NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD WONSERADEEL
I
i
ra
1883.
Twee en Twintigste Jaargang.
KERMIS.
No. 34.
VOOR
DONDERDAG 23 AUGUSTUS.
DONDERDAG 23 AUGUSTUS, g
>1
E
BIOEWLAWD.
BiriIALAVD.
van
het tijdstip
Bkl
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
Als het volgende nummer dezer Courant
verschijntis de kermis op haar rondreis
door Friesland reeds tot Bolsward gekomen.
De kermis met al wat zij blinkends en klin-
kends heeftde kermis met hare vergulde
en naakte ellendede kermis die onrust
brengt ook in het anders rustige huisgezin.
Waar zij komt wordt zij gehuldigd, naar
wezen en schijn wordt niet gevraagd, winst
of verlies wordt eerst berekend na haar
vertrek Of de kermis nog reden van be
staan heeft, wordt door velen betwijfeld,
maar de meerderheid zorgt er nog voor, dat
haar bestaan verzekerd blijft. Men zegt
teregt behoefte te hebben aan uitspanning
en hoe onvolkomen dan ook, de kermis
biedt die aan. Wel is er bij eenig nadenken
bij haar veel dat tot weemoed zoude stem
men b.v. als men het voorkomen van velen
zietmannen vrouwen en vooral kinderen
die komen zoo ’t heet om kermisvreugde
te brengen, en wanneer men bedenkt welke
opvoeding het is, die deze kinderen erlangen?
Welke is hunne bestemming Zijn zij allen
ook geen menschen De kermisgeest die
in de meeste bezoekers is, verdrijft die wee
moedige gedachten. Later als alle kermis
gasten weer vertrokken zijn, dan wordt
er overgesproken, doch spoedig ook verge
ten, en het volgende jaar houdt men
weer kermis, alwaar dan weer het zelfde
valt op te merken. In de kermis zegt men,
het is die menschen hun kostwinning, de
overgrootouders van die gedresseerde kin
deren deden even zoo, het is hun vak en
blijft in de familie. Van medelijden geen
sprake, het gaat velen als die oude goede
keukenmeid, die bezig zijnde (levende pa
ling stuk te snijden, en nog kronkelende
van pijn, in koud water op het vuur te zetten,
ten einde ze langzaam dood te laten koo-
ken) gevraagd werd: „heb je geen innig me
delijden met die arme dieren antwoordde
medelijden, wel neen paling is dit van ouds
gewoon.”
De kermis komt telken jare met een
bijna onveranderd voorkomen, ook nu zal
het weder zoo zijn. Comedie in „de Doele”
afgewisseld door Café Chantant, gelukkig
dus iets goeds, tooneelvoorstellingen van het
Ned. Tooneelgezelschap uit Brussel, direc
tie Victor Driessens zijn gunstig bekend,
zoomede het café chantant gezelschap van
A. D. Martron. De sociëteit „Amicitia” zal
hare Leden en Gasten doen zien en hoo-
ren het operette-gezelschap van den heer
Nieuwenhuizen, waarvan de geruchten ook
gunstig zijn. In verschillende andere uit-
spanningslocalen is ook muziek geëngageerd
en gelegenheid tot dansen.
Verder zal er te genieten zijn
echt werd voltrokken in Engeland. Hij ves
tigde zich te Parijs en begon er een boek
handel. De zaak ging slecht en Junqua
werd failliet verklaard. Nu kwam zijne
vrouw en eischte scheiding van goederen
en de man had er niets tegen.
De vraag rees echter: was Junqua wettig
getrouwd Kou naar de Fransche wet
iemand, die priester geweest is, een huwe
lijk aangaan De officier van justitie bij
de Parijsche rechtbank zeide neen en hij
beriep zich op het concordaat of op den
geest daarvan.
De rechtbank zal later uitspraak doen.
De laatste maal dat dergelijke rechts-
questie voor het hof van Cassatie kwam
was in 1878. De thans voor de rechtbank
behandelde zaak komt ontwijfelbaar weer
voor het hoogste rechtscollegie. De samen
stelling van het hof van Cassatie heeft sedert
vijf jaren veel verandering ondergaan. Zal
het hof thans de vroegere beslissing hand
haven Dat is de vraagwaarop het ant
woord met veel belangstelling wordt te
gemoet gezien.
Frankrijk weigert naar men zegt
den Spaanschen generaal Zorilla, van poli
tiek geloof een Republikein, uit te leveren.
Te Madrid zou men eenige personen, tot
de revolutionaire partij behoorende, in hech
tenis hebben genomen.
„Geen Christen-arbeider mag werken bij
een fabriekantdien den Joodsche gods
dienst belijdt.”
Dat wil zeggen vele zoodanige fabrieken
worden gesloten.
’t Is Graaf Tolstoi, een verstokt Mosco-
viet, die, gesteund door Ignatieff en consor
ten, zulke schandelijke maatregelen neemt
De Russische Regeering jaagt op die
wijze geheel het beschaafd Europa tegen
zich in ’t harnas.
Uit Oderberg zjjn op 18 jl. per spoortrein
twee compagniën jagers naar Neusahel ge
zonden teneinde de vervolgingen waaraan
de Israëlitische bevolking daar was bloot
gesteld te doen ophouden.
„Mag iemand, die opgehouden heeft pries
ter te zijn, in ’t huwelijk treden
Die vraag is in Frankrijk meermalen bij
het gerecht in behandeling gekomen en in
hoogste instantie altijd ontkennend beant
woord.
Zij komt nu opnieuw aan de rol.
Een zekere Junquaabbé in het diocees
Bordeauxgaf een geschrift uitgetiteld
„de geheimen van een bisschop”, tengevolge
waarvan hij van het geestelijk ambt ver
vallen werd verklaard en hem bovendien
een proces werd aangedaan. Hij werd tot
2% jaar gevangenisstraf veroordeeld. Toen
hij uit den kerker kwamging hij voort
met het dragen van het priesterlijke kleed.
Vandaar eene nieuwe vervolging. Weer
werd hij veroordeeldditmaal tot eene ge
vangenzetting van drie maanden. Toen die
straftijd voorbij was, trad hij in het huwe
lijk met eene juffer van zestig jaar die hem
20,000 a 25,000 ff. ten huwelijk bracht. De
VE RGADERING van den raad
der Gemeente Wonseradeel op Zatur-
dag den 25 Augustus 1883, ’s voorm. 11 uur.
Punten van behandeling:
1. Benoeming van een armvoogd te Wit-
marsum.
2. Rapport van het onderzoek der ge
meente- en dorpsrekeningen over 1882.
3. Voorstel van burgemeester en wet
houders tot aankoop van grond ten dienste
van de stichting van een schoolgebouw te
Kimswerd.
4. Voorstel van den heer Anema tot
wijziging van het tijdstip van aanvang der
kermissen, met advies van burgemeester en
wethouders.
5. Onderzoek van de geloofsbrieven der
gekozen en herkozen raadsleden.
6. Aanvrage van het armbestuur te Mak-
kum tot wijziging zijner begrooting.
7. Voorstel van burgemeester èn wet
houders, op het verzoek van ingezetenen van
Cornwerd tot het maken van een kunstweg
naar den kunstweg WonsPingjum.
De Burgemeester,
C. W. C. T. VISSER Fzn.
land zich heeft gewijd, bleef het voor den
Keizer behoudenalleen het Katholieke
Tyrol met zijne geloofseenheid kan getrouw
blijven aan zijne traditie voor God, Keizer
en Vaderland
De conservatieve meerderheid van den
Landdag zal het dan ook steeds haren
heiligsten plicht achten, de zienswijze des
volks in dit hoogst gewichtig vraagstuk uit
te spreken, en altoos weder zullen wij onze
stem verheffen voor ons heiligste goedde
eenheid des geloofs.”
Toen dat Protest in den Landdag gelezen
was, vroeg professor Wildauer het woord.
„In naam en volgens opdracht mijner
geestverwanten zeide hij heb ik de
eerna het voorgelezen manifest eene te
genverklaring in te dienen. De kwestie
over volledige gelijkheid van rechten voor
alle door den Staat erkende geloofsbelijde
nissen is in de Staatsgrondwet, handelende
over het algemeene recht der staatsburgers,
van 21 Dec. 1867, bepaald en definitief be
slist. Diep betreuren wij derhalve de naar
onze overtuiging kunstmatige hervatting
eener agitatie,'die onzes inziens in haar doel
ten eenenmaal nutteloos en alleen geschikt
is om de belangen van ons dierbaar vader
land te benadeelen en evenals deze ook die
van den Oostenrijkschen staat in gevaar te
brengen. Ik verzoek den voorzitter, ook
deze onze tegenverklaring in het stenogra-
phisch zittingverslag te doen opnemen.”
Daarop sprak de heer von HellriglAls
burger van Merau en oud-burgemeester dier
stad, moet ik constateeren, dat hare bevol
king door het bestaan eener protestantsche
parochiekerk zich nog in haar godsdienstig
gevoel, noch in haar rechtsgevoel gekrenkt
acht. Integendeel, hare houding strekt ten
bewijze van het feit, dat de stedelijke Ver
tegenwoordiging en burgerij van Merau je
gens de protestantsche medeburgers welwil
lend gezind zijn. Katholieken en protestanten
leven te Merau in eendracht en vrede. De
zooeven voorgelezen verklaring der rechter
zijde van den Landdag is niet de uitdruk
king van de zienswijze en gezindheid der
burgerij van Merau.” De aandacht in ge
heel Europa is nu op deze zaak gevestigd
Ook de Belgische Senaat heeft ket kies-
recht-wetsontwerp goedgekeurd.
De Kamer was Zaturdag jl. opgeroepen,
maar had geen leden genoeg in de zaal, om
eene zitting te houden.
Een dertig personen, die zich te Alexan-
drië verzetten tegen het uitvoeren van ge
zondheidsmaatregelen, zijn veroordeeld ieder
tot 3 maanden dwangarbeid.
„Gij hebt de inlijving van Nieuw-Guinea
niet gewild werd in ’t Lagerhuis tegen
Gladstone gezegd maar hebt gij de ze
kerheid, dat geene andere Mogendheid aan
spraken op dit Land zal laten gelden?”
„Als wij de inlijvingzooals diezonder
onze voorkennis werd gedecreteerd niet
goedkeurden antwoordde de Ministerlag
daarin niet de verklaring, dat wij die in
geen geval wenschelijk achten.
„Wij hebben ons de handen niet gebonden.”
Tegen den bouw van eene Protestantsche
kerk in Tyrol is bij den Tyroolschen Land
dag een protest ingediend.
Men leest daarin
„De eerste bouw eener Protestantsche
kerk hier te Lande mag door de conserva
tieve vertegenwoordigers des Lands niet
stilzwijgend worden aangezien.
„Wij verdedigen het karakter van ons
onverdeeld Catholiek land wij strijden
opnieuw voor het voornaamste onzer rech
ten. Daarvoor kan ons nooit het verwijt
van onverdraagzaamheid treffen. Wij wil
len ons land niet afsluiten tegen de prote
stanten wij willen hun het houden van
godsdienstoefening niet belettenmaar wel
mogen wij andermaal protesteeren tegen de
wettelijk onrechtmatige en uit den aard der
zaak onnoodige oprichting van niet-Katho-
lieke gemeenten, gelijk te Innsbruck en
Merau zijn tot stand gebracht. Inzonder
heid komen wij op tegen den bouw eener
protestantsche parochiekerk als te Merau
en zien daarin eene diep betreurenswaar-
dige schending van ons heiligste landsrecht.
„Tyrol is alleen sterk zoolang het één is
in den geloove Door de bescherming van
het Heilige Hart van Jezus, waaraan ons
Maandag 27 Augustus:
Billardpartij bij de Wed. J. van Wijk en
gedurende de kermis, muziek, zang en dans.
Dingsdag 28 Augustus
Keuring van tuigpaarden. bij H. Mulder.
Billardpartij bij H. Engwerda.
Woensdag 29 Augustus
Billardpartij bij G. IJpma, Hof
Holland.
Donderdag 30 Augustus
Schutjaspartij bij H. Engwerda.
Vrydag 31 Augustus
Schutjaspartij bij H. J. Tuin inga.
Volksfeesten aan de Dijkstraat.
Zaturdag 1 September
Billardpartij bij H. J. Tuininga.
Maandag 3 September
Vuurwerk.
Dingsdag 4 September.
Harddraverij.
Bij F. Flaamling gedurende de kermis
muziek en dans.
Verder komen de volgende tenten op onze
kermis.
H. Hart. Franconie. Acrobatenspel.
Rijnhart. Velocipede circus.
De kleine Gerardus Keizer, oud 10 jaar,
60 centimeter hoog.
Gröteke. Electrische Dame en electrische
Visscherij.
Schouten. Klopmachine.
Een photografietent.
Visser. Wafelkraam enz.
De Grijs. Idem.
Akkerman. Draaimolen.
De kramen enz. komen weder op de Koe
markt.
De vermakelijkheden op het Hengstepad.
Het zal dus niet veel verschillen bij
vroeger.
We vermelden een en ander evenwel om
het mogelijk te maken vooruit plannen te
beramen en te bepalen waarvan men zal
profiteren, want men ziet het, de kermis
zorgt voor verscheidenheid voor wien de
oliekoeken niet smaken heeft zij wafels
voor wien het tooneel te hoog is Jan
Klaazen, zij heeft voor ieder wat te
koop, voor allen wat te zien, niemand
sluit ze van hare genietingen uit dan die
geen geld heeft. Want, ook de kermis komt
om geld, zelfs om veel geld. De spaarpen
ningen van het kindzoowel als die van
den handwerksman ontvangt zij gaarne tot
den laatsten cent toe. Niet allen bedenken
dan dat hij het best lacht, die het laatst
lacht, de kermis komt, we zullen hare ge
nietingen niet van de hand wijzen, dat be
hoeft ook niemand, die zich door de rede
laat leiden. Pleizierige kermis dus wen-
schen we allen toe, zoo pleizierig zelfs, dat
de nagedachtenis niet minder vreugd ver
wekt, dan de verwachte komst deed bij
het kind.
BOLSWARD, 22 Augustus.
Naar wij uit goede bron vernemen zal
het muziekkorps der d.d. Schutterij alhier,
morgen na afloop van de exercitie ’s avonds
omstreeks kwart over zeven uur, weder
eenige nummers uitvoeren in het plantsoen
bij de sociëteit „Amicitia.” Een talrijk pu
bliek zal dit zeker weder veel genoegen
verschaffen.
WITMARSUM.
Tot aller genoegen liep Zaterdag j.l. de
Kaatspartij, begonnen den 12 Augustus af.
Hardnekkig werd door alle porturen ge
streden, tot dat eindelijk de heeren M.
Kooistra van Dokkum en G. Bouma van
Pietersbierum de prijs ad f36 behaalden
en de heeren R. en P. IJetsinga van Arum
de premie ad f15.
WORKUM.
Wij vernemen dat de heeren Bekker en
Seters, in overleg met de heeren aanne
mers der havenwerken te Stavoren, de vol
gende maatregel ten opzichte hunner werk
lieden hebben genomenhij die Maandag
ochtend beschonken op het werk verschijnt,
of wegens dronkenschap wegblijft, wordt
bij de eerste maal drie dagen geschorst
bij de tweede overtreding wordt hij een
voudig weggejaagd en niet weder aange
nomen.
Het spreekt van zelf dat deze maatregel
alleen de doordraaiers geldtvoor het groot
aantal flinke werklieden zal deze bepaling
wel niet noodig zijn.
Voorzeker zal het velen genoegen doen
te vernemen, dat er ook bij groote werken
wel degelijk op het gehalte van den werk
man gelet wordt en de beste keur den
voorrang krijgt.
6
V1
BOLSWARD8CHE COURANT
V.
Uil
s
t
1
i
I
1
•4
s
1
