaar velen aan de kerk de
gehoorzaamheid opzeiden, daar achtte zich de kei
zer verpligtook met geweld die scheurmakers
terug te brengen. Zoo steunden paus en keizer
elkander beurtelingszoo was, gedurende de mid
deleeuwen de keizer afhankelijk van den paus;
zoo stonden ten tijde en nog ruim eene eeuw na
de kerkhervorming keizers gereed om den paus te
handhaven in wat beschouwd werd diens regt te
zijn. Staatkunde en kerkbelang waren naauw ver
bonden en dooreen gemengd.
Na den munsterschen vrede had Duitschland
geen keizer meer, die voor de kerk het zwaard
trokmaar ook toen Jozef II zich aan den in
vloed der kerk wilde onttrekken, moest hij onder
vinden dat ze hem nog te magtig was.
Gelijk in zoo veelbragt du fransche overheer-
sching onder Napoleon I verandering ook in Duitsch-
lands toestand. Het keizerrijk hield op te bestaan
en na Napoleons val was de duitsche bond niet
wat het keizerrijk was geweest. Met den tijd en
met de menschen was de staalkundige verhouding
tusschen de verschillende rijken en rijkjes veran
derd de begrippen omtrent hel regt van den
mensch tegenover staat en kerk ondergingen be
langrijke wijzigingen. Ook de bond werd’ losge
maakt en na een kleinen tijd van spanning werd
de fransche oorlog het middel lot herstel van het
keizerrijk, en ook tevens oorzaak, dat de paus
het laatste overblijfsel van zijn gebied verloor.
Hoeveel is er alzoo niet veranderd. De paus
geen wereldlijk vorst meer en op den duitschen
troon een protestantsch keizer. Bovendien, de re
gering van den magtigsten slaat in het rijk eene
protestantsche regering. In het oog van hen nog-
tansdie zoo gaarne den middeleeuwschen toe
stand zouden terugzien was dit alles geen belet
sel om te verwachten dat het nieuwe keizerrijk
Zou zijn als het oude, steun en hulp van
pausdom. De ultramontanen in Duitschland ge
die verwachting niet onduidelijk te kennen
(laar von Bismarck geen roeping gevoelt
eene kerkgenootschap boven het %ndere
koste van het andere te bevoordeelen
den beeren ultramontanen in
lijk gezegd hoe hij over hen en hunne bedoelin
gen denkt, en nu zijn die beeren boos.
De gemoedsrust van hen, die niet onverschillig
zijn omtrent hetgeen er zoo al in de wereld ge
beurt, wordt op een harde proef gesteld. Ver
draagzaamheid en liefde zijn voor velen ijdele klan
ken geworden en tegenover vele anderen moeten
ze met zorgvuldigheid worden toegepast, ’t Is de
oude strijd niet om den godsdienst maar
kerkelijke begrippen en vormen om magt en
zag, en in dien strijd vergeet men de hoofdzaak:
hebt liefde onder elkander. Reeds sedert eeuwen
bleek het vergeefsche moeite, den menschelijken
geest te willen binden toch geeft men de pogin
gen daartoe niet opnemende als bondgenooten
onkunde en onwetendheid. Maar ’t is niet meer
zoo gemakkelijk onkunde en onwetendheid alge
meen te doen heerschen vooral daar niet waar
de staat zich de ontwikkeling der jeugd aantrekt.
Want de staat is overtuigd dat domme burgers
die niet anders gaan kunnen dan aan den leiband
van anderen, de welvaart niet kunnen bevorderen.
Zelfstandige, zelfdenkende en zelfwillende menschen
zijn voor den staat de hechtsle steun en alleen
daar waar de kerk een verkeerd begrip huldigt om
trent ’s menschen bestaan en bestemming, komt zij
in dit opzigt met den staat in een niet te vermij
den strijd. Dat die strijd noodig is, is bedroevend,
omdat hij zoo dikwijls met verbittering gevoerd
wordt en tot verbittering leidt; maar dat de man
nen van het »gij zult gelooven” voet voor voet
zullen moeten wijken voor die anderen, wier leuze
is »de letter doodt maar de geest maakt levend,”
is zeker.
het
gaven
en
om het
en ten
heeft hij
den rijksdag duide-
