NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOUSWARD WWSBBAMtt
No. 52.
Twee en Twintigste Jaargang.
1883.
VOOR
DONDERDAG 27 DECEMBER.
18 8 3.
DONDERDAG 27 DECEMBER.
BIITEALIVD.
v
BERICHT.
J
BI1VWK2VJDA1V».
ABONNEMENTSPRIJS 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
De hertog de Broglie heeft in den Fran-
schen senaat eene belangrijke redevoering
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Uitgeefster van de Bols-
WARDsche Courant maakt hare ge
achte Abonnés en verdere Lezers
in Wonseradeel bekend, dat zij even
als tot nu toe, ook in 18 8 4 zal voort
gaan met het verstrekken van een
V E R S L A G der GEMEENTE
RAADSZITTINGEN, alsg r a t is
bijvoegsel bij de Courant, terwijl
hetzelve ook te bekomen blijft voor
de Abonnés en die het willen wor
den op het verslag alleen tegen
f2.50 per jaar, franco per post.
De Abonnés van Bols ward zullen
de Verslagen der Gemeenteraads
vergaderingen eveneens als gratis
bijvoegsel blijven ontvangen.
Nog enkele dagen en weer is de grens
bereikt van een jaar dat nauwelijks begon
nen schijnt en dan weer zal geëindigd zijn.
Met weemoed denken wij aan de rampen
die ons vaderland en zijne koloniën getrof
fen hebben. Nog was de eerste maand niet
teneinde of een schrik ging door het land,
toen de mare zich verspreidde der ontplof
fing van een deel der kruitfabriek te Mui-
den, doch niet te vergelijken is het verlies
van menschenlevens en de schade door deze
ramp geleden, bij de uitbarsting van het
onderaardsche vuur in het hart van Krakatau
dat heel de wereld met ontzetting vervulde.
Ook de winden en het water hebben hun
offers geëischt. Tal van wakkere zeelieden
hebben achtereenvolgens aan onze verra
derlijke kusten het graf in de golven ge
vonden. Doch ook, afgescheiden van dit
opzienbarende en ontzagwekkende, is er in
kleiner kring veel geleden, waarvan de we
reld niets of slechts iets heeft gemerkt,
maar dat toch ook hevige zielesmart heeft
veroorzaakt en diepe sporen achtergelaten.
Wij hebben gestaan voor de sombere vraag
stukken van het leven en den dood en
waar is de Ziener die ze oplossen kan
Slechts hij, die den moed heeft een kind
te zijn of genoeg doorzicht, om te begrijpen
dat hij het moet worden, vindt rust.
Tegenover de vreeselijke werkingen der
onweerstaanbare macht, die wij God noemen
staat ook zooveel goeds en vriendelijks,
staan zooveel zonnige levensdagen; zooveel
voorspoed en zegen, zijn het deel van dui
zenden geweest, zooveel kinderen hebben
de ledige plaatsen aangevuld en vroolijk-
heid in onze woningen verspreid, dat de
onbevooroordeelde het gaarne erkent, dat
er ten slotte nog veel meer oorzaak is om
te juichen dan om te klagen en dat de ge
spaarden bij millioenen geteld worden, te
genover de duizenden die bezweken.
Op het gebied van het menschelijk leven
en streven, is er ééne gebeurtenis, die voor
ons vaderland het jaar dat voorbijsnelt zal
stempelen tot een van zeer groote beteeke-
nis, omdat het ons kleine volk gelukt ist
de opmerkzaamheid van heel de wereld op
ons te vestigen en naar onze hoofstad te
lokken, niet alleen de reislustigen en nieuws
gierigen, maar de kooplieden en nij veren,
de geleerden en kunstenaars uit alle landen
van Europa en alle deelen der wereld. Niet
tegen schoone berghellingen met majestueus
geboomte als te Dusseldorf of Zürich, maar
op een drassigen bodem, op een kale vlakte
die tot eene bespotting was in den beginne
is eene verzameling gebouwen verrezen,
die men bij honderden telde, waar tusschen
de wandelpaden zich slingerden, terwijl
mollige grasperken met bloembedden en
heesters het oog aangenaam aandeden. Daar
gehouden over Frankrijk’s positie onder de
mogendheden van Europa, over de bondge
nootschappen, die er gesloten worden en
Frankrijk als met een band omsluiten.
„Men beweert zeide hij dat die
bondgenootschappen den vrede ten doel heb
ben, en ik mag dit gelooven, maar waarom
blijven wij dan vereenzaamd Vermoedt
men dat wij oorlogzuchtige oogmerken heb
ben Frankrijk kan zich alleen opbeuren
door wijsheid en arbeid.
„Die vereenzaming is misschien toe te
schrijven aan den regeeringsvorming, die
niet strookt met de overleveringen der na
burige landen Hoe dit zij, onze vereenza
ming is een feit, en zij legt ons den plicht
der grootste behoedzaamheid op.
„Ik bezweer de regeering en den senaat
die zaak geen oogenblik uit hunne gedach
ten te laten gaan. In plaats van uit te
kijken naar verre gewesten,‘.bid ik haarde
wacht te houden aan onze poorten, de ge
sprekken op te vangen die zachtkens ge
voerd worden, en te bedenken dat er oogen
zijn, die ons naijverig bespieden”.
De President Minister Gerry antwoordde
hierop.
„Geen enkele mogendheid, heeft ons haar
onwelwillendheid of ongenoegen betuigd.
Noch Engeland, noch Duitschland zijn ge
prikkeld door onze Tongkinsche expeditie.
Men heeft gesproken van „het verbond der
onzijdigen.” Ik geloof niet dat het bestaat.
Men spreekt dikwijls van het ongenoegen
van Europa. Ik geloof dat men te veel.van
Europa praat. Het grootste gevaar voor
Frankrijk zou daarin gelegen zijn, dat zijne
staatkunde van recueillement ontaarde in
eene staatkunde van zwakheid en loslaten.
Om anderen vertrouwen in ons te doen stel
len, moeten wij beginnen met vertrouwen
in ons zelven te hebben.
lijkheid te voorkomen, dat de leden het
vermogen der gilden onder elkander ver
doelen. Dat dit geen bagatel is kan blijken
uit de inkomsten, die gezamenlijk 750,000
p. st. bedragen, waarvan 75,000 p. st. be
stemd werd voor gezellig verkeer, 70,000
pd. st. voor onderhoud en versiering der
gebouwen, 250,000 pd. st. voor presentie
gelden aan de leden, 130,000 pd. st. voor
salarissen, belastingen enz.
Het overschot der inkomsten moest verder
voor liefdadige doeleinden besteed worden.
Uit Edinburg wordt gemeld, dat de jury
in het proces de 10 beschuldigden wegens
medeplichtigheid aan de dynamiet-misdrijven
te Glasgow, het schuldig heeft uitgespro
ken over 5 hunner ten aanzien van alle ge
stelde vragenen ten aanzien van alléén
de eerste vraag over de overige vijf. De
eersten zijn tot levenslangen, de anderen tot
7 jaar dwangarbeid veroordeeld.
De vermiste heer Deschamps uit Mau-
beugewiens spoor men, gelijk men zich
herinneren zal, te Antwerpen bijster raakte,
zou het plan hebben gehad naar Amerika
te gaan. Het heet, dat hij zijn vermogen
50,000 francs, heeft meegenomen. Bevreem
ding wekt het echter nog altijd, dat Des
champs zelf niets van zich laat hooren, en
men evenmin van zijne bloedverwanten de
bevestiging der geruchten verneemt.
Albert Wolff wijdt zijn Courrier de. Paris
ditmaal geheel aan het standje tusschen
Sarah Bernhardt en Marie Colombier. Hij
betreurt het, dat Sarah zichzelf recht ver
schafte, maar men moet veel vergeven, zegt
hij, aan eene vrouw, die reeds door nevral-
gie is aangetast en die bovendien door de
laatste repetities van een belangrijke cre
atie overspannen is. Van Sarah Barnum”
zelf zegt hij„Jamais rien de plus abomi
nable n’a été écrit en ancune langue; j amais
un si grand nombre d’obscénités n’a été
vendu a la fois chez un libraire”.
Kan het ook zijn zou men bijna ge
neigd zijn te vragen dat Colombier en
Sarah dat obsene boek voor gezamenlijke
rekening hebben uitgegeven De wegen
der reclame zijn duister.
Men heeft allen grond te vreezen, dat
de dood van O’Donnelldie zooals men
weet verleden week in de gevange
nis te Newgate opgehangen is, door zijne
partijgenooten gewroken zal worden. Vol
gens de Pall Mall Gazette zijn bij de En-
gelsche politie mededeelingen uit New-York
ingekomen, dat verscheidene personen uit
Amerika, die tot de partij der „onoverwinne-
lijken” behooren, op weg naar Engeland
zijn. Dientengevolge zijn buitengewone
maatregelen getroffen om voor de veiligheid
des heeren Gladstone te waken, die zich op
zijn buitenplaats Hawarden bevindt. Ver
scheidene agenten van politie, gewapend
met revolvers, zijn aldaar gestationneerd.
Ook moeten bij de stedelijke regeering
van Londen brieven zijn ingekomen, waar
in met het voornemen gedreigd wordt om
de Londenbridge en de gevangenis van
Newgate in de lucht te laten vliegen. Beide
punten worden daarom ook streng bewaakt.
MAKKUM, 19 December 1883.
De heer Ds. van der Meulen van Veen-
dam trad hier heden op als spreker in on
ze vergadering van volksonderwijs.
In een voor ieder bevattelijke kernach
tige taal sprak hij over, hoe men met met
kinderen moet omgaan, menige opvoeders
van kinderen ontvingen wenken die bij
toepassing de laatsten zeker ten goede
zullen komen.
WONSERADEEL.
De geldleening door deze gemeente uit
geschreven groot f 17000, is toegewezen aan
de firma A. Bloembergen en Zoon tegen
4% procent.
hebben wij onzen roem als tweede koloniale
mogendheid met eere gehandhaafd, daarheen
zijn schatten heengestroomd uit alle oorden
der wereld en terwijl er allerlei kunstgenot
kon worden gesmaakt,h ebben de weten
schappelijke congressen er een kenmerk
van degelijkheid aan gegeven, dat het Ne-
derlandsch karakter tot eer verstrekt, zoo-
dat deze tentoonstelling meer dan eenige
vroegere in het buitenland, nog voor vele
jaren ten zegen zal zijn en vruchten kan
afwerpen voor menig land en volk, moge
het zijn in de eerste plaats voor onze eigene
natie en hare heerlijke bezittingen.
Nog eene gebeurtenis maakt dit jaar voor
Nederland merkwaardig. Na eene schei
ding toch van eene halve eeuw, hebben
de nu regeerende vorsten elkander op we-
derzijdsch grondgebied de hand gedrukt.
Vooral onze Koning heeft op gansch zeer
hoffelijke wijze, zijne paleizen in hoofd- en
hofstad afgestaan tot een^tijdelijk verblijf
aan Belgie’s Koning en Koningin en daar
door is de vriendschappelijke verhouding be
zegeld welke sints vele jaren bestaat tus
schen de bevolkingen van Noord- en Zuid
en vormen deze te samen met behoud van
ieders ^onafhankelijkheid, een bolwerk
waarmee de groote mogendheden bij moge
lijke booze aanhechtingsplannen, zonder
eenigen twijfel zullen moeten rekening hou
den.
Wat’ het volk zelf betreft, nog te veel
wordt het gedreven door een zucht naar
genot, die onvermijdelijk leidt tot ontevre
denheid met het bestaande, nog te veel
wroet het in eigen ingewand en laat zich
leiden door leidslieden, die meer en dat
met vrome woorden en schoone leuzen vaak
den triomf zoeken hunner staatkundige
plannen, dan het waarachtig heil der natie.
Toch blijft een groot deel des volks door
een bezadigden geest bezield. Er zijn licht
punten waar te nemen. Op verstandige wijze
wordt’do verhouding niet zelden besproken
tusschen kapitaal en arbeid tusschen den
werkgever en den werkman. Er is weinig
vrees dat de dwaze leer der sociaal-demo-
craten en van het communisme in ons land
veel aanhangers zal erlangen. Ook bij de
vrijzinnigen komt een weinig meer leven,
vooral is de meer en meer toenemende uit
drukkelijke verklaring der meergegoeden
dat zij verlangen eene belastinghervorming
waardoor zij tegenover den kleinen burger
en werkman, een evenredigen deel zullen
dragen in de lasten, een verblijdend ver
schijnsel. Op het gebied van het on
derwijs, vooral van het lager, is het
helaas! eene voortdurende duisternis en ver
warring. Als men de bezuinigingswoede na
gaat onzer volksvertegenwoordiging, is het
met den toestand onzer schatkist treurig
gesteld. De landbouw kwijnt door verschil
lende oorzaken, de veeteelt gaat vooruit,
de veehandel bloeit over het geheel, de nij
verheid spant zich in, de groothandel zoekt
naar nieuwe wegen. Zoo is er winst en
verlies, lijden en vreugd geweest, maar te
midden van dat alles is er eene groote en
liefelijke vertroosting, de Engel der liefde
slaat nog steeds zijne vleugelen over Neder
land uit en fluistert in duizende harten, het
eeuwig Evangelie. „De liefde is het meeste”.
Waar is, mag ik vragen, een nood die niet
wordt gelenigd, lijden dat niet wordt ver
zacht? Zoolang ons volk zoo wonden bal
semt en tranen droogt, hongerigen spijzigt
en naakten kleedtverwoeste velden in
vruchtbare akkers herschept, de puinhopen
opruimt en nieuwe huizen bouwt, het leven
waagt voor het leven van zijn naasten en
daarbij niet vraagt naar landaard en geloof,
is er een zeer gezonde kern, bekleedt het op
niet onwaardige wijze, in weerwil zijner veel
vuldige te kort komingen, zijne plaats onder
de volkeren der aarde en mag het met moed
de toekomst tegen gaan.
M. E. van der MEULEN.
Kopenhage was dezer dagen in beroering
door het ontdekken van de uitgifte van
valsche bankbiljetten door een boekver-
kooper en een boekdrukker.
Op den dag dat zij met die uitgifte
begonnen, werd dat ontdekt en op denzelf-
den dag waren de daders, na volledige be
kentenis, achter ’t slot.
Zij hadden voor 100.000 kronen aan val
sche biljetten gemaakt en voor ongeveer
30.000 kronen uitgegeven.
De overigen werden in de woning van
den boekverkooper gevonden.
De Minister van Oorlog in Rusland wil
het jaarlijks contingent van recruten vermin
deren en daardoor ruim 6 millioen roebels
bezuinigen.
Dat is een goed bericht.
Treurig en ergerlijk is echter de tijding
dat de opper-militaire arts bij ’t Roode
Kruis zich in zijne woning te St. Peters
burg heeft doodgeschoten.
Men zegt, dat hij zich jaren lang liet om-
koopen om officieren in de pensioens-lijst
van het Roode Kruis op te nemen.
Die schandelijke handel was dezer dagen
aan ’t licht gekomen.
De Italiaansche Kamer van Afgevaar
digden is tot 22 January verdaagd.
Niet alleen te Rome, maar ook te Napels
en Florence hebben demonstration plaats
gehad naar aanleiding van de verjaring
van Oberdank’s terechtstelling. Verschei
dene personen zijn wegens deelneming aan
die demonstration in verzekerde bewaring
genomen. Ook zijn eenige nieuwsbladen
der partij van de Irrendentisten, die Ober
dank’s daad moordaanslag op Keizer
Frans Jozef poogden te verdedigen, in
beslag genomen.
Over de 75 gilden van Londen-city is
door de koninklijke commissie het dood
vonnis uitgesproken. Men zal de thans
nog levende leden dier vereenigingen wel
in het genot van hun tegenwoordige rech
ten laten, maar het aannemen van nieuwe
leden wordt verboden, de gildehuizen zullen
worden verkocht en men verwacht onver
wijld een voorloopig besluit om de moge-
6
ROLSWARDSCHE COURANT
i
