NIEUWS- EN
ADVERTENTIEBLAD.
1873.
ng.
No. 33.
H
j
Twaalfde j aar ga
BUITENLAND.
DONDERDAG 14 Augustus.
j
wordt het vol-
niet zoo
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cents van 1—7 regels.
Vervolgens 10 Cent per regel. Overigens
naar plaatsruimte.
Bolswardsche Courant.
Olifanten zijn voor ons geen geheel onbekende
schepsels meer. Van zulk een reus wordt het vol
gende verteld.
Deradjah van een der kleine indische rijken, die
onder het protectoraat van Engeland staan, toonde
zich een vurig bewonderaar van de engelsche be
schaving. Hij had de engelsche taal geleerd en
kreeg van den onderkoning van Engelsch-Indie te
Calcutta eens een deel van de Edinburgh Review
ter lezing. Toen hij het terugbragt, maakte hij de
opmerking dat er veel moois in stond, maar toch
ook veelwaarvan de zarnenhang ontbrak. Op
eene bladzijde las hij van de jagt op oerang-oetangs
en sloeg men ’t blad om, dan was daar niet het
einde van dat jagtverhaal, maar werd er over Ma
ria Stuart gesproken. De onderkoning lachte eens
hartelijk, nam een prachtig vouwbeen met kunstig
bewerkt handvaten sneed de nog verbondene
bladen door, ’t Kwam den radjah als een wonder
voordat men den binnenkant van die bladen
had kunnen drukken, zonder ze eerst van elkander
te scheiden maar de onderkoning legde hem het
geheim uit. De radjah gaf verder als zijn voor-
Te Chamberry is 1.1. Zondag eene dame door
den bliksem gedood. Met haar echtgenoot en diens
broeder had zij bij het losbreken van het onweder
eene schuilplaats willen zoeken onder een boom
maar naauweiijks had het drietal dien bereikt, of
deze werd getroffen en alle drie stortten ter aarde,
mevrouw de Bruel om niet weder op te staan.
Bij de lijkschouwing bleek, dat de bliksem hoogst
waarschijnlijk geleid is geworden door de sieraden
van edel metaal die zij droeg liaar oorbel en
medaillon droegen daarvan de sporen. Hare schoe
nen waren van hare voelen gerukt en haar japon
op enkele plaatsen verbrand op andere als met
een schaar doorgeknipt. De lieer de Bruel was
slechts eenige oogenblikken doof van den schok
en zijn broeder uren lang lam in den regterarm.
spoedig ging ’t om de gekwetsten los te maken
uit de verwarde massa hout en ijzer. De lijken
der drie passagiers in den voorsten waggon waren
onkenbaar; naauweiijks vond men de menschelijke
gedaante er in terug. De bekende sir John Anson
was onder de dooden. Een zekere heer Wark
die zelf ongedeerd vrij kwamverloor van vier
kinderen er drie, terwijl ook zijne dienstbode ge
dood werd en zijne vrouw een been verbrijzeld
was. Eene oude dame werd met de helft van t
rijtuig waarin zij zat, over een muur geworpen
en vérder door ’t dak van eene aangrenzende ijzer
gieterij. Een kind van drie jaar, ernstig gekwetst,
zat zóó vast tnsschen gebroken houtwerk dat
het eerst na een uur tobbens kon verlost worden;
al dien tijd vervulde ’t de lucht met zijn pijn
lijk geschrei. De meeste lijken waren afgrijselijk
verminkt. In ’t geheel telde men elf dooden en
een dertigtal wier kwetsuren van bedenkclijken
aard zijn.
Een mededeeling van bijzonderheden als deze
biedt geen aangename lectuur. Zij kan echter
nuttig zijn om allen, op wie bij't spoorwegver
keer verantwoordelijkheid rust, tol voorzorg enj
waakzaamheid aan te sporen.
Op ’t oogenblik dat zoovele duizenden in Lon
den zich gereed maken om rust of jagtvermaak te
gaan zoeken in de heerlijke Schotsche Hooglanden,
heeft 't ontzettende ongeluk, aan den schotschen
expres-trein te Wigan overkomen, een dubbel pijn
lijken indruk gemaakt. De bijzonderheden, die de
bladen thans omtrent deze ramp meedeelen zijn
dan ook ijzingwekkend genoeg om menigeen van
spoorwegreizen af te schrikken.
Hoe ’t ongeval veroorzaakt werd, is nog zeer raad
selachtig. De trein passeerde in vollen vaart 't sta
tion te Wigan. Plotseling schijnen de zeven ach
terste waggons losgeraakt te zijn en terwijl ’t
voorste gedeelte van den trein ongedeerd door
stoomde, een zijlijn te zijn opgeloopen, die achter
T station van Wigan omloopt. Waren zij op die
zijlijn in de rails gebleven, zoo zou 't kwaad niet
groot zijn geweest. Maar ze verlieten de rails en
vlogen in dollen vaart, na letterlijk een sprong in
de lucht te hebben gemaakt, tegen de achterzijde
van ’t station aan.
De verwoesting laat zich niet beschrijven. Van
een houten wachtershuisje was geen spoor meer
te vinden en een der pilaren van ’t stationsdak
was weggerukt. Van’t voorste rijtuig waren slechts
de vloer en de wielen heel gebleven sommige
andere waggons waren geheel lot splinters gesla
gen. Uit een vormelooze massa puin klonken de
hartverscheurende kreten der stervenden en ge
kwetsten. De duisternis -- ’t was 1 uur des nachts
verhoogde nog ’t akelige van ’t tafereel.
Spoedig was hulp aanwezig. Maar
In den namiddag van 28 Julij ontlastte zich
boven het beijersch stadje Immenstadt en omstre
ken een allerhevigst onweder, gepaard gaande met
stortregens zooals men zich niet herinnerde, ooit
te hebben bijgewoond. Binnen weinige oogenblik
ken trad de Reinbach builen hare oevers en stond
het water meer dan 10 voet hoog op de markt
en in de benedenstad. Hoornen werden door de
kracht van het afstroomend water ontworteld
huizen omvergeworpen en met al wal er in was
vernield en verbrijzeld. De bewoners van de be
nedenstad hebben daarenboven veel geleden, vooral
de eigenaars van winkels en magazijnen, die mee-
rendeels al hun voorraad te loor hebben zien gaan.
Acht personen hebben daarbij het leven verloren
hiervan heeft men zich overtuigd door het aan
treffen hunner lijken maar men vreest voor nog
veel zwaarder onheilen des daags na het onwe
der werden nog 57 personen vermist. De toege-
bragte schade is buitengewoon groottot heden
echter weet men nog niet waarop zij mag worden
begroot.
In Amerika worden spoorwegreizigers soms nog
door andere gevaren bedreigd. De machinist van
den spoortrein, die den 22 Julij den weg aflegde
over de Chicago-Rock Island and Pacificbaan, welke
trein 2000 dollars en drie vaten kopergeld mede-
voerdezag op eene afgelegene streekop 60
meter vóór zich de rails opnemen. Terstond
trachtte hij te stoppen en te remmen maar op
hetzelfde oogenblik werd een bui van kogels op
hem afgezonden en viel hij dood neer. De trein
hield stil en eenige gemaskerde kerels schoten toe
en geboden den conducteur den bagagewagen te
openen terwijl zij dreigden iederen reizigerdie
het waagde het hoofd naar buiten te steken, neêr
te schieten. Daarop namen zij uit de goederen
wagens wat hun goeddacht en reden vervolgens
in snellen draf weg. De gansche aanranding duurde
nog geen tien minuten 5000 dollars zijn uitge
loofd voor de ontdekking der roovers. In den
trein waren 30 chinesche studenten die in hun
vaderland van de amerikaansche beschaving zullen
kunnen spreken.
De spaansche regering neemt krachtige maatre
gelen velen prijzen haar deswege. Onder de
troepen komt een betere geest. Maar er is
daar zooveel in de war en er komen van daar
zulke verwarde berigten dat we voorloopig van
hel ongelukkige land nog maar zullen zwijgen.
De geest, die thans in Frankrijk de heerschende
is openbaart zich in bedevaarten en ook in het
slichten der kerk aan het -heilige hart gewijd
op den Montmartre In het land van vrijheid
gelijkheid en broederschap wordt thans onverholen
de leer verkondigd »De gelijkheid der ecredien-
sten welke de katholieke kerk met het protestan
tisme en de overige secten op ééne lijn stelt, is
uil een menschelijk en uit een politiek oogpunt
een absurditeit (ongerijmdheid). Het is de pligt
eener verstandige regering hare achting voor de
kerk te bewijzen en de secten hebben niet het
regt zich over eene ongelijkheid te beklagen die
in de natuur der dingen ligt. Men zou kunnen
aanvoeren tegen de liberale katholieken die niet
wilden dat de regering officieel den katholieken
godsdienst eer bewijst? dat in het onderhavige ge
val (de Montmartrekerk) de katholieke godsdienst,
wiens priesters vermoord zijn alleen regt op een
officiëele en schitterende voldoening heeft. Maar
het is beter de beginselen te handhaven en te
zeggen Naar de kerk is de staat slechts eene
bescheiden korporatie. Het is derhalve niet het
zelfde of men met de kerk of met een andere
magt, of een andere korporatie onderhandelt. Men
moet met de kerk als met een hoogerc magt on
derhandelen.”
De paus heeft dan ook verzekerd er nooit aan
getwijfeld te hebben, dat de zon der regtvaardig-
iieid zal opgaan over Frankrijk. De bedevaarten
toch leveren een schouwspel op, engelen en men-
schen waardig. Pius voorspeltdat aan de heer
schappij der dwaling een einde zal komen en
Frankrijk in zijn grootheid en roem hersteld worden.
De abbé St. Ange Lièvre te Lyon laat in die
schoone harmonie weer een wanklank hooren. Hij
schreef aan den aartsbisschop »lk ben priester in
het diocese van Lyon en als zoodanig heb ik de
eer u te berigten dat ik met hart en ziel mij
vereenig met de groote katholieke hervorming
die in Duitschland en Zwitserland zoo moedig aan
gevangen is Ik ben er werkelijk diep van over
tuigd dat het tegenwoordig katholiek systeem
een oorzaak is van democratie en van ongeloof
voor de volken die er onder gebukt gaan en
daardoor een oorzaak van verval. De krachtige
en hartverheffende lessen van het Evangelie wor
den niet meer onderwezen en begrepen maar in
hare plaats vervullen thans beuzelachtige en be-
lagchelijke devotiën de gemoederen en onder alle
standen, van den laagsten tot den hoogsten, wordt
stout en waanzinnig bijgeloof voortgeplantdat
het oude heidendom waardig zou zijn. De kerk
van God is de speelbal van een coterie van eer
zuchtige of dweepzieke mannen die om zich de
aardsche heerschappij te verzekerende regtrna-
tige wenschen der moderne maatschappij tegen
gaan. Hun wetboek is de syllabus hun doel de
onwetendheid der massa en het bijgeloof”.
De abbé schreef nog meer; uit het bovenstaande
blijkt echter reeds, dat hij een van de weinigen
in Frankrijk is die den moed hebben eene over
tuiging te bezitten en daarvoor uit te komen.
