NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
s
'I
I
BOESWARO 4 WONSERABERÏ.
1882.
No. 29.
Een en Twintigste Jaargang.
WAT DE ROMAN MOET ZIJN.
C DONDERDAG 20 JULIJ.
WOENSDAG 26 JULIJ E.K.
VOOR
Pi
BIITEVLIAD.
;$xxxxxxxxxxaxxxxxxx$
t
misschien
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ALEXANDRIE, 17 Julij. (Reutertelegram.)
In een brief van Ragheb-pacha aan ad
miraal Seymour wordt gezegd dat Arabi
1
9
’t Spreekt van zelven dat de dagbladen
eiken dag verhalen van het bombardement
van de gevolgen dier ontzettende strafoefe
ning en van de moord- en brandtooneelen
waarvan de ongelukkige stad het slagtoffer
is geworden, het een en ander opdisschen,
maar ook, dat in die verhalen dikwerf te
genspraak heerscht.
Het een kleurt te veel het andere niet
genoeg en daar de schrijvers niet alles met
eigen oogen kunnen gezien hebben, moeten zij
afgaan op geruchten, die dikwerf meer of
minder juist, ja wel eens verdacht zijn.
Een waarachtige beschrijving van de ver
schrikkelijke gebeurtenissen te Alexandrie
zal zich nog wel eenigen tijd laten wachten.
Intusschen zullen wij onder het buiten
land eenige mededeelingen uit en over de
ongelukkige stad opnemen. Zij zijn zoo
belangrijk, dat onze lezers die wel niet met
genoegen zullen vernemen, maar er toch
kennis van moeten nemen, om zich eenig
denkbeeld te kunnen vormen van de groot
heid der ellende waarin de stad, met hare
200,000 inwoners is gestort.
Gelukkig kunnen wij deze bombarde-
ments-beschrijvingen eindigen met de tij
ding uit Londendat men te Alexandrie
weer op de straten kan wandelenzon
der gewapend geleide, dat de Arabieren de
Europeanen weder beleefdgroeten, dat
ieder met eene witte vlag op straat verschijnt
en dat er in de winkels weder verkocht
wordt.
Ook het afbranden van huizen, begint
tot zijn einde te komen en nieuwe brand
stichtingen heeft men niet te betreuren.
De roman heeft en moet hebben esn ei
gen afzonderlijk gebied, met niemand ge
deeld en door niemand aangerand. Hij
moet ook zijnerzijds naar geen ander gen
re in de letterkunde de handen uitstrekken.
Hij heeft genoeg op zijn eigen terrein te
doen om geen koloniën te begeeren.
Laat ons zien wat de roman is, niet zoo
zeer in zijn historische beteekenis als wel
naar onze tegenwoordige opvatting, den
aard en het wezen van dezen veelomvat-
tenden vorm der letterkunde.
De roman is het drama op ’t papier, dat
is de afbeelding van het leven zooals zich
dit onder den drang van omstandigheden
en den schok der karakters voordoet, be
keken door een man van smaak en talent
die geleerd heeft tusschen goed en kwaad,
schoon en afzichtelijk, wijs en dwaas te
onderscheiden. Omdat er voor den mensch
niets belangwekkender bestaat dan het le
ven en de kunst, is de roman als de ver-
eeniging van deze beide, terecht het troe
telkind van het algemeen.
Doch onmiddehjk voelt ook ieder, hoe
gevaarlijk de roman kan worden voor goe
den smaak en zedelijkheid, hoe omzichtig
een schrijver, die zich op dit terrein be
weegt, moet wezen.
Een roman, die de verbeelding overprik
kelt, is een kwaadaardige ziekte, vaak een
epidemie, die een geheel geslacht ten ver-
Sommige Belgische bladen hadden hun
verwondering te kennen gegeven, dat de
regeering niets liet hooren om de familien
der in Egypte vertoevende Belgen eeniger-
mate over het lot der hunnen gerust te
stellen.
De Moniteur zegt in antwoord daarop,
dat „de familien” harerzijds niets hebben
laten hooren, waaruit van ongerustheid
bleek. Niettemin heeft de regering niet
stil gezeten. Haar consuls zijn, gelijk al
tijd, geheel ter beschikking geweest der
Belgen die hun hulp inriepen, en boven
dien, toen de zaken in Egypte een ernstig
aanzien kregen, heeft de regering tot de
Nederlandsche het verzoek gerigt om de
Belgen toe te staan gebruik te maken van
het vaartuig, door haar uitgezonden, om de
Nederlanders te halen. De Nederlandsche
regering heeft dit met de meeste bereid
willigheid vergund,
Te Parijs vinden nihilistische manieren
navolging.
Op den dag van het stadshuis-feest, het
feest der inwijding van het gebouw, vond
men in verschillende gedeelten, vooral in
het centrum der stad affiches aangeplakt,
gerigt aan de werklieden, de slaven van
den arbeid, en onderteekend door het in
ternationaal, revolutionair uitvoerend comité.
Het slot dier toespraak luidde aldus
„Geen feest, geen verheugingen, onder
drukt volk, vóórdat gij dat ras van „bur
gers” verdelgt hebt, dat u ruïneert en on
derdrukt en uw deel van de welvaart u
ontrooft.
„Leve de sociale revolutie
Dood aan de exploiteurs
De portiers der huizen in den omtrek
van het stadhuis hebben voorts circulaires
ontvangen, luidende: „Burgers, gij zyt ver
wittigd, dat het gevaarlijk is om van 7 uur
des avonds af, in den omtrek van het stad
huis te blijven. Dat paleis van de u on
derdrukkende „burgers” moet in de lucht
springen. Waarschuwt alleen de kleine
huurders.
„Voor het centrale revolutionaire comité,
J. B.”
Ook Afgevaardigden ontvingen waar
schuwingen.
Laatst IBerigt.
De Jobstijdingen uit Egypte verminderen en
er werden zelfs goede tijdingen ontvangen.
Deze verkondigen
„de orde in Alexandrie wordt langzamer
hand hersteld
„de winkels worden weder geopend
„’t vertrouwen herleeft.”
Zoo is het altijd en overal gegaan, waar
ontzettende gebeurtenissen plaats hadden.
Als een storm alles omver wierpheeft
men klagende wat in den weg lag opge
ruimd en soms heeft men korten tijd daar
na moeite om de plek te vinden die zoo
verschrikkelijk geteisterd was wat door
eene verwoestende hand tot een puinhoop
werd gemaaktziet men soms op den vol
genden dag niet meer maar weldat er
opgebouwd wordt.
Zoo zal het ook te Alexandrie gaan, maar
toch zalwat er verloren ginglang druk
ken en wie weet hoe velen den ramp nooit
te boven komen.
En zij die het leven verloren
Even als bij alle groote rampen wordt de
ellende, daardoor veroorzaakt, door hen
die er ooggetuige van zijn vergroot en bij
de verhalendie er van rondgaanis ieder
verteller ook een vergrooterzoodat er in
’t laatst eene beschrijving van het ongeluk
wordt gegevendie met de werkelijkheid
in geen enkel opzigt overeenkomt.
Alexandrie staat thans onder eene inter
nationale politie:
De Engelschen houden poorten, forten en
bastions bezet en Duitschers Franschen
Russen Grieken en Amerikanen van de
oorlogschepen genomendoen eendragtelijk
dienst in de verschillende wijken der stad.
en
uit
De BURGEMEESTER
van WONSERADEEL
brengt ter algemeene ken
nis, dat de toTILItllVlIlltUT
tevens algemeene VEEM UlkT
te Witmarsüm dit jaar wordt gehou
den
Witmarsüm, 12 Julij 1882.
De Burgemeester voornoemd,
L. BRITZEL.
2e. dat aan de opgeroepen verlofgangers
een bijzondere kennisgeving zal worden uit
gereikt, vermeldende tijd en plaats van op
komst
3e. dat de verlofgangers die voor an
dere provinciën zijn ingelijfd zich bij den
provincialen adjudant te Leeuwarden kun
nen aanmeldenten einde bjj een detache
ment gevoegd of wel van reisgeld voorzien
te worden
4e. dat de aan de verlofgangers toekomende
daggelden en voor zoover zij regtstreeks
naar hunne garnizoensplaats moeten ver
trekken bewijzen tot kosteloos vervoer
ter secretarie kunnen worden in ontvangst
genomen.
Witmarsüm, den 10 Junij 1882.
De Burgemeester voornoemd
L. BRITZEL.
derve wordt. Een roman, die op sluwe
manier de beginselen van deugd en goede
zeden ondermijnt, is een sluipmoord op de
maatschappij. Een roman, die zich dienst
baar stelt aan den leugen, is erger dan
struikrooverij of diefstal met binnen- en
buitenbraak. Want deugd en waarheid zijn,
uit een letterkundig oogpunt, het zelfde
als wansmaak en onreinheid.
Terwijl de roman zich dus aan den eenen
kant moet beperken, het gebied waar
op hij zich beweegt inkrimpen, opdat er
ruimte zij voor de wetenschap en de poë
zie, moet hij zich aan den anderen kant
uitbreiden over de volle breedte en lengte
van het leven. Zoowel het verleden als het
tegenwoordige staan voor hem open. Zoo
wel de historie als het familieleven moeten
hem dienen. Maar niet om een bastaard
soort in het aanzijn te roepen, dat ten on
rechte met den naam van historischen ro
man of familieroman gedoopt wordt, maar
om ons en onzen kinderen een trouw en
aantrekkelijk beeld van het leven voor de
oogen te stellen, waarin de karakters tot
hun volle recht komen en wij kunnen lee-
ren hoe het goede zijn belooning in zich
zelf vindt en het kwaad zich zelf straft.
In dit opzicht moet elke roman een strek
king, een zedelijk doel hebben, iets wat de
schrijver ons wil aanbevelen als navolgens-
waardig en lofwaardigwat wij ter waar-
deering en overdenking in ons hart kunnen
bewaren.
Zoo opgevat is de roman niet alleen niet
schadelijk voor de gezonde ontwikkeling van
hoofd en hart der jeugd, maar een zeer
krachtig opvoedingsmiddel, waarvan ver
standige vaders en moeders gaarne gebruik
zullen maken; dat de kinderen als ze vol
wassen zijn, dankbaar zullen herdenken,
omdat ’t hen in staat gesteld heeft het le
ven ook nog van een ander standpunt te
beschouwen, dan achter toonbank of lesse
naar, door den bril van een mensch die
eten en drinken moet, of de lorgnet van
een, die zijn zaligheid vindt in genieten en
geldverdienen.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER van WONSE
RADEEL brengt naar aanleiding van de
bij hem ontvangen aanschrijving van den
heer Commissaris des Konings, dd. 2 Junij
1882 le afd. M. en S. no. 558 (provinciaal
blad no. 72) ter algemeene kennis
le. dat dit jaar krachtens art. 125 der
militiewet in werkelijke dienst worden op
geroepen
de Verlofgangers van de lichtingen 1879
en 1880waarvan de korpsen vermeld zijn
op onderstaanden staat
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
trouwens zij heeft in Alexandrie een af
schrikkend voorbeeld.
Toch is het wel vreemd, dat geen enke
le depêche uit de belangrijke staddie
slechts tusschen de 30 en 40 uur van Alexan
drie ligtin ’t bezit van lord Seymour is
gekomen.
Houdt hij die ook geheim
Te Londen liep op 15 jl. het gerucht,
dat Arabi die stad had in brand gestoken,
maar in den avond van dien dag werd die
tijding formeel tegen gesproken.
Ook zou de duitsche consul, die met den
Italiaanschen tot bescherming zijner land-
genooten te Cairo is geblevennaar Ber
lijn hebben getelegrafeerd dat zij geen be
zorgdheid hadden voor hunne persoonlijke
veiligheid.
Hij zal, dunkt ons, wel wat meer hebben
getelegrafeerdmaar dat was misschien
niet nuttig voor het publiek 1
De Egyptische fondsen hielden zich Za-
turdag op de Londensche beurs vrij vast
hoewel met weinig omzet.
De Londensche bankiers zitten opgepropt
met Egyptisch papier en zij vooral zijn de
verspreiders van goede tijdingen.
Maar Arabi-Beywaar is hij
Volgens den een zwerft hijontmoedigd
en door een gedeelte zijner troepen verlaten,
rond in den omtrek van Alexandrie Vol
gens den ander heeft hij 9000naar de
verzekering van een derde, slechts 4000 man
onder zijn bevelen en heeft hij op den
weg tusschen Alexandrie en Caïro ver
schansingen opgeworpen.
De Engelschen zouden nu 1500 man aan
land hebben gezet tot hulp van de inwoners
van eerstgenoemde stad, maar men schrijft
uit Londen dat te Woolwich order is ge
geven om 21000 man en 5000 paarden en
muilezels die naar de middellandsche zee
worden gezonden te approviandeeren.
Van die geduchte toebereidselen geven
de engelsche dagbladen berigten tot in de
kleinste bijzonderheden toe en alles schijnt
aan te duiden, dat binnen korten tijd een
sterk engelsch leger op Egypte’s grondge
bied zal worden overgebragt. Er is A
gezegd en B zal niet achterblijven.
Wordt dit alles waarheid, dan zal Arabi-
Bey indien hij den strijd niet opgeeft, een
harden kamp hebben te verduren.
Zij, die niet veel van diplomatieke rede-
neering houden, verheffen nu Gladstone tot
in de wolken als een man van de daad en
zij, die het bombardement van Alexandrie
eene onregtvaardige daad noemen, verwij
ten hem, dat hij den mantel des vredes, in
welken hij altijd tegen Disraëli in ’t par
lement optrad, eensklaps heeft afgeworpen.
De vredes-vrienden zijn vooral vertoornd
op hun apostel Bright.
Wat doet hij toch riep men inliet
ministerie der regtverkrachtende plat-
schieters.
Bright werd het dan ook te benaauwd
bij den donder des geschuts en hij vroeg
ontslag en verkreeg het.
Ook zijn vriend Chamberlain zal hem
hoogst waarschijnlijk volgen.
Voor Gladstone’s politiek zal het geen
verlies zijn, trouwens in oogenblikken als
deze behooren al de leden van het kabinet
als één man te spreken en te doen.
De Times maakt de voorwaarden open
baar, waaronder de mogendheden Turkije’s
tusschenkomst in Egypte toelaten1ste
verwijdering van Arabi2de, na herstel der
orde en van ’t gezag van den Khedive,
waarvoor een vaste termijn wordt gesteld,
moeten de Tursche troepen vertrekken 3de
tw’ee Europeesche commissarissen begelei
den de Turksche troepen 4de de Euro
peesche Mogendheden dragen de kosten der
bezetting. De Daily Netvs verneemt, dat
Frankrijk geneigd is aan de bezetting deel
te nemen, wanneer het door de andere mo
gendheden daartoe wordt uitgenoodigd. Aan
de limes wordt uit Constantinopel dd. 14
Julij geseindde groote raad besliste gis
ter te middernacht, dat pogingen in ’t werk
zouden worden gesteld om een vreedzame
oplossing der Egyptische kwestie zoeken
als deze pogingen schipbreuk leden, zouden
troepen naar Egypte worden gezonden.
bastions bezet en Duitschers
oorlogschepen genomen doen eendragtelijk
De vaart op het Suez-kanaal is vrij
men stoomt het elk oogenblik in en
zonder eenige belemmering.
Nog altijd geen nieuws uit Caïro.
Zou het er niet zijn zoo veel te beter,
F? v
BOLSWARDSCI1E COURANT
KORPSEN.
Onderdeden.
1
II
7/
idem
'idem
Veldartillerie
idem
idem
Datum van Opkomst.
8 Augustus 1882.
1
1
le, 2e, 3e, 4e
en 5e bataill
2e bataülon
3e idem
Grenadiers
Te reg. Infanterie
7e
8e
le
2e
3e
Korps Genietroepen
Hospitaalsoldaten
en Jagers
3
8
25 Jul.eu 3 Aug.1882
3 Augustus 1882.
22 Julij 1882.
4 en 22 Aug 1882
3 Augustus 1882.
