ADVERTENTIEBLAD.
NIEUWS- EN
1872.
Elfde Jaargang.
No. 10.
BUITENLAND.
DONDERDAG 7 Maart.
1
ij'l
F
Bolswardsche Courant
4
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Gents per 3 maanden.
Franco per post 95 Gents.
’t nog drukker dan de
vertoonden zich toen geen
I
l|,
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cents van 1—7 regels.
Vervolgens 10 Gent per regel. Overigens
naar plaatsruimte.
gegrepen en op nieuw aan de beleedigingen en ruwe
bejegeningen der opgewonden menigte overgeleverd.
Achtenswaardige grijsaards en zelfs aanzienlijke da
mes deelden dit lot. De politie schijnt bijna ge
heel werkeloos te Zyn gebleven want eerst lang
zamerhand en door tusschenkomst van bemidde
lende personen verspreidde zich het volk.
’t Is zeker zeer te betwijfelenof Ghambord al
die drukte wel waard is.
Een meer treffend tooneel had men te Londen.
Een nationale dankzegging had er plaats voor de
herstelling van den prins van Wales. Een plegtige
optogt naar de kerk was daarvan onafscheidelijk
en die optogt weder bragt de nieuwsgierigen op
de beenen nieuwsgierigen heeft Londen vele.
Reeds te 7 uur in den morgen begon men zich
van een goede plaats te voorzien in de straten
waar langs de processie zou passeren, en toch zou
die zich eerst te 12 uur vertoonen. Toen dat uur
was gekomen hoorde men een oorverdoovend ge
juich en daarboven het gelui van tal van klokken.
Jaar nadert de stoet. Een voor- en achterhoede
van ruiterij en in 9 rijtuigen de koninklijke fami
lie, kamerheeren en eeredames, enz. enz. De ko
ningin ziet er uit als een gelukkige moeder de
prinses van Wales als een gelukkige gade, de prins,
nog wat bleek, heeft een ferme en kloeke houding.
In de ruime Paulskerk heeft de godsdienstoefe
ning plaats. Bij het binnentreden der koninklijke
familie laat het orgel het »God save the Queen”
hooren, daarna wordt het Te Deum gezongen. De
aartsbisschop van Canterbury spreekt naar aanlei
ding van Rom. Xll 5. In dezelfde orde werd
daarna de kerk door den stoet verlaten.
Ónmogelijk is ’t de pracht te beschrijven, waar
mee Londen op dien dag was getooid. Vlaggen
wimpels en guirlandes en daar tusschen toepasse
lijke zinnebeeldige voorstellingen verdrongen schier
de een den ander. En ’s avonds vertoonde Londen
zich door een bijna algemeene illuminatie als in een
zee van licht. Vooral de Paulskerk was prachtig
verlicht. Drie kransen van scheepslantaarns, groen,
wit en rood, omslingerden den koepeldom. Ze wa
ren ontstoken door een dozijn rappe zeelui. Bo
vendien werd de calhedraal bij afwisseling verlicht
door Bengaalsch vuur van den dom, en door kalk-
licht van uit de naburige huizen.
Geen rozen zonder doornen, 't Was niet te ver
wachten dat een paar millioen menschen zouden
bijeen zijn in eenige weinige straten zonder dat
ongelukken zouden plaats hebben. Een stellage
nabij Malborough House stortte in: ’t gevolg van
een paniek; en daarbij ontvingen verscheidene
personen letsel. In St. James Park brak een
zware boomstam af, waarop een twintigtal jongens
gezeten waren; eenige van die bekwamen zeer
ernstige kwetsuren. Een aantal personen werd
doodgedrukt, vertrapt, of vielen uit vensters. In
’t geheel lelt men een 50 of 70 accidenten ver
scheiden met noodlottigen afloop. Alle eer in-
tusschen aan de overheid voor hare doeltreffende
voorzorgsmaatregelen. Zij had om slechts iets
te noemen alle stellages en balkons vooraf doen
keuren. Aan hare activiteit en goede zorgen is te
danken dat men niet veel grooter ongelukken te
betreuren heeft.
waren door de vensters. Stokslagers en kieleman-
nen deden vervolgens een aanval op de mannen
die »een wettige en ordelievende manifestatie” kwa
men houden aan deze trokken terug en de ka-
vallerie veegde ’t plein schoon. Nu verscheen een
hoop gemeen met een witte vlag, en onder ’t ge
roep leve Ghambord I werd een aanval gedaan op
de taverne Bavaria en weer kwamen stokken en
steenen in beweging.
's Maandagsavonds was
vorige avonden, maar er
stokslagers. Onder aanhoudend geschreeuw en gesis
trok de uil duizenden bestaande drom sommige
straten door. De woning van den burgemeester
had een geduchten aanval te weerstaan schier
alle glazen werden ingegooid en de poort van bo
ven tot beneden met slijk bemorst. Bij den wet
houder van den Bergh Eisen handelde men even
zoo. Bij nog meer personen en bij gestichten van
de paters jesuïlen toonde de menigte op gelijke
wijze zijn afkeer van heele vensterruiten. Gendar
mes met bloote sabel dreven soms weer een troep
voor zich uitmaar waar ’t hun al glukte eenige
personen in hechtenis te nemen moesten zij ze
weer laten loopen want het volk verloste ze uit
hunne handen. Bij al die beweging kreeg menig
een een kwetsuur als aandenken aan de aardig
heid dat hij het standje had meegemaakt.
Ghambord begreep dan toch eindelijk, dat zijne
tegenwoordigheid in Antwerpen wel wat veel drukte
veroorzaakte en hij is naar ons land overgeko
men. Een paar dagen vertoefde bij te Dordrecht,
en men heeft er hem laten thuis komen en uit
gaan, precies alsof hij een gewoon roensch was en
zonder dat men noodig oordeelde, ten zijnen be
hoeve zoo’n straatrumoer te maken.
Die beweging te Antwerpen is intusschen niet
zonder beteekenis zij getuigt van den geestdie
de bewoners bezielt. Zij is een teeken des tijds
eene openbaring van het streven der volken naar
meer zelfstandigheid en losmaking van alle onna-
tuurlijke politieke en kerkelijke banden.
De deputatie uit Rijssel had een door haar niet
gewensclite tehuiskomst. Reeds lang vóór dat de
trein was aangekomen was het station bij Rijssel
als belegerd door eene dreigende republikeinsch ge
zinde menigte, die zich met het uitgalmen van de
Marseillaise en andere liederen van dat allooi den
tijd verdreef. De overheid, gevaarlijke botsingen
vreezende had den stations-chef uitgenoodigd, de
deputatie niet op de gewone plaats te doen uitstap
pen, maar haar in de gelegenheid te stellen, zich
ongemerkt door de straten te verspreiden.
De anti-Chambordisten hadden echter delist be
merkt, en stormden nu onder het gebrul: «leve
Thiers I leve Gambetta I leve de republiek I” naar
zeker punt, waar juist de legitimisten uit den trein
waren gestapt. Aan eenigen dezer gelukte het
zich nog ijlings te bergen, door in eene of andere
steeg te verdwijnen of een rijtuig te bereiken
.dat achterhaling ónmogelijk maakte: de overigen
werden echter uitgejouwd, beleedigd en zelfs mis
handeld. »Weg met de reactionairen en zamen-
zweerders! Over de grenzen met hen! Leve Thiers!”
klonk bet tot afwisseling der met schorre stemmen
telkens herhaalde Marseillaise. Sommige legitimis
ten welke in htinne rijtuigen hadden plaats ge
nomen om zich heen te spoeden, werden nog aan-
Wat er door een enkel mensch rumoer kan ver
wekt worden als anderen dwaas genoeg zijn om
zijne tegenwoordigheid aan te grijpen als eene
oorzaak van bewegingis in de vorige week in
Antwerpen gebleken. De graaf van Ghambord
was daar en de Antwerpenaren liepen om dien
eenen man te hoop, terwijl uit Frankrijk en
Duitschlaud te Antwerpen mannen kwamen om
nu ja omdat het in hun belang zou zijn dat
Ghambord koning werd van Frankrijk. Uit Rijs
sel kwamen er wel 250 en ze bragten een mooi
vaandel meewaarop witte leliën waren gebor
duurd en waarvan de stok een meesterstuk van
ïilversmidswerk is.
Ook in deze beweging wordt alweder de kerk
gemengd. De kerkdijken beloven er zich heel wat
van, als Hendrik V op Fraukrijks troon mogt ko
men. Dat inmengen van de kerk in de politiek
bleek ten allen tijde regt geschikt om de gemoe
deren in onrust te brengen. Het volk schoolde in
Antwerpen te zamen en ook hier kwam de kerke
lijke hartstogt weer in ’t spel. Eenige dagen ach
tereen was Antwerpen het tooneel van volksop-
loopen en hoorde men bij afwisseling kreten vóór
«n tegen Ghambord maar ook vóór en tegen de
geestelijkheid. De gewapende magt en de politie
moesten al hun kracht ontwikkelen om de menigte
te beletten tot uitersten over te gaan. Zaturdag
den 21 February werd in het Café des Arcades
een talrijke bijeenkomst gehouden en daar werd
besloten om »met kalmte en onpartijdigheid” te
onderzoeken wat in Antwerpen voorviel. De wet
op de vreemdelingen zou met onpartijdigheid wor
den toegepastde burgers eischten dat ook ten
opzigte van Ghambord. En daar de straten door
de gewapende magt versperd waren zouden de
burgers die alle wanorde wilden vermijden zon
der van hun regt af te zien eiken avond op de
Place de Verte een wettige en vredelievende mani
festatie houden.
De menigte ging dan ook daarheen, en liet dan
eens de Marseillaise hooren en schreeuwde dan
weer: Weg met Ghambord! De straten, die op
het plein uitkomen, waren afgezet door gendarmes
te paard en te voetdoor eene afdeeling politie
agenten en de stedelijke brandspuitgasten. Maar
op bet plein kwamen ook die riepen Leve Cham-
bord en onder dezen was een bende stokslagers,
die met een franc per hoofd betaald werden. Er
werden dan ook slagen uitgedeeld, waarvan som
mige gevoelig genoeg aankwamen. Ook had men
’t op de glasruiten der huizen verzien.
Omstreeks 10 uur werd voor een taverne of herberg
een groep personen door een bende stokslagers aange
vallen, zij gingen naar binnen en de deur werd geslo
ten, waarop de stokslagers de ruiten verbrijzelden. Nu
bezette de gewapende magt het plein maar niet
zonder tegenstand te vinden en eerst tegen 11 uur,
nadat op verschillende punten gevechten waren ge
leverd ging de menigte uiteen.
's Zondagsavonds dezelfde tooneelen. Bij 't einde
van het lof was weer een groote menigte op de
Place de Verte zamen gekomen. De stokslagers
waren present en een aantal personen in kielen
gekleed, wierpen de steenen waarmee zij gewapend
