NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOESWARD 4 WONSER ABEEL
FLORALIA,
1883.
Twee en Twintigste Jaargang.
No. 35.
VOOR
DONDERDAG 30 AUGUSTUS.
BOLSWARDri:»^!
i
BUITENLAND.
ft
J
I
r
BINNEALIND.
7
r
r
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
tuurlijk
over
ge-
be-
ft
drag
gene,
gestela
zaak, töl
Welkome
ML
„Tengevolge dezer belangrijke beweging
heeft de vijand zijne position ontruimd en
is naar Sontay teruggetrokken.
„Bij deze offensieve verkenning zijn 2
officieren en 10 man gedood en 2 officieren
en 47 man gekwetst. De vijand had 300
dooden en ongeveer 1000 gewonden.”
Men leest het volgende in den Francais,
het orgaan van den hertog de Broglie
„Sommige dagbladen hebben mededeelin-
gen, tegenstrijdige wel is waar, gedaan om
trent den koninklijken titel, dien de graaf
van Parijs zou aannemen. Die mededee-
lingen zijn louter onderstellingen. De prins
heeft tot dusver zijn besluit aangaande dit
punt niet kenbaar gemaakt. Bekend is
thans alleen ditdat de graaf van Parijs
overeenkomstig den regel en de historische
overlevering, het hoofd van het Fransche
Huis geworden, ophouden zal den naam der
familie Orleans te dragen en dien van Bour
bon aannemen zal.”
De Francaismaakt voorts eene nota
bekend, die de graaf van Parijs den graaf
van Chambord heeft doen toekomenkort
vóórdat hij hem op 5 Augustus jl. was gaan
bezoeken. Die nota luidt aldus
„De graaf van Parijs is, gelijk de graaf
van Chambord, van meening, dat het voor
genomen bezoek geen aanleiding mag geven
tot eene verkeerde opvatting. „Bij het
naderen van den graaf van Chambord is
hij bereid te verklaren, dat het niet enkel
zijn voornemen is hem te begroeten als het
hoofd van het Huis Bourbon, maar ook
het beginsel te erkennen, waarvan de graaf
van Chambord de vertegenwoordiger is.
„Hij hoopt dat Frankrijk zijn heil zal
zoeken in den terugkeer tot dat beginsel
en hij komt bij den graaf van Chambord
om hem de verzekering te geven, dat hij
onder de leden zijner familie geen enkele
mededinger zal vinden.”
Hierna geeft de Francais de mondelinge
verklaring, die de graaf van Parijs bij zijn
jongst bezoek op Frohsdorf heeft afgelegd.
Zij komt overeen met de voorafgegane nota.
De graaf van Chambord is, evenals zijn
oom, de hertog van Angoulême, gestorven
aan maagkanker. Hij had een langen en
bangen doodstrijd.
Het bericht dat er op verlangen van de
gravin van Chambord geen openbare plech
tigheid te Frohsdorf zal plaats hebben, is
officieel. De graaf de Blacas secretaris van
wijlen den Prins, heeft dit ter kennis ge
bracht van den graaf de Dreux Brèzé, die
te Parijs den prins vertegenwoordigde.
Het Berliner Tageblatt bevat een parti
culier telegram uit Weenen, hetwelk hier
volgt
„De Parijsche correspondent der Neue
Freie Presse heeft onlangs met een aan
zienlijk lid der Orleanistische partij een ge
sprek gehad, waarin hij de volgende merk
waardige inlichting ontving:
„De ware reden waarom de graaf van
Chambord geen koning van Frankrijk is
geworden, was tot nog toe niet duidelijk
Thans, na zijn overlijden, bestaat er geen
grond meer tot geheimhouding.
Prins von Bismarck had vernomen, dat
er in October 1873 in de Nationale Ver
gadering eene meerderheid, niet van drie,
maar van acht stemmen voor de monarchie
was gewonnen. Van het oogenblik gebruik
makende zond hij een vertrouwd persoon
naar den graaf van Chambord om hem over
te halen tot aanneming der drie volgende
punten lo. erkenning der sedert 1859 ont
stane toestanden2o. erkenning van het
tractaat van Versailles3o. een verbond
op hechte en duurzame grondslagen tus-
schen Frankrijk en Duitschland.
„De graaf van Chambord gaf hierop ten
antwoorddat hij niet had medegewerkt
om den sinds 1859 bestaanden toestand in
het leven te roepen en dien ook niet zoo
a priori kon erkennen. Wat de vredestrac-
taten van Versailles betrof, hij zou die eerst
aan een onderzoek moeten onderwerpen
ingeval de toestand des lands eene veran
dering mocht vereischen, dan zou zich door
een voorafgegane verbindende toezegging
niet laten verhinderen in eene politieke daad
ten gunste des lands. Wat de alliantie met
Duitschland betrof, hij vermoedde wel dat
zij zou strekken tot welzijn der beide staten
en wanneer hij dat verbond aanging zou
hij het ook eerlijk nakomen, maar er kon
den misschien voorwaarden worden gesteld
waarover hij zich eerst zou kunnen uitlaten,
nadat hij den Koninklijken troon had be
klommen.
„Prins von Bismarck was met dit ant
woord niet voldaan en stelde door tusschen-
komst van zijn vertrouweling het volgende
ultimatum Een van beide de Graaf van
Chambord neemt de hem gestelde voorwaar
den aan, en dan is hij verzekerd dat onzer
zijds het Koninkrijk zal worden erkend
zoo nietdan zal Duitschland terstond de
Fransche grenzen bezetten.
„Dit ultimatum bracht in de ingewijde
kringen groote ontsteltenis teweeg. Cham
bord had nog juist tijd om zijn bekenden
brief te schrijven, waarin de witte vaan voor
Frankrijk verlangde een onverklaarbaar
voorwendsel tot afwijzing der hem aangebo
den kroon. Daarop ontstond de bekende
scheuring tusschen de Fransche monarcha-
len, en het bleef: Chambord in ballingschap!
Omtrent het gevecht van 15 dezer tegen
de Zwartvlaggen, waarvan de Times en de
Standard^ voor de Franschen zoo on-
gunstk hebben gegeven, heeft de
gram van generaal Bouet ontvangen, onder
dagteekening uit Hongkong 23 dezer. De
generaal meldt
„Den 15en dezer ben ik met de beschik
bare strijdkrachtenter sterkte van 1800
man en 14 stukken geschut, in de richting
van Sontay opgerukt.
„De linkervleugel, onder bevel van kolo
nel Révillon, deed een aanval op de vijan
delijke verschansingen, die door 4 ii 5000 goed
gewapende Chineezen worden verdedigd.
Des avonds kwam hij terug, na den gehee-
len dag te hebben gestreden.
„De rechtervleugel, onder kolonel Bichot,
onder bescherming der kanonneerbooten
langs de rivier getrokkenheeft eene ver
sterkte pagode ingenomen en in vereeni-
gingmet de vloot de vijandelijke batterijen
gebombardeerd. Doch wegens doorbraak
der dijken was hij genoodzaakt een gedeelte
zijner manschappen aan boord der kanon
neerbooten te doen gaan. Ik behoud de pa
gode die versterkt zal wordende kanon
neerbooten liggen in de nabijheid.
haar medewerking. Dat van wege de ver-
eeniging geen sterke drank op de bons werd
verstrekt spreekt vanzelf. Een enkele mop
peraar zal ’t wel onbillijk gevonden hebben,
dat zijn of haar verzameling niet bekroond
is geworden en dat zal wel zoo blijven
zoolang het geslacht niet uitgestorven is
dergenendie hun uil voor een valk hou
den, maar over ’t geheel was men tevreden
over den uitslag. Geen wanklank werd ge
hoord, voor den partijgeest stond de toegang
niet open, als kinderen van één Vader, die
de bloemen kleedt met schooner kleed, dan
ooit Keizers of Koningen sierde, zoo zaten
allen bijeen en krachtig klonk het Vader-
landsch lied toen heel de schare, nadat de
waarnemende Voorzitter een woord van
dank en afscheid had gesproken, het geliefd
„Wien Neerlands bloed” aanhief. Toen
van de Stadhuistoren de avondklok zich
liet hooren gingen allen rustig uitéén en er
waren er onder ’t volk, die verklaarden dat
zij in heel ’t jaar zoo’n prettigeu avond niet
hadden gehad.
Waren de gasthuis voogd en tegenwoordig
geweest, zij zouden met groote voldoening
gedacht hebben, aan de subsidie, welke zij
ook aan deze vereeniging verleenen en nu
de raadsleden meer en meer overtuigd
worden, dat heel de burgerij gaat belang
stellen in Flora lia, omdat het den smaak
veredelt, de huiselijkheid bevordert, een
dracht onder burgers kweekt, op betame
lijke wijze volksfeest viert, zal de regeering
onzer stad voorzeker het voorbeeld van
hare vele zusteren volgen, die begrijpen
dat een matige subsidie aan zulke ver-
eenigingen verleend, behoort tot de uitgaven,
die uitermate goed besteed mogen heeten.
M. E. van der MEULEN.
„Eindelijk wordt de scheut een boom.”
Een boom is Floralia nog niet, een scheut
echter is het niet meer. Voor twee jaren
kwamen bestuurders van tuinbouw op de
gelukkige gedachte, om aan de huurders
van tuingrond enkele stekjes van bloemen
aan te bieden ter kweeking. De proef ge
lukte. Verschillenden gingen met zorg aan
’t kweeken en verrassend was ’t voor de
weinigen die de kleine verzameling kwamen
zien, om op te merken wat forsche plan
ten, wat schoone bloemen daar stonden.
Twee jaren zijn sedert voorbijgegaan, in
samenwerking met bestuurders van tuin
bouw, is eene zelfstandige vereeniging Flo
ralia opgericht, de uitnoodiging is algemeen
geworden, zoowel aan de burgers om lid
te worden voor de zeer geringe jaarlijksche
contributie van 50 cents, als aan alle werk
lieden en dienstboden, om in ’t voorjaar
stekken te komen halen, die hun eigendom
blijven. En waarlijk die uitnoodiging vindt
meer en meer een goede ontvangst. Hon
derd aanvragers ontvingen dit jaar elk zes
stekjes in door de vereeniging gewaarmerkte
potten terwijl de stekjes geleverd werden
door twee onzer tuinlieden, ’t Maakte een
liefeljjken indruk toen in den avond van
den 21sten eenige vaders en vele moeders
daar kwamenverzeld van kinderendie
allen hun planten kwamen aandragen, welke
zij zorgvuldig bewaakten en die zij met zorg
eenige maanden hadden gekweekt. Met leed
wezen deelden sommigen meehoe één of
twee stekjes waren bezweken, enkelen ver
telden met loffelijke eerlijkheiddat een
stekje door een ander was vervangen, waarop
zij voor de beoordeeling wezen. Het gerucht
bleef niet uit, dat sommigen het bestuur op
zettelijk misleidden. In weerwil der maatre
gelen van voorzorg door het bestuur geno
men, erkent het de mogelijkheid van bedrog
zeer zeker, maar terwijl het liefst niet wil
geloovendat enkelen tot zoo oneerlijke
middelen de toevlucht hebben genomen, kan
het daarop geen andere straf stellendan
dat het de zoodanigen overlaat aan het zelf
verwijt dat niet uitblijven moge. Het be
stuur weet zeer goed, dat al ontvingen allen
exemplaren van dezelfde soort en al waren
de stekjes zooveel mogelijk gelijktoch de
omstandigheden, waaronder zij opgekweekt
worden, zeer verschillend zijn geweest. Im
mers de eene woning heeft te veel, de an
dere te weinig zonhier is een beschutte
bleek of tuintjewaar men die kinderen
der natuur de frissche buitenlucht kan doen
genieten en door den regen kan laten ver
kwikken, elders zijn gang en stoep de eenige
plekjes waar men ze ter verfrissching een
wijle zetten kan. Toch kunnen wij dit alles
bij de beoordeeling niet in rekening brengen,
hoe gaarne het bestuur ’t deed, want waar
zou dan het einde zijn Eenigen hadden
verzuimd in de bepaalde avonduren hun ver
zameling in te brengen en moesten dus buiten
beoordeeling blijven. Slechts een tiental
bleef geheel achterwege en daardoor ook
verstoken van de bons, die wij op den feest
avond aan de inzenders uitreikten voor eenige
verversching. Over’t geheel is er werkelijke
vooruitgang waar te nemen in het kweeken
der planten, toch was er nog geene verza
meling waarin de zes planten allen even
zeer uitmuntten. Maar met welgevallen
rustte het oog den 22sten op de lange reien
bloemen, die langs de wanden der zaal in „de
Doele” waren gerangschikt. Zij prijkten daar
slechts voor een dag, maar mogen in tal
van woningen, voorzoover zij den winter
overblijven kunnen, nog vele maanden lang,
goed gesnoeid en trouw verzorgd, een sier
raad wezenwaarvoor ieder lid des gezins
steeds klimmende genegenheid koestert.
Hoogst aangenaam was het voor het be
stuur, dat zijn oproeping bij zoovele burgers
weerklank vond. Verschillenden, zij zullen
niet begeeren dat hun namen in de bladen
prijken, zonden ons op allerlei wijzen htük<wfi
hunner belangstelling in Flora.lia.jj q
vingen keurige en bruikbare gesel uLu,
prijzen. Menige sierlijke, bloeien^
groene heester, dienden tot opluistering. Tien
keurige verzameling kasplanten prijkte hier,
allerliefste vogels elders te midden van hun
bloemen, ginds weer een tafel met tal van
afgesneden bloemen gracelijk bekleedzoo
werd de zaal een bezoek op den dag over
waard voor allendie lid der vereeniging
zijn of met een kleine bijdrage van 25 Cts.
haar steunen willen. Wij zagen dan ook
met welgevallen eenige belangstellenden
’-omen en ontvingen in enkele geldelijke bij-
-en het aangenaam bewijs, dat deze en
juist door het zien van het tentoon-
8e overtuigd werd van het nut dezer
Ü’wijl zij een onverwachte maar zeer
pp tegemoetkoming waren voor onze
cis. Toch misten wij tot ons leed-
povere kj velen uit onze goede en gegoede
Wezen zeei Greie wellicht niet vermoedden dat
burgerij, df £j.raschoons te zien was. De avond
ller zooveel LT vergoedde echter veel. Toen
an dien d;1£F*-et‘r-t?ks 200 menschen bijeen, van
Fen omsij.p’jToclijstand en rang. Er heerschte
elrlei Wtijd .«jjT.jjmming, een Soede Scest-
DeVroohjke ste^WAudek verleende belangeloos
"hu^erijmu;
derhalve met aandrang de geachte leden,
ja ik bezweer hen, zich zei ven de vraag te
stellen en ze uit den grond van hun hart
te beantwoorden of het noodig is de re
geering en hare organen met zulk een gren-
zenlooze heftigheid te bejegenen of men
het niet zoover gebracht heeft, dat het par
lement het ondubbelzinnige bewijs heeft
geleverd van zijn verlangen Ierland te ver
zoenen en met het lersche volk in vrede
te levenof het niet beter zou zijn, in
plaats van Engelands wrevel op te wek
ken, aan de uitbarsting van de gevoelens
paal en perk te stellen, en of het niet
paster en verstandiger en in lerlands
lang zou wezen, indien men zich beijverde
in de debatten iets van den geest van mag-
tiging en van hoffelijkheid te brengen, welke
in overeenstemming is met de overleverin
gen van het Huis, met de geschiedenis van
’s lands beschaving en met den godsdienst
welken al die heeren belijden.” Een da
verend gejuich bewees de instemming der
overgroote meerderheid met den grijzen
staatsman.
BOLSWARD, 25 Augustus 1883.
Heden avond ontstond hier een begin
van brand in de Bakkerij van den heer
W. Propstra. Gelukkig dat de brand, die
al een dreigend aanzien verkregen had
spoedig ontdekt, en men met vereende
krachten er in slaagde het vuur te blusschen.
De oorzaak van den brand is onbekend,
maar men gist dat er een vonk in de turf
is blijven smeulen, en daardoor de brand is
ontstaan.
BOLSWARD, 26 Augustus 1883.
Bij gunstig weder gaf de muziek der d.d.
Schutterij heden het bepaalde concert in de
Sociëteit „Amicitia”. Een flink publiek
bevond zich in den tuin en hoorde met
belangstelling de verschillende nummers aan.
Enkele nummers werdende krachten van
het korps in aanmerking genomenzeer
verdienstelijk uitgevoerd. Het verdere ge
deelte van het programma werd in de zaal
gegeven, en ofschoon de muziek daar na-
'j'; soms wel wat hard was, kan men
het geheel het concert wel geslaagd
noemen. Wanneer het evenwel in plaats
van Zondag vóór de Kermis eenige weken
vroeger had plaats gevonden, was het be
zoek zeker grooter geweest.
BOLSWARD, 28 Aug. 1883.
Dat de-artist niet altijd alleen in zijn vak
het orchest van het Nederlandsen tooneei
(Alhambra) uit Brusseltoen hij bij de
billardpartij gehouden in het koffijhuis van
D. Takema als prijswinnaar uit het strijd
perk trad. De premie werd behaald door
den heer G. Bijlsma.
WONSERADEEL, 25 Aug. 1883.
De Gemeenteraad heeft in zijne heden
gehouden vergadering benoemd tot arm
voogd te Makkum den heer E. P. H. King-
ma en te Witmarsum den heer J. D. Jong-
sma.
Verder is besloten
1. Aan het hoofd der school te Exmorra
voor bewezen buitengewone diensten eene
gratificatie van f 50 toe te kennen.
2. Voorloopig vast te stellen de reke
ningen van de gemeente en sommige dor
pen over 1882.
3. Ten dienste van de stichting van een
schoolgebouw te Kimswerd den benoodig-
den grond tegen tauxatieprijs van den heer
S. Hingst aan te koopen.
De graaf van Parijs, vergezeld van zijn
oudsten zoon en van zijn oom, den Hertog
van Nemours, is naar Frohsdorf vertrokken.
Figaro verschijnt, gelijk de legitimistische
bladen, in een rouwrand.
De Engelsche regeering stond dezer da
gen weer bloot aan bitteren, zelfs brutale
aanvallen van de lersche leden en ’t ver
wonderde velen, dat Gladstone zoo lang
zweeg.
Eindelijk stond hij op en antwoordde de
Ieren met eene rede, die ontwistbaar tot
de beste en merkwaardigste uitingen van
den grijzen staatsman behoort Hij zeide
dat de taal van Healy en zijne vrienden
de scherpste afkeuring verdient, daar zij
geschikt is den volkshaat op te wekken,
dien de tegenwoordige regeering wil doen
verdwijnen, ten welken einde zij, op gevaar
zich in Engeland zelfs vijanden te maken,
moeite noch kosten ontzien heeft. Wie zegt,
dat alleen eerlooze, snoode personen zich
als getuigen in de lersche staatsprocessen
hebben laten gebruiken, spreekt onwaar
heid en bemoeilijkt de rechtspleging. Healy
mag wel bedenken of hij zijn vaderland
een dienst bewijst, als hij den loop der Jus
titie belemmert of verhindert. Hij (Glad
stone) heeft met een smart, die niet door
woorden is kenbaar te maken, de debatten
der laatst verloopen dagen aangehoord en
de niet te qualificeeren uitdrukkingen ver
nomen, waarvan men gemeend heeft zich
te mogen bedienen. De geheele beschaafde
wereld weet, dat gedurende de laatste twaalf
of vijftien maanden in Ierland een omme
keer ten goede is bewerkt. De veiligheid
werd hersteld, en aan de afschuwelijke agra
rische misdaden is zoo goed als een einde
gemaakt. Dit heeft men te danken aan de
van zooveel zelfopoffering getuigende dien
sten en aan de vaderlandsliefde van man
nen, die zelfs hun leven in gevaar brengen
om de plichten hun door de regeering op
gelegd te vejyuljen.jyijlus mag men aan-
inschikkelijkheid
luid den
Biggar riep bij deze woorden uit„zeer
goed zeer goed hetgeen met kreten van
afkeuring beantwoord werd, en de voorzit
ter gaf te kennen, dat hij Biggar, die reeds
herhaaldelijk tot de orde geroepen was,
„noemen” zou (tweede graad van straf of
berisping, krachtens het reglement van orde),
indien hij zich nog eens veroorloofde den
eersten minister in de rede te vallen.
Gladstone vervolgde aldus „Ik verzoek
BOLSWARDSCHE COURANT
'lij
n
-p. ZaxxXB ppn fela.
Timede
zl] OVêrSluTp^^wOTtnr, uven- .xftA^eX
is te betreuren, daar zij geen andere uit
werking kan hebben dan het groote werk
van het herstel der goede verstandhouding
en van den vrede tusschen de twee landen
te vertragen en in Engeland de gemoede
ren in een toestand te brengen, waardoor
het onmogelijk zal zijn aan de Ieren vol
komen recht te doen wedervaren. Uit dit
oogpunt beschouwd, heeft de buitensporige
taal der Ieren de grootste moeilijkheden
aan de regeerng in den weg gelegd. Op
den ouderdom door hem (spr.) bereikt kan
hij niet hopen nog lang deel te nemen aan
de leiding van ’s lands aangelegenheden.