1879.
A c h 11 i e n d e J a a r
No. 36.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD
ff a n g.
B8KK1ÏBMAKÏH6.
VOOR
DONDERDAG 4 SEPTEMBER.
BUITENLANDSCH OVERZIGT.
Hgl
KENNISGEVING.
i
f
i
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50Cts.vanl7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Een amerikaansch blad bevatte het vol
gende berigt„De eerwaarde predikant
Jonas Thomsen van de Andreaskerk te
Nienw-York hield zijn afscheidsrede voor
eene groote menigte toehoorders. Met een
bewogen gemoed deelde hij aan hen mede,
dat de geneesheer hem een reis over de
Atlantische zee had aangeraden, om onder
den been de over-
een onverhoed-
In de stad Warrington in Engeland zijn
twee olifanten van het circus Myers door
het blaffen van een hond woedend gewor
den, losgebroken en de straten door gehold.
Het geheele personeel van het circus en
een aantal politiedienaren hebben getracht
hen te vangen. Twee personen zijn door
hen vertrapt en de kornak heeft bij eene
stoute poging om hen meester te worden
DUITSCHLAND-RUSLAND.
Von Bismarck en Gortschakoff zijn geene
goede maats meer, de russische dagbladen
vertellen allerlei boosaardigs van de Duit-
schers en de duitsche bladen doen den
Russen weten, dat Duitschland even slag
vaardig is als in 1870en dat men niet
nagenoeg al
het geld in handen gekregen, hetwelk de
nihilisten uit de keizerlijke thesaurie te
Kherson hadden gestolen. Bij de ontdek
king van den diefstal vond men een on-
deraardschen gang, uitkomende in een aan
het gebouw belendend huis, waaruit de be
woonster die zich altijd het voorkomen
eener f
ven,
derzoel
gehuurd
Bij verdere nasporing kreeg de politie, den
stuurd. Deze wist na zijne arrestatie
agent voor eene aanzienlijke som c.
koopen en daardoor te ontsnappen. Nader-
is dientengevolge het gestolen geld te-
het leven verloren. Men heeft zich ech
ter eindelijk weder van hen meester ge
maakt.
FRANKRIJK.
Op het station Maubeuge, tusschen Brus
sel en Parijshad dezer dagen een ontzet
tend ongeval plaats. Een werkman met
een vracht op de schoudersliep een brug
overdie over de rails was gelegd ten be
hoeve van de beweging op het station. Hij
geraakte daar met den voet tusschen twee
planken geklemd. Op hetzelfde oogenblik
naderde een goederentrein het station. De
arme man deed wanhopige vruchtelooze po
gingen om zich te bevrijden. Hij zag het
oogenblik aankomen dat de trein, de plank
genaderd, hem onvermijdelijk moest ver
pletteren. De machinist zag het gevaar
van dien man en remde met alle kracht.
De gang van den trein verminderde, maar
niet genoeg om stil te houden vóór hij de
noodlottige plaats bereikte. Nog eenige
oogenblikken doodsangst en de man had op
gehouden te leven.
AMERIKA.
Een telegram uit San-Francisco van den
24n dezer maakt melding van eene groote
opgewondenheid onder de bevolking wegens
een moordaanslag door den redacteur van
de ChronicleYoungop zekeren Kalloch
gepleegd. Dat de gewonde nog niet dade
lijk overleden washeeft verhinderddat
de opgewondenheid tot geweld oversloeg.
Intusschen is Kalloch zoo gevaarlijk ge
wond - de kogel heeft een zjjner longen
doorboord dat men nog twijfelt aan her
stel. Kalloch was vroeger geestelijke te
Boston en is thans de kandidaat der werk
lieden voor de betrekking van burgemees-
ter van San-Francisco. Het schot werd
gelost na een vinnige staatkundige woor
denwisseling en persoonlijke beleedigingen.
De spanning was den 23n groot en tien
duizend werklieden waren bijeengeschoold
in de straten en omringden den kerker
eischende het leven van Young. Zij dreig
den ook met vernieling van de bureaux der
Chroniclewelke door de politie bewaakt
worden.
In eene talrijke meeting drong zekere
Kearney op gematigdheid aanbet gros
der menigte ging daarop uiteen, doch eeni
ge honderden personen bleven den kerker
omringen, waarin Young is opgesloten. Een
andere meeting van werklieden zou aan-
I staanden Zondag gehouden wordenom de
I vraag te beantwoorden of Young zou op-
I gehangen worden indien Kalloch overleed.
De militairen hebben de winkels der
I zwaardvegers bezeten de bevelhebber der
militie heeft den minister van Oorlog te
Washington 50.000 patronen gevraagd.
I Dit verzoek is toegestaan.
Gisteren was de stad kalm en de menigte
I in de straten niet grooter dan gewoonlijk.
I Al de beschikbare politie-agenten en troe-
I pen blijven echter op den
I heid acht het noodzakelijk
I schen aanval der werklieden op de gevan-
I genis, waarin Young is opgesloten, te voor
komen. Men ducht dien aanval, wanneer
Kalloch aan zijne wonde mogt bezwijken
en de woedende werklieden zich zelven
I regt zouden willen verschaffen door Young
I op te hangen.
DUITSCHLAND. -
Aan het eind van het Moezeldal te,Mo-
selweissbij Coblenzis op 16 voet diepte
in de leem,' die daar ten behoeve van steen
bakkerijen wordt gegraven, een zeer merk
waardige vond gedaan, nl. een schedel van
een muskus-oswaaraan sporen van rnen-
schenhanden werden waargenomen. Op
100 voet afstand van de vindplaats trof
men een hoop puimsteen aanen daaron
der een laag kolen van 6 voet in doorsnede,
die slechts van een ouden vuurhaard af
komstig kan zijn. Prof. Schaafhausen heeft
den unieken schedel op het Anthropologen-
congres te Straatsburg vertoonden aan
getoond dat daaruit het bewijs is te leve
ren, dat ten tijde van den muskus-os daar
ter plaatse reeds menschen hebben geleefd.
De West-Preussische Zeitung deelt eene
regterlijke uitspraak mede, die veler aan
dacht zal trekken. Eene vrouw had haar
man verlaten. Deze had daarop een aan-
klagt tegen haar ingediend. Het gevolg
was dat zij werd veroordeeld naar hem
terug te gaan. Hieraan had zij wel vol
daan maar onmiddellijk was zij weder weg-
geloopenop grond dat haar man geen
voldoende woning had. Hij had slechts
een kamertje maar al was dit voor man
en vrouw voldoende om er te zittenzij
kon er niet koken of wasschen. Bij een
nieuwe aanklagt van haren man heeft de
regtbank haar in het gelijk gesteld. De
regter was van oordeel dat„al mogt het
vertrek voor beide partijen ruim genoeg
zijn daaruit echter nog niet volgt dat het
voldoende is ter uitoefening van de huis
houding omdat hiertoe ook behoort eene
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van WONSERADEEL, brengen ter alge-
meene kennis dat met 2 October a. s. in
werking treedt het volgend bij raadsbesluit
van 9 November 1878 aan de verordening
ter voorkoming en blussching van brand
toegevoegd nieuw art. 14
„Het is, na 1 October 1879, verboden, in
„de bebouwde kom der dorpen vlas te be
werken anders dan in hoofdzakelijk voor
"dat doel ingerigte gebouwen, die van steen
„opgetrokken, met pannen gedekt en niet
„aan andere gebouwen of getimmerten ver
bonden zijn. Hooi- en strooblokken mo-
„gen op geen korteren afstand dan van twee
"meter van deze gebouwen geplaatst worden.
„Gedurende het tijdperk der bewerking
„mogen die gebouwen niet tot berg- of be-
„waarplaats van brandbare materialen of
„stoffen gebruikt worden en mag daarin
„geen grootere hoeveelheid bewerkt of on
bewerkt vlas aanwezig zijn, dan van 100
„kilogram voor iederen werkman.”
Voorts herinneren zij aan art. 15 dier
verordening, luidende als volgt:
„Het is verboden, in gebouwen dienende
„tot bewerking en in bewaarplaatsen van
„vlas, vuur te stooken, sigaren of pijpen te
„rooken of licht anders dan in een geslo
pen lantaren te branden.
„Hét droogen van vlas door vuur mag
„in de in art. 14 genoemde gebouwen plaats
„hebben tusschen des morgens vier en des
„avonds zes uur, mits geschiedende in op
zettelijk daarvoor ingerigte, goed sluitende
„van steen of ijzer vervaardigde toestellen
„Op geenerlei andere wijze is het droogen
„van vlas door vuur geoorloofd.”
De overtreding van deze bepalingen wordt
gestraft met eene geldboete van drie tot
vijfentwintig gulden en eene gevangenisstraf
van een tot drie dagen, te zamen of afzon
derlijk.
Bolsward, 21 Augustus 1879.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
L. BRITZEL.
de Secretaris,
E. JANSEN.
gelegenheid tot koken en wasschen. Der- I
halve wanneer de ruimte niet toereikend I
is voor het bedrijf der huishoudingdan
kan zulk een vertrek niet worden beschouwd
als*’eene woningwaarin de vrouw ver- I
pligt is, haren man te volgen.
RUSLAND.
De russische politie heeft nagenoeg al I
!nhetwelk de I
uit de keizerlijke thesaurie te
-r-».. 1 i 1 T o 1
king van den diefstal vond men een on-
deraardschen gang, uitkomende in een aan I
het gebouw belendend, huis, waaruit de be-
fatsoenlijke dame had weten te ge- I
plotseling verdwenen was. Bij on
ik bleek, dat zij het huis slechts had
1 om de nihilisten in staat te stellen
tot het aanleggen van den verborgen gang.
Bij verdere nasporing kreeg de politie den
ingenieur in handen, die het werk had be
stuurd. Deze wist na zijne arrestatie een
agent voor eene aanzienlijke som om te i
koopen en daardoor te ontsnappen. Nader
hand is die agent in hechtenis genomen
en is dientengevolge het gestolen geld te
ruggevonden. Het lag begraven op de bin- I
nenplaats van het genoemde huis; vanwaar
de ingenieur had gehoopt het later onge
merkt te kunnen vervoeren.
ENGELAND en ZUID-AFRIKA.
De zaken zijn schielijk veranderd of men
kan de berigten niet vertrouwen. Eerst
vertelt ons een berigtge rerDe oorlog met
de Zoeloes is, wat lord Chelmsford en lord
Wolseley ook mogen geseind hebben nog
verre van wat men noemt geëindigd. Het
blijkt toch uit de laatste dépêches, dat Wol
seley de troepen, die reeds huiswaarts keer
den, in allerijl weder ontboden en op nieuw
naar de grenzen gezonden heeft. Cetawayo
schijnt zich geheel van zijn nederlaag her
steld en nog een aanzienlijke krijgsmagt
ter zijner beschikking te hebben. Tiet be
sluit van de koningin, waarbij lord Chelms
ford, de voormalige opperbevelhebber, tot
kommandeur der Bath-orde benoemd is le
vert onder deze omstandigheden den libe
ralen engelschen bladen stof tot een vinni
ge kritiek.
Bij dezen tegenspoed komt nog, dat de
Engelschen in de. Transvaal weder zeer veel
te lijden hebben van Secocoeni en zijn stam.
Ook tegen hem moet geageerd worden,
ten einde hem voor goed te onderwerpen.
Dit zal wel niet zoo gemakkelijk gaan,
daar de positie van Secocoeni zeer sterk
en zijn stam zeer oorlogzuchtig is. Ook
spreken de engelsche bladen de vrees uit
dat de transvaalsche Boers ditmaal geraeene
zaak met hem zullen maken, ten einde zich
op die wijze over de annexatie te wreken
en hun onafhankelijkheid te herwinnen.
En nog in dezelfde week meldt de tele
graaf, dat de Zoeloes zijn verstrooid en naar
hunne kraals teruggekeerd. Sir Garnet Wol
seley was met de kolonne van Clarke te
Uluiidi aangekomen. De onderhand elingen
tusschen sir Garnet Wolseley en de voor
naamste vijandelijke hoofden duren voort.
Zij beloofden zich te zullen onderwerpen.
Cetawayo bevindt zich in den omtrek van
Ulundi.
begrijpt, waaraan de haat der Russen tegen
de Duitschers zijn oorsprong te danken
heeft. Wat moet dat alles beduiden
Er zijn erdie ongerust worden en wij
zen op het feit, dat het duitsche oorlogs-
bunget Duitschlands vredelievendheid hoe
langen hoe meer in twijfel stelt en Bis
marcks nieuwste politiek wekt vooral be
zorgdheid. Zijn plan het parlement slechts
ééns in de twee jaar bijeen te roepen, en
zijn definitive aanneming van reactionaire be
ginselen herinneren aan zijn gedrag vóór
den oorlog met Oostenrijk. De ware uit
legging is misschien andersmaar de we
reld ziet in zijn laatste maatregelen niet
eenvoudig reactiedoch den aanvang van
een politiekdie zich ras zal ontwikkelen.
Zoo denkt men vooral in Rusland er over.
De toon der russische pers is sedert een
jaar bijzonder bitter. Het zou dwaas, zijn,
te groot gewigt te hechten aan de uitval
len van dagbladen, maar het is ook ver
keerd er niet op te lettenwant op het
vasteland worden de dagbladen dikwijls
gebruikt om het publiek voor te bereiden.
En wij bespeuren de verkoeling niet alleen
in de pershet schijnt eene verkoeling
tusschen de twee hoven te zijn. Dat, eerst
Gortschakoff, daarna de russische keizerin
Berlijn zijn gepasseerdzonder een bezoek
af te leggenwordt voor een belangrijk
feit gehoudenniet minder de afwezigheid
van den czaar te Gastein.
Geheel anders is de verhouding tusschen
Duitschland en Oostenrijk. Oppervlakkig
schijnen het aftreden van Andrassy en, de
veranderingen in het Cisleithaansch mini
sterie niet geséhikt om de vriendschap met
Duitschland te versterken, maar zoolang
de nieuwe Rijksraad niet vergaderd is
kan men niet zeggen, hoe de partijen, zich
zullen groeperen of welke veranderingen
in het ministerie nog noodig zullen blijken.
Maar zooveel is zeker, dat Oostenrijk-
Hongarije krachtiger als mededinger van
Rusland voor de aanvoering der slaven zal
optreden.
Burgemeester en Wethouders van Won-
seradeelgelet op het bepaalde in art. 203
der gemeentewet
Brengen bij deze ter openbare kennis
dat de begroeting wegens de inkomsten en
uitgaven van de gemeente en de dorpen
voor de dienst van 1880heden aan den
gemeenteraad is aangeboden en tot den 16
September a. s.in de secretarie der ge
meente voor ieder ter lezing is neder-
gelegd en tegen betaling der kosten alge
meen verkrijgbaar wordt gesteld
Bolsward, 30 Augustus 1879.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
L. BRITZEL.
De Secretaris,
E. JANSEN.
BOLSWARDSM COUIANT
ll