NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWABB BH WGHSBHAÖBBB
Onverschilligheid.
1886,
Vijf en Twintigste Jaargang.
No. 2.
VOOR
DONDERDAG 7 JANUARI.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
g DONDERDAG 7 JANUARI. g
I
f
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
ADVERTENTIEPRIJS: 50Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Er zijn van die uitdrukkingen in ’t maat
schappelijk leven, die een treurig en donker licht
werpen op vele menschen, die met ons de
maatschappij vormen. Zal het de maatschappij
wel gaan dan is elk verplicht op de plaats te
staan, die hem is aangewezen en daar zoo ijverig
en belangstellend werkzaam te zijn als zijne
krachten en vermogens dat maar toelaten. Dan
komt ook de -volgende uitdrukking veelal niet
te pas. Wat kan mij dat schelen, doelende op
de onverschilligheid.
Nu moge het waar zijn dat veel van ’t geen
we gewaar worden ons koud laat, veel ook ons
volstrekt niet aangaat, in andere gevallen hebben
we als medemenschen er wel degelijk belang bij,
zij ’t niet voor ons zelven, dan voor anderen en
getuigt dan eene dergelijke uitdrukking van onze
verregaande liefdeloosheid, zoo wat gelijkstaande
met het oud Bijbelsche gezegde „Ben ik mijns
broeders hoeder Die onverschilligheid mag
niet bestaan in de wereld. De mensch, die zich
zelven alleen zoekt moge onverschillig zijn om
trent het lot van anderen, zijne roeping als
mensch begrijpt hij niet en zijne lauwheid en
koelheid strekt ten nadeele van anderen, die
door hem gelukkig zouden kunnen zijn.
Met de vorming van een nieuw Fransch
Ministerie gaat het nog niet vlot. Men wil, dat
De menschen, die het meeste met zich zelven
ingenomen zijn, hebben het minste voor anderen
over. Hun eigenliefde belet hen eenige liefde
voor den naaste aan den dag te leggen. Alle
trotsche, heerzuchtige, hebzuchtige en verwaande
menschen behandelen hun evenmenschen op een
afstand, met de grootste onverschilligheid der
wereld. Dat zulke menschen niet passen in den
schakel der menschheid is gemakkehjk te begrij
pen, aangezien we elkander dagelijks noodig
hebben en de een niet buiten den ander kan
leven. Maar ook is er eene onverschilligheid
die voortspruit uit eene bedorvene, verkeerde
opvoeding. Men spreekt van iemand van verre
gaande onverschilligheid als hij in staat is in
koelen bloede een moord te doen. Zijn hart is
onontvankelijk voor goede indrukken, de edelste
gevoelens zijn daarin verstikt en versmoord. Zij
zijn de gevaarlijkste wezens op den aardbodem.
In zulk een hart woont geen menschenliefde
De onverschilligheid heeft hare graden en trappen.
Bij dien mensch waar verstand en hart harmo
nisch is ontwikkeld, stellen we ons voor dat de
minste onverschilligheid wordt gevonden. Voor
ouders en opvoeders is het dus een eerste plicht
de kinderen tot deugd en kennis, tot goede zeden
en in gezonde begrippen op te leiden als de
beste waarborg tegen onverschilligheid.
Vele menschen hebben goeden raad noodig in
de wereld en kunnen daarmede reeds geholpen
worden. Wie zou in dat geval willen zeggen
Wat gaat mij u aan Nog anderen is een
woord van medegevoel, van troost, van opbeu
ring voldoende. Wie zou hen met koude liefde
loosheid onverschillig willen bejegenen. Maar
soms ook moet men zich eenige opofferingen
getroosten. Wie zou als hij een zinkend huis
gezin, een radeloos vader kan helpen, en ’t staat
in zijne macht, zonder daartoe groote offers te
brengen, niet helpen In de maatschappij is
vaak zooveel, dat we toch met onverschilligheid
voorbijgaan, zooveel dat onze hulp vraagt en
waar we toch van verre blijven staan. Zoo
menigmaal wordt er gedachtAls ’t mij maar
goed gaat wat gaat mij dan ’t lot van een ander
aan. En toch, wij leven met elkander op de
wereld, niet elk voor zich, maar elk voor allen.
De groote wereld vormt een geheel en wij indi-
viduëel zijn de deelen, die geroepen zijn tot
instandhouding van dat groote geheel mede te
werken Als wij als menschen onze roeping
gevoelen, dan gaat ons ons eigen lot, dat dér
onzen en dat van alle menschen nauw ter harte.
waartoe ook de warme bronnen en het hotel be
lmoren, waar Keizer Wilhelm ieder jaar eenigen
tijd vertoeft. De Keizer van Duitschland zal dan
ieder jaar de gast zijn van Keizer Frans Jozef.
Behalve het 25-jarig jubileum van den Ko-
ning van Pruisen, waarmede het jaar 1886 zijn
intrede heeft gedaan, zullen wij dit jaar nog
verscheidene gedenkdagen hebben. Den 4
Januari was het de honderdste sterfdag van den
Duitschen philosoof Mozes Mendelssohn en 19
Januari de 150e geboortedag van den uitvinder
der stoommachines James Watt. Verder zal het
26 Jan. 100 jaar zijn geleden, dat een der be
kendste paladijns van Frederik den Groote uit
den 7jarigen oorlog, de beroemde ruitergeneraal
von Ziethen, gestorven is. Voorts werden in
1786 geboren: Wilhelm Grimm, de beroemde
broeder van Jacob Grim (24 Januari)Francois
Arago, de Fransche schei- en natuur- en ster
renkundige (26 Febr.); John. Franklin, de.Noord-
poolvaarder, die van zijn laatsten tocht in 1845
niet terugkeerde (16 April)Ludwig Börne, de
Duitsche satyricus en schrijver (18 Mei); Karl
Maria von Weber (18 Dec.) enz.
Dit jaar (2 Oct.) wordt bet vijfde eeuwfeest
gevierd van de stichting der Hoogeschool te
Heidelberg. In ons land vieren we dit jaar het
250-jarig bestaan der Utrechtsche Hoogeschool.
9 Juli kan het vijfde eeuwfeest van den slag bij
Sempach, waarin de Zwitsers op Leopold VIII
van Oostenrijk de overwinning behaalden, wor
den herdacht. 17 Augustus 1786 overleed Fre
derik de Groote, de kluizenaar van Sans-Souci.
Eene vreeselijke gebeurtenis heeft plaats
gehad in het dorp Kulakowitz. Daar werd een
varken gebeten door een dollen hond. De eige
naar van het varken doodde het dier niet, maar
bond het aan een boom inhetbosch, om te zien
hoe de zaak zou afloopen. Het varken werd
daar door een wolf aangevallen en verscheurd.
Waarschijnlijk heeft het varken zich verweerd
en den wolf gekwetst. De wolf toch werd op
zijne beurt dol en verwondde tien menschen en
een groot aantal huisdieren. Eerst had men
moeite de gebeten menschen in isoleercellen
onder te brengen. Men vroeg Pasteur te Parijs
om raad. Deze berichtte, dat men de lijders
naar Parijs moest zenden. Voor de onbemid-
delden nam hij alle kosten voor zijne rekening.
Voordat de formaliteiten der reis in orde waren,
is reeds een 8jarige jongen aan dolheid bezwe
ken. Óf de reis voor de andere gebetenen nog
doorgaat, wordt niet gemeld.
In de nabijheid van het Palais-Royal te
Parijs stond tijdens de „Haussmann-periode” een
tabakswinkel, welke zeer bekend was. Casa
nova maakt in zijne gedenkschriften van dezen
winkel melding. Hij vroeg eens zijn geleider,
wat de reden was, dat de zaak bij het publiek
zoo’n goeden naam had. „Wel, was het ant
woord, dat komt door den invloed der Hertogin
de Chartres.” „Hoedat,” vroeg Casanova „Een
keer of drie is zij met haar rijtuig voor den
winkel blijven stilhouden, heeft hare snuifdoos
doen vullen en daarbij beweerd, dat daar de
beste tabak te bekomen was.” „En gelooft men
haar?” U ziet het. Zij verkoopen dagelijks
voor ongeveer f 250.” „De Hertogin wist waar
schijnlijk niet, dat ze den eigenaar zooveel geluk
aanbrengt.” „Zij weet het integendeel zeer goed.
Toen de eigenaars als jonggehuwden zich hier
vestigden, vond de Hertogin behagen in het
jonge paartje en wenschte het voort te helpen.
Zij vond dit middel uit en u zult moeten toe
stemmen, dat ’t uitstekend werkt.” Casanova
dacht eveneens. De winkel bleef honderd tien
jaar in de mode. Toen de straat, waarin hij
stond, verbreed werd, viel hij echter als offer
dier verbetering.
Het spreekt van zelf, dat er onmiddelijk lief
hebbers genoeg gevonden werden om hem dit te
waarborgen, zoodat wij op zijne mededinging wel
rekenen kunnen.
Onze hardrijders zullen dus goed doen zich
voortdurend flink te traineeren, ten einde goed
beslagen op het ijs te komen.
Wanneer aan Duitsche fabrikanten uit
Nederland eene bestelling wordt gedaan, dan
klagen de Nederlandsche industrieelen. Evenzoo
klagen de Duitsche industrieelen nu eene Neder
landsche firma eene opdracht gekregen heeft.
Zoo leest men nu in het Berliner Tageblatt
„De Rijnsch-Westfaalsche waggonfabrieken
hebben weder eene droevige ervaring opgedaan.
De Minister Maybach heeft aan eene Neder
landsche firma de levering gegund van negen
personenwagens Be klasse in Frankfurt a/M.,
aan dezelfde firma die bij de laatste aanbesteding
van 17 personenwagens voor de Kölnische Recht
Rheinische Bahn lager inschreef dan de Duitsche
inschrijvers.”
Men merke op dat het Berlijnsche blad den
naam der firma niet noemt: het zou eene reclame
kunnen wezen1 Duidelijk wordt echter de fa
briek van den heer Beijnes te Haarlem bedoeld.
Zaterdagmiddag ontstond op de Brouwers
gracht te Amsterdam eene vechtpartij tusschen
eenige colporteurs van Recht voor Allen en agen
ten van politie. De twist werd zoo hevig, dat
de politie van de sabels gebruik moest maken.
Eenige belhamels werden in het hulpbureau op
de Heerenmarkt gebracht en drie anderen naar
de Oudebrug.
Uit Harderwijk zijn in 1885 naar Indië uit
gezonden 1791 militairen, nl. 1410 Nederlanders,
296 Duitschers, 31 Belgen, 45 Zwitsers, 7 Oos
tenrijkers, 1 Luxemburger en 1 Deen. Naar
West-Indië vertrokken 86 soldaten. De wer
ving voor het Indische leger is tot nader order
gesloten.
Het Dagblad schrijft:
„Eenige wenschen aan onze collega’s bij den
overgang tot den nieuwen jaarkring
Een bui van onpartijdigheid aan de N. Rott. Ct.
Een nieuwe Noordpool-expeditie aan het Han-
delsblad.
Een serenade van sociaal-democraten aan De
Amsterdammer.
Een nieuw Rijksmuseum ter bedillihg voor den
Spectator.
Een waar bericht in de Haagsche Kroniek
van de Gron. Ct.
365 Nederlandsche domheden, om te worden
bespot door de Arnh. Ct.
Eenige Bulgaarsche gruwelen, conferenties en
parlementaire crisissen voor Reuter en zijn con
currenten.
Afwisselend mooi en leelijk weer ten behoeve
der oogst-voorspellende dagblad-correspondenten,
die bij ’t stuk worden betaald.
Peper en zout voor de hoofdartikelen van
7 Nieuws van den Dag.
Vermakelijke Raads-zittingen voor denUtrecht-
schen correspondent der N. Rott. Ct.
Een brein met gezond verstand voor de vijf
hoofden van de Nieuive-Gids.
Een mi hlelijk springende bron van excentrieke
taalgeneuchten, waaruit door de Standaard kan
geput worden.
Tonige binnenhuizen, wazige landerijen, smel
tende koeien, dommelende eenden, stemmige boe
ren, malsch getoetste arbeiders, kranig gebor
stelde zeeën, typig gedane schapen... aan kunst
critici
Een minimum van drukfouten aan al onze
collega’s.
Veel heil en zegen aan het Dagblad!"
Maandag werd te Amsterdam het plan tot
afsluiting en drooglegging van de Zuiderzee be
handeld, in een talrijke vergadering van ver
tegenwoordigers van provinciale, gemeente- en
waterschapsbesturen en van handel, scheepvaart
en landbouw. Ter bevordering van een geregel
de bespreking, hadden de heeren Buma en van
Diggelen eenige voorstellen ontworpen met de
slotsom
De kosten aan het opmaken van een deugdelijk
voorloopig ontwerp verbonden, worden geraamd
op f 30,000.
De heer Buma opende de vergadering. Hij
wees er op, dat er een vijand op de kust is
de Noordzee, en juichte toe, dat, geljk het zo
nen van roemrijke en ondernemende voorvade
ren past, die vijand binnen de grenzen zou wor
den teruggedrongen. Daarna zette hij, de ge
schiedenis van het plan sinds ’48 in herinnering
brengende, de technische zijde er van meer breed
voerig uiteen, aan een en ander zijn overtuiging
vastknoopende, dat de verwezenlijking van het
plan tot het welzijn zal strekken van geheel het
land.
De heer Heytinga, van Oldebroek, hield een
uitvoerige rede ter waardeering van het plan,
doch roerde, te oordeelen naar de houding zijner
toehoorders, niet voldoende de practische zijde
van het ontwerp aan. Anders de heer van Dig
gelen. Deze betoogde, dat het plan zoo gron
dig is onderzocht, dat de uitvoering is te verwach
ten. Den ontwerpers stond dit vaste denkbeeld
voor den geest: geene gedeeltelijke, maar geheele
uitvoeringniet in het belang van enkelen, maar
in dat van het algemeen. Spr. herinnerde hoe
lijdeljjk de Regeering 40 jaren achtereen heeft
Onverschillige menschen staan in de maat
schappij niet, hoog aangeschreven, ze zijn ook
niet te gebruiken in de samenleving. Hun leven
en gedrag getuigt van geene toewijding. De
zaken gaan hun immers niet aan. Zij ondervinden
dan ook gedurig dat hun gedrag niet wordt
goedgekeurd en dat ze met dezelfde maat worden
gemeten waar ze een ander mee meten. Voor
hen is het genoegelijke in de wereld niet weg
gelegd. Ieder bedenke dus wel hoedanig hij
leeft. Wie goedt doet, wien goed ontmoet, op
zijn levensweg. De onverschilligheid verraadt
weinig verstand, een ongevoelig hart is het ge
volg eener verwaarloosde opvoeding. Make zij
langzamerhand plaats voor haren tegenvoeter de
belangstelling. Waar de eerste den mensch of
eene zaak aan zijn of haar lot overlaat, treedt
de laatste toe en reikt de hand om te redden en
te behouden wat gered kan worden en behouden
kan blijven. Zegeviere langzamerhand de laatste
over de eerste, opdat ieders hart eenmaal gloeie
van menschenliefde tot zegen van het menschelijk
geslacht.
H. Adv. B.
de heer de Freycinet, die een onderhoud heeft
gehad met verscheidene voorname politieke man
nen van zijne partij, er meer en meer toe over
helt, de opdracht voor de samenstelling van de
hand te wijzen. Het moet hem gebleken zijn, dat
het onmogelijk zal wezen, de verschillende frac
tion, wier medewerking toch noodzakelijk is, wil
er eene vaste meerderheid worden gevormd, zoo
nauw tot elkander te brengen, dat zij bijzondere
wenschen laten varen, om slechts het algemeene
belang te dienen.
Zondag zou de Freycinet, na eerst nog een
onderhoud te hebben gehad met Hébrard, den
directeur der Temps, President Grévy verslag
doen van zijne officieuse stappen.
Tusschen Grévy en Brisson moet een bepaal
de breuk zijn ontstaan. De laatste is niet op de
Nieuwjaars-receptie in het Elysée verschenen
volgens de eene officieuse lezing, omdat de Pre
sident der Republiek hem daarvan had verschoond
m. a. w. hem in den mond had gegeven, zich te
verontschuldigen volgens de andere, die even
officieus is, omdat Brisson zelf daarvan wenschte
te zijn ontslagen.
Omdat er onder de ultra-radicalen, die zitting
hebben gekregen in de nieuwe Kamer van Af
gevaardigden, getwist is over de geldigheid hun
nen verkiezing, en wel op eene zeer onparlemen
taire wijze, neemt de Francais de vrijheid onder
het brutale opschrift„Het dievenhol” de vol
gende beschouwing wereldkundig te maken: Uit
het verslag der zittingen blijkt, dat er ten dienste
van het Ministerie en om het eene meerderheid
te bezorgen, eene gansche onderneming van ver-
valschingen gestolen, namen uitgekrabd, hand-
teekeningen nagemaakt, voor alle welke bedrijven
de redenaars voortdurend de woorden „valsch-
heid „oplichterij” en „dievenhol” in den mond
hadden. Er ontbraken slechts twee stemmen
aan en de justitie zou uitgenoodigd zijn gewor
den om een onderzoek in loco te komen doen in
het Palais-Bourbon, gelijk zij pleegt te doen in
verdachte clubs, waar men eene of andere grove
oplichterij heeft ontdekt”. Enz.
Prins Jérome Napoleon is ernstig ziek geweest.
Men vreest, dat zijne kwaal tot diabetes zal over
gaan. Hij heeft ook roos in het aangezicht ge
had, die voor zijn leven deed vreezenmaar
van deze laatste ziekte is hij herstellende.
Omtrent de viering op Zondag van het 25-
jarig jubileum der troonsbestijging van Keizer
Wilhelm als Koning van Pruisen deelen de
Duitsche bladen nog niets mede. Er is nog slechts
een enkel Reuter-telegram ontvangen, dat het
volgende behelstDe herdenking had een in
drukwekkend karakter. In alle kerken was de
voormiddag-godsdienstoefening aan de viering
der heugelijke gebeurtenis gewijd. Behalve de
leden en bloedverwanten der vorstelijke familie,
kwam ook de Koning van Saksen, die onver
wacht was verschenen, persoonlijk den Keizer
zijne gelukwenschen aanbieden. Des namiddags
werd eene plechtige godsdienstoefening in de
slotkapel gehoudendaarna groote felicitatie ten
hove, in de witte zaal van het koninklijk paleis.
Ook de Rijkskanselier Bismarck was hierbij
tegenwoordigtoen hij naderde, ging de Keizer
hem eenige schreden tegemoet en kuste hem
tweemaal. Dezelfde onderscheiding viel gene
raal Moltke te beurt.
De geheele stad is in feestgewaad. Het keizer
lijk paar werd toen de optocht, die een schitte
renden indruk maakte, voorbij het paleis trok,
met eindeloos gejuich begroet.
Toen de tegenwoordige Keizer tot Koning van
Pruisen werd uitgeroepen, was hij bijna 64 jaar.
Op dezen leeftijd zijn vele, om niet te zeggen de
meeste, menschen de grijsheid nabijKoning
Wilhelm echter gevoelde zich nog in de kracht
van zijn leven; hij was lichamelijk en geestelijk
nog een man in den bloei zijner jaren na 25
jaren is hij nog een krasse grijsaard, die zijn
89 jaren met moed en vertrouwen torst.
Er is in deze periode van een kwart eeuw
voor Pruisen veel geschied. Koning Wilhelm’s
streven, Pruisen die macht te schenken, dat het
een beslissende stem kreeg in de Duitsche Staten
is ten volle bereikt. De oorlogen in Denemarken,
in Oostenrijk, in Frankrijk hebben het aanzien
van Pruisen tot zijn hoogste punt gebrachtde
Duitsche Rijksdau en de Bondsraad kunnen daar
van getuigenis afleggen, wat betreft de binnen-
landsche politiekde Europeesche Congressen,
de machtige invloed van Duitschland op de staat
kunde der overige groote Mogendheden van Mid-
den-Europa zijn een bewijs van Pruisen’s gezag
naar buiten, want Duitschland handelt hier slechts
in naam, het is eigenlijk Pruisen.
De Koning van Pruisen heeft als Vorst vele
en groote deugdenhij heeft een ridderlijken
geest, is voor zijn volk een vaderhij is mede
lijdend en milddadighij is in zijn goeden tijd
een dapper soldaat geweest; hij houdt de oude
Duitsche zeden in eere; hij is godsvruchtig, matig,
huiselijk en trouw: maar op hem hebben de
grootsche vrijzinnige begrippen van onzen tijd op
het gebied der regeerkunst nooit den indruk
kunnen maken van een natuurlijken dank.
Dat er een tijd zal komen, waarin die denk
beelden zich ook baan zullen moeten breken in
Pruisen, in Duitschland, schjjnt den Keizer geene
noodzakelijkheid toe anders toch zou hjj zjjn
volk vele teleurstellingen hebben kunnen bespa
ren. Over de Mei wetten en de vervolging der
socialisten zal de geschiedenis rechtspreken.
De Keizer van Oostenrijk is in onderbande-
ling over den aankoop van het landgoed Gastein.
Z. M. de Koning houdt den aanbevolen
gezondheidsmaatregel van beweging in de vrije
lucht ook te ’s Hage zooveel mogelijk vol.
Sedert zijn terugkeer in de residentie maakte
de Koning dagelijks eene wandeling op het
buitengoed van H. K. H. mevrouw de groother
togin van Saksen, gelegen tusschen het Dek
kersduin en den ouden Scheveningschen weg.
Z. M. begeeft zich dan van het paleis per rjj-
tuig naar de wandelplaats en terug.
In April zullen weer examens plaats heb
ben van hen, die naar de betrekking van sur
numerair bij de posterijen dingen. Slechts 15
plaatsen zijn opengesteld. In diezelfde maand
zal tevens een onderzoek worden gehouden naar
de bekwaamheden van post-ambtenaren in den
telegraafdienst en van rijkstelegraaf-ambtenaren
in den postdienst.
De vóór eenige jaren te Leeuwarden door
de firma Alberdingh opgerichte lijnoliekokerij en
vernisfabriek wordt, wegens de hooge invoerrech
ten, van Duitsche zijde geheven, binnenkort naar
Osnabrück verplaatst.
Het Bestuur der Schaatsenrijdersvereeniging
te Hamburg en Altona heeft bekend gemaakt,
dat voor de Internationale Hardrijderij prijzen
in geld bij de medailles gevoegd zullen worden
en heeft Paulsen tevens dringend verzocht te
verschijnen.
Hierop telegrafeerde deze„Ik zal komen,
indien mij de reiskosten betaald worden, wan
neer
Bolswardsche Courant
«0