NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOÏ.SVVAHO WWSSaABBSl
1883.
Twee en Twintigste Jaargang.
No. 12.
DONDERDAG 22 MAART.
^DCDCDCDCDCDCDCDCDCDCDCDCDCDCOCDCDCDC^
VOOR
Een nieuw Evangelie.
IlllTILVrtX».
(V. v. d. D.}
niss
van
lat-
de
den
het
zal
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
epu-
eler.
reis
zoek
het
naar
Öré-
spel
igen
was
nst-
■évy
een
eide
ani-
de
ver-
laar
stle
)opt
zij,
de
Vat
te
DC dcdcdcdc^
et
ld
.r-
mt;
rer-
de
lie
m,
st
en
e;
en
>e-
wordt gevoerd tusschen twee stammen,
waarvan daar ginds nu sprake is, wordt
gevoerd tusschen twee stammen, waarvan
de een hulp bij de boeren vindt.
„Wij zullen echter, door geschikte mid
delen, de inlanders, die onderling geschil
hebben of door boeren worden bemoeijelijkt
in rust trachten te houden.”
Na Paschen zal over die kwestie nader
worden gediscussiëerd.
eft te
jroote
v van
een
an de
eerde
Is hij
i een
:wam
rémy
t, om
bleef,
park
loet
it hij
j lag
De
met
werd
van
van
zoek
dat
herp
dden
lelijk
zeer
iderè
der
reld-
Er wordt ook in ons rustig Nederland nu
en dan een nieuw evangelie verkondigd,
’t welk volstrekt geen blijde boodschap
mag heeten. Dat evangelie is een oproer
kreet, onrustbarend voor elk land, ’t welk
zijn veiligheid en orde op prijs stelt. De
apostelen van dat evangelie durven veel
zeggen en nemen veel op hun verantwoor
ding. Ze beweren, „dat menschen die niets
doen, eenvoudig volop genieten dat zij die
heeten iets te doen, iets minder genieten.
Zoo komen zij in afdalende linie op de
groote massa, die alles doet en aan alles
gebrek heeft. Een financieel en zedelijk
bankroet staat aldus voor de deurMan
nen van de beurs, van het kantoor, van de
kunst, van de wetenschap, van de nijver
heid, van de neringambtenaren met jaren
lange voorbereiding, met drukke, dikwerf
hoofdbrekende bezigheden, zij hebben hun
vonnis gehoord zij doen niets of heeten op
zijn best iets te doen. Een verstandig man
zal over zulke orakeltaal de schouders op
halen. ’t Phlegmatieke Nederlandsche volk
zal zich over zooveel onzin koud noch warm
maken, zoolang het, als van ouds, zijn ge
zond verstand bij elkaar houdt. Maar zal
„’t lichtgeloovig volk, dat het ergste liefst
gelooft” ook de klus vasthouden, wanneer
het telkens weer hoort beweren: „Op u
armendrukt de schuldenlast, de millioenen
voor oorlog en marine, op u de directe be
lasting, op u in één woord alles. Men be
looft u onderwijs, maar men houdt u dom.
Uw leven is lijden, hongerlijden van de
wieg tot aan het grafgij vermeerdert het
kapitaal en datzelfde kapitaal vermoordt u
„De pers licht u niet voor, maar liegt u
voor.„
Zou men niet zeggen, dat wij ons in ’t
Vaderland van Rousseau bevonden vóór de
Fransche revolutie En op dezen trant
gaat het verder
„Voor de persoonlijke slavernij en lijf
eigenschap van vroeger dagen hebben we
thans de slavernij van ’t loonstelsel. Gevan
genen hebben een benijdenswaardig lot in
vergelijking met onzen arbeidenden stand,
wat onderhoud en woning betreftWat
hebben wij bier van de drie regten, die ’t
volk moet bezitten? Van den bodem, die
voedt, van ’t stemregt, dat beslist, van !t
wapen ’t welk verdedigt? Geen enkel.
Maar door vereeniging, die magt geeft,
zullen wij trachten te veroveren, wat ons
werd onthouden. De aarde behoort aan
niemand, haar opbrengst aan allen. Dat
wettig eigendom zullen we, trots allen te
genstand, bemagtigen. Door revolutie, door
bloed en tranen wadende, zullen we komen
tot ons doel
willens en wetens, om het volk in slaap te
wiegen. Zij zegt naar haar beste weten
de waarheid, die misschien de uwe niet is
maar hebt gij, predikers van dat nieuwe
evangelie, dan de waarheid alleen Bestaat
in onze dagen de slavernij van het loon
stelsel Is er een ander, een meer gezond
stelsel mogelijk dan ditzelfde loonstelsel
De maatschappij geeft naar waarde, voor
arbeid loon, voor- ’t moeijelijkste werk het
meest. Dat gaat volgens vaste, onveran
derlijke wetten, door geen willekeur ge
maakt, maar door den natuurlijken loop
der dingen vastgesteld. Dat het onderhoud
van een gevangene (70 ets. per dag), zijne
huisvesting 4 per week) meer bedraagt
dan wat soms een arbeidersgezin heeft te
verteren, is dat een reden om den veroor
deelde te benijden? Aan wien de schuld,
dat er op sommige tijden niets verdiend
wordt Ligt dit altijd aan een verkeerde
wereldorde, aan een onregtvaardige maat
schappij, nooit aan den arbeider zelven of
aan gebiedende tijdsomstandigheden
Aan allen de bodem, het stemregtOns
lust ’t niet dergelijke uitspraken en zooveel
soortgelijke in ernst te bestrijden. De we
reldgeschiedenis, die zich voortzet in de
geschiedenis van het heden, is hier ook
het beste wereldgerigt. Alleen één ding
willen wij niet onbestreden latenDe re
volutie die door bloed en tranen tot het
gewenschte doel zal leiden komt niet, de
vreesdij ke, de bloedige, op het marktge
schreeuw van dezen of genen oproerkraaijer,
ze komt als de tijden er rijp voor zijn, als
menschen- en burgerregten met voeten ge
treden worden. Toch doet ontijdig reppen
en roeren oneindig veel kwaad. Behalve
’t reeds genoemde, verhinderde het de edele
pogingen van de vredestichters, die met het
wapen der kennis en bekwaamheid en
deugd de minderbedeelden willen toerusten.
Waar goed vertrouwen moest heerschen
wordt wantrouwen gekweekt, een wantrou
wen hetwelk de maatschappelijke standen
van elkander verwijdert, die door samen
werking en goede harmonie, alleen de be
langen van het groote geheel moesten be
vorderen.
Twee mannen in Ierland, als vrouwen
verkleed, vielen in den avond van 17 Maart
Lady Florence Dixie met dolken aan.
Lady Dixie bleef ongedeerd.
Wie de dame is en waartoe zij werd
aangevallen, is nog niet bekend.
Te Dublin is een geheele regterlijke ma
chine druk aan het werk voor het proces
der moordenaars van het Phoenix-park,
waarvan de openbare behandeling op 9
April zal beginnen. Daar de Kroon geen
nieuwe getuigen meer behoeft, heeft zij de
aangeboden getuigenis van verscheidene
gevangenen afgewezen, o. a. van James
Mullett, die wel niet regtstreeks met den
dubbelen moord in betrekking stond, doch
een werkzame rol speelde bij de organisatie.
De verrader James Carey heeft uit alle
oorden van Groot-Brittannië brieven ont
vangen, waarin zijn toekomstig lot wordt
aangekondigdhij moet niet denken, heet
het, dat hij veilig is, daar er tal van man
nen bereid zijn om de plaatsen van hen,
die gearresteerd werden, in te nemen. We
gens de aanvallen in de bladen op hem
gedaan, mag Carey, die zeer opgewonden
is geen couranten meer lezen.
Bij al hetgeen tegenwoordig omtrent anar
chisten, communisten, socialisten, collec-
tivisten, cantonalisten of zwartehandisten,
fenians, irredentisten en nihilisten vermeld
wordt, en vooral bij het onrustwekkend
vooruitzigt der aanstaande kroningsplegtig-
heden te Moscou, moest de Russische Czaar
verleden Dingsdag, den tweeden gedenkdag
der geweldadige vermoording zijns vaders,
ongetwijfeld allersomberst gestemd zijn. Za-
turdag te voren was zijn 38ste verjaardag
reeds zonder opgewektheid voorbijgegaan.
Zondag kwam de tijding van GortschakofFs
geheimzinnig einde. Maandag benam de
oud-Minister Makof zich het leven, en Dings
dag was het de dag, waarop twee jaar ge
leden zijn vader door middel van een moord
dadig werktuig een afgrijselijken dood vond.
De geheele last der Regeering drukt van
toen af op hem, Alexander III, die nu,
twee jaar later, nog moet sidderen, als hij
maar denkt aan het oogenblik dat hij, te
midden zijner onderdanen, de hem regtma-
tig toekomende kroon op het hoofd zal zet
ten In den vroegen morgen van Dings
dag, reeds ten 7 ure, begaf de Czaar zich
in stilte naar de zoogenaamde boete-kapel
aan het Katharine-kanaal, op de plek waar
zijn vader werd vermoord, en sprak daar
een kort gebed. Vervolgens begaf hij zich
dwars door de tuinen van de Grootvorstin
Katharina Michailowna, naar het graf zijns
vaders in de vestingkerk, waar een lijkdienst
plaats had. Den volgenden dag zou het
feest zijner troonsbestijging, met receptiën
en hoffeesten gevierd moeten worden, maar
neen, liever vertrok hij in den namiddag
met gade en kroost plotseling weder naar
het eenzame Gatsjina, om er het laatste
deel van den Russischen vastentijd en het
Paaschfeest onder bewaking zijner lijfwacht
te vieren, in afwachting van de gevaarlijke
kroningsplegtigheid te Moscou, op of om
streeks den 10 Mei. Vooraf, wil men, zal
de Czaar zich incognito naar die voormali
ge en welligt ook toekomstige hoofdstad
begeven, om persoonlijk alle toebereidselen
in oogenschouw te nemen en zich van de ge
nomen voorzorgmaatregelen te vergewissen.
Sinds maanden peinst men over die voor
zorgen, en reeds werd aan den voormali-
gen politie-chef Trepof, verzocht, of hij zich
met de opperste leiding der politie tijdens
de kroningsdagen zou willen belasten, maar
Trepof, die den kogel van Vera Sassoelitsj
nog in zijn lichaam draagt, had geen lust
in deze eervolle verantwoordelijkheid en
bedankt, om redenen van. gezondheid.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Alleen door zedelijke en verstandelijke
middelen kan de zedelijke en redelijke we
reldorde beter worden. Tegen de alarmis
ten van onze dagen zeggen wij met allen
aandrangontwikkelt, kweekt kennis bij
onzen derden en vierden stand. Want in
de onkunde, in grove, tastbare onkunde
ligt de wortel van alle kwaad. Welk werk
man heeft geen brood, geen heden, geen
toekomst De onkundige, de onhandige
en onbekwame, die zijn vak niet verstaat,
die niet heeft geleerd denkend te werken
en te sparen. Als ze door onderwijs en
lectuur tot denken geprikkeld waren gewor
den, zouden zij het leven en den strijd des
levens niet met halfgesloten oogen tegemoet
getreden zijn. Aan dezulken een verlokke
lijk communisme te prediken is dubbel ge
vaarlijk voor henzelven en voor de maat
schappij.
Langs verstandelijken, maar ook langs
zedelijken weg moet de wereld vooruitge-
bragt, het lot van den werkman verbeterd
worden. Een onderwijs, dat tot kennis en
deugd opleidt, dat practischen godsdienst
zin aankweekt, kan o. i. alleen den grond
slag leggen tot het geluk, ’t welk een ge
droomd socialisme en communisme vruch
teloos aan de groote massa voorspiegelen.
Zoo ergens, dan moet godsdienst de steun
van het leven zijn, vooral in de woning van
den arbeidsman. Een ander evangelie, dan
dat tot arbeiden, sparen, deugd, vrede hou
den en vrede stichten opwekt, kan niets
dan ellende brengen in een maatschappij,
die slechts bij vrede bloeit. Wie denkt
een beter uit dan dat, ’t welk men nu bijna
2000 jaren heeft pogen in te burgeren
Zoek niet u zelven, maar geef u en wijd u
aan anderen, want door de wereld om u
heen te dienen, dient ge in de eerste plaats
en ’t best uw eigen belang? Er is geen
ander fundament denkbaar voor maatschap
pij en volk en staat.
Aldus de profeten. En de arbeider, die
in drukkende tijden mede den druk moet
dragen, gaat met ontstemd, wrevelig ge
moed naar zijn woning. Hij merkt de poë
zie in de bloemen niet meer op, die zijn
levenspad vervroolijkten. PredikersGij
hebt hem alles ontnomen, en wat geeft ge
hem weer terug Gij maakt u aan ’t euvel
schuldig, waarvan gij de pers beticht. Want
niet op de armen alleen drukken de lasten,
maar op allen. Niet dom-, liever onwetend
houden is de leus hier te lande, maar ver
lichten, opbeuren. Wordt ook niet aan den
armste het onderwijs als ’t ware opgedron
gen in gezonde, goed verwarmde en ver
lichte lokalen En waar ’t leven lijden,
hongerlijden wordt, dikwerf door eigen
schuld, wordt daar niet getroost, gegeven,
geholpen t Is onwaar, dat het kapitaal
vermoordt’t schept nieuwe middelen van
bestaan, nieuwen arbeid, nieuwe verkeer-
middelen’t maakt ettelijke dingen goed-
kooper, door u in de eerste plaats gevraagd,
die het kapitaal vloekt als uw ondergang,
als uw vijand. Wat zou u gelegenheid ge
ven tot arbeiden, tot leven en levensgenot,
zoo dat kapitaal in ’t niet verzonk naar
uw vurigsten wensch Gij leeft er van,
gij en uw gezin en duizenden met u.
De pers kan dwalen, maar liegt niet
Er zou oproer zijn te Parijs.
’tWeer was prachtig en er dus zeer ge
schikt toeimmersmen weet dat een
franschman, die in ’t openbaar wat wil uit
voeren, niet tegen regen kan.
Maar de stad bleef volgens eene dé
pêche die verzonden werd zeer kalm.
Men begon te gelooven, dat de anar
chisten, wier ambacht verwoesten is, dat
bedrijf alleen zouden toepassen op de ge-
regten die op de feesttafel werden gedragen.
Alzoo geen manifestatiën op straat, maar
binnenskamers, in toasten en profetiën van
den gouden tijd die in aantogt is.
De regeering is op haar post.
Zij heeft gewaarschuwd en de socialisten
gelooven dat zij woord zal houden.
„Mannen, broeders zei daarom de re
dacteur van het blad la Battaile laat
ons den feestdag der Commune tot een
feestdag binnenshuis maken.”
De groote voorzorgsmaatregelen door de
regeering genomen de militairen in de ka
zerne, gereed om uit te rukkende dra
gonders naast de paarden, de artilleristen
bij ’t kanon de commune-mannen acht
ten het geraden geen andere handgrepen
uit te voeren dan die met den lepel in een
soepbord en met de vork tegen een kalfs-
boutje.
Parijs heeft een sterk garnizoen en een
gedeelte van de bezetting te Versailles zou
voorts in den nacht van 17 op 18 dezer te
Parijs komen, en in alle omliggende gar
nizoensplaatsen hebben de commandanten
last gekregen zich gereed te houden om op
de eerste order met hunne manschappen op
te rukken naar de hoofdstad.
Te Parijs zijn de schikkingen zoodanig
genomen, dat het Champ de Mars dadelijk
door troepen afgesloten kan worden. Heb
ben er nu zamenscholingen plaats, dan zal
het volk in de rigting van de militaire
school worden gedreven, waar de politie
dienaren tot de inhechtenisnemingen kun
nen overgaan. Het plein der Invalieden
wordt bezet om van daar een togt naar het
Elysée te verhinderen. De militaire wacht
voor het paleis Bourbon en het Luxembourg
staat gereed om, zoo noodig, geweld te ge
bruiken. Op andere punten der hoofd stad
zijn eveneens voorzorgen genomen.
Naar gemeld wordt, heeft het bestuur
der jezuitenschool in de Rue de Madrid,
uit vrees voor hetgeen er gebeuren kan,
al de kweekelingen naar huis gezonden.
Donderdag vond men op de muren in
Montmartre, op den Boulevard des Italiens
en in andere gedeelten van Parijs de vol
gende oproeping aan de officieren en sol
daten aangeplakt
„De Aventijnsche berg is in beweging.
Weldra zullen van zijne hoogten bij de
honderdduizend man nederdalen aan wier
spits de fiere jongelingschap van den Fran-
schen adel zal zijn. De witte banier zal
zich vereenigen met de roode. om den troep
babbelaars weg te jagen uit het Parlement
die zich vetmesten ten koste van de voort
brengende klassen, en uit het paleis de Jo
den, zoogenaamde Magistraten, die de hei
lige justitie onteeren.
„Indien een verrader u zegt: „Schiet op
het volkdoet het dan nietgij zoudt
het zuiverste bloed van Frankrijk doen
vloeijen.
„Blijft toeschouwers en zegt: Leve het
Vaderland dat voorbijtrekt 1
„Kort zal het werk zijn, kameraden en
soldaten Wij zullen ons daarna in broeder
lijke zamenwerking vereenigen voor het
welzijn en het heil van Frankrijk.”
Dit aanplakbiljet werd door de politie
allerwegen afgescheurd.
„Kom in de Transvaal het Engelsche
ras en de inlandsche bevolking, die En-
gelsch-gezind is, te hulp of erken dat gij
daartoe onmagtig zijtzeide ex-Minister
Forster in ’t Lagerhuis tegen Gladstone.
Deze antwoordde„wij zijn niet verpligt
ieder, die in de Transvaal klaagt over on-
regt hem aangedaan, te beschermen, en de
twist, waarvan daar ginds nu sprake is,
BOLSWARDSCHE COURANT
in
mi
en
in
an-
ers
jk-
en
OP,
ier
ier
ca-
>P-
>of
le