NIEUWS- EN
ADVERTENTIEBLAD.
Twaalfde Jaargang.
1873.
No. 15.
DON DE RD AG 10 April.
BUITENLAND.
L
[I
Bolswardsche Courant
JA
een
Dat hij
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
1.
ADVERTENTIEPRIJS 50 Gents van 17 regels.
Vervolgens 10 Gent per regel. Overigens
naar plaatsruimte.
getreden. Ergernis wekte hetdat het huwelijk
voltrokken werd in de lievelingsverblijfplaats der
in ’t vorig jaar overleden hertogin. Als eenige
getuige van dit huwelijk fungeerde een lid van
het meininger tooneelgezelschap, die algemeen voor
een intiem vriend van mej. Franz doorgaat. Toen
de dochter uit het eerste huwelijk van den hertog
kennis van het gebeurde kreeg, barstte zij in tra
nen uit. Dat de erfprins, die zich op reis bevindt,
bij zijne terugkomst alles behalve aangenaam ver
rast zal zijn, is tamelijk zeker. De hertog is thans
47 jaar en dit is zijn derde huwelijk.
Drie kamers gereed makeneen souper voor
drie personen en voor den trein van 5 uur een
wagen aan ’t station Immelborn. Aldus luidde een
telegram dat bezorgd werd aan de villa van den
hertog van Meiningen in de badplaats Liebensten.
En het geschiedde alzoo.
Hertog George kwam met genoemden trein en
betrok de villa; een oogenblik later kwam een rijtuig
waarin ds. Wolf van Schwenia op de villa aan.
Men meende dat de hertog den predikant uitgenoo-
digd had om hem den avond gezelschap te houden.
Den volgenden morgen werd men gewaar wat hij
in de villa gedaan had, want in het officieele blad
verscheen de aankondiging: Zijne Hoogheid hertog
George van Sachsen-Meiningen is den 18den dezer
met de hoftooneelspeelster mej. C. Franz die tot
vrijvrouw von Helburg is benoemd, in den echt
voor ons uit, en ondanks alle moetjelijkheden van
het terrein en het fanatisme der bewonersdie
hen beschermen, kunnen zij niet aan uwe volhar
dende en krachtige vervolging ontsnappen. Over
al waar gij hen zult bereiken zult gij nieuwe
lauweren plukken. Uwe discipline en uw moed
zullen voor altijd de vrijheid verzekeren en alvo
rens naar uwe haardsteden terug te keeren zult
gij uw vaderland den vrede hebben geschonken
waaraan het zoo zeer behoefte heeft”.
Zulke taal doet den soldaat goed als hij ze
hooren wilmaar als 't hem overigens niet naar
wensch gaatschat h'y een praatjo ook al niet
hooger dan een praatje en de Carlisten hebben 't
wel al zoover gebragtdat ze voor praatjes niet
meer op den loop gaan. En zoo wroet de natie
in hare eigene ingewanden hoe lang nog 1
Uit Spanje komen bedroevende berigten. De
toestand is er van dien aarddat er vooreerst
nog wel geen ander dan treurig nieuws van ver
nomen zal worden. Sedert eeuwen bestuurd door
slechte koningen en koninginnenwerd wel de
volkstrots gevoed en Amerika’s schatten bevorder
den de zucht tot het zalige niets doen. Daarbij
kwamen de domheid en het bijgeloofwaartoe
het volk verviel tengevolge van een zich over
alles uitstrekkende priesterheerschappij. Eene zoo
laag gezonken natie vermogt geen Amadeus uit
de ellende op te beuren zij zelve verijdelde zijn
pogengehoor gevende aan de inblazingen van
lieden die spreken van goddelijk regt en specu
leren op de hartstogten der domme menigte.
Volgens berigtenwaarvan het echter twijfel
achtig is of men ze vertrouwen kan, kwamen on
langs te Barcelona twee boden uit Bergaeen
stadje in den noordelijken uithoek der provincie
Barcelona aan de Llobregat. Die boden bragten
berigtdat het stadje geheel door Carlisten was
omringd en dringend behoefte bad aan hulp; sedert
zes weken toch had zich geen regeringsuniform
in den omtrek vertoond en daar de Carlisten in
Ripoll twee kanonnen hadden in handen gekre
gen waren ze voor kleine plaatsen gevaarlijk.
Den volgenden dag kwam berigtdat het stadje
was ingenomen de Carlisten hadden zich even
als te Ripollvan petroleum bediend en verschei
dene huizen in brand gestoken 500 ingezetenen
werden gevangen gemaakt. En geen regerings
troepen verschenen om den moedwil te beteugelen,
het leger lijdt aan gemis van discipline.
[let ministerie deed toch iets. Het rigtte
manifest aan het volk hetwelk dus eindigt
«In eene repnbliek is de medewerking van alle
burgers noodig wil zij eene waarheid zijn. Elk
burger wete dat hij, voor de republiek strijdende,
strijdt voor eigene waardigheid en voor zijne na
tuurlijke regten. De liberale partij mag niet ver
geten dat de gulden vrijheid, aan welke zóó vele
offers zijn gebragt, onverbrekelijk verbonden is aan
den republikeinschen regeringsvorm. Dat dan de
burgerwachten zich mobiel verklaren dat de vrij
willigers zich wapenen 1 De gewapende burgers
zorgen voor de handhaving der openbare orde en
bewaken huis, haard en bezittingen, opdat de troe
pen, van die diensten ontheven, al hunne krachten
kunnen wijden aan het bestryden der opstande
lingen. Alzoo zullen wij bewijzen dat wij de vrij
heid waardig zijn, welke iedere natie verdient, die
de zorg voor eigen welzijn en vrijheid in eigen
handen neemt. Alleen langs dien weg en door
inspanning van alle krachten zullen wij er in slagen
de republiek, en met haar de vrijheid en het va
derland, te redden.”
Kon 't ministerie nu ook nog maar bewerken,
dat dit manifest gelezen en begrepen werd
Kon het de geesten wakker schudden zoodat die
vrijheid verlangden en de middelen om ze te ver
krijgen en te handhaven, werden in ’t werk gesteld!
Ook generaal Nouvelasopperbevelhebber van
het noorderleger had voor dat leger een reeks
van woorden. Hij sprak zijne troepen aldus aan:
«Soldaten van ’t Noorderleger
«Wij staan gereed een veldtogt te beginnen
deze zal moeijelijk zijn, maar, naar ik hoop,
slechts van korten duur. Uwe vijanden te Mon
real en Aranaz door een handvol soldaten der re
publiek geslagen, vlugten, door schrik vermeesterd,
De Zwitsers weten wat zij willen en spreken
het openlijk uit. De oud-katholieke vereeniging
te Zurich, heeft, met het oog op de oud-kathol'ieke
gemeente, die er eerstdaags zal worden gevestigd,
het volgende programma vastgesteld
le. De gemeente protesteert tegen het leerstuk
der persoonlijke onfeilbaarheid van den paus en
tegen de verkondiging daarvan in kerk en school.
2e. Zij verklaart zich geheel onafhankelijk van
het pauselijk gezag.
3e. De geestelijken, onder haar arbeidende,
zullen de stellige belofte afleggen dat zij geener-
lei verkeer zullen honden met de hoogere geeste
lijkheid van het pausdom.
4e. De gemeente verklaart van hare zijde, dat
zij hare geestelijken zal beschermen tegen de room-
sche Curie.
5e. De gemeenteleden leggen de stellige belofte
afdat zij aan het oud-katholieke geloof getrouw
zullen blijven.
Dit programma zal ter onderteekening aan de
leden der gemeente worden voorgelegd en daarna
aan de hoogste autoriteit worden toegezonden
teneinde op grond daarvan de erkenning en onder
steuning der regering te vragen.
In verband met het plan tot stichting eener
oud-katholieke gemeente te Zurich, wordt nog van
daar gemeld, dat de heer Keiler, landamman te
Aarau weldra in genoemde stad wordt verwacht.
De reden zijner komst is deze: hij zal in een groote
volksvergadering een voordragt houden over de
dringende noodzakelijkheid om zich krachtig te
verzetten tegen het streven der nltramontaansche
partij en de pogingen door haar in het werk ge
steld om op de regten van anderen inbreuk te
maken.
De justitie heeft den booswicht ontdekt, van
wien de lombardhouder te Oldham het kistje ont
ving, waarin een pistool was verborgen. Die boos
wicht was de lombardhouder zelf. Den onge-
teekenden brief had hij zelf geschreven en aan
zich zelven gerigt. Hij heeft bekend, reeds sedert
jaren gewoon te zijn, met zich zelven,door middel
van naamlooze brieven te corresponderen.
Dat hij zeer bang voor zich zelven wasblijkt
Een telegram uit Nieuw-York van 1 April meldde:
De stoomboot Atlantic, waarop zich 1000 personen
bevonden, is vergaan op de kust van Canada;
700 personen zijn daarbij verdronken.
Dit korte berigt kreeg de volgende uitbreiding.
Drie of vier passagiers, 1ste klasse zijn gered.
Eene dame is dood gevroren in het want gevonden.
De supercarga behoort onder de verongelukten.
De te Halifax aangekomen passagiers deelen hart
verscheurende bijzonderheden mede. De passagiers
van het voordek waren ten getale van 850 die
der 1ste klasse ten getale van 30. De equipage
was 144 man sterk. Bovendien waren er 14 pas
sagiers heimelijk aan boord zonder te betalen.
Op de reis waren twee kinderen geboren. Van
de 1038 personen zijn slechts 300 gered.
De derde stuurman de heer Brady kwam te
Halifax aan en rapporteerde dat de Atlantic Dings-
dag te 2 uur na middernacht op Meagher’s (lead,
in Prospect Harbourstootte. Kapitein Williams
was te middernacht naar beneden gegaan onder
stellende dat het vuur van Hamborough op 39
mijlen afstand was, in peiling N. N. W. Het
was duister, maar niet mistig. Het schip stootte
verscheiden keeren. De kapitein en de heer Brady
begaven zich in allerijl naar het deken trachtten
de booten’ te kappen; zij slaagden er echter slechts
in om er één buiten boord te brengenwaarin
juist twee vrouwen hadden plaats genomen toen
het volk er op toeschoot en de boot vulde. De
stoomboot viel plotseling op zij zonk eenige mi
nuten nadat zij aan den grond gekomen was en
sleepte de boot, met allen die er zich in bevonden,
mede. Een] deel van het tuig bleef boven water,
door middel waarvan alsmede door behulp van
touwen 250 personen er in slaagden een klip te
bereiken. Aan boord van het stoomschip bleven
750 personen achterde meesten bevonden zich
in de kooijen. Allen kwamen om. Geen enkele
vrouw, geen enkel kind werd gered. Zij, die zich
op de klip bevonden, bragten er ter naauwernood
het leven af; het water steeg zoo hoog, dat allen,
die zich op de rots bevonden gevaar liepen van
te verdrinken. Zij werden echter in tijds door
een visscherman gered. De eerste stuurman bleef
tot het laatste oogenblik aan boord van het stoom
schip en verdronkterwijl hij in het tuig zat.
Schip en lading zijn tolaal verloren. Men onder
stelt, dat het schip schade aan de machine had.
