NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARH WONSERADEEI.
MOoit
1882.
Een en Twintigste Jaargang.
No. 12.
VOOR
DONDERDAG 23 MAART.
OPROEPING ONDER DE WAPENEN.
LEVENSVERZEKERING,
PENSIOEN VERZEKERING.
e
ÜUITENLANDSCHE HeHIGTEN.
•o
I
Op verzoek plaatsen wij het volgende als
Hoofdartikel
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
F
n
r-
i
ir
n
u
n
*s
'S
-1
De BURGEMEESTER van WONSE-
RADEEL
Gezien de missive van den heer Com
missaris des Konings in Friesland, d.d. 14
Maart 1882, le afd. M S, No. 308,
houdende aanschrijving tot oproeping on
der de wapenen van SJOERD BOSCHMA,
verlofganger van de ligting der Nationale
Militie van 1877, uit de gemeente Workum,
laatst verblijf hebbende gehouden in de ge
meente Wonseradeel, zulks op grond van
art. 144 der Militiewetwegens het niet
ter onderzoek voor den Militie-Commissa-
ris verschijnen.
Roept bij deze gemelden S» j o e r <1
It o s c 11 in tl op, om op IMtigsdag
den 28 Haart 1882 bij zijn korps
het le regement Veldartillerie, te Utrecht,
in werkelijke dienst op te komen.
Witmarsum, 16 Maart 1882.
De Burgemeester voornoemd
L. BRITZ EL.
Keizer Wilhelm van Duitschland is ge
vallen.
Wij haasten ons er bij te voegenvan
de onderste trede van het academie-gebouw.
Z. M. heeft zich wel een weinig bezeerd,
maar gaf daags daarna toch weer audiëntie
en deed een rijtoer.
„Ik beloof op mijne eer en op myn gewe
ten de waarheid te zeggen en niets dan
de waarheid.”
Zoo luidt de eedsformuledie door den
minister van justitie in de fransche kamer
ter tafel is gebragt.
Voor hen, die gemoedsbezwaren hebben,
is dus de godsdienst-eed opgeheven.
Die den eed weigertbetaalt boete van
100 tot 1000 francs.
Toen de minister de behandeling van
dit wetsontwerp spoedeischend noemde
ding ondervindt. Door verdeeling over lan
gen tijd is de kracht van het plotseling
verlies gebroken; de kleine verliezen (pre-
miën), gedurende dien langen tijd, waren
een zoo goed als onmerkbare last.
Het is bekend, hoevelen van 100 perso
nen van eiken leeftijd gemiddeld jaarlijks
sterven. Hieruit kan men afleiden, hoe
groot jaarlijks het verlies zal zijn. Levens
verzekering berust op een door berekening
verkregen vasten grondslag.
Wanneer hij, die overlijdthij zij arm
of rijk, een kapitaal vertegenwoordigt (en dit
doet ieder, wiens geldelijk inkomen of wiens
loon of verdienst met zijn leven ophoudt)
dan wordt door zijn overlijden geldelijke
schade veroorzaakt en er bestaat belang
om deze te voorkomen. Het verlies door
de verdeeling over een groot aantal perso
nen onmerkbaar te maken, is de taak der
Levensverzekering, dit ook is de dienst, die
zij den verzekerde bewijst.
De dienst, door de Levensverzekering
bewezen, houdt het bestaande in stand,
stelt het zekere voor het onzekere in de
plaats, geeft rust voor onrust, welke rust de
waarde der bezittingen van den verzekerde
vermeerdert, zijn krediet verhoogt.
Zoodra een persoon zich verzekerd heeft,
stelt de verzekerde som voor zijn gezin
of voor zijne krediteuren een kapitaal voor;
zonder de verzekering zal hij jaren lang
moeten werken, eer hij dit kapitaal bezit.
De verzekering maakt den niet bezitter tot
bezitter.
Het verlies, door overlijden veroorzaakt,
zal het gevoeligst treffen zulke gezinnen,
waarvan het bestaan geheel en al afhangt
van hetgeen de man dagelijks of jaarlijks
in brengt. Een gezin hetwelk zooveel bezit,
dat het, om in zijne behoeften te voorzien, geen
nieuw kapitaal noodig heeft, zal het ver
lies van den kapitaalinbrenger oneindig
minder gevoelen. Toch is er voor beide
verlies; voor het eerste moge men denken
aan den toestand, waarin het zal kunnen
geraken, voor het tweede aan het verlies
zelf. Ook voor den gegoede kan dit niet
onverschillig zijn, vooral wanneer hij een
groot aantal kinderen te verzorgen heeft.
Het kan gebeuren, dat een verzekerde op
zekeren ouderdom meer aan de Maatschap
pij heeft betaald, dan de verzekering be
draagt. Dit echter is geen zuivere winst
voor de M, die jaren lang de risico had en
de verzekerde mag het niet als verlies be
schouwen. Hij had zelf kunnen sparen,
maar ’t is niet zeker dat hij het zou ge
daan hebben; zijn langer leven heeft hem
in staat gesteld, zich meer voordeel te ver
schaffen; hij heeft ook des te langer aan
deel in de winsten der M. Bovendien is
het doel van het nemen eener verzekering
niet, te winnen, maar -- verlies te voorkomen.
Ook kooplieden en fabrikanten zijn ver
plicht voor de toekomst der hunnen op ze
kerder wijze te zorgen, dan door een ge
deelte hunner verdiensten ter zijde te leg
gen of door de zaken zóó te regelen, dat
die ook na hun dood nog gedreven kunnen
worden. Zij hebben te bedenken, dat ou
derdom of ziekte hun de kracht tot werken
kan ontnemendat aan de zaken soms een
andere wending moet gegeven worden; dat
huwelijksuitzetten of achteruitgang in het
bestaan van het kroost oorzaken van ach
teruitgang in hun eigen bedrijf kunnen zijn.
Niet allen mag het gelukken de verdien
sten zoo hoog op te voeren, dat zij, door
te sparen, een rustigen ouden dag te gemoet
kunnen zien of bij vroegtijdig overlijden
hun gezin niet onverzorgd achterlaten. De
ambtenaar van den staat heeft uitzicht na
veeljarigen arbeid van rjjkswege een pen
sioen te ontvangen. Niet alzoo de werk
man, de beambte in dienst van bijzondere
personen of maatschappijen, de kleine bur
ger. Het bedrag hunner inkomsten blijft
veelal beneden eene matige begrooting van
behoeften, zoodat hun, met betrekking tot
het zelf voor de toekomst te sparen, geen
hooge eischen mogen gesteld worden. Toch
kan, als men wil, altijd iets afgezonderd
worden om tegen dikwijls voorkomende be-
maar de kamer
kwam hiertegen verzet
voldeed aan zijn wensch.
’t Hof der Seine heeft inmiddels iemand,
die den eed weigerdeveroordeeld tot 300
francs boeteten voordeele van den be
schuldigde wiens preventieve gevangenis
straf door de eedsweigering wordt verlengd.
Zal het concordaat tusschen Frankrijk
en het Vaticaan blijven bestaan?
Die vraagwelke spoedig in de fransche
wetgevende vergadering in behandeling
komtzal aanleiding geven tot hoogst be
langrijke en levendige discussion.
Ook een wetsontwerp, ’twelk de uitoe
fening van de r.-catholieke godsdienst re
gelt, zal veler hoofden ter dege warm ma
ken.
Het monopolie der begrafenissentot nu
toe aan de zoogenaamde r.-catholieke kerk
fabrieken toegekenddreigt aan deze ont
nomen te zullen worden.
Dat zou een geduchte greep zijn in de
schatkist dier fabrieken en daarom hoorde
men ook reeds in de kamer protesten van
bisschop Freppel en van de regterzijde.
Jonge liedendie voor den geestelijken
en onderwijzersstand worden opgeleid, zyn
met één jaar militaire dienst vrijmaar
zijdie hunne studiën volbrengen in in-
rigtingen van niet erkende geestelijke or
denzijn als ieder ander, voor 3 jaren
dienstpligtig.
De fransche kamer verkeert in den toe
stand dat zij niet weet wat zij wil en zelfs
niet wat zij kan.
Er is geen leider en dus geen organi
satie die op het een of ander punt haar
wil voorschrijft.
Léon Sayde minister van finantiën
weet wel wat hij wil en wat noodzakelijk is.
Hij heeft het plan zuinig te wezen, en
zeker, dat is noodig, want had hij geen
overschotten van vroegere jaren, dan was
er reeds een tekort.
’t Ministerie maakt gebruik van de on
bestemdheid en willoosheid der kamer, zet
hare eenigzins onderdanige houding ter zijde
en begint te zeggen waar het op staat.
FRANKRIJK.
Omtrent den brand in de schouwburgzaal
van het glazen paleis te Marseille wordt
het volgende vermeld De brand barstte
uit omstreeks één ure ’s nachts. Eenige
artisten, die nog in hunne kleedkamers wa
ren, hadden naauwelijks den tijd om te
ontkomen. De brand was ontstaan onder
het tooneel De brandweer was spoedig
op de plaats. Te Ij ure stond het gehee-
le gebouw in vlam. Het dak stortte in
en sleepte in zijn val breede zijden van de
muren mee. Een koffijhuis naast den schouw
burg is almede geheel vernield. Te 2J ure
was men de vlammen meester. Eén per
soon is deerlijk gekwetst. Het is een jonk
man van 22 jaar. Hij klom naast de brand
weermannen naar boven, verloor het even-
wigt en stortte naar beneden. Men hoopt
hem echter in het leven te behouden.
Het glazen paleis had 600,000 fr. gekost.
BELGIË.
Aan een dagblad te Namen wordt uit
Brussel geschreven, dat het parket de ze
kerheid heeft bekomen, dat ’s daags of den
tweeden dag na den moord van den heer
Bernays twee personen, een man en eene
vrouw, zich naar het door Henri Vaughan
gehuurde huis in de Rue de la Loi hebben
begeven en daar het lijk van Bernays ont
daan hebben van de met bloed bevlekte
kleederen, zelfs van het linnengoed, om
het van nieuwe kleederen te voorzien. Daar
het lijk reeds verstijfd was en de leden dus
alle buigzaamheid verloren hadden, zoo
werden de armen gebroken.
Wat er geworden is van de kleederen,
die Bernays aanhad toen hij te Brussel
kwam, is voor het parket nog een geheim.
Men meldt uit Brussel aan de N. Rott.
Crt.
Mag men de Belgische bladen gelooven,
dan komen er voortdurend nieuwe en be
langrijke bijzonderheden omtrent de zaak
Om eene zaakdie belangstelling vraagt
en belangstelling verdientte bespreken
de begrippen daaromtrent te verhelderen en
het verlangen om er aan deel te nemen op te
wekken, noodigde de heer C. W- Eisma,agent
van de Rotterdamsche Levensverzekerings-
bankons uit tot eene samenkomst. Wei
nigen hebben aan de uitnoodiging gehoor
gegevente weinigen van hen voor wie
behalve levensverzekeringook pensioen-
verzekering een gewenschte zaak mag ge
acht worden. Om het vele goededat er
in gelegen isacht ik het belangrijk ge
noeg in korte trekken meer algemeene be
kendheid aan het gesprokene te verschaffen,
zij het ook, dat het geschrevene woord veel
ten achter staat bij dat, hetwelk gesproken
werd.
Bij de meeste menschen ontstaat, bij het
overlijden van den man en vaderreeds
terstond behoefte aan eenig fonds en bij bijna
allen komt na het verlies een strijd om het
bestaan, die veelmalen gedeeltelijk te wijten
is aan den verzorger zei ven, die zijne vrouw
en kinderen zoo innig liefheeft, maar nooit
er aan denktdeze liefde zóó ver uit te
strekkendat ze ook na zijn verscheiden
zal blijken en men ze oók dan nog zal onder
vinden en waardeeren, naar de mate, waarin
hij dit had kunnen en ook willen bewerken,
als hij in tijds had overwogenwat gebeu
ren kon en eenmaal gebeuren moest; wan
neer hij had begrependat de dood hem
kon verrassen en dan elk middel van be
staan voor de zijnen zou ontbreken. Het
is waarde zorgen en de strijd om het be
staan zijn drukkend voor hen, die van een
bepaald klein inkomen moeten leven en in
het bijzonder ook voor den arbeidenden
stand. Toch is menigeen door aanbeveling
en voorlichting er toe gebracht, dat hij
eene verzekering sloot voor uitkeering bij
overlijden.
Men kan ook door zelf te sparen en te
beleggen een kapitaal verzamelen. Weini
gen zijn echter in staat vele jaren zelf te
sparen en de zekerheid, dat iemand op een
bepaalden tijd zekere som komt invorderen,
leert sparen. Niemand weet ook, hoe lang
of kort hij nog zal leven; een spoedige dood
zou zijn beste plannen kunnen verijdelen.
Door besparing op allerlei kleinigheden
kan de premie voor de verzekering gevon
den worden. De vele kleine sommen, die
anders onnoodig door de vingers gaan,
worden door de Levensverzekeringmaat
schappij tot een geheel en rentegevend ge
maakt. Zoodanige Maatschappij werkt
vooral nuttig door het verlies, ’t welk het
overlijden veroorzaakt, op zulk eene wijze
eenigszins te vergoeden, dat niemand eeni
ge nadeelige terugwerking van die vergoe-
zwaren een wapen te koopen tot behoud
van levensgenot, het bekomen van rust en
ter verzekering van de toekomst. Dit kan
geschieden door eene pensioen-verzekering
alleen of door zoodanige verzekering, ondër
conditie, dat bij eerder overlijden de pre-
miën zullen worden teruggegeven.
Van verschillende zijden wordt aange
drongen op het oprichten van een Algemeen
Nederlandsch Pensioenfonds voor werklieden.
Vertegenwoordigers van geachte corpora
tion bragten daaromtrent rapport uit en
ontwierpen statuten, terwijl dr. P. van Geer,
hoogleeraar te Leidenpensioentafels op
maakte. Bedoelde heeren zijn overtuigd,
de administratiekosten te moeten bestrijden
uit een fonds, door vrijwililge bijdragen ge
vormd, en tevens dat zij, om deze te bekomen,
niet te vergeefs een beroep zullen doen op
de medewerking van mannen van aanzien
en fortuin, van vereenigingen tot algemeen
nut, van werkgevers en van die breede rij
van meergegoedendie in ons land nooit
het oor sluitenwanneer steun gevraagd
wordt voor een goed doel.
Eene inrichtinguit haren aard bestemd
voor een zeer langdurig bestaan en die ver-
bindtenissen aangaat voor eene verre toe
komst, moet van den beginne af groot ver
trouwen inboezemen. Volgens berekening
van bovenbedoelde heeren en naar hun ont
werpstatuten, kan het door hen gewenschte
fonds niet in werking komenvoor er bij
dragen in ééns tot een bedrag van ettelijke
guldens zijn verkregen. Ook zal het fonds
niet beginnen te werkenvóór er 500 aan
nemelijke verbindtenissen tot deelneming
zijn en er een administratiefonds is van
f 20,000 of jaarlijksche bijdragen zijn toe
gezegd tot eene som van minstens f 3000
’s jaars. De bedoeling is het fonds alleen
open te stellen voor werkliedendaar het
openstellen voor den middenstand wijziging
der tarieven vereischen of het bestaan van
het fonds in gevaar brengen zouterwijl
ook de middenstand zich tot andere maat
schappijen richten kan.
Terwijl men bezig is dit fonds te creëeren,
heeft de Nat. Lev. Bank te Rotterdam ver
schillende pensioentarieven uitgegeven met
de voorwaarden voor werklieden, fabrieken,
werkplaatsen enz., alzoo voor ieder en voor
ziet zij dus dadelijk in de lang gevoelde be
hoefte. De premiën en koopsommen daarbij
staan ongeveer gelijk met de door prof, de
Geer berekende. Agenten-, commissie- en
bodeloon worden niet toegestaan en daar
door de premie dus niet verhoogd.
Wat omtrent de pensioen verzekering nog
verder gezegd isin een volgend no. Al
leen zij nog medegedeeld dat de heer Oor
ver van Amsterdam er op weeshoe in ’t
algemeen zij gelukkig geacht worden die
een rijksambt verkrijgenomdat daaraan
pensioen verbonden iswaarvoor zij echter
behoorlijk moeten offeren, terwijl zij, die
anderen daarom zoo gelukkig achtenin
gebreke blij venzich zelven, op gunstiger
voorwaardenpensioen te verschaffen.
G. FOKKENS.
-
F
1
k
BOL8WARDSCHE COLRAXT
1
3
1
t
j
f
i
P
s
■s
