NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOESWARO WONSERAOEEÏ,
E
I
It
1883.
i
Twee en Twintigste Jaargang.
No. 21.
'f
DONDERDAG 24 MEI.
VOOR
BITITEMLAJVI».
M
Het nieuwe Ministerie.
■4
3
-
1
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
me
1
lastig gevallen wordt met eenigen aandrang
op grondwetsherziening, kieswetherziening
etc, dat inmiddels tijd gewonnen en het le
ven verlengd wordt en dat eindelijk deze
Ministers zullen kunnen zeggen wij hebben
beproefd, waartoe vorige Ministers zelfs
geene poging gedaan hebben, nl. grondwets
herziening, maar zij is ons niet gelukt.
A. Crt.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Wonseradeel brengen bij deze ter
openbare kennisdat het onderzoek van
de Verlofgangers der Militie te land, voor
deze Gemeente, zal plaats hebben te Wit
marsum den 12en Junij 1883des voor-
middags ten 9y2 ure
dat aan dit onderzoek moeten deelnemen
de milicien-verlofgangers van de vier oud
ste ligtingenvoor zooverre zij vóór den
Isten April jl. in het genot van onbepaald
verlof zijn gesteld
dat de verlofgangers bij het onderzoek
moeten verschijnen in uniform gekleed en
voorzien van het zakboekje en den verlof
pas en van de kleeding- en uitrustingstuk
ken, welke hun bij het vertrek met verlof
zijn medegegeven
dat de strafbepalingen van art. 144 der
wet zullen worden toegepast op de zooda-
nigen, die zonder geldige reden niet ver
schijnen.
Witmarsum, den 19 Mei 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. W. C. T. VISSER Fz.
De Secretaris,
E. JANSEN.
Naar ons inzien, moet de liberale partij
het niet bejegenen met sympathie, maar
ook niet met antipathiezij dient af te
keuren al wat het doet tegen het belang
zoo van het vaderland als van de liberale
beginselen, en daarentegen goed te keuren
wat in het belang van beide is.
De Ministerrede, door den heer Heems
kerk bij de eerste ontmoeting met de Twee
de Kamer uitgesproken, is evenals gewoon-
hjk dergelijke stukken, vol van goede voor
nemens en schoone plannen, van welker ten
uitvoerlegging in den regel weinig komt.
Uit die rede blijkt, dat het niet bloot
wil optreden als een Ministerie van zaken
dat het schip van staat zeilende en drij
vende houdt, maar ook als een Ministerie
van hervorming, dat zelfs de hervorming
van de wet der wetten, van onze Grondwet
wil onder handen nemen.
Met groote voortvarendheid heeft de heer
Heemskerk de benoeming van eene com
missie uitgelokt, die zal hebben te onder
zoeken, van welke bepalingen in de Grond
wet de herziening noodzakelijk en thans
raadzaam is. Dit Ministerie heeft dus de
belofte vervuld, door het vorig Ministerie
in de Troonrede gedaan.
De benoeming dezer Commissie, uit 16
leden bestaande, zal echter vreezen wij wei
nig gevolg hebben.
Bij alle partijen in den lande wordt de
noodzakelijkheid van de herziening der
Grondwet op onderscheidene punten gevoeld.
Over de andere punten zullen de partijen
welligt tot overeenstemming komen, maar
over het punt van het openbaar lager staats
onderwijs is deze niet mogelijk.
De clericalen willen art. 194 omtrent het
lager onderwijs laten vervallen of zoodanig
wijzigen, dat het staatsonderwijs slechts aan
vulling is van het bizonder onderwijs. Zoo dit
niet gebeurt, willen zij zich tegen iedere
verandering verzetten.
De liberalen willen art. 194 ongeschon
den behouden of slechts geringe wijzigin
gen toestaan, die aan de eischen der cleri
calen in het geheel niet voldoen.
Daar er, voor het tot stand komen van
veranderingen in de Grondwet, eene meer
derheid van der stemmen van de beide
Kamers der Staten Generaal vereischt wordt
en noch de liberalen noch de clericalen
deze waarschijnlijk bij elkander zullen kun
nen brengen, bestaat er groote kans, dat
van verandering niets zal komen.
Ook onder de leden der commissie zal
bezwaarlijk eenstemmigheid verkregen kun
nen worden. De eischen der clericalen in
zake het lager onderwijs gaan zoo ver, dat
de liberalen daarmede nimmer zullen kun
nen medegaan.
Onder de leden der commissie zijn de
voorstanders van de openbare neutrale
Staatsschool het sterkst vertegenwoordigd.
De professoren Buys, Tellegen en Asser,
de leden der Tweede Kamer Cremers en
Roëll en de heer Farncombe Sanders, zijn
liberaal, terwijl de heeren van Naamen en
Verheijen, hoewel als conservatief opgege
ven, bekend staan als voorstanders der
openbare school. Hoe de heeren Binkes
en van der Star over de schoolkwestie den
ken is ons niet bekend. De voorzitter de
heer Heemskerk is conservatief, maar niet
tegen de openbare school; er blijven dus slechts
5 clericalen, de antirevolutionairen Lohman
prof, de Geer en Belaerts van Blokland en
de Catholieken Verheijen en van Nispen
over, die bekentelijk tegen de openbare
school zijn.
Het praktisch resultaat voor de Natie,
dat de benoeming der commissie zal ople
veren, zal waarschijnlijk geen ander zijn,
dan het bekomen van uitgebreide adviezen,
zoo van liberale als van clericale zijde
over de punten, waarin de Grondwet, naar
het inzien dier beide partijen, herziening
noodig heeft.
Voor het Ministerie zal deze benoeming
echter dit gunstig gevolg hebben, dat de
aandacht der Natie niet uitsluitend op het
zelve gevestigd zal zijn, maar afgeleid wordt
naar de staatscommissie, dat hetzelve niet
In Moscou verschijnende dagbladen heb
ben Duitsche ingenieurs ter openbare ken
nis gebracht, dat eenige der grootste feest-
tribunes niet te vertrouwen zijn, omdat zij
uit vermolmd hout zijn vervaardigd.
De Keizerlijke familie heeft reeds heden
te Petersburg de gebruikelijke afscheidsge-
beden vóór de reis naar Moskou in de open
bare kerk verricht, zoodat een spoediger
aankomst van den Czaar verwacht wordt,
dan aanvankelijk bepaald was.
Voor de grootsche verlichting van Mos
kou zijn bestemdeen half millioen talk-
kaarsen, 350Ü electrische lampen en acht
electrische zonnen (elke zon met een licht-
kracht van 40,000 kaarsen). Verder tien
kleine electrische zonnen, van te zamen
70,000 kaarsen. Reusachtige reflectors zul
len buitendien op de openbare gebouwen
de kracht van het electrish licht veertien-
voudigen, zoodat het in de geheele omge
ving van Moskou als klaarlichte dag zal zijn.
Daniel Curleyde tweede ter dood ver
oordeelde wegens den moord in het Phoe-
nixpark te Dublin, heeft voor eenige dagen
zijn lot ondergaan met evenveel kalmte en
geestkracht, als zijn voorganger Joe Brady.
Hij stierf zonder éénige verklaring te heb
ben afgelegd.
Curley was de aanvoerder van het moord
complot. Hij was het, die den eedgenooten
in het park hunne plaatsen aanwees en
hunne rol toebedeelde. Na den moord poog
de hij ook Kavanagh, den voerman, en nog
iemand anders die te veel wistuit den
weg te ruimen.
Hij was timmerman van beroepmatig
en vlijtig, en had een tal van vrienden. In
den afscheidsbrief aan zijne vrouw verklaart
hij dat hij als Fenian heeft geleefd en a Is
Fenian heeft willen sterven, getrouw aan
zijnen eed.
Het is intusschen bewezen dat hij kort
na zijne aanhouding zich als verklikker
heeft aangeboden, waarbij James Carey
hem echter was vóór geweest.
Baccarini, Zavandelli en Depretis, Minis
ters van het Koningrijk Italië, hebben in
de Kamer van Afgevaardigden verklaard
dat zij de portefeuilles niet willen behouden
als de Regeering geen votum van vertrou
wen verkreeg en wanneer dat votum niet
zeer duidelijk sprak.
’t Gold eene motie door het Gouverne
ment bestreden.
In stemming gebracht, werd die motie
verworpen met 301 tegen 54 stemmen.
55 leden brachten hunne stem niet uit.
Zij luidde„de Kamer, vasthoudende aan
het programma der linkerzijde, keurt de
politieke gedragslijn der Regeering goed.”
Daarne werd in stemming gebracht deze
motie„de Kamer hecht hare goedkeuring
aan de politieke gedragslijn der Regeering
en gaat over tot de orde van den dag.”
Zij werd aangenomen met 348 tegen 29
stemmen.
De laatsten behoorden allen tot de
uiterste linkerzijde.
Te Neustadt aan de Haardt is jl. Vrijdag
de 14de Duitsche Protestantendag geopend.
Er waren afgevaardigden uit alle Duitsche
staten, als ook uit Zwiterland, Nederland
Engelandenz. Wegens deze vergadering
verbonden met het Luther-feest, was de stad
feestelijk getooid. Den eersten dag werden
de afgevaardigden in de rijk versierde kerk
door den deken dr. Leyser begroet. Na
een daarop gevolgden koorzang werd door
prof. Schmidt uit Bazel, eene feestpredikatie
gehoudenwaarna in de groote zaal de
zitting werd geopend onder voorzitterschap
van den Kammergerichtsrath Schröder uit
Berlijn. Na diens openingsrede voerde ds.
Ziegleruit Liegnitz het woord over
„Luther’s beteekenis als christen.” De
tweede zittingden volgenden dagwerd
insgelijks met koraalgezang geopend. Na
verschillende toespraken schetste ds. Höpf-
ner uit Neustadt, het onderscheid tusschen
het jaar 1858waarin het Dnitsche Prote
stantenbond werd opgericht en het jaar
1883, waarbij hij tot de slotsom kwam, dat
Het Ministerie-Heemskerk is aan het
werk.
Het heeftals geboren uit de noodzake
lijkheid dat het land een Ministerie moest
hebben en de liberalen, aan wie de regee-
ringstaak toekwam, dien niet wilden aan
vaarden, meer nog dan ieder ander Minis
terie, het recht om te vorderenoordeel
ons niet, veroordeel ons veel minder, maar
wacht op onze daden.
Wij gelooven, dat het, inzonderheid te
genover de liberalen, het recht heeft dien
eisch te doen.
VERGADERING van den Raad der
Gemeente Wonseradeel op Zater
dag den 26 Mei 1883, ’s voor-
middags 11 uur.
Punten van behandeling
1. Verzoek van den onderwijzer M. Hoek
stra om uitbetaling van de verhooging van
jaarwedde wegens driejarigen diensttijd.
2. Voorstel van burgemeester en wet
houders tot het opmaken van eene acte
van redres met W. B. Unia te Kimswerd
in zake verkeerde te naamstelling van een
perceel grond.
3. Benoeming van eene Commissie tot
onderzoek van de armvoogdij-rekeningen.
4. Rekening wegens het beheer van den
kunstweg Bolsward-Harlingen.
5. Staten van oninbare posten in den
hoofdelijken omslag en de honden belasting
over 1882.
6. Voorstel van burgemeester en wet
houders tot het doen van af- en overschrij
vingen op de begrooting, dienst 1882.
7. Voorstel van den heer Ledeboer om
de reclames tegen aanslagen in den hoof-
delijken omslag in handen van eene com
missie te stellen.
8. Adres van eenige schippers te Mak-
kum, verzoekende maatregelen te nemen
tot verbetering van het vaarwater in zee.
9. Voorstel van burgemeester en wet
houders tot overdragt van het perceel
Burgwerd B. no. 825 aan Mej. N. Dorhout.
10. Plan voor den verbouw van het
schoolgebouw te Dedgum.
11. Benoeming van een onderwijzer aan
de school te Exmorra.
12. Missive van den Minister van Wa
terstaat, betreffende de continuatie van de
huur van het postkantoor te Makkum.
13. Voorstel tot betere regeling der ge
meentepolitie.
14. Voorstel van burgemeester en wet
houders naar aanleiding van het verzoek
van ingezetenen van Greonterp tot verbe
tering van den weg naar dat dorp.
Witmarsum, 19 Mei 1883-
De Burgemeester,
C. W. C. T. VISSER Fzn.
De ijdelheid zit toch den sterveling in ’t
bloed.
Victor Hugo, die bijna bezwijken zou on
der de eer hem bij tallooze gelegenheden
geschonken, was dat nog niet genoeg.
Hij wil ook zoogenaamd adelijk bloed, ’t
welk van andere kwaliteit zou zijn dan dat
van ordinaire menschen, in zijne aderen
hebben.
’t Was zestiende-eeuwsch bloed!
Maar ziet als iemand op een berg
klimt en de menschen in ’t dal klein vindt
veel kleiner dan hij, dan komt er ligt een
ander, die hem uit de laagte toeroept„kom
beneden, lilliputter, en gij zult aan ons ge
lijk zijn
Dat is nog al beleefd en dat zijn niet
allen tegen hen, die zich zei ven op blazen,
„Gij van adel!” roept er een Victor Hugo
toe.
„Uw vader ik heb hier uw geslachts
register was kolonel onder Napoleon I,
generaal onder de Monarchie uw groot
vader was schrijnwerker, uw overgrootva
der en uw bed-overgrootvader waren boeren.
„Hier houdt uw Familie-register op
„Een van uwe waarde Tantes was gehuwd
met een bakker, eene andere met een pruike-
maker, heele beste brave menschen, en uwe
grootmoeder wandelde vóór haar huwelijk
met „klein-goed” op ’s Heeren wegen als
kinderjuffrouw.”
Geen verstandig mensch zal Victor Hugo
om die doopceel-ligting minder achten, maar
hij zelfs, die zoo gaarne buiten de groote
Orde der gewone menschen wilde staan,
moet bij die onthullingen onpleizierig ge
stemd zijn.
„Ik ben de 32ste van mijn geslacht en
daar ben ik trots opzei een jonker,
die geen last van zijne hersens hebbende,
op ’t verstand van sommigen zijner voor
ouders teerde.
„Ik ben liever de eerste van mijn geslacht”
zei een heel verstandig man.
„De allerdoorluchtigste en allerverheven-
ste groote heer en Keizer Alexander Alexan-
drowitsch heeft, bij bet bestijgen van den
door zijne voorvaderen hem nagelaten troon
des Russischen Rijks, en de daaraan onaf
scheidelijk verbonden tronen van het Czaar-
dom Polen en het grootvorstendom Fin
land het voorbeeld der zeer godvreezende
heerschers, zijne voorvaderen, gevolgd, en
dus goedgevonden ter openbare kennis te
brengen „De allerheiligste kroning van
zijne Keizerlijke Majesteit en de heilige
zalving zal, onder Gods bescherming op
Mei plaats vinden, welke gehei
ligde handeling op zijne gemalin, de groote
Keizerin Maria Feodorowna, zal worden
overgedragen. Van deze plechtigheid wordt
aan alle trouwe onderdanen bij deze ken
nis gegeven, opdat zij op den genoemden
dag tot den Koning aller Koningen het vu
rig gebed kunnen opzenden, dat hij in zijne
onuitputtelijke genade de regeering van Zijne
Majesteit moge zegenendat hij vrede en
rust vestige tot zijn heiligen roem en voor
de onveranderlijke welvaart en den bloei
des Rijks.”
Dit Manifest wordt in alle steden van
Rusland door Keizerlijke herouten afge-
kondigd.
Naar men beweert, heeft de Czaar op
nieuw een nihilistisch adres ontvangen,
waarin het revolutionair comité mededeelt,
dat de kroning „zonder incident” zal afioo-
pen, doch dat de nihilisten kwijtschelding
van straf voor de veroordeelden en omvang
rijke strafvermindering voor de reeds ver-
bannenen verwachten.
'CL
6
BOLSWARDSCHE COURANT
-