BÜITEWLANDSCH OVERZIGT.
BIMNLANDSCUE BER1GTEN.
1 I
BURGEBLIJKE STAND.
i
Zij
I
zwaar.
Beide, landen zullen elkander in de toe
komst wel verstaan om de ultramontanen
te bestrijden”.
Dat het „liberale juk” in België nog op de
schouderen rust, blijkt wel uit de handeling
van den heer van Humbeek, minister van
openbaar onderwijs, die van den koning het
besluit verkreeg, waarbij de drie priesters,
welke aan het hoofd der drie staatsnormaal
scholen staan, afgezet en door leeken-direc-
teuren vervangen worden. De clericale bla
den in Belgie zijn het dan ook niet eens
met de Tijd, dat „het niet lang duurde”.
De „verwarring, de moedeloosheid en ver
veling”, die de Tijd overal ziet, zouden nog
wel eens leiden kunnen tot deugdelijke or
de, verhoogden moed en opgewekt leven.
en dikwijls doet
zijne scholieren het volk vóór zich heeft.
Neem die wetenschap weg, en stel in hare
plaats de volkomen zekerheid, dat men in
de school slechts gelijkgezinden zal aantref
fen en met de mogelijkheid van ongestraft
te zondigen is ook de prikkel tot zondigen
geboren.”
BOLSWARDvan 8 tot 15 January.
Geboren Johannes Sikko
W y dan
van de bij
van
zen van die producten lager dan het vorige
jaar. Menigeen heeft er dan ook mede te
Al
geno-
voor-
Maar
velen hun bedrijf opgeven.
r Ia z\ rx m z-1 O II,, 1 - 1
van tevredenheid? Neen ook/hij gaat
Kon hij al van sommige producten een zelfs
ruimer gewin ging geheel op in de mindere
-1 van omtrent alle voortbreng-
Neerland juicht en Neerland treurt
Een band werd gelegd meer dan één
werd verscheurd
Neerland jubelt van vreugd om zijns
Konings geluk
Het deelt in zijn smart, het gevoelt zij
nen druk
Het is feestlijk getooid en draagt rouwe
meteen
’s Konings echtgenoot kwam Ko
nings Broeder ging heen.
EERSTE EAAMSiSS.
Ten aanzien van het onteigenings-ontwerp
opzigtens den spoorweg Stavoren-Leeuwar-
den wordt in het sectie-verslag vanjde Eerste
Kamer gevraagd: waartoe de rigting over
Bolsward, in plaats van IJlst? Verande
ring zonder afdoende reden is geenszins
wenschelijk.
Uit de stukken blijkt de wenschehjkheid
tot wijziging niet. De provinciale staten
van Friesland hebben zich voor de kortste
rigting verklaardeen omweg leidt tot
meerdere kosten van 4 a 6 kilometers, ge
schat op ongeveer millioen. Gaarne ont
ving men van de regering opgavevoor
eerst omtrent de lengte van beide rigtingcn
en ten andere van het verschil in de kos
ten. Zonder het belang van Bolsward voor
bij te zien, wees men er op, dat de voor
gedragen ombuiging de lijn van aard doet
veranderen de kortste verbinding tusschen
Leeuwarden met Amsterdam. Door eene
ombuiging verliest zij haar interprovinciaal,
erlangt zij provinciaal karakter. Eindelijk
het hoofdbezwaarwaarbij een beginsel is
betrokken, is in strijd met het ontwerp der
wet van 10 November 1875. ’t Tegenwoor.
dig voorstel strekt om de wet van 1875 op
indirecte wijze te wijzigen: niet om haar uit
te voeren.
Vrij algemeen had men hiertegen be-
Eischt het publiek belang veran
dering in de spoorwegwethet geschiede
bij afzonderlijk voorstelniet accidenteel
bij onteigeningswet. Men achtte bepaalde
lijk de eerste kamer geroepen dergelijke
onregelmatigheden te voorkomen en het
juiste beginsel te handhaven. Eenige an
dere leden hadden bezwaren tegen het ont
werp echter niet ernstig genoegom van
het gevoelen van de gedeputeerde staten
van Friesland af te wijken.
Door den Commissaris des Konings is be
paald dat de loting voor de nationale mi
litie zal worden gehouden te Bolsward op
Zaturdag 22 February ’s voormiddags 10J
uur voor Bolsward, ’s middags 12 uur voor
Wonseradeel.
IJS-ONGELUKKEN.
Te Oudegain Frieslandzijn op 10
Jan. j.l. op den Hooidam twee personen
door ’t ijs gezakt en verdronken.
Twee anderen werden met moeite'gered.
Daags daarna verloor op dezelfde wijze
een persoon op het Tjeukemeer zijn leven.
Twee paar schaatsenrijders zijn tusschen
Grouw en Dragten in een wak gereden
met het ongelukkig gevolgdat de beide
mannen verdronken Van de beide vrou
wen, die met moeite gered werdenver
keert er een in bedenkelyken toestand.
Onder Huizum nabij Leeuwarden zijn
Zaturdag 2 schaatsenrijders door het ij»
gezakt; de een moest het met den dood be-
koopen. Te Oostermeer brak het ijs onder
een man hij werd gereddoch met een
gebroken arm.
Te Makkuin werd Maandag eene hardrij
derij op schaatsen gehoudenwaarbij de
prijzen 5O.„ en f 15.„) werden behaald
door Ate Dijkstra van Wijckel en Taeke
T. Westendorp van Exmorra. De rijderij
werd door hoornmuziek opgeluisterd.
Ook te Tjerkwerd had dien dag een rij
derij van wege de daar bestaande ijsclub
plaats. Douwe de Jager en Jan Haarsma,
beiden uit de Hommertswonnen de prij
zen vanjf 50. en 15.„
SLOCHTEREN (prov. Groningen).
In de laatste dagen is hier een klein
maar treurig drama afgespeeld. Een boe
renknecht was verloofd en zocht dus bij
elke gelegenheid het gezelschap van zijn
meisje. Op zekeren avonddat ze in een
herberg met ander volk bijeen waren, scheen
het den jonkman toedat het meisje zich
wat al te gemeenzaam tegenover eenen me
deminnaar gedroeg. Het gevolg daarvan
was: ver wijtingen, vervloekingen, kloppartij;
het mes werd voor den dag gehaald, de
medeminnaar werd gewond én het geregt
met dit alles in kennis gesteld. De jonk
man werd schuldig bevonden, veroordeeld
en in de gevangenis gebragt. Misschien,
dat hij reeds niet al te sterk was, doch
hoe het ook zij doodelijk ziek keerde
hij uit den kerker terug. En omdat het
meisje eerlang moeder stond te worden en
men den kleine toch gaarne des vaders
naam wenschte te gevenwerd in allerijl
het huwelijk aan het sterfbed voltrokken.
En terwijl nu de kerstnacht aan de jong,.
moeder het verwachte spruitje bragt. stierf
eenige dagen later ten huize zijner ouders
de man en vader, zonder dat zij elkander
in de benaauwde ure hadden kunnen bij
staan. Treurig vooruitzigt! Vrouw, moeder
en weduwe te gelijk.
AMSTERDAM.
De plegtige hulde aan de nagedachtenis
van Vondel te Amsterdam is uitgebreid tot
eene tweedaagsche feestviering.
Den 4 February zal door de liedertafel
„Oefening baart Kunst” een concert gege
ven worden, waarop voornamelijk composi
tion naar woorden van Vondel zullen wor
den gezongen. Prof. Schaepman zal daar
bij op het verband van dit concert met de
plegtigheid van den volgenden dag wijzen.
Den 5 February zal eene tentoonstelling
van voorwerpen, op Vondel betrekking heb- j
bende, worden gehouden en zal men zich
naar de plaats der hulde begeven, waarop
de heer W. J. Hofdijk de belangstellenden
voorgaan en geleiden zal.
Des avonds zal in den grooten schouwburg
eene opvoering gegeven worden van Von
dels „Leeuwendalers” en daarna een gele
genheidsstukje vertoond, waarin de persoon
van Vondel ten tooneele gebragt wordt.
Dit dramatisch tafereel is van prof. J. A.
Alberdingk Tijm.
Bij genregzame deelneming den 6 Febru
ary een maaltijd.
Iedereen weet hoeveel borstdranken, pa
tes en siropen men gewoonlijk gebruiken
moet ter genezing van eene verkoudheid,
catharren of bronchitis. De nieuwe behan
deling dezer ziekten door de teerkapsules
van Guyot kost slechts zes a acht centen
daags. Men behoeft slechts twee kapsules
bij eiken maaltijd te nemen j'
de weldadige uitwerking zich reeds terstond
gevoelen.
Teneinde zich voor de talrijke namaak
sels te vrijwaren, moet men de handteeke-
ning van den heer Guyotin drie kleuren
gedrukt, op elke flacon eischen. In de meeste
apotheken zijn de teerkapsules van Guyot
te verkrijgen. 7
Voor het geregtshof te Amsterdam is in
de vorige week eene raadselachtige zaak be
handeld. Vrouw G. D. B. uit Alkmaar
was in September 1.1. behulpzaam geweest
bij het klceden eener bruid de zuster van
haar naasten buurman. Nu het huwelijk
vertrok het echtpaar naar Haarlem om er
te wonen en bij ’t uitpakken van haar goed
miste de jonge vrouw een koralen ketting,,
dien zij bij haar huwelijk had willen omdoen
wat zij echter op raad harer zuster gelaten s
had. Zij schreef aan haar broedermaar
de ketting was bij dezen niet Er rees ver
denking tegen G. D. B., die eerst ontkende,
maar op bedreiging met aangifte bij de po-
lieaan haar buurvrouw zeidat zij de
ketting genomen had. Haar man beloofde
schadeloosstelling en betaalde vooiloopig
f5.„ af. Maar de zaak word ruchtbaar en
door de justitie vervolgd. G. D. Bi bekende
de koralen in het bosch te hebben gewor
pen en het goud aan een goudsmid te heb
ben verkocht. De goudsmid verklaarde
het zich niet te herinnerenmaar na ’t
omstandig verhaal der beschuldigde en de
juiste opgaaf die zij gaf van den prijs,
verklaarde hij dat het wel mogelijk kon
zijn. De vrouw werd schuldig verklaard
en tot een cellulaire gevangenisstraf van
eene maand veroordeeld.
Den dag vóór dat de tijd van appel ver
streken zou zijn, werd de ketting in onge
schonden staat in de linnenkast der boven
bedoelde buurvrouw gevonden. ,De officier
van justitie teekende hooger beroep aan.
Nu verklaarde G. D. B.dat zij eerst
tegenover hare buren had bekend omdat
de schijn tegen haar en zij bang was, dat
de zaak zou worden aangegeven en later
voor den commissaris en den regteruit
verlegenheid en omdat zij vreesdeanders
in voorarrest te zullen worden genomen.
Zij had vertrouwddat God de waar
heid wel aan het licht zou breng n.
bleef verder hare onschuld betuigen.
Uitspraak zal volgen.
selen van den akker. Alleen de aardap
pel nog altijd het hoofdproduct in Fries
land was hooger in prijsdoch tenge
volge van de zoo zeer gevreesde ziekte was
de oogst in één woord „slecht,” slechter
dan men in jaren herwaarts gehad heeft.
Op wien wij dus ook zienop greidboer
of bouwboer, bij beiden ontwaren wij
een soort van malaise. Men merkt dit
duidelijk in de koop- en huurprijzen van
de landerijen, die in 1878 nagenoeg 2O°/o
zijn teruggegaan. Dit laatste is trouwens
geen wonder, want in de goede jaren wa
ren de prijzen tot een zoo hoog peil opge
voerd, dat er voor tegenspoed schier geen
plaats meer bleef. Voor de groote grond
bezitters is uit de resultaten van 1878 een
nuttige les te trekken.
BOLSWARD.
He in ’t belang der spoorweg-ombuiging
zoo ijverige Commissie had op haar reis
naar ’s Gravenhage in de vorige week een
avontuur, dat den heeren lang zal heugen
en datmoge ’t stof geven tot een intres-
sant verhaal in den gezelligen kringgeen
stof tot verheuging gaf, toen ’t ondervonden
werd.
Te Enkhuizen kreeg de kapitein der boot
van Harlingen op Amsterdam den raad,
een ander dan het gewone vaarwater te
kiezen, en naauwehjks een half uur van
Enkhuizen verwijderd, raakte de boot vast
op een plaat in het Oorengat. Van Woens
dag namiddag 1 uur tot Donderdag voor
middag 10 uur werd de toestand steeds ern
stiger), want de aandrang van het ijs werd
aanhoudend grooter. Er was weinig provi
and aan boord en een botter, die beproefde
de boot te bereiken, moest onverrigter zake
terugkeeren. Met den derden vloed werd de
boot weer vlot en een luid hoera! werd tot
in Enkhuizen gehoord. Het 40tal passa
giers werd hier aan wal gebragt en onze
Commissie kwam eerst des avonds te 8 uur
in Amsterdam. Te ’s Gravenhage gekomen
was het gewone uur der audiëntie verstre
kenmaar werd der Commissie eene bui
tengewone audiëntie door den Minister ver
leend.
WITMARSUM.
Met onderlinge zamenwerking kan er veel
goeds tot stand komen. Dat ervaart men,
wanneer men acht slaat op de communica-
tiewegen tusschen de kom van dit dorp en
zijne gehuchten. Bezaten wij reeds lang
doelmatige kunstwegen naar de Rijperend
het Vliet en de Kampen nu onlangs is een
naar Koudhuizum daarbij gekomen. Daar
mede zijn thans alle uitbuurten door kunst
wegen aan de kom verbonden,
ken dit aan de zamenwerking
die wegen belanghebbende eigenaren
vast goed.
Maandag 13 January had hier een
hardrijderij op schaatsen onder de leden van
de ijsclub plaats. 61 rijders hadden zich
doen inschrijven. Als prijzen waren uitge
loofd le prijs een fraaye hanglamp2e
kristallen karaffen, 3e een porceleinen kof-
fijkan met onderstel. Winnaars werden de
heeren Pieter J. Buwalda, Pieter L. Hila-
rides en Tjeerd Gratema. Stofregen benam
iets van het aangename van dit volksfeest.
De baan voor de mededingers en de bijba
nen waren uitmuntend njdbaar. In geen
jaren hadden we hier zulk best ijs. Alles
liep naar genoegen af.
PINGJUM.
Er worden pogingen aangewend tot het
verkrijgen van een kunstweg van hiernaar
Wons. Het initiatief daartoe gaat uit van
de bezitters der langs den bestaanden klei
weg gelegen landerijen. Afgaande op de
reeds gedane inschrijvingen, mag men de
hoop koesteren, dat de weg tot stand zal
komen.
FRANKRIJK.
Waarom leggen de luidie zeggen ge-
roepen te zijn om anderen te leidener
zich toch zoo ijverig op toe, om ze te mis
leiden? Wat toch verwachten ze er van
dat ze de toestanden voorstellen, geheel in
strijd met de feitenwaarvan die toestan
den gevolgen zijn of die in de toestanden
hunne oorzaken hebben?
De Tijd zegt van de fransche republiek:
„Zij is er, maar in het binnenland durft
zij zich niet doen gelden en in ’t buiten
land houdt men geen rekening met haar.”
En wat vernemen we uit Frankrijk?
Gambetta, die zoo goed de kaart van het
land meende te kennen, voorspelde dat de
meerderheidwelke de republikeinen zich
den 5 January zouden veroveren, meer dan
25 stemmen zou bedragen. Die meerder
heid is de dubbele geworden en langer dra
len, langer aarzelen, langer twijfelen is on-
aioodig geworden. Nu zullen met onver
biddelijkheid allen uit het bestuur worden
verwijderddie geacht kunnen worden in
eenig opzigt der republiek vijandig gezind
te zijn. Nu zal er niet langer gewacht
worden met de noodige herzieningen en zal
het uit zijn met de clericale heerschappij.
Uit Parijs wordt aan de Köln. Zeit. o.
a. geschreven: „Het plan der reactie, die
sinds acht jaar de republiek schaak zette
en den ommekeer tot de monarchie voorbe
reidde, is misluktalles verademt. Maar
Parijs toont zich betrekkelijk koel en voor-
zigtig; buiten Parijs is het anders. Daar
heeft het nieuwe tijdperk zijn aanzijn ont
vangen en daar schijnt men zich dat ook
wel degelijk ten nutte te willen maken. De
geschiedenis van Frankrijk is niet, zooals
in 1789, 1793, 1804, 1814, 1830 en 1848
te Parijs alleen afgespeeldde barrikaden
hebben hare tooverkracht verloren, men ge
looft niet meer aan haar. Op het platte
land zijn het echter de kleine en grootere
tirannen, in den zwarten rok zoowel als in
het geborduurde kleed, tegen wie men een
verkropten haat droeg. De schoonmaak
welke Gambetta zoo dikwijls gepredikt heeft'
zal nu geschieden van daar do blijdschap
in de steden buiten Parijs. Rouher, de
Broglie, zelfs Audiffret-Pasquier hebben
uitgediend, nu hun rol geëindigd is; tot hoe
lang is eene andere vraag. Aan strijd zal
het niet ontbreken maar de driehoofdige
hydra van het legitimismeorleanisme en
bonapartisme, die tot nog toe de republiek
betooverde ,»zal er zoo spoedig niet meer
bovenop komen. „Voor de coalitie der
monarchalen,” voor „de partij zonder naam,”
is er geen revanche!” roept de Republique
Frangaise den geslagene toe.
Dat de republiek zich „in het binnenland
durft doen gelden,” bljjkt voldoende uit de
geestdrift, v aarmee de uitslag der senaats
verkiezingen werd begroet. Toen de ge-
heele uitslag bekend was, speelden de mu
ziekverenigingen te Lyon op verschillende
punten der stad de Marseillaise en weer
galmde de lucht van jubelkreten. Op som
mige andere plaatsen werden banketten
aangerigt ter eere der gekozenen.
En of men in ’t buitenland „rekening
houdt” met de republiek?
De L. Standaard zegt o.a. dat nu niet meer
beweerd kan worden, dat Frankrijk het
slagtoffer van een complot of van een mis
verstand is. Het heeft duidelijk gesproken;
het verlangt niet naar eene theocratische
monarchie of een vertooning makend kei
zerrijk. Het verklaart zich ondubbelzinnig
voor de republiek. De gekozen republikei
nen zijn meest allen mannenwier gema
tigde opinion bekend zijn en velen zijn rijk.
De handelsstand ondersteunt het gouverne
ment. De handel en de rijkdom zijn niet
bang meer voor het Roode Spook.
De Daily Telegraph erkent, dat de zoo
uitstekend georganiseerde republikeinsche
partij eiken maatregel, dien zij noodig acht,
kan doorvoeren, hoewel ’t niet ontkend kan
worden, dat „de overwinning ook hare be
zwaren heeft”.
De overwinning heeft hare bezwaren,
maar dat in I rankrijk zulk eene overwin
ning mogelijk was is in tegenspraak met
de ontboezeming van de Tijd, die na een
eenzijdig overzigt van de toestanden in ver
schillende staten van Europa uitroept: „Al-
zoo overal de magteloosheid van het libe
ralisme
BELGIË.
„België nam het liberale juk weer op de
schouderen, maar ’t duurde niet lang”, zegt
de lijd. En uit België wordt geschreven:
„Met de binnenlandsche aangelegenheden
houdt men zich thans hier minder bezig
dan met de verkiezingen voor den franschen
senaat. De schitterende zege der republi
keinen wordt door al onze liberalen met
blijdschap begroet, omdat het belgische mi
nisterie er voordeel bij heeft, en inderdaad,
de nederlaag der fransche clericalen is niet
geschikt om do belgische aan te moedigen.
Het jaar 1878 was ongetwijfeld voor de
uitoefening van het landbouwbedrijf beter
dan de daaraan voorafgaande jaren. De
weersgesteldheid was over het geheel voor
den groei der gewassen gunstig, soms zelfs
was de groei weelderig. Maar toch schijnt
de positie van den landbouwer weinig te
zijn verbeterd. Mogt al de greidboer zich
verheugen in een goed hooigewin en in
doorgaande welvoorzien weiland, zijn gemaak
van boteren kaas was nogtans niet meer
dan middelmatig en daarbij waren de prij-
'"J" die producten lager dan het
tobbenom zich staande te houden,
het mogelijke wordt daartoe te baat
menalleswaarin men maar eenig
deel meent te zienaangegrepen,
toch ziet men bcdU’f
En de bouwboer dan Heeft hij redenen
onder den druk der omstandigheden gebukt,
ruimen oogst in de schuur brengendat
handelswaarde
