NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD WWmAMtt
I
Twee en Twintigste Jaargang.
1883.
No. 31.
VOOR
DONDERDAG 2 AUGUSTUS.
De spoorweg
LeeuwardenSneek.
4 '6
BlTITEWEiAiy».
lÏ
e
’t Is of
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Een der telegraaf-maatschappijen in N.-
Amerika heeft de eischen van hare be
ambten gedeeltelijk ingewilligd en dienten
gevolge zijn een 500 telegrafisten weder
aan ’t werk gegaan.
De vraag om 15 pct. verhooging van loon
is het voornaamsts struikelblok, trouwens
de maatschappij wil maar 10 procent toe
staan.
Valsche geruchten aangaande cholera
gevallen, nu hier dan daar, loopen er rond
en verspreiden onrust en vrees.
De pers haast zich wel met tegenspraak,
maar de eerste indruk is gemaakt.
Gelukkig, is ook het telegrafisch bericht,
dat in Engeland twee cholera-sterfgevallen
plaats hadden, in zooverre onwaar, dat
daarvan in de dokken niets bekend is en
dat ook het andere geval niet de Aziatische
maar de inlandsche cholera gold.
Een stalknecht te Kensington, die akelig
gehuisd en armelijk gevoed werd, kreeg op
18 Juli de koliek en stierf nog denzelfden
avond in het ziekenhuis.
Het is daarom, dat men niet te lichtge-
loovig ten aanzien van cholera-tijdingen
moet zijn, maar toch ter dege wakker be
hoort te blijven in het nemen van die voor
zorgsmaatregelen, welke, als beproefd heil
zaam, allerwege bekend zijn.
partij, schrijft in zijn blad Moskowski Wje-
domostie„het Catholicisme is steeds de
vriend der geheime genootschappen en der
revolutionairenen begunstigt ook het ni
hilisme want niet die genootschappen al
leen, welke direct zijne doeleinden najagen,
bevordert het, maar ook en bovenal die
welke verwarring stichten in de maatschap
pelijke toestanden. Het vervolgt en kwelt
het jong-Italië en zweert samen met repu
blikeinenen en anarchistenhet reikt de
hand aan de socialisten en alle andere op
roermakers, en elk middel is goed genoeg
om zijn invloed en macht te vermeerderen.”
Velen zijn vooral verbaasd dat zulk een
onbeschaamde afkeuring van eene daad der
Regeering volkomen ongestraft blijftdat
zelfs ongehinderd een blad verspreid wordt,
waarin, als het eenige belang van Rusland
in deze quaestie, wordt verdedigd: gedwon
gen overgang der Catholieken tot het ortho
doxe geloof, of verbanning naar Siberië en
onteigening der Polen ten gunste van de
Russen. En dat terwijl graaf Tolstoï ter
stond met den muilkorf gereed staat, als
een vrijzinnig blad zich aan de geringste
toespeling zelfs op eene regeeringsdaad
waagt. De reden is niet ver te zoeken
hoe machtig de Minister Tolstoï ook wezen
moge, zoodra het buitensporigheden der
oud-Russische conservatieven geldt, is hij
machteloos, en oefenen Katkow en Pobie-
donoszew, thans opper-procurator der heilige
synode en vroeger ’s Keizers leermeester,
een alles beheerschenden invloed.
Te Alexandrië zijn twee cholera sterfge
vallen voorgekomen.
Men brengt zeker ook al weer niet
te vroeg een hospitaal voor lijders aan
die ziekte in gereedheid, dat binnen eenige
dagen kant en klaar zal zijn.
De verschijning van den Onderkoning
van Egypte in de hospitalen te Cairo heeft
een zeer gunstigen indruk gemaakt op de
zieken, ja op de geheele bevolking, te meer
daar b.v. de president der gezondheidscom
missie er zich nog geen enkele keer liet
zien. -
Uit Tongkin schrijft men, dat de Fransche
bezetting van Hanoi een uitval ondernam
met 500 man.
Zij veroverde 7 kanonnen en de vijand
liet duizend dooden op het slagveld.
De Franschen verloren slechts elf man
Als het verschil zoo groot is, is menigeen
genegen om aan de juistheid der cijfers te
twijfelen.
De Fransche Senaat heeft met 139 tegen
129 stemmen de rechterlijke wet aangeno
men en aan de Regeering dus volmacht
gegeven om het personeel der rechterlijke
macht te verminderen.
Het was zeer de moeite waard den spoor
weg, welke Sneek met de hoofdstad der
provincie verbindt, in oogenschouw te nemen,
althans zoo werd mij verzekerd en
daarom nam ik eene kaart, zonder andere
bedoelingdan de lijn eens op te nemen.
Van Sneek ging ik uit, en in het geïmprovi
seerde station, eigenlijk eene goederenloods,
werd plaats genomen. Het eigenlijke station
is nog lang niet klaardat kan nog wel
drie maanden duren, De rémise voor loco
motieven, plaats hebbende voor vijf stoom
slepers is zeer getnakkeljjk ingericht, zóó
dat de sporen voor de machines als de stralen
eener ster uitloopen op de draaischijf
evenals men ook eene inrichting van dien
aard te Amersfoort heeften in Belgie op
verscheidene plaatsen.
Toen de eerste spoorlijn in Friesland
werd geopendbleek het dat de heeren in
genieurs deze provincie met onbetamelijke
geringschatting hadden bejegend: al spoedig
bleek het namelijk, dat alle stations te klein
waren gemaakt. Ook de veeladingsplaatsen
waren op verre na niet voldoende voor den
dienst, en toen men voor de lijn Harlingen—
Leeuwarden maar vijf veewagens zond, luid
de het advies van den heer Gischler, de eerste
lijninspecteur in het noorden, „zorg dat ik
vijftig van die wagens krijghet zal dan
nog de vraag zijn of ik dan genoeg heb.”
Op de lijn SneekLeëüwarden heeft men
gezorgddat over bekrompenheid niet te
klagen valt. De stationsgebouwen dit
moet tot eer onzer regeering gezegd worden
zien er een weinig behagelijker uit dan
die, welke de beambten van den Waterstaat
hebben gebouwd langs de eerste serie staats
spoorwegen. Men heeft blijkbaar geprofi
teerd van het voorbeelddoor de Holland-
sche IJzeren-spoorwegmaatschappij gege
ven door hare stations-gebouwen aan de
Oosterlijnnaar een minder zwaarmoedig model
te knippen, dan men in Nederland gewoon was.
De gebouwen tusschen Sneek en Leeuwar
den zien er niet half zoo officiëel-leelijk uit,
als die langs de eerste staatslijnen.
En wat de vroegere bekrompenheid be
treft, die is zelfs zoo verre vermeden, dat de
weidsche inrichting der stationsgebouwen te
Bozum en te Mantgum den lachlust van
eenige reizigers opwekte die de zes minuten
oponthoud benuttigden met even een kijkje
in de lokalen te nemen.
Wat de veeladingsplaatsen op die stations
betreft, deze zijn veel te groot; had men
de helft van het daaraan bestede geld ge
bezigd om veestallen te bouwen, dan zou
daardoor zijn voldaan aan eene bestaande
behoefte, tweemaal per jaar worden door
Duitsche kooplieden in het hartje van Fries
land inkoopen van vee gedaan, welk vee dan
op een’ bepaalden dag moet worden geleverd
te Oosterwierum. Dit dorp, gelegen halver
wege Sneek en Leeuwarden, aan de trek
vaart tusschen die beide plaatsen, was als
aangewezen als verzamelplaats, toen het ver
voer nog voor een groot gedeelte te water
geschiedde.
Op die leverdagen zit het dorp Ooster
wierum vol vee, het staat voor een deel
onder den blooten hemel. Nu in de streek,
welke het vee aanbrengt, een spoorweg is
aangebracht, zal zeer natuurlijk hetveever-
voer ook direct per spoor geschieden; maar
dan zal er aan het station Mantgum of Bozum
groote behoefte blijken te bestaan aan ge
legenheid om te stallen.
De wagens op de nieuwe lijn in dienst
gesteld, onderscheiden zich gunstig van de
bestaande. Een pad loopt midden door elk
rijtuig, zoodat iedere passagier gemakkelijk
zijnen vrienden of kennissen een buurpraatje
kan verleenen. De tweede klasse is zeer
gemakkelijk ingericht; men is niet genood
zaakt in den rug te gaan liggen, zooals in
de oude rijtuigen van die klasse; men kan
fatsoenlijk zitten.
Over de regeling der uren van vertrek en
aankomst wordt heel wat gemurmureerd. De
reizigers zijn door de directie der Staats
spoorwegen niet weinig gedupeerd.
Men begint nu karakterschetsen van wij
len koning Cetawayo te geven.
Hij was zegt men trouw jegens
Engeland en iets meer dan een onbuigzaam
barbaar.
Mocht men hem een wilde noemen, dan
was hij toch geen „onedele wilde”.
Men weet hoe het beruchte circumlocutie-
kantoor te Londen volgens Dickenshet
groote vraagstuk had opgelost„Hoe iets
niet te doen.” Misschien herinnert men
zich, dat er eens een monnik is geweest die
vernuftig had uitgerekend, hoe men Napels
zoodanig kan doorloopen, dat men steeds
schaduw heeftwelk werk ten titel voert
„Napels te doorwandelen zonder zon.”
De directie der Maatschappij tot Exploi
tatie van Staatsspoorwegen heeft de niet
gemakkelijk uit te maken kwestie op te
lossen: „Hoe een aangesloten spoorlijn uit
te sluiten van het wereldverkeer.” ’t Is of
de maatschappij heeft gezegd „Die Snee
kers en die boeren hebben gedwongen om
de opening der lijn,ze zhllen ze zien ope
nen, maar eenvoudig als lokaallijn.”
Wie ’s morgens met de eerste boot uit
Harlingen wil vertrekken naar Holland
wordt teleurgesteld: de trein naar Harlingen
is precies 12 minuten vertrokken, als de
trein uit Sneek arriveert. De sneltrein is
dan precies 7 minuten geleden vertrokken.
De eerste trein Sneek—Leeuwarden is
7 minuten vroeger te Jellum-Boxumdan
de eerste trein LeeuwardenHarlingen te
Deinum is. Nu zegt men dat iemand uit
Bozum die volstrekt dien dag niet te laat
in Amsterdam moest zijnmet een’ vriend
had afgesproken om een paard aan eerst
genoemd station gereed te houden. Dit ge
schiedde en hij gallopeerde daarmede naar
Deinum, waar hij tijdig genoeg arriveerde,
om nog den Harlinger trein te snappen.
Intusschen had die man zich schuldig ge
maakt aan het doorbreken van het afslui-
tings cordon. Misschien zal men hem dat
nog eens zuur doen opbreken.
Men zou misschien op de gedachte kun
nen komen, dat de directie der staatsspoor
wegen de verbinding met Leeuwarden en
Harlingen belemmertom het publiek te
noodzaken den kortsten weg te nemen, door
zich te Heerenveen op de staatsbaan te
begeven; doch zulk eene handelwijze zou
reeds in strijd zijn met de traditiën der
Maatschappijen ten anderen begunstigen
allen, die te Heerenveen of te Akkrum zich
per spoor naar het zuiden wendenin de
eerste plaats de Nederl. Tramwegmaat-
schappij of de Akkrumeren Jouster booten.
Wie van Bolsward of Sneek per spoor
naar Holland vertrekt, is de weg per stoom
tram aangewezen: over de Joure en Hee
renveen is de reis het goekoopst, het vlugst
en het gemakkelijkst.
Men verdiept zich in gissingen over de
vraagwelke slimheid hier weer achter
steektdat men het publiek wil beletten
over Leeuwarden of Harlingen naar Hol
land te reizen. Eene reden van verbazing
levert tevens de lage prijzen van het per
sonenvervoer die prijzen staan in verhou
ding tot die voor de nooderlijn als 3 5.
Dat men zoo allerbespottelijkst langzaam
rijdtwekt de ontevredenheid van het pu
bliek op; doch daarvoor kan eene zeer goede
reden zijn: men kan vooreerst het spelrijden
nalaten, om den nieuwen weg te sparen en
den grond in den beginne niet noodeloos
lasten op te leggen. Fr. Crt.
WONSERADEEL, 28 Julij 1883.
In de heden gehouden vergadering van
den gemeenteraad is besloten
1. Goed te keuren den geloofsbrief en
verdere bescheiden van het herkozen raads
lid, den heer II. T. Rinia.
2. Te benoemen tot leden der commissie,
die in vereeniging met burgemeester en
wethouders zal hebben te adviseren over
de 50 ingekomen reclames tegen aanslagen
in den hoofdelijken omslag, de heeren O.
C. Ledeboer, Mr. J. Klaasesz de Boer en
G. B. Bruinsma.
3. Eervol ontslag te verleenen aan den
heer P. J. Visser als lid van het burgerlijk
armbestuur te Witmarsum.
4. Bepalingen vast te stellen op het na
zoeken van aardappelvelden.
5. De kermis te Witmarsum dit jaar in
plaats van op 5 op 12 Augustus te doen
aanvangen.
6. Het Armbestuur van Cornwerd c. a.
te magtigen tot overschrijding der raming
op zijne begrooting voor 1883.
7. In beginsel te besluiten tot opheffing
van het commissoriaal beheer van den
kunstweg BolswardHarlingen en de ge
meenteraden van Bolsward en Harlingen
uit te noodigen tot voorbereiding daarvan
eene commissie van 6 leden, uit eiken raad
2 te kiezen,- te benoemen.
8. Te benoemen tot onderwijzer aan de
school te Pingjum D, Posthumus te Berk
hout.
Een ingekomen voorstel van den heer
G. J. Anema, om de kermissen te Arum,
Witmarsum, Kimswerd en Pingjum op
Dingsdag en te Makkum op Maandag te
doen aanvangen, is om advies in handen
van het dagelijksch bestuur gesteld.
Men zegt dat de vereenigingDuitsche
Catholieken, in dit jaar geen algemeene
vergadering zal houden
De oorzaak daarvan zou zijn de moeije-
lijkheid om eene plaats te vinden, voor de
bijeenkomst geschikt.
Hier en daar werden, op aanzoek om
medewerking, zoovele zwarigheden gemaakt,
dat men besloten heeft dit jaar zonder ver
gadering te laten voorbij gaan.
Een paar dagen geleden deed de Prins
von Bismarck een wandeling in het park
Friedrichsruhe, waar hij zich thans bevindt,
het bekende Lauenburgsche landgoed dat
hem toebehoort en tevens zijn geliefd zomer
verblijf mag genoemd worden. Terwijl hij
aldaar op zijn gemak rondstapte, ontmoette
hij een vrij talrijk gezelschap reizigers
derwaarts getrokken door het verlangen om
dit vermaarde landgoed uit eigen aanschou
wing te leeren kennen. Zoodra hij in hunne
nabijheid was aangekomen, bleef hij stil
staan en knoopte onverwijld een gesprek
met hen aanop de ronde, gulhartige en
beleefde manier hem zoo bijzonder eigen.
In den loop van het daarop gevoerde gesprek,
deelde hij onder anderen mede, dat het zijn
eerste wandeling wasdie hij sedert ge-
ruimen tijd had kunnen doen. De geel
zucht had hem erg geplaagd en verhinderd
de vrije lucht te kunnen genieten. Toen de
kanselier zich verwijderdenam hij den
hoed af en wenschte hen op recht vriende
lijke toon een aangename reis toe.
Uit den mond dier touristen werd later
vernomen, dat het uiterlijk van Prins von
Bismarck de duidelijkste sporen vertoonde
van zwaar lichamelijk lijden. Hij stapte
zeer langzaam voortafgevallen, verouderd
zag hij er uit; zijn gansche gelaat was nog
geel, tengevolge van de ziekte waarvan hij
geleden had, en toen hijafscheid van hen
nemende, het hoofd ontblootte, liep de veel
donkerder gele kleur van voorhoofd en
schedel ter deeg in het oog.
Lord DerbyEngelands Minister van
Koloniënheeft van den volksraad van
Transvaal een telegram ontvangen, melden
de, dat de heer Paul Kruger, president van
het bewind van Transvaal, in September
a. s. te Londen zal komen, om den volks
raad te vertegenwoordigen.
Onder de Russen worden scherpe aan
merkingen gemaakt over de schikkingen
tusschen de Regeering en het Vaticaan en
aan de eerste verweten dat zij in dezen
groote zwakheid heeft getoond.
„Gij hebt voegt men haar toe den
Duitschen buurman nageaapt en een ver
gelijk met het Vaticaan getroffen dat het
begin zal zyn van telkens nieuwe aanvragen
en concessiën.
Ook Katkow, de leider der oud-Russische
BOLSWARDSCHE COURANT
ri
i
J
