NIEUWS- EN M-
VERTENTIEBLAD.
1875
Veertiende Jaargang
No. 15.
BUITENLAND.
DONDERDAG 15 April.
y
'I
P-
ft
I
t
r
dansten de
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
en aar-
voor Oos-
verwachl
’s Keizers
Oostenrijks verleden en
slacht.
PatrickMarten en Michael O’Brien ,8,10 en
11 jaar oud, waren zoontjes van luijeslordige
en zedelijk verwaarloosde ouders te Exeterin
Amerika die van den arbeid hunner kinderen
7 in aantal leefden. Do 4 oudsten maakten mand
jes de 3 jongsten reisden te voet rond om die te
verkoopen Tot het doen dezer reis werden ze
door de ouders ook gedwongen op een konden
dagtoen de thermometer 25 graden onder nul
teekende. Hun verzoek om nu niet uit te gaan
werd gewezen van de hand en in hun schamel
kleed begaven ze zich-op weg, in de rigting van
Westville. De weg was eenzaam heuvelachtig
en hier en daar overdekt mer groote sneeuwhoo-
pen. Geheel met toefjes omhangen trokken ze
weenende voorwaarts. Zij bereikten Westville niet.
Den volgenden morgen werden zij gevonden lig
gende op den weg, doodgevroren en met bevroren
sporen van tranen op de wangen. Naar Westville
gebragt werden ze daar herkend en den onmen-
schelijken ouders vervolgens aan huis gezonden.
De «evangelist” Moody heeft zijn ontdekkings-
togten, af te gaan op zijn preeken, nog al verder
uitgestrëkt dan Godard. Hij preekte te Londen
des Dingsdags over de hel en des Woensdags
over den hemel. Hij gaf van die beide plaatsen
zóó levendige beschrijvingen, dat 't was alsof hij
ze zooeven verlaten had. Beide plaatsen zijn voor
hem werkelijkheid. Wie niet aan eene hel ge
loofde die kon ook niet gelooven aan een hemel;
beide dus of niets. Ook hij had eenmaal niet ge-
Eugène Godard is per luchtballon de Pyreneën
overgedreven nog nooit door iemand anders ver
toond. Te Bayonne opgestegen daalde bij op
5 kilometers afstand -van Pampelona neder, ’t Was
geen gemakkelijke reis. Overvallen door een sneeuw
storm die den ballon boven het gebergte voort
joeg moesten de reizigers allen ballast uitwerpen
om te beletten dat hij tegen de bergspitsen ge
slingerd werd en in een afgrond te land kwam.
De wind was zoo hevigdat het anker bij de
landing van het touw werd gerukt. Godard moest
toen in den ring klimmen om een scheur in den
ballon te maken welk middel alleen het slepen
kan tegengaan. Hij verrigtte dat werk met koel
bloedigheid en moed en de reizigers kwamen met
geringe schokken vrij. De Spanjaarden ontvingen
de luchtreizigers regt hartelijk.
innx on i ra
Onder het schreeuwen van «Dood aan den aarts
bisschop hangt hem op 1 naar de galg met hem!
verbrandt de jezuiten 1 plunderen plunderen I”
stroomde de menigte de zaal uit naar de markt.
Daar gekomen was zij tot een twintigduizend
mannen vrouwen en kinderen aangegroeid. Ra
zende en tierende begaf ze zich naar ’t aartsbis
schoppelijk paleis. De aartsbisschop ontkwam door
een achterdeur, maar de binnengedrongenen wier
pen kerkelijke en godsdienstige zinnebeelden de
vensters uit en ze werden vertrapt. Mannen en
vrouwen tooiden zich met de gestolen kasuifels
koorkleederenmisgewaden enz., en dansten de
straat langs.
Nu ging 't naar de jezuitenschool. Uit de colle
giale kerk van St. Ignatius werden de banken
weggehaaldvan de schilderijen werden de lijsten
afgerukt en deze tot gereedschap gebruiktom
verdere verwoestingen aan te rigten. Een jezuit
die zich aan den ingang der sacristy vertoonde
werd onder den Voet geloopen en vertreden.
Inmiddels was ook de school bestormd en in
genomen en de bespotting met de kerkgewaden
bij wijze van processie, herhaald. In een gevecht,
dat nu ontstond werden eenige jezuiten gedood
anderen gekwetst. In ruime hoeveelheid werd
petroleum aangevoerdhet gebouw hiermee en
met terpentijn begoten en daarna in brand ge
stoken.
Eerst toen het te laat wasverschenen er sol
daten en hun vuur deed verscheidene der aan
wezige brandstichters en nieuwsgierigen sneven.
Een dertigtal personen werd in hechtenis genomen
en de bende ging uiteen. De stad werd in staat
van beleg verklaard.
Als de voornaamste oorzaken van dezen beel
denstorm worden opgegeven een herderlijke brief
van den aartsbisschopwelks taal wat kras was
uitgevallenen een schandaaltje dat moet zijn
voorgevallen in het klooster van San Salvador tus-
seben een pater-jezuit en de dochter van een am
bachtsman.
Te SaintPons bij Nizza verbrandde't krankzin
nigenhuis. Vreeselijk snel verbreidde zich het vuur;
toch gelukte hetde gevaarlijke krankzinnigen te
binden en de anderen voorloopig in vrijheid te
stellen. Door kreten van schrikgeschreeuw
schaterlagchen weeklagen of zuchten gaven ze
den verschillenden indruk te kennen dien deze
vrijheid en het tooneel van verwarring op hen
maakten.
Eén ongelukkige, een oud-geestelijke, weigerde
het gebouw te verlaten hij klemde zich vast aan
een ijzeren tralie balustrade der tweede verdieping.
Toch wilde men hem redden. Een ladder werd
legen den muur geplaatst; in een oogwenk waren
drie pompiers boven. Een gedeelte van het tra
liewerk werd losgemaakt en hem een touw toe
gestoken maar hij greep het niet aan. Als vast
genageld stond hij en zuchttemaar scheen geen
begrip van zijn toestand te hebben. Daar de vlam
men al digter en digter het venster naderden
waarvoor hij zich bevond werd het ook voor de
pompiers gevaarlijklanger te toeven. Hun werd
bevolennaar beneden te komen. Weldra omhul
den nu rook en vlammen den ongelukkigeeen
kreet van schrik en ontzetting steeg op uit de me
nigte die beneden stond; de vloer onder den on
gelukkige bezweek en de reeds half verbrande ver
dween in den vuurgloed. Twee andere patiënten,
een man en eene vrouw verbrandden in hun bed.
loofd aan de werkelijkheid van eeuwige straf hier
namaals dat dit geloof tot hem gekomen was
had hij te danken aan een openbaring Gods. Om
kort te gaan zij die den spot dreven met
duivel en helmoglen wel op hun hoede wezen.
Wat den hemel betreftdeze is even werkelijk
een plaats en stad als Londen en in den hemel
is een Boek des Levens in hetwelk de namen
geschreven staan van al de uitverkorenen. Dit
werd bewezen uit de Schrift; zelfs werd een geval
medegedeeld van een soldaat in Amerika, die,
op 't slagveld liggende te sterven verklaarde dat
hij «appèl hoordé slaan in den hemel en zijn naam
hoorde afroepen”.
Talrijke hoorders gaven onder deze toespraken
blijken van heftige aandoening en vele vrouwen
zwommen in tranen zóó verzekeren de bladen.
'tLaat zich begrijpen.
Het kan verkeeren. Het verkeert gedurig. Frans
Jozef, keizer van Oostenrijk, bragt een bezoek
aan een landstreek die hij nog geen 10 jaar
geleden tot zijn gebied rekendehij werd fees
telijk onthaald door- en toonde zich feestelijk ge
stemd in tegenwoordigheid van Victor Emmanuel,
den mandie toen zijn vijand was en met die
landstreek zijn gebied zag vergrooten. Frans Jozef
in Venetie, de stad, welke hij in 1866 met het
■gebied waarin zij gelegen is afstond aan Napo
leon lil die er Italie’s koning een geschenk van
maakteFrans Jozef in broederlijke eendragt met
Victor Emmanuel, den «rooverkoning
Dit bezoek is niet zonder beteekenis. ’t Is een
bewijs niet alleen van vergevensgezindheid des
Leizersniet alleen van veranderde staatkunde
der oostenrijksche regeringmaar ook van hare
veranderde houding tegenover de kerk. Waar vond
de kerk ooit meer steun dan in Oostenrijk! ’t Was
Oostenrijks vorst Karel V, die zich tegen Luther
kantte ’t was Oostenrijks lieer. Ferdinand II, die
ter wille der kerk den 3üjarigen oorlog begon
’t was de dompergeest der Oostenrijkers die de
verbeteringen, welke Jozef II wildeónmogelijk
maakte; ’’t was Oostenrijk, waar de kerk steeds
bescherming vond en zich kon laten gelden.
£n nu sedert eenige jaren ontviel der kerk
die steun, nadat hij zoowel stoffelijk als geestelijk
al meer en meer verzwakt was. Een andere geest
begon in Oostenrijk te leven en deed er zijn in
vloed gevoelen, en, al was liet langzaam
zolend men erkende, dat die geest ook
tenrijk een goede geest moest zijn en
van hem het herstel van Oostenrijk.
bezoek aan Venetië is mede een bowijs dat ook
hij dien geest wil huldigen, dat ook hij brak met
J |,el v.erie(ien van zijn ge-
°Hel komt er nu niet op aan dat we de gondels
tellen waarmee togten door de stad plaats had
den noch de schotels, die op de feestelijk aau-
gerigte tafels verschenen het is niet noodig te
luisteren naar de toasten die w’erden gewisseld
ef de vivats die werden uitgegalmd. Waar vor
sten verschijnen, toehoort er dat zoo bij en Venetië
is er van ouds voor bekend, dat men er van feest
vieren weet. Maar toch de wijze waarop het
volk deelnam aan de openlijk getoonde verbroede
ring der vorsten zij mag niet onopgemerkt blij
ven want zij legt getuigenis af van de hooge
waardewaarop de Italianen hunne vrijheid en
de eenheid van Italië schatten en van den wrevel,
waarmee do oostenrijksche aristocratie nog bezield
is. In Venetië algemeene deelneming aan de feest
vreugdein Weenen beschuldigingen tegen An-
drassy geslingerd, alsof hij oorzaak was van ’s kei
zers reis naar Italië. Oostenrijksche generaals,
wier namen naauw verbonden zijn aan gevoelige
door Oostenrijk geleden nederlagen dames die
collecteren voor kloosters, verongelukte diplomaten,
zij maken er den keizer een verwijt van dat hij
niet meer de oude staatkunde volgt, en de trouwe
aanhangers der'kerk zien met leedgevoel, dat «Oos
tenrijk een ander standpunt innam.
Zondag, den 28 February had te Buenos-Ayros,
in Zuid-Amerika een bijeenkomst plaats van so
cialen. Heftige taal werd er gesproken en de kre
ten «Leve de republiek.! Dood aan de jezuiten!”
Honken door de zaal. Het bleef niet bij roepen.
ADVERTENTIEPRIJS: 50Gts. van 1—7 regels. Vervol
gens 10 Cent per regel Overigens naar plaatsruimte.