NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD BOJLSWABÖ WRSBBASm I I 4 1882. Een en Twintigste Jaargang. No. 36. t DONDERDAG 7 SEPTEMBER. VOOR J. £1 J IllITFVriVII. «I iï e- t e it n ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden. Franco per post 95 Cents. oe- ge- :de ie- vil het jna rn- est em is- est in yij ud sal 1- n ir- sn er te Is it ar r- n b 31- >e- In No. tigde ik blad op Nog een en ander uit liet Handschrift van COOPMANS. een- •bij den Izin- het ;ich- e of ela- van sere rac- cen- Dag ijne OP, be- hij de sch srk- >or- van die udt oof BEKENDMAKING-, PATENTEN. De BURGEMEESTER van WONSE- RADEEL maakt bij deze bekend dat de patenten wegens de primitieve be schrijving van de gemeenten: Arum, Burg- werd, Gaast, Makkum, Tjerktverd en Wit- marsum, over de dienst van 1882/83 vanaf denAentot en met den 18en Septem ber 1883 ter Secretarie der Gemeente verkrijgbaar zijn, met uitzondering evenwel van die van het dorp Makkum, welke op een nader bekend te maken dag ten zijnen kan tore te Makkum kunnen worden afgehaald; zullende die patenten, welke na het verstrij ken van bedoelden termijn nog overig zijn aan de deurwaarders der belastingen wor den overhandigd om uit te reikentegen betaling van 1O cents voor ieder pa- tentblad. Witmarsum, den 29 Augustus 1882. De Burgemeester voornoemd, L. BRITZEL. '■-K o EGYPTE—TURKIJE. Oorlogsnieuws is er niet veel. Generaal Wolseley, volgens de jongste berigten te Ismaïlia, erkent, dat hij, eenige dagen geleden, in zijne operatiën belemmerd werd door gebrek aan transportmidde len, maar voegt er bij, dat hij nu gereed is voort te rukken. Al de Indische troepen zijn reeds te Is maïlia ontscheept. Zij gevoelen zich in Egypte veel meer te huis dan de Engel- schen dat spreekt van zelf. De Alexandrijnsche correspondent der Times te Suez meldt in de tweede editie van dat blad, dat er thans zes locomotieven zijngereed voor de dienst naar Ismaïlia en Kassassin. De stad is rustig en de be volking toont meer vertrouwen. Het gar nizoen bestaat uit 220 manwaarvan 84 mariniers en matrozen. De overigen zijn Indiërs, die ook gebezigd worden voor gar nizoensdienst langs het Suezkanaal. De vraag is of de engelsche legermagt per saldo toch niet te gering zal zijn. Met nog twintig duizend man zouden de Britten een krachtige beweging tegen Rosetta kun nen ondernemen en in de Delta doordringend vermoedelijk de ontruiming van Kafr-el- Dewar en van Tel-el-Kebir beiden teweeg brengen. Nu wordt alles geconcentreerd op Tel-el-Kebir en de uitkomst kan leeren dat met de bestorming dier plaats een cam pagne nog volstrekt niet beslist is. „Ik heb,” telegrafeert de Generaal „thans één locomotief op den spoorweg en ver wacht een tweede locomotief van avond uit Suez. Nu ben ik begonnen de landtrans- port-compagnieën te organiseeren. Gedeel telijk zijn ze bezig te landen en zullen de andere vervoermiddelen aanvullen. „Een lading muilezels is uit Cyprus aan gevoerd. Morgen verwacht ik er nog 400 uit Malta en Italië. De vele muilezels, te Smyrna en Beyruth bijeengebragt, zijn, na dat de Ottomannische regeering hun uitvoer heeft veroorloofdeindelijk onderweg naar hier. In een woesteinland, gelijk Egypte in deze streek isheeft men tijd noodig om de middelen van gemeenschap te organi seeren.” Van eene militaire conventie tusschen Turkije en Engeland zou geen sprake meer zijnvan de oude namelijk, waarover men zoo lang in barensnood verkeerde. Er is nu iets geheel nieuws op stapel ge zet, dat groot kans heeft van niet goed gekeurd te worden. Maar de verhevene porte zal iets an ders doen. Dertig duizend Arabieren uit het binnenland van Tripoli marcheeren op Egyp te aan en dat hulpcorps voor Arabi-Bey zal zij in den weg treden met het comman do regtsomkeert naar huis Wij zullen de vrijheid nemen van voors hands te denken aan Arabierendie in de maan evolutiën uitvoeren. De vijandige en opruijende taal, welke sommige Italiaansche bladen zich tegenover Engeland veroorlovengaat alle begrip te boven. Als een staaltje diene het berigt in de Opinionedat sir Garnet Wolseley twee duizend bloedhonden naar Egypte heeft me degenomen, die uitgehongerd en vervolgens op de Arabieren losgelaten worden om deze te verslinden. Aan Daily News wordt uit Madrid van eergister getelegrafeerd, dat al de Mogend heden, Engeland niet uitgezonderd, gunstig geantwoord hebben op Italie’s voorstel Spanje en Nederland toe te laten om deel te nemen aan de collectieve bescherming van het Suez-kanaalmaar dat desniette min wegens den loop der gebeurtenissen in Egyptevermoedelijk dit voorstelzelfs al wordt het aangenomenniet tot uitvoe ring zal komen.- Tusschen Griekenland en Turkije is er een oogenblik pauze en na die pauze zal het zwaard wel in de schede worden ge stoken. ’t Vechten past geen van beiden. Zij mogen beiden moed hebben geld hebben zij nief. - 5 en 6 van dezen jaargang ves- de aandacht der lezers van dit een „Reysboek”, bevattende een geschreven verhaal van „Gedaane reisen in 1736, 1739, 1740, 1741 en 1742 door Zuyd- en Noord-Holland, Overyzel en Gel derland door mij J. Koopmans geboekt 1743”, en deelden wij twee verhalen mede van reizen over de Zuiderzee langs Enk- huizen naar Amsterdam, met paard en slede. In de zomers van 1739 en 1741 heeft hij, telkens met een gezelschap van zes perso nen, in twee eigen rijtuigentochtjes ge daan van 10 en 8 dagen door een gedeelte van Overijsel en Gelderland Daar hij beide keeren ongeveer dezelfde plaatsen bezocht, heeft hij in één „Journaal” de beschrijving saamgevat. Hoewel hij soms op vrij lui mige wijze zijn wedervaren meedeeltacht ik ’t geheel toch niet belangrijk genoeg om het in dit blad op te nemen. Toch zijn hier en daar bijzonderhedendie vermel ding verdienen. Om te beginnen trof ’t mij, terwijl wij dit jaar steeds op den zomer wachtten en altijd te ^prgeefsen in ver band daarmee de klacht gehoord wordt dat we toch eigenlijk geen ouderwetsche zomers meer hebbendat onze S. begint met te verhalen, hoe hij in 1739 den 6den Juli„over Galamadammen door Rijs tot op Oldemarrum rijdtdaar wy halv 6 uuren voor de eerste maal halte hielden, hier een soopie (want hoewel het in de somer was, hadden geen Reden over de hitte te klagen, maar veeleer met de voeten trap- ten en in de handen wrongen) zo dat ons dit slokie gans niet onpas kwam”. Koude zomers alzoo hadden wij reeds voor meer dan honderd veertig jaren en moge de be wering waarheid bevattendat onze pla neet een langzame afkoeling tegemoet gaat, dan is deze blijkbaar sints lang begonnen en gaat gelukkig al zeer langzaam voort. Zij vervolgen hun reis en komen langs Vollenhove te Genemuiden, een plaats aan groot brandgevaarnaar ’t blijkt onderhe vig. Immers dit jaar is de halve stad af gebrand en dat wel tot op het pas afge bouwde nieuwe gedeeltedat voor enkele jaren door vuur was vernietigd. En wat lezen wij nu bij Coopmans, in zijn reisver haal van 1739 van dit plaatsje? „dat daar niemant met een glandige pijp mag door gaan o'f rijden, doordien daar veel matwe- verijen zijn en voor vele jaren een sware brand, door het roken was veroorzaakt, om nu een diergelijk ongeluk voor te ko men werd zulks verboden”, en dat niet slechts, maar toen hij in 1741 weer hier kwam waren kort te voren „75 huizen een molen en Brouweri, binnen de tijd van twe uurenin de as gelegd.” Over Zwolle en Deventer komen zij te Zutfen en „mar- AD VERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte. seren” van daar „na het huys d’ Voorst daar wij een schone en 16 Minuten gaans, lange Allee passeerden, eer wij aan dit ko- ninglijk gebouw waren dit heerlijk lust- huijs is in omtrek van zijn gragten een halv uur gaans. In huijs gekomenen het eerste vertrek daar wij intradenwas voorzien met weergadeloos costelijk porse- leijn onder allenschotels van 9 Duijm in haar Diametermet doorgebroken kan ten, zijnde 20 in getal, waarvoor nog geen veertien dagen verleden van een Hollands Hr. geboden was 150 Gld: voor ’t stuk, dit twintig maalzijnde 3000 Gld:, dat een mooij capitaaltie wasen bij mij wel 20 maal te veelvoor dat geld vermallend goetie dat altijd zo veel waard is als een gek daar voor besteed. Ten Tweden Nu in de slaapkamer van de Graav Al bemarle. Daarin een cabinettiedat 30000 Guld: had gekost, boven op hetzelve een horologie’t welk een jaar en ses weken ging zonder opwindeneen dito in dit ver trek dat vijf weken kon gaan. Ten Derden In de Kamerde Celon genaamt ’t Por tret van de oude Graav van Albemarle (aan wien Coning Wiljam dit heerlijk ge bouw heeft geschonken). Ten Vierden In de Groote eetzaal is het Portrait van Koning Wiliam en deszelv vrouw; alsmede Georgius de Eerste; nog in dit vertrek twe Porseleyne doofpotten yder van 1000 Gld: Ten Vijfden De Oranje Kamerdaarin het Ledi- cant van de Prins van Orangien. Ten Sesten De Blauwe Kamerversierd met de por- traitenals Vader, Grootvader en Moeder van Coning Wiljamdit was des Conings Slaapkamer en heeft gekostzo van silver tafelspijgel met silver lijstsilver kande laars en meer Coninglijke meubelen, in alles 66000 Gld: Het slot van de daaraan vol gende kamer heeft gekost, 300 Gld:, ’t twede 400 Gld: en het Derde 500 Gld:; twijfel niet of hier werden twe Parten bij gelogen”. Dit laatste wil ik met den Hr. Coopmans mogelijk achtentoch vergete men niet dat de kunstig bewerkte koperen sloten dier eeuw een groote kunstwaarde verte genwoordigen. Te Dieren bezoeken onze reizigers eerst den tuin van het Slot „die vraai waszo van kleine fonteinenals watervallen, die daar in menigte waren. Hier diverteerden wij ons met veel pleijsier, in het beschou wen van deftige Galdereijen konstige Pi ramiden en heerlijk Lofwerk” en daarna vermeldt onze schrijver hoe ze teleurgesteld werdenomdat Zijne Hoogheid de Prins hen eerst liet vragen op een „Baal” dat ten hove zou gegeven wordenmaar daar na „kwam ’s avonds 9 uuren order van het Hof, dat daar niet zou gespeeld worden, dat ons niet voldee,” doch hoe zij „na een uur verleden versogt wierdenals wij ge negen waren haar Hoogheden aan tafel te zien spijsen”. Aan dit verzoek voldoen zij ”en dagten van twe kwade het beste te kie zen beter wat als Niemendalzijnde nu halv Elff uuren toen wij op het Hoff kwa men. Een halv uur agter tafel gestaan hebbendewierden wij alle Terribel ver schrikt door haar Hoogheitdie met een momentvan de Tafel verdweendat een’ wonder Allarm in de zaal veroorzaakte wijl de stoelen allehol over bollangs de kamer swaaydenzeg danzo wij niet spoedig ruymte gemaakt hadden, in gevaar zouden zijn geweestvan onder voet te geraken. Alles weder in order en Elk op zijn plaats gezetenduurde het bijna een kwartieruur, of zijn Hoogheit stond we der op van de Tafeldoch veel vatsoenlij- ker en naderde tot ons, en sprak met een ijder van onsof wij geen Friezen waren, dat wel aan Suster te zien waswaarna toe ons Reis gedestineerd zijndedaar wij op antwoordenna Mockerheyde om het Campement te ziendit wierd ons van zijn Hoogheid gans niet aangepresen en verhaalde hoe wij het daar zouden vinden, dat net zo uitkwamnog spraken wij met zijn Hoogheidover de gesteldheit van Frieslantzo wegens de Landerien als hoogwaterantwoorden op alleszo goed als wij kondentot zijn Hoogheid afscheid van ons nam en order gaf, dat ons wijn zouw ingeschonken wordendat wij met veel playsier consumeerdendenkende he t een Eer voor ons te zijndus van zijn Hoogheid op Dieren getracteerd te worden: daar wierd maar ge vraagtvan wat soort van wijn wij begeerden gedient te zijn ’t zij franseRodeRinse of Moesel ëtc. Elk koos dan nadat zijn smaak was en nuttigde zo veel hem goeddagt. Ons com pliment afgeleit hebbendevertrocken halv twaalv uuren zeer voldaan na ons Loge ment wijl wij door het afzeggen van het „Baal” al wat misnoegd warenheeft zijn Hoogheid ons nu weder voldaan.” Deze „tractatie” had plaats in 1739 en daar de Prins (Willem IV) toen zelf in het kasteel waskonden onze reizigers het van binnen niet bezien. In 1741 echter bezochten zij nog eenmaal Dieren en toen bezichtigden zij dit „Hoff” en troffen er aan: Ten Eersten De Slaapkamer van den Prinsboven den ingang van de deureen schilderi in ’t behangsel, aan de regterhand Jonas van Ninive, voor de Schoorsteen, een vreemd stukie geschildertaan de andere kant van de schoorsteenElias die van de raven ge spijsd wierd, al regsom, MelgisedekAbra ham Mosis en Aaronde kinderen Isra els de twaalf stammenten laatsten de slaande Engel in Egyptealle door de naald gewrogt Ten tweden De Kamer van Coning Wiljam, in ’t Blauw. Ten Derden Het Cabinet van zijn Hoogheid. Voor de schoorsteen het oude Huys Dieren konstig geschildertdaarbij dit vers Dees hand bedroog nooit VorstAls door dit schilder konstig Aij kijk doorlugtig Prinssiet met uw oog eens gunstig Ten Vierden De Kleerkamer van de Coninginmet Orangie Behangsel Ten Vijvden Het Cabinet van de Coningin, ’t behang sel door haar selv gemaakt Ten Zesden Aan de regterhand van de Kleerkamer de Slaapkamer van de Coningin, mede Konstig Ten Sevenden De eetzaalmet blauw behangselvoor de schoorsteen geschildert, het Spaans Hey- dinnetie Ten agsten De eetzaal met groen behangseldit was het vertrek daar wij voor twe jaren met zijn Hoogheid spraken en getrakteerd wier den Ten negenden Aan den regterhand van den Ingang ’t oude Eetzaal, met Goud Leer behangen: Ten tienden Al regsom de Antigambre Ten Elfden Het vertrek van haar Hoogheidzeer kostelijk behangen voor de schoorsteen de Valke Jagt geschildert Ten Twalifden De slaapkamer van haar Hoogheid Ten Dertienden Een Kabinettie van de prinsesversierd met veel vraie schilderien, door haar Hoog heid selv gemaakt Voorts nog eenige kamers voor „came- nieren”, „Heren die zijn Hoogheid bezoe ken” en de Kamer daar de graav Albe marle is gelogieerd geweest.” (Slot volgt). M. E. van der MEULEN. BOLSWARDSCHE COURANT i i it it w r

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1882 | | pagina 1