NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD W«JS8»AÖSS&
f
M
lil
i
i
I
I
M
Twee en Twintigste Jaargang.
1883.
No. 13.
HET DIACONESSENHUIS
TE LEEUWARDEN.
VOOR
BHVM9UWDA1VB.
i
BUITWLOD
7
in
in
n.
le-
le-
en
ich
ur
ize
en
ai-
an
of-
nit
te
as
as
la
ch
en
en
et
DOV'XNCDC XXXX yc xcxczxxcxcxcdcxc^
DONDERDAG 29 MAART. Q
- I11
>n
e.
ik
ke
vil
n-
in
iet
iet
ïrf
m.
an
en
ien
in.
;en
at-
er-
len
eel
or-
18-
jjn
en
je-
le-
tn-
iet
er-
tar
en
tig
p.
e-
,‘i-
et
ar
ie
or
en
le
id:
I;
e-
P,
:e;
ch
)f-
le-
>t-
h-
rs
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
FRANKRIJK.
Volgens een bericht uit Genève zal prins
Krapotkin naar de gevangenis te Clairvaux
een gewezen monnikenklooster in het de
partement Aube, worden overgebracht. Hij
zal daar alles te zijner beschikking krijgen
wat hij tot zijne wetenschappelijke studiën
noodig heeft.
De heer Feuillant, redacteur van le
Gaulois, is wegens aansporing tot samen
scholingen bij gelegenheid van de mani
festatie van 9 Maart voor de correctioneele
rechtbank gedaagd.
Weer is een anarchist te Parijs in hech
tenis genomen. De gearresteerde heet David
is van vreemde afkomst en behoort tot de
groep der socialistische studenten.
Eenige correspondentiën van Louise
Michel zijn aan de post in beslag genomen.
Men weet dat zij plan heeft niet voor den
rechter te verschijnen, als haar zaak in
behandeling komt.
De justitie heeft een zeer belangrijk on
derzoek ingesteld. Het betreft hier het in
omloop brengen van byouterieën met val-
sche keur. Verscheiden bekende magazijn-
houders, voor den rechter van instructie
ontboden, hebben beweerd, dat zij de by
outerieën aldus gewaarmerkt van de
fabriekant ontvangen hebben en deze
beweren op hun beurt dat zij de byou-
terien ongewaarmerkt afgeleverd hebben.
De in beslag genomen byouterieen bedragen
een belangrijke som.
Le Temps zegt ten opzichte van de ge-
AD VERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Na velerlei wederwaardigheden en teleur
stellingen is er nu in de hoofdstad van ons
gewest een diaconessenhuis tot stand geko
mendat op deugdelijke grondslagen ge
vestigd, voor Leeuwarden zelf in de eerste
plaats, maar ook voor de gansche provincie,
tot een rijken zegen kan worden. Hoe
dikwerf toch wordt in menig gezin vooral
bij langdurige ziekte, behoefte gevoeld aan
liefdevolle, kostelooze verpleging, door per
sonen, die daarvoor opgeleid zijn, die daar
aan ’tharte wijden. Welnu, zulke pleeg
zusters worjen in Leeuwarden gevormd en
als er behoefte is in eenig gezin van wel
ken stand of belijdenis, dan melde men
zich mondeling of schriftelijk aan, met een
korte opgave van den praotiserenden ge
neesheer, omtrent den toestand der patiën
ten, aan Mejuff. F. Sjoersde Directrice
te Leeuwarden, Voorstreek A 348 en, in
dien er eene zuster beschikbaar is wordt
de verlangde hulp zoo spoedig mogelijk ver
leend. Alleen de reiskosten der zusters
worden in rekening gebracht. Volgens het
verslag kwamen er in 188299 aanvragen
om verpleging; aan 21 van deze kon niet
voldaan worden, daar het getal pleegzusters
nog beperkt is tot 9. Van de 78 huisge
zinnen waar hulp verleend werdwaren
58 in de stad, 20 daarbuiten. Tot 4 maal
toe geschiedde dit in Zwolle en Franeker,
2 maal in Sneek en Akkrumen voorts in
Spannum, Steenwijk, Groningen, Huizum,
Dedemsvaart, Zuidbroek, Inselbad in West-
phalen, voor eene patiënte uit Leeuwar
den en Amsterdam. In ’t geheel met
1260 etmalen doorloopende verpleging, 814
dagen dagverpleging en 254 nachten nacht-
verpleging. Aan de in het huis opgenomene
patiënten werden 28 etmalen doorloopende
en 8 dagen dagverpleging geschonken, zoo
dat voor de zusters de rusttijd soms te kort
was. In de laatste maanden waren drie
der zusters ernstig ziekzoodat zij langen
tijd uit den arbeid moesten worden gemist;
God schonk aan twee barer redding en
herstel; de derde is nog onder behandeling,
en de stichting dankt Dr. Middelburg voor
al de belangelooze zorg, aan hare kranken
weken aaneen bewezen.
Een tweetal proefzusters wordt weldra
verwacht en bestuurders geven gaarne om
trent de toelating tot het proefjaar alle ver
langde inlichting.
De lessen werden geregeld door den Heer
Chirurgijn I. Plet voortgezet, en terwijl het
bestuur den geneesheer voor zijne belange
looze en ijverige bemoeiing zijn dank gaar
ne toebrengtspreekt het de verwachting
uit, dat ook daardoor de stichting een aan
tal ervarene en bekwame pleegzusters ont-
vange.
Het bestuur van het Diaconessenhuis be
staat uit de Heeren W. F. K. Klinkenberg,
P. SchuilI. G. W. Schreuder en W. I.
Oosterhoff en de DamesMevr. H. H. I.
Thoden van Velzen-van Eek, Mej. A.
C. van der HeideKlaassenMej. C. A.
I. Wichers, Mej. A. G. M. ProesMej. D.
de HaanKuipers, Mevr. C. F. van Wel-
deren Baronesse RengersLooxma en
Mejonkvr. C. v. Andringa de Kempenaer.
De stichting mag zich verheugen in veler
sympathie. Vijf aandeelhouders gaven hun
aandeel ad f 250,ten geschenkewat
een rentebesparing geeft van f 50,jaar
lijks. Het getal ledendie 5 Gulden of
meer contribuëeren, klom van 145 tot 187,
dat der begunstigers, die 4 Gulden of min
der stortenvan 136 tot 143. Daardoor
stegen de contributiën van f 1636,tot
f 1898,50 terwijl aan bizondere bijdragen tot
dekking der hypotheekrente op de nieuwe
woningontvangen werd f 545,Aan
giften in eens, die tot kapitaalvorming zijn
aangewezen kwam in tot een bedrag van
f 2313,375. Aan giften uit erkentenis voor
ontvangene hulp eene som van f 1227,50.
Voor verplegingskosten in het huis werd
vergoed tot een bedrag van f 214,75. In
de bus van het huis werd f 93,66, aan ren
te van belegde gelden f 403,40 ontvangen.
Eene belangrijke bijdrage werd gestort door
de Damescommissieals opbrengst eener
gehouden bazar en wel f 3340,525. Van
dit geld zijn de noodige vernieuwings-
en herstellingswerken aan het huis op de
Voorstreek af betaald en het resterende strekt
tot vermindering der te betalen koopschat
van het huis.
Door deze blijken van belangstelling kan
de huishoudelijke rekening sluiten met een
saldo van f 45,55, doch het getal pleeg
zusters moet vermeerderen en de werkkring
breidt zich uit, zoodat de behoeften grooter
worden. Er zijn ziekenzalen in het huis
voor le en 2e klasse doch nu is ook eene
ingericht als 3e klasse en dit is vooral ook
voor patiënten buiten de stadvan groote
beteekenis. Zij is alleen bestemd voor
vrouwelijke patiëntendoch daar de ver
goeding slechts f 1daags bedraagtbe
halve de geneeskundige behandeling kan
dit van groot nut zijndaar het dikwerf
gebleken isdat men voor patiënten vaak
in de verte moet zoeken en dan nog meest
al het bericht ontvangtdat er met den
besten wil geen plaats is.
Zie hier dan weder eene stichting verre
zen die onzen tijd tot eer verstrektèen
vernieuwd bewijs, dat men nog wat anders
doet, dan twisten over, of spotten met den
godsdienst. De liefde blijkt hier ook weer
„de meeste” te zijn. Zij vraagt naar geen
rang of stand of vermogen, zij vraagt naar
de lijdende menschheid en helpt ieder kos
teloos en blijmoedig in onze eigen wonin
gen. En de dankbaarheid brengt weer
gaarne haar offers in koper of zilver of
goud. Ook is ’t een lust, om te lezen hoe-
velen geschenken zonden aan de stichting
zelve, in allerlei vormmeubelshuisraad,
versieringen voeding en verkwikkingen
voor gang en kamers en tuin, voor keuken
en kelder, voor kranken en gezonden. Te
midden van zoo menigen feilen partijstrijd,
doet ’t goed op werken der liefde te kun
nen wijzenals er zoovelen in den lande
zijn, onder welke nu ook het Leeuwarder
Diakonessenhuis eene eervolle plaats moge
blijven innemen. Moge deze en gene, door
’t lezen van het bovenstaandezich opge
wekt gevoelen ook aan deze stichting een
offer der liefde te brengen en mocht
eene beschaafde hier of daar zich gedron
gen gevoelen, zoo menige harer zusteren
te volgen en haar leven te gaan wijden aan
zulk een schoonen arbeid.
M. E. van der MEULEN.
De vermoedelijke inbreker in het minis
terie van binnenlandsche zaken is te Ant
werpen in hechtenis genomen, waar hij goe
den sier maakte van zijn onrechtmatig ver
kregen schat. Er werd nog eene som van
omstreeks fr. 4800 bij hem gevondenen
in een paar dagen tijds had hij reeds fr. 700
verkwist. De man heet Ferdinand Dupont,
is 22 jaren oudvan beroep stoker en ge
boren te Ixelles; hij is vroeger werkzaam
geweest in het ministerie, met welks inrich
ting hij dientengevolge bekend is.
echter aan den rechter van instructie het
bewijs geleverd, dat hij niet dien kreet had
aangeheven maar dat eenige Spanjaarden:
„weg met den prediker!” geroepen hadden.
GRIEKENLAND.
Gelijk men weet, zal de koning zich naar
Moskou begeven om bij de kroning van
den czaar tegenwoordig te zijn. In verband
hiermede is de regeering voornemens bij
de kamers een voorstel in te dienen, strek
kende om het regentschap aan den heer
Tricopis op te dragen.
De uitbarstingen van den Etna houden
aan. Een duizend meter breede lavastroom
dringt verder door naar Santa Lucia en
bedreigt andere plaatsen. Tengevolge van
de aanhoudende aardbevingen zijn verschei
dene kerkgebouwen ingestort. In het ge
heel zijn negen nieuwe kraters ontstaan
waaronder vier vuurspuwende. Te Catania
maakt de bevolking zich tot de vlucht ge
reed.
BOLSWARD, 28 Maart 1883.
Over de giften toegezegd voor het nieuw
te bouwen instituut tot onderwijs van blin
den te Amsterdam werd tot heden niet be
schikt.
Wij vernemen dat dit eerst dan zal ge
schieden, wanneer het resultaat van de po
gingen van bestuurders en correspondenten,
het bestuur doet besluiten, de zaak door
te zetten. Het spreekt van zelf dat eenigen
tijd noodig is, om dit resultaat met zeker
heid op te maken, en de gegevens daarvoor
te verzamelen.
BOLSWARD.
Maandag gaf de Rederijkerskamer „Gijs-
bert Japicx” de laatste voorstelling in dezen
winter voor hare kunstlievende leden, met
entrée voor vreemdelingen. De keuze van
het opgevoerde stuk, „Verzoening of Broe
dertwist” door A. von Kotzebue, mag zeker
gelukkig genoemd worden, al is het wel wat
uitgebreid, toch zoude er niets uit gemist
kunnen worden. Het talrijk opgekomen pu
bliek was zeer tevreden met de uitvoering,
een ieder der spelenden deed zijn best het
voor te stellen karakter zoo goed mogelijk
weder te geven, enkelen muntten zelfs zeer
uit, in één woord de uitvoering kan goed
geslaagd worden genoemd en gaf algemeen
genoegen. Te 12% uur was de voorstelling
afgeloopen en werd besloten met een zeer
geanimeerd bal. Heden Donderdag treedt
de Kamer weder op met hetzelfde stuk in
een volksvoorstelling, waarvoor bereids ruim
200 toegangskaarten zijn uitgereikt. Naar
wij vernemen, denkt het bestuur der Kamer
er ernstig over, die voorstelling een uur
vroeger dan gewoonlijk te doen aanvangen,
mogt zij hierin slagen (we erkennen de be
zwaren hiertegen) dan zouden zij zeker vele
huisgezinnen zeer verpligten.
PINGJÜM.
Zondag 25 en Maandag 26 Maart 1.1. gaf
onze Rederijkerskamer „Klimop” ten huize
van R. D. IJNTEMA hare geannonceerde
voorstellingen. Het talrijk opgekomen pu
bliek op die beide avonden, was zeer te
vreden over de uitvoering. De werkende
leden van „Klimop”, waaronder vooral de
familie IJntema uitmuntte, waren dan ook
goed in hunne rollen, op de regte plaats.
Zij gaven weder blijk van vooruitgang in
de tooneelspeelkunst. De voorstelling was
ruchten betreffende eene ophanden zijnde
conversie „Wij meenen te weten, dat de
minister Tirard al die geruchten ten stel
ligste tegenspreekt. Hij laat geene gelegen
heid voorbijgaan, om de ongegrondheid
daarvan aan te toonen en heeft in ’t bij
zonder den specialen beurscommissaris ge
machtigd tot de verklaring, dat de plannen
welke men hem in dit opschrift toeschrijft,
onjuist zijn.”
OOSTENRIJK.
Dat van de 29 beschuldigden in het so-
cialisten-proces te Weenen 26 zijn vrijge
sproken, heeft een zeer slechten indruk ge
maakt. Die 26 zijn zeven maanden pre
ventief gevangen gehouden. Scherpe aan
merkingen worden er over gehoord, dat de
politie met alle geweld een systematisch
verband heeft willen aantooneu tusschen
den diefstal van een paar socialisten en de
socialistische werklieden-vereenigingen in
het algemeen. Geld wordt bijeengebracht
voor de arme lieden, die zoolang onschul
dig zijn gevangen gehouden. Zoo kweekt
men een oproerigen geest, zegt de Pali
Mall Gazette. De Weener politie, die zich
in het hoofd had gezet, dat de diefstal bij
den schoenmaker Merstallinger niet een
daad van individueele hebzucht, maar de
vrucht van een politiek complot was, ar
resteerde ieder bekenden of vermoedelijken
socialist, dien zij meende, dat in zulk een
complot kon zijn betrokken en hield hen
zeven maanden achter slot, om bewijzen
van hoogverraad te kunnen zoeken. De
zesentwintig vrijgesprokenen zijn allen
werklieden en ofschoon de preventieve ge
vangenschap niet streng is, hebben hunne
gezinnen toch al dien tijd gebrek moeten
lijden. Wat die lieden, toen zij ge rangen
werden genomen van de staatsinstellingen
mogen hebben gedacht, hun opinie, bij het
verlaten der gevangenis, over een systeem,
dat zulk een barbaarschheid toelaat, kan
niet twijfelachtig zijn. En dat alles, omdat
sommige autoriteiten met niet ongewone
domheid hadden geredeneerd, dat wijl in
een zekere afdeeling der maatschappij po
litieke ontevredenheid en misdaad te gelijk
voorkwamen, de misdaad een gevolg van
de ontevredenheid moest zijn.
Een Wagner-Festmal te Weenen, door
de studenten der „Duitsche nationale club”
op touw gezet, heeft tot niet minder dan
een twintigtal tweegevechten geleid tusschen
genoemde club en andere studentenkorpsen.
Een dier duels tusschen 2 korpsen had in den
namiddag van den 20sten plaats in het Hotel
l’ünion, in tegenwoordigheid van tal van
studenten. ’tWas een tweegevecht op den
rabel en moest duren tot een der strijders
zich niet meer verdedigen kon. De anta
gonisten waren een lid van het korps Da-
nubia en een van de Burschenschaf ,.Li-
bertas.” Het duel duurde 22 minuten en
eindigde met de ernstige verwonding van
eerstgenoemde.
SPANJE.
Don Carlos heeft uit Venetië een schrij
ven gericht tot den heer Nocedal1 zijn ver
tegenwoordiger in Spanje. Daarin betreurt
hij de tegenwoordige socialistische woelin
gen in zijn vaderland welke met de cos-
mopolische Internationale in verband schij
nen te staan en hem, Carlos, in den vreemde
„dubbel smartelijk zijn als het leed eener
moeder, want Spanje is en blijft voor hem
eene moeder op wie hij fier is.” In deze
omstandigheden meent hij zijn instructiën
aan Nocedal te moeten vernieuwen, om te
zorgen voor de eensgezindheid zijner „groe
pen”. welkevolgens hemnog steeds „de
meerderheid in Spanje uitmaken en bij een
socialistische losbarsting de borstwering voor
alle legitime belangen zullen zijn.”
Eergisteren werd in de Sint Sebastiaan-
kerk te Madrid een Italiaan gevangen ge
nomen, die verdacht werd den kreet: „dood
aan den prediker!” aangeheven te hebben.
De prediker had namelijk gezegd dat de
misdaden, door de „Zwarte Hand” gepleegd,
moesten beschouwd worden als eene straf,
welke aan Spanje werd opgelegd, omdat
het de wereldlijke macht van den paus
niet had ondersteund. De Italiaan heeft
ar rtfc
BOLSIV ARDSCIIE COLIIAVI
Hl
in
et
‘g
e-
K I
li
le