VERTENTIEBLAD.
NIEUWS- EN AH-
1875
Veertiende Jaargang
No. 11.
BUITENLAND.
DONDERDAG 18 Maart.
iiffliM mm ra
li
t
I
ii
vermogens gewerkt
malen sj
speurd.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cis. van I— 7 regels- Vervol
gens 10 Cent per regel Overigens naar plaatsruimte.
- i
We deelden reeds mededat het pruissische
episcopaat den 5 February eene encyclika heeft be
kend gemaakt, waarbij paus Pins IX ex cathedra
(en dan is de man onfeilbaar) de pruissische wet
ten verklaart te zijn van nul en geener waarde
zoodat de burgers er niet aan zijn gebonden en
<le aan de geestelijkheid zelfs wordt verboden, die
wetten te gehoorzamen. De pruissische regering
anlwoordde hierop met het indienen van een wets
ontwerp, houdende intrekking van de staatstracte-
menten aan roomsch-katholieken. Daarvan zegt
nu weer elk het zijne de hoofden worden warm
gehouden en dat is, volgens wijlen Boerhaave, niet
gezond. Graaf von Frankenberg-Tellowilz, lid van
den duitschen rijksraad noodigde per open brief
de getrouwe katholieken uit, om tegenover de pau-
Sedert half September zijn in den oven der sie-
mensche glasfabriek te Dresden 4 lijken officieel
verbrand. De gemiddelde duur was ruim 1 uur
40 min., een zeer lange duur, omdat bij elke ver
branding verschillende deurtjes ontsloten waren
Van de 80
waren
47 vroeger keizerlijke prefecten onderprefecten
een groot deel
nagenoeg geheel de gendarmerie
Decaz.espre
fect van het departement Indrelegde den ver-
1
in den weg en
het bonapartistisch orgaan
I I J I. Ir? I.
Charente duldtdat de
I van Angou-
na den 25 Febr. uitdrukkingen
•Wij, die altijd de eer van het
selyke encyclika door de ultrainontanen voorge
steld als eene ingeving des heiligen geestes en
daarom verbindend voor’t geweten en strekkende
tot zaligheid, vrijwillig en op ondubbelzinnige wij
ze hunne onwrikbare burgertrouw uit te spreken.
De Voss. Zeilung zegt ronduit dat de paus nu
zoo ver ging van openlijk opstand en revolutie te
prediken en dat de staat zich daartegen verzet en
den paus het reeds lang verscheurde tractaat voor
de voelen werpt. De staat heeft er wel wat schuld
aan dat het zoover kwam, maar, nu’t eenmaal zoo
is. is het beter, dat de staat zijn regt laat gelden.
Het Berliner Tageblatt zegt dat de menschee
zich bedriegen, als zij in het wetsontwerp straf of
dwangmaatregel zien. Een eenvoudige daad van
staa tsreg tel ij ke logica is hetdie reeds lang voor
bereid was en voor welks volvoering de pauselijke
bul eene geschikte aanleiding aanbood.
Het Frankforter Journal ziet in het wetsontwerp
een eersten stap tot scheiding van kerk en staat.
De gordiaansche knoop, de financiële kwestie, wordt
doorgeliakt. De roomsche geestelijkheid zal niet aan
de gestelde voorwaarden voldoen. Haar tractemen-
ten zullen haar wel rijkelijk door de geloovigen
vergoed worden. De ronde vormen en gladde ge-
zigten der geestelijken zuilen, na het invoeren der
wetniet veranderen. Daarentegen moedigt het
lot der enkele priesters, die zich aan destaatswet
ten onderworpen hebben niet tot naleving aan
want zij worden door hunne gemeenten verloochend.
Zeker geven bijna allen de voorkeur er aan hun
tractemenl zich door hunne gemeenteleden te laten
vergoeden en bovendien als martelaren vereerd te
worden. De staat kan de wet niet meer intrekken
en het zal moeten uitloopen op scheiding van kerk
en staatdie den binnenlandschen vrede herstel
len zal.
•Och zegt de Germania «het niet uitbetalen
der tractementen van bisschoppen en priesters in
Pruissen brengt der kerk eene schade toe van
f 1,570.000, dat is ongeveer zooveel als hel kleine
Nederland meer dan eens, in een enkel jaaraan
den pieterspenning opbragt. Als ieder roomsch-
kalholiek in Pruissen 3 silbergrosschen geeft, zijn
de bisschoppen even rijk.”
En als nu elk het zijne er van gezegd heeft,
zullen allen er nog wei niet precies gelijk over
denken, en dat is goed ook, want dan zouden ze
uitgepraat zijn.
•Wie daar zegt: Ik heb God lief, en hij haat
zijnen broeder die is een leugenaar.
Tengevolge van de maatregelen der zwitsersclie
bondsregering waren de katholieken te Bern ver-
pligt hunne kerk ook open te stellen voor de gods
dienstoefeningen der oud katholieken, De katho
lieken wilden echter volstrekt geene gemeenschap
met de oud-katholieken hebben en wendden zich
om hulp tot den protestantschen kerkeraad dia
na ernstige beraadslagingen besloot een barer ker
ken voor de godsdienstoefeningen der katholieken
beschikbaar te stellen. In eene circulaire tot de
gemeenteleden zegt de kerkeraad »Het was en
is ons nog onbegrijpelijkwaarom de roomsch-
katholieken en de zoogenaamde oud-katholieken
die in leersacramenten en godsdienstoefening
zoo weinig of in T geheel niet verschillen niet
dezelfde kerk zouden kunnen gebruiken. Het was
en is eenigzins vreemd dat de roomsch-katholie-
ken wier kerk anders jegens ons en onze kerk
geene verdraagzaamheid kentzich thans tot ons
wendt met verzoek om het medegebruik van een
onzer kerken te hebben. Ook is ons niet bekend,
dat in eenige katholieke stad ooit van de zijde der
roomsch-katholieken zoodanige vergunning is ver
leend. Deze en andere bedenkingen werden echter
ter zijde gesteld door de overweging dat wij niet
te beslissen hebben over de gewetensbezwaren van
onze roomsch katholieke medeburgers dat wij te
genover de onverdraagzaamheid van hare kerk de
verdraagzaamheid der onze moeten stellen, en dat
zij als medeburgers onzer stad aanspraak hebben
op onze hulp." Voorloopig is, in de hoop, dal
katholieken en oud-katholieken nog tot overeen
stemming zullen komende vergunning slechts
tot Pinkster verleendterwijl de kerkeraad nog
uitdrukkelijk heeft verklaard, dat hare handel
wijze niet als een daad van partijschap tegenover
de oud-katholieken moet worden beschouwd.
De derde republiek Frankrijk zal wel weder een
fransche republiek zijn. Een fransche republiek
draagt gewoonlijk de kiemen van bederf reeds van
de geboorte af bij haar, die kiemen ontwikkelen
zich voorspoedig en de republiek wordt niet oud.
Aan het acht geven op en het regelen van op
zich zelve beuzelachtige zaken laat de regering
eener fransche republiek, als ze nog nieuw is, het
niet ontbreken alle soorten van vrijheid acht ze
geoorloofd, behalve die eene soort natuurlijk die
de republiek in gevaar zou brengen. Zoo was ’t
een der meesterstukken van regerings-beleid des
ministers van birmenlandsche zaken dat hij den
verkoop verbood van fotografiën van den jongen
prins Napoleon. Wel wat overdrevene vrees of
dienstijver zal hem daartoe geleid hebben; hij zal
er de republiek niet mee behouden. V....
prefecten (bestuurders der departementen)
■of ambtenaren waaronder echte bonaparlisten
bijna alle, mindere ambtenaren
der maires en i
zijn op de hand van Chislehurst.
fed van liet departement Indrelegde den ver
koop van het zeer gematigde republikeinsclie blad
van dat departement beletselen
begunstigt dien van I
dat de Kamer en alle republikeinen door het slijk
haalt. De prefect van
Charenlais het bonapartistische blad
lèmezich nog
veroorlooftals
leger verdedigd hebben wij die het opwekten
om zijn achting voor het keizerrijk en zijn baat
tegen de republiek gestand te blijven in
Charente gebeurde hetdat een sergant van de
gendarmerie een zijner onderhoorigen drie dagen
arrest gaf, omdat hij een marskramer had gear
resteerd wegens het verkoopep van den niet van
het colportage-slempel voorzienen bonapartistischen
almanak Aigle. De marskramer kreeg vergunning
om voor de gendarmerie-kazerne een kraam op
te slaan voor den verkoop van den Aigle.
Zoodanige sporen van bonapartistisch onkruid
zijn menigvuldig in de republiek en onkruid
waar T voortwoekertis altijd kwaad goed. Maar
de republiek heeft nu toch het getal ministers
compleet maar een compleet stel ministers heeft
zij daarom nog niet. Van een compleet stel moet
het een bij het ander behooren en passen dat
is met het minsterie der republiek niet het geval.
mijn rijken oom kon doen sterven zou ik rijk
schatrijk zijn t”
In een zijner slapelooze nachten, altijd met die
gedachte bezigvloog hij eens het bed uit
strekte de hand naar de portretten van zijn oom
en diens zoon uit en riep «sterft dan t’ Een
zeldzaam toeval gebeurde, Een halve maand la
ter stierven oom en neef aan typhus vier dagen
na elkander. Lacrois erfde I in den eersten lijd
ging alles goed. Zijn nieuwe toestand beheerschtc
hem en gaf hern afleiding. Na eenigen tijd ech
ter, toen die prikkel verstompt was, vertoonde zijn
geesteskrankheid zich op nieuw. De vreeselijkste
wroeging folterde hem. Hij werd door afgrijselijko
visioenen gekweld Hij beschouwde zich als de
moordenaar van zijn oom en zijn neef en gaf zich
aan bij den commissaris van politie, zeggende,
dat hij de guillotine verkoos, boven de rustelooze
marteling des gewetenswaaraan hij ten prooi
was. Dadelijk werd zijne volslagen krankzinnig,
heid geconstateerd en hij naar het gesticht teVillc-
Evrard overgebragt, alwaar de dood hem 2 dezer
van zijn lijden verloste. Gewis heeft Rousseau
zulk een uitwerking van zijn zeer menschkundige
vraag niet kunnen vermoeden.
In het krankzinnigengesticht te Ville-Evrard is
een man overleden die door een der fransche
dagbladen »een slagtoffer van Jean Jacques Rous
seau” wordt genoemd. De zaak is dezeTe Pa
rijs rue Lacepède 42. woonde een jong mensch,
Henri de Lacrois genaamd. Hij was van zeer fat
soenlijke familie, maar dood arm De ellende was
bij hem op een beteren toestand gevolgd; die
achteruitgang had nadeelig op zijne verstandelijke
t en zijne vrienden hadden meer-
sporen van krankzinnigheid bij hem be-
Onlangs las hij Rousseau en de volgende,
bekende woorden troffen hem bijzonder«Als gij
eens door het uitsteken van uwen vinger een
schatrijk mandarijn in China zoudt kunnen doen
sterven en gij waart de eenige erfgenaam van dien
mandarijn zeg mij de hand op het hartzijt
ge wel zeker dat ge het laten zoudt 7” De veel-
beteekenende vraag hield den armen de Lacrois
voortdurend bezig. Hij kon haar niet uit zijn ge
dachten bannen. Hij paste haar op zich zelven
toe: «als ik met het uitsteken van mijn vinger
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
l
1
