I
mmi I
Plaatsvervangers
Huurcontracten
Bindersknecht
een Dienstmeid.
De Opium in China.
I
NUMMERVERWISSELAARS
1
BANKVEREENIGIRG
CRiiN Co.,
AmsterdamSingel 233.
OOSTMJKSCHË STAATSLOTEN
wan laet jaaa* 1839.
ZUIDERZEE STOOMBOOT
MAATSCHAPPIJ.
g
Laatste trekking 1 Maart a.s.
o
MEDEDEEL1NG AAN MAAGLIJDERS.
Bankvereenigin
5
A
B re E K M ft S3 S'] re.
IL
11
1 Pry»
voor de reason»!!© Miliiie.
K I.J A E
speelkaarten
GEDRUKTE
5 Cis. per s^ailk.
Beis uit Groot-SBriïttsnuië.
Dienst tnsseSien ISiis-
dcAoopeii—GSa ris al
gen en Ëfiinrïeloopen
E n k la sa iaënin s 1 e ral a m
wi x t’ekdi u.\srr.
Op de ONEVENE datums:
Op de EVEBE datums:
Een Oslirug over «le reiagara.
CSEBüre
Attister«8ani
8 MiBIioen (luhien als Prijzen moe-
I
18
Ik
V
Drukkerij B. Cuperus Az. Bolsward-
j
I
w
dépots.
Emmerik.
75,000.—
30,000.—
20,000.—
10,000.—
8,000.—
n<
M
In
te
in
g
ii
cl
si
li
2i
n
c;
Gevraagd tegen höoge pri^sesi
EN
Brieven franco, letter Bureau dezer
Courant.
H.H. Kasteleins genieten rabat.
Verkrijgbaar in den Boekwinkel van
Bolsward. B. CUPERUS Az.
N.B. Er kan terstond nog een
worden’geplaatst, geïie©! often «Jeeïc
VA
bri
1 a
de
de
te
Ze
da;
i
va
tel
gel
lin
te
om
of
1'
uit
va
gei
va
eri
krachtige en werkzamebevolking, doch thans
is deze lui en misdadig geworden. Zij sterft
van honger en eet nienschenvleescli.
Ten slotte noodigt prof. Christlieb En
geland en China uit om gezamenlijk maat
regelen te nementen einde het kwaad te
keer te gaan.
he
dt
nu
,ZÜ
bo
no
he
ge
tir
dc
SC
mi
va
mi
de
dc
lie
de
dii
ze
(Ilaarl. Crt.)
Onder de faillissementen, die Engeland in
den laatsten tijd in opspraak bragtenis
dat van de Rochdale en Ferryhill ijzermijn
te Middlesborough nog al van eenige betee-
kenis. Er is daar een te kort van f 3,300,000,
in ’toog van een burgermensch genoeg, om
er het eindje mee te krijgen, maar te veel
om het in zijn schuldboek te hebben.
In een engelsche baptistenkerk liep op
een Zondag, eenige weken geleden, een vijf
tienjarige jongen van zijn plaats naar den
preekstoel en ging naast den prediker staan,
die hem verbaasd vroeg: wat wit ge, man
netje
Een glas water, zei het ventje. De
geestelijke gaf het hem, waarna het knaapje
weer heen wilde gaan. De groote oogen
waarmee de gemeente hom aankeek, brag
ten hem tot besef, dat er iets niet in den
haak washij draaide zich om en zei
ik vergat u te bedanken mijnheer. Daar
op stapte hij fier als een paauw, dat hij het
er zoo knap afgebragt had, weer naar zijn
plaats.
zijnjvak verstaande.
Van AMSTERDAM ’s morgens 9 uur 30 m.
Van ENKHUIZEN ‘s namidd. 12 uur 30 m.
Van HINDELOOPEN ’snam. 2 uur m.
Aankomst te HARLINGEN 4 uur m.
De Omnibusdienst van HINDELOOPEN,
in verband met de laatste barge van WOR
KUM naar BOLSWARD.
Van HARLINGEN ’s morgens 8 uur 15 m.
Van HINDELOOPEN ’s morg. 9 uur 30 in.
Van ENKHUIZEN ’s morgens 11 uur m.
Aankomst te AMSTERDAM 3 uur m.
De Omnibusdienst naar HINDELOOPEN,
in verband met de eerste barge van BOLS
WARD naar WORKUM. 5
De ontzettende koudewelke in de laat- j
ste week van December in het noorden I
der Vereenigde Staten heerschte, heefteen L
zeldzaam natuurwonder geschapenname- I
lijk een zestig voet dikke ijsbrug over do I
Niagara.
Deze brug ontstond den 29sten Decern- I
bernadat reeds eenige dagen lang groote I
massa’s ijs en sneeuw over den val waren f
meegesleept. Om 8 uur des morgens van F
don 29sten December’t was Zondag, zet-
ten zich de kolossale ijsschotsen, die uit de I
meren werden aangevoerd onder de han- F
gende brug vast, zoodat het watervlak door
een plat ijsdek scheen te zullen worden r
overbrugd. Plotseling echter brak de ijs- N
dam onder donderend gekraak in duizend I
stukken.
Om 10 uur geraakte liet nieuwe ijs we- I
der vast. Dit bood tot 2 uur ’s middags I
weerstand aan den magtigen stroom der
watermassa’s, die, iedereen weet hethier
zulk een ontzettende kracht vertegenwoor- I
digen. De strijd van den woedenden stroom
met de ontzaggelijke en steeds aangioei- I
jende ijsblokken was een reusachtige, en 8
ging gepaard met een donderend geweldI
dat tot op verren afstand vernomen werd, l
De stroom was niet in staat den steeds g
hechter wordenden dam meê te slepen of I
daar doorheen te breken. Toch moest hij I
zich een baan maken. Nu werd de ijsvloer I
opgeligt en ontstond er een ontzagwekken- I
de boogde Niagara stroomde er onder f
doorom zich een weg naar de diepte te I
banen.
De reuzenbrug staat nu, door sneeuw en I
vorst voortdurend in hechtheid winnende, I
60 voet dik en een mijl lang, alsof zij voor I
eeuwige tijden gegrondvest was reikt van I
Point-Lookout op den amerikaanschen oe- I
ver bij de spoorwegbrug op den tegenover-1
gestelden oever.
halve klein Spanje, is M. O. eene gevoelde j
behoefte.
Heeft Bolsward, al is het M. U. L. On
derwijs er, zooals nu het geval is, nog zoo
uitstekendgeen behoefte aan een middel
bare school? Het rijke Bolsward, met zijn
Nabobs-instellingen heft slechts 1 g hoofde-
lijken omslagen Winschoten, met slechts 6 j
duizend inwoners, waar nu reeds 5 gehe- I
ven wordtoffert met genoegen eene ver-
hooging van ruim 40 J, alleen ten gerieve
van dat onderwijs.
Kunnen mannen, daartoe als aangewezen,
niet een degelijk onderzoek instellen naar
behoefte aan M. Onderwijs ten Uwent.
Men werpe mij niet tegen dat Sneek in
de onmiddellijke nabijheid ligt en er daarom
geen kans van slagen zoude zijn. Die be
denkingen vervallen als men ziet dat Win
schoten ligt op een afstand, per spoor, van
Sappemeer i* uur, van Groningen 1 J en van
Veendam 2| uur gaans.
De Min. van Binnenl. Zaken verklaarde
in de jongst gehouden kamerzitting, daar I
waar behoefte was aan Mibbelbaar Onder
wijs, met subsidie te zullen steunen. Die
subsidiën zijn in den regel voor öjarigen
f 8500, voor 3jarigen cursus f 5000. De sa
larissen van het personeel van een ojarige I
school, bedraagt gewoonlijk f 13000alzoo I
na aftrek der subsidie een te kort van 4} I
mille plus rente en onderhoud van ge- I
bouw enz., doch hier staat tegenover do te- I
gemoetkoming in de lasten en inwoning der I
leeraren, dc schoolgelden der leerlingen met
de zekerheid zijne kinderen niet naar elders
te moeten zenden, wat ook een niet te ver
werpen voordeel aanbrengt, en de mogelijk
heid uit de naburige dorpen tal van kost- I
leerlingen te trekken, die nu elders verwij- J
len en gaarne in Bolsward zouden willen
vertoevenaangezien ze de meestgewilde
plaats uit geheel Wonseradeel is.
Winschoten, de hoofdplaats van ’t Oldambt, I
trekt nu reeds een 60 kostleerlingen.
Mogt een öjarige cursus niet wenschelijk
of mogelijk zijn, welnu een Sjarige ligt dan
voor de hand.
Hopende, in deze voor Bolswards jeugd I
zoo belangrijke zaak, hierop uwe aandacht I
gevestigd te hebbenverblijve ik Mijnheer I
de Redacteur
UEd. Dw.,
D. II. P. de ZEEUW.
Veendam Jan. ’79.
Gaarne doen we den heer de Zeeuw ’t I
genoegenbovenstaande te plaatsenook I
gunnen we hem ’t genoegen eens te kun- I
nen zeggendat Bolsward een Hoogere I
Burgerschool heeft, daaraan gaf ik den eer- I
sten stoot.
Op zijne opmerking omtrent hi t niet op I
Donderdag ontvangen der courant moge die
nen verschillende omstandigheden veroor-
zaakten reeds eenige malendat zij niet 1
vóór Donderdag kon verzonden worden.
Red.
scheidene millioenen van deze narcotische
plant voort, doch het schijnt, dat de chine-
sche papaver minder krachtig is dan de In
dische. Juist daarom heeft men in verschei
dene streken des lands het gebruik van
dat inlandsche product aanbevolen. „Het
zou moeijelijk zijnzegt de heer Christ
lieb, „omzelfs bij benaderinghet aantal
chinesche opiumrookers te bepalenmaar
zeker bedraagt dit millioenen en steeds neemt
het toe.”
Een protestantsch zendeling, onlangs uit
China gekomen, heeft verhaald, dat tegen
woordig de rijke Chinezen aan hunne gas
ten de pijp met zwarte ballen aanbieden
evenzoo als men in Europa eene sigaar pre
senteert. Dit beginnen de mandarijnen te
doen, die liefhebbers zijn geworden van dit
narcotisch gewas. Er is thans een opium-
winkel in elke straat van eene stad en in
eene groote straat zijn er dikwijls twee of
drie. Men meent, dat het verbruik in Chi
na 125,000 kisten moet overtroffen hebben.
Te Ningpo, dat 400,000 zielen heeft, heeft
de politie 2700 huizen geteld, waarin men
opium komt rooken.
Volgens den heer Christlieb bezwijken
jaarlijks 600,000 Chinezen tengevolge van
den hartstogtdie hen verscheurt. „Deze
ongelukkigen vermageren, worden loodkleu
rig, hunne wangen worden hol, het werk is
voor hen eene straf en hunne booze nei
gingen komen al meer en meer voor den
dag.” Vele Chinezen stellen zich voor, dat
de Europeanen gezworen hebben op deze
wijs de bevolking van het Ilemelsche Rijk
uit te roeijen. „Al de bamboe-takken (pen-
nehouders) van het zuidelijk gebergte
schrijft een Chinees, „zouden niet voldoen
de zijn om de rampen te beschrijven, welke
ons de opium veroorzaakt.” Een prote-
stansch zendeling werd ecus door de me
nigte uit Kaifong-Fau gedreven, terwijl zij
hem toeschreeuwde: „Wat! gij vergiftigt
ons om ons uit te roeijen, en daarna komt
gij ons de deugd prediken!”
Als de zendelingen tegen het gebruik van
den opium willen prediken, antwoordt men
hun„Gij hebt er ons door het verdrag
van Tientsin toe gedwongenen nu komt
gij het ons verbieden
De schrijver verhaalt vervolgens de ge
schiedenis der chinesche provinciën, in wel
ke de kuituur der witte papaver is inge
voerd. Eertijds hadden zij eene matige
Mijnheer de Redacteur
Naar aanleiding der bekendmakingdat
Winschoten met een Gymnasium volgens
de nieuwe wet op het Ilooger Onderwijs
en een IL B. School voor jongens, verrijkt
zal wordenmeen ik eenige oogenblikken
uwe aandacht te mogen vragen.
Wanneer ik de H. B. Scholen in Fries
land naga, dan tel ikLeeuwarden Har
lingen Sneek en Heerenveen.
De prov. Groningen bezit H. B. S. te
Groningen, Veendam, Sappemeer, Warffum
en nu ook te Winschoten.
Groningen met p. m. 243.000 bewoners
heeft 5, Friesland met 76.000 zielen meer
slechts 4 zoodanige scholen. Hoe komt dat?
Hebben de Friezen minder behoefte aan
M. O. Mij dunkt in alle provinciën be-
Deze Leening wordt geheel afgelost 1
Maart a.s. en in welke trekking, onder ga
rantie der KK. Oostenrijksche Regering voor
ten uitkomenwaaronder
1 Hoofd pry’s a f 300,000.
1
1
1
1
Mejufvrouw BOUMAWester-
baan, aan de Appelmarkt te Bols-
wardvraagt op 12 Mei e. k.
redacteur vroeg. „Die zit alleen boven op
’t kantoor”, was het bescheid; de vrager ijl
de naar boven en daar werden toen proe
ven afgelegd op den korten en den langen
stoktotdat de door den redacteur geroe
pen politie de beide toegetakelde meesters
naar haar bureau geleidde.
Dr. Christliebhoogleeraar aan de uni-
versiteit te Bonn, heeft eene zeer leerrijke
studie in het licht gegeven over den opium-
handel, die tusschen Indië en China plaats
heeft.
Hij rigt zich daarin regtstreeks tot En
geland. „Dezelfde natie,” schrijft hij, „die
in de eerste helft dezer eeuw door eene held
haftige daad den slavenhandel der zwarten
heeft afgeschaftoffert thans elk jaar hon
derd duizend Chinezen op aan de vrees om
de indische finantien een deficit te zien lij
den Dc opium-politiek bezoedelt de
engelsche eer tot zelfs in de oogen der
Hindoes Honderd jaar geleden wer
den uit Indië slechts 200 kisten opium uit
gevoerd, die toen tot geneesmiddel diende.
In 1847 zijn er 10,000 kisten uitgevoerd
in 1850 bijna 50,000 en in 1875 meer dan
90,000.” Men kan vrij geloovendat hij
niet overdrijft, want officieel wordt opgege
ven, dat de waarde der uitgevoerde indische
opium 11,957,700 p. st. bedraagt. De be
lasting, die men van dit vergif heft, dient
om het budget van Britsch-Indië in even-
wigt te houden.
Van den anderen kant vinden wij op de
tabel voor den invoer in China in 1875
als voornaamste artikelen: opium, ter waar
de van 29 millioen tals (1 tal is f 3.625);
katoenen stoffen voor 18 millioen wol voor
4 millioen; metalen voor 3' millioen, enz.
Totaal 64 millioen tals. Dus bestaat bij
na de helft van den invoer van het Hemel-
sche Rijk uit opium.
Volgens prof. Christlieb hebben de aan-
kweekingde handel en het gebruik van
den opium in de laatste tijden zulke afme
tingen aangenomen, dat de engelsche staats
lieden en de indische en chinesche staat
huishoudkundigen niet wetenhoe zij het
kwaad moeten tegengaannoch welk ge
neesmiddel zij er tegen moeten aanwenden.
Wij zijn niet meer in den tijd, toen de kei
zer van China 20,000 kisten van dien „zwar
ten modder” liet vernietigenvoor welke
men hem 55 millioen francs had geboden.
Thans zijn verscheidene provinciën van Chi
na in de maanden April en Mei bedekt met
de noodlottige witte papaver.
China heeft dc concurrentie met Indië
aangevangen. Reeds brengt het voor ver-
Waarde Heer von GIMBORN!
Meer dan 20 jaren was ik aan maagpijn
lijdendeen dit in de twee laatste jaren
zoo hevig, dat de pijn geheel ondragclijk
werd. Alle gebruikte middelen mijner
Heeren Doctoren bleven vruchteloosdoch
door het gebruik van uw Universeel
Zuiveringszout werd de pijn dragelijk
en is langzamerhand geweken. Nu kan
ik mijne werkzaamheden weer voortzetten,
tot wonder van een ieder, die mij in mijnen
jammerlijken toestand gekend heeft, en ben
derhalve gaarne genegen alle maaglijders
uw uitstekend fabrikaat aan te bevelen.
Met hoogachting UEd. D. Dienaar,
Veenendaal. G. BOS.
Daar ik door het gebruik van uw Uni
verseel Zuiveringszout van braking,
verbonden met water en kramp in het lijf,
weer geheel hersteld benzoo beveel ik
hiermede uw uitmuntend fabrikaat ten zeer
ste de menschheid aan.
Met hoogachting UEd. Dw. Dienares.
Leiden. Wed. STOFFENDAAL.
Dit alleen echte onvervalschte Univer
seel Zuiveringszout van EL von GIM
BORN, allergunstigst bekend wegens zijne
genezende uitwerking bij alle maagkwalen,
is verkrijgbaar in pakjes a 1833 en 60
Cts.te
BolswardR. S. Dijkstra en Co.
AkkrumA. 8. Visser. BalkU. W. de
Jong. Dragten D. de Vrieze. Franeker,
Gebr. Knottnerus. J. Drager. Gorredijk
8. G. Zwart. Harlingen P. L. Mirande Pz.
Heerenveen II. Overdiep. Jorwerd W.
ledema. Koudum, F. G. v. d. Wal. Leeu
warden. Joh. Knoche. Lippenhuizen, S.
F. v. d. Schaaf. MakkumJ. B. de Boer,
Apoth. Oldeboorn, E. G. Veltman. Sneek,
Wed. T. PotmaSij beren PotmaA. P.
Potma. Sloten, G. F. van der Wal Win-
sumM. H. Stavinga. WorkumG. S.
Oosterbaan. Woudsend, P. Jelsma.
En in andere plaatsen in de bekende
5
H. von GIMBORN.
w
enz. enz.
Min»te Prijs 500.
De Seriën der nog bestaande loten zijn
op 1 December j.l. allen uitgetrokken en
heeft op 1 Maart de allerlaatste nommer-
(prijzen)-trekking plaats en op ieder
<9tsn hegHiahi een B^rijs moet val
len daar er GHiBïre reBKTÏEre bestaan.
Cerficatcn dezer Loten met reeds uitge-
looto Seriën verkoopen wij
1 10 Lot k f 24.—
1 20 - 12.—
Tegen overzending van het bedrag per
postwissel, worden alle orders, onmiddellijk
uitgevoerd, en het gesegeid© «Soesa-
snent per aangeteekenden brief toegezon
den. Bij bestelling van meerdere stukken
worden op verlangen versclaal^end©
nusmnrrs uitgereikt.
Om alle orders geregeld te kunnen uit
voeren verzoeken wij ons die ten spoedig
ste te doen toekomen.
JTrekkingslijsten worden gra-
6 Singel bij de Warmoesgracht232.
De hoofdredacteur van een blad te Du
blin schreef een artikel tegen de geheime
speelhuizen, die in lerlands hoofstad nog al
te vinden zijn. Al spoedig ontving hij eeni
ge brieven, waarin hij met een pak slaag
bedreigd werd, als hij nog weer iets derge
lijks schreef. Dit deed hij en scherper nog
dan de vorige keer. Daar meldde zich aan
’t bureau iemand aan, die een korten, dik
ken knuppel onder zijn jas hield en van
wien men denken mogt, dat hij de schrij
ver was van een der ongeteekende brieven.
Op zijn vraag naar den hoofdredacteur, ant
woordde deze, dat hij was uitgegaan, maar
terstond zou terug komen. De bezoeker
zou dus maar wachten. De redacteur ging
bedaard naar beneden en ontmoette onder
aan den trap iemanddie met een langen
stok gewapend was en hem naar den hoofd-
