NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD «1SWAW BH W0NSERA.OEEI. ll Egoïsten. 1886. Vijf en Twintigste Jaargang. No. 11. VOOR BUITENLAND. BINNENLAND. DONDERDAG 11 MAART. 1 ADVERTENTIEPRIJS: 50Cts. vanl7 regels. Ver volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte. ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden. Franco per post 95 Cents, Het verhaal van het „achtergelaten bloedje” in de kathedrale kerk te Breda is, volgens de Tijd onjuist. De vrouw, een Protestantsche dienstmaagd uit het ziekenhuis, is wel degelijk teruggekomen met de namen van peter en meter van het inmiddels bij den koster bezorgde wicht, dat daarop terstond gedoopt en naar de moeder teruggebracht werd. Wij zullen allen moeten toestemmen, dat geen mensch ter wereld zijn eigen belang mag ver- waarloozen. De som toch van alle eigene be langen der menschen op zich zelven beschouwd is het algemeen belang. Wat beter werk iemand levert, hoe meer hij zal deelen in de gunst van de menschen, hoe meer men hem zal begunsti gen. Door dit eigenbelang wordt een ander ge baat. Elk mensch stelle er gerust prijs op, dat hij begeerd wordt om zijne werkzaamheid, om zijn beter werk, om zijn goede waar of wat dies meer zij. Wij noemen het een slecht mensch die, in welke betrekking ook geplaatst, het zoo danig afmaakt, dat hij gedaan krijgt, niet meer gezocht of begeerd -door zijne medemenschen. Het eigenbelang dringt den mensch er toe, voor al in deze eeuw van concurrentie, om zooveel in zijn vermogen is door soliditeit of op welke andere wijze dan ook, uit te munten boven an deren, die met hem in denzelfden werkkring, in hetzelfde beroep of in dezelfde bezigheid zijn ge plaatst. Even als vele deugden een ondeugd kunnen worden zoo wordt ook het eigen belang eene on deugd als het in zelfzucht ontaardt. De zelf zuchtige kent niemand anders dan zich zelven. Hij moet alles hebben, zijn roem moet boven dien van anderen gaan. Niet alleen staat dan het eigen ik op den voorgrond om gaarne alles te bezitten, maar ook is niemand bekwamer, wijzer en braver. Zulke ongelukkige tobbers nu telt de wereld en kweekt de aarde. Men zou zeggen hoe is het mogelijk, doch ieder, die na denkt zal allicht bevroeden, dat de hersenkas niet goed in orde is bij zoodanige wezens en dat dientengevolge verstand en gevoel in disharmo nie leven. De zelfzucht maakt den een vrekkig, den ander hoogmoedig, terwijl liefdeloosheid haar grondtrek uitmaakt. Wij zouden niemand gaarne willen aanbeve len om zelfzuchtig te zijn, omdat we hen voor de zamenleving al zeer ongeschikt achten die met die ziekelijke zielsgesteldheid zijn behebt. Een egoïst van top tot teen smaakt, zooals gemakke lijk is na te gaan, weinig genoegen in de wereld. Elk schoudert hem niemanddie rechtschapen denkt en handelt, kan vrede met hem hebben. Hij acht zich zelven uitnemender dan anderen. Hij kan niet zeggen Alle menschen zijn mijn broeders, en toch, dat eischt de maatschappelijke zamenleving, dat eischt de algemeene menschen- liefde van elk individu, van elk mensch, van den eenling op dit benedenrond. Wij meenen uit bo venstaande te mogen afleiden, dat het eigenbe lang niet te verwerpen is, integendeel prijselijk mag worden genoemd, doch dat, zoodra het in zelfzucht ontaardt, gevaarlijk wordt en dan eerst den mensch tot oneer verstrekt. Wie in staat is, zich bevoegd acht, iemand als zelfzuchtig te brandmerken, hem als de verpersoonlijkte zelfzucht te schilderen heeft gewis voornamelijk twee dingen niet vergeten bij zijne oordeelvelling over zoodanig wezen. Hij heeft in de eerste plaats gelet op de handelingen van zoodanig mensch en in de tweede plaats heeft hij een diepen blik in ’s menschen hart ge slagen m. a. w. hij is een menschenkenner en een hartenkenner. Wij kennen daarom een ge grond oordeel in dezen dan ook alleen toe aan hem, die door ontwikkeling, langdurigen omgang met menschen van allerlei soort en vooral door geestesbeschaving uitmunt; doch de zoodanige zal niet liefdeloos en zoo spoedig zijn oordeel uit spreken. Men heeft dat veelal van den onbeschaaf de te wachten, meestal zonder motiveering, in den ruwsten vorm, vaak met het doel om te tref fen, vergetende dat men door zijn oppervlakkig oordeel meer zich zelven dan anderen kwetst. Wij houden den zelfzuchtige, den egoïst voor een gevaarlijk wezen in de maatschappij. Die zich als zoodanig doet kennen verdient de achting van niemand. Men beschouwe den mensch echter niet te spoedig als zoodanig, daar men de inner lijke roerselen van ’s menschen hart niet zoo gemakkelijk kan doorgronden. Wij hebben dan ook slechts eenen wenschMoge meer en meer de zelfzucht van den aardbodem wijken en elk mensch zich niet uitnemender achten dan den ander, moge ieder bij het bevorderen van zijn eigen belang dat van anderen niet verwaarloo- zen, doch dat zal hij niet, omdat zijn belang al ler bMang is, medewerkt tot volmaking van het geheel. H. Ad. BI. In het dagelijksch leven zijn vele woorden in geslopen van vreemden oorsprong. Tot de zoo danige behoort het woord, dat we boven ons ar tikel plaatsen. Egoïsten zijn zij, die hun eigen belang steeds voor oogen houden met opoffering van de belangen van anderen. Egoïsten zijn zelf- zuchtigen. Van nature zijn alle menschen be vorderaars van hun eigen belang, waarin ook volstrekt niets kwaads steekt. In tegendeel, wie zou zijn eigen belang voorbijzien Dat mag en moet niemand doen in de wereld. Maar wan neer iemand om zijn eigen belang te bevorderen, anderen daaraan opoffert, dan wordt hij gevaar lijk en leeft geheel voor zich zelven alleen. Dan ook eerst is hij een zelfzuchtige of een egoïst in den waren zin des woords. Zaterdagmiddag is de trein van den Rijn spoorweg, die te 4,50 te Amsterdam moest aan komen, aan het Rijnspoorwegstation aldaar door gereden, zonder dat de machinist de locomotief kon remmen. Gelukkig lag aan de waterzijde een balk, die het doorrij den van den trein ver hinderde. Ware dit niet het geval geweest, dan zou de geheele trein met passagiers en vee in het water terecht gekomen zijn. De geheele weg vóór het Rijnspoorwegstation is versperd, lantaarnpalen, ijzeren hekken zijn verbrijzeld en de doorgang naar de Weesperzijde is gestremd. De passagiers kwamen met den schrik vrij. De locomotief is gebroken. Er zijn geene persoonlijke ongelukken voorgevallen. In de Haagsche Kroniek van de V Gr. Ct. lezen wij het volgende Reeds vroeger heb ik gezegd, dat er bij de grondwetsherziening zeer veel zal afhangen van de houding, die de beide conservatieve leden zullen aannemen. Thans is de toestand echter eenigermate veranderd. Als de vacature te Assen vervuld is en de 43 liberalen het o ver de hoofd punten eens konden worden, zou inderdaad de grondwetsherziening bij de eerste lezing kans van slagen hebben. Want de heer Ruys van Beerenbroek heeft zijn rechter been gebroken en zal in de eerste weken niet aan de werkzaam heden der kamer kunnen deelnemen. De kamer is dus door de beenbreuk van den heer Ruys „om.” Maar ik erken ’t volmondig, dat, wanneer op deze wijze de grondwetsherziening er door gesleept wordt, we een constitutie krijgen, die bij de natie den naam van „brekebeen” dreigt te erlangen en dien naam ook verdienen zou. Een hoogste staatswet, langs dezen weg tot stand gebracht, zou het zedelijk prestige missen hetwelk ze noodig heeft om een levende kracht in de oogen des volks te worden. Het heeft mij dan ook geenzins verwonderd, dat de heer Kappeyne in deze omstandigheden geweigerd heeft op het politiek tooneel terug te keeren en zich te Assen candidaat te stellen. Er is niets aantrekkelijks in den zetel, die moet worden bezet. Nadat de burgemeester van Breda in de zitting van den gemeenteraad aldaar geweigerd had te verklaren, dat hij geen bedoeling had den heer Heijlaerts te beleedigen, zal deze, naar men verneemt, zich niet meer in de raadsvergadering vertoonen, maar zijn mandaat nederleggen, om de kiezers in deze quaestie uitspraak te laten doen. Te Herpen is dezer dagen een zonderlinge diefstal gepleegd. Men heeft ’s nachts, in de nabijheid van eene boerenwoning, een op stam staanden eikenboom doorgezaagd en ontvoerd, zonder dat men eenig spoor kan vinden, dat leiden kan tot de ontdek king van den dief. De ontvreemde boom had eene lengte van circa 16 voet, en eene dikte van ruim 1 M. omtrek. Het vermoeden bestaat dat de ontvoering over het ijs is geschied, maar geen enkel bewijs kan tot staving geleverd worden. Van wege de politie wordt een ernstig onderzoek ingesteld, doch tot heden nog zonder gevolg. De 74-jarige dader van een in den jongsten zomer gepleegden diefstal met inbraak bij nacht op het kantoor van den administrateur der Ne- derl. vennootschap „Gemeenteeigendom” te Hof van Delft heeft zich vrijwillig bij de justitie te ’s-Hage aangemeld. Hij woonde behoeftig te Delft en was houtdraaier van beroep. Na den diefstal heeft hij te Antwerpen, Brussel en in andere plaatsen in Belgie vertoefd, en thans, nu de gelden (p. m duizend gulden) waren verteerd, schijnt hij geen ander middel te hebben geweten dan bij de justitie onder dak te komen. Hij moet reeds vroeger veroordeeld zijn geweest. Naar de Haagsche correspondent van de N. Gr. Gour. meldt, moet het heel wat voeten in de aarde hebben gehad, alvorens de heer Bloem machtiging gekregen had om de conversie-voor dracht aan te bieden, en wanneer men weet, dat bijvoorbeeld ’sKonings persoonlijk vermogen voor een groot deel in 4 pets, nationale schuld is be legd, dan getuigt het wetsontwerp zeer zeker van een onbaatzuchtigheid van Z. M. die lof waardig afsteekt bij de bevordering van het ei genbelang, waarvoor sommige Vorsten, naar luid van de geschiedenis, vroeger bij de regeling van van de financieele aangelegenheden hunner Sta ten, niet zijn teruggedeinsd. Reeds uit dit oog punt is de conversie-voordracht een verblijdend teeken des tijds. Voor den oudstrijder Mark te Veenendaal is in verschillende bladen bijstand gevraagd. Aan de Standaard wordt nu van daar geschreven, dat die uitnoodiging om voor den ouden man wat te geven alleen is gedaan door hem die ze stelde, om aan zijn haat tegen al wat met de Kerk in verband staat lucht te geven. Die verborgen bedoeling hebben wij er niet in ontdekt, en de mededeeling, dat Mark een gulden in de week van de diakonie ontvangt, maakt op ons nog niet den indruk, dat men met haat jegens de Kerk moet vervuld zijn om iets meer voor hem te vragen, ’t Is waar, het bericht in de Standaard voegt er wel bij, dat de man aan dien gulden per week volkomen genoeg heeft maar men behoeft nog geen atheïst te zijn, om met die meening niet zoo onbepaald in testemmen. De landbouwende stand gevoelt in hooge mate de langdurige gestrengheid van dezen win ter. Niet slechts wordt hij in zijne werkzaam heden belemmerd, maar het veevoeder wordt schaarsch en het winterkoorn staat ongunstig. Pruisen) duelleeren, alwaar het toezicht op die tweegevechten minder scherp is. Uit Athene wordt aan de Standard gemeld, dat in de oorlogstoebereidselen van Griekenland geene vermindering valt waar te nemen. De Minister van Oorlog heeft den bevelhebbers der leger-afdeelingen in den Peloponesus gelast zich gereed te houden, om naar de grenzen op te rukken, alwaar de Turken nieuwe troepen sa mentrekken. Ook zendt de Grieksche Regee- ring troepen naar Thessalië, alwaar eene botsing met de Turken ophanden schijnt. Er zou eene monster-meeting plaats hebben te Athene van de oorlogspartij Omtrent de ernstige ongeregeldheden in het Belgische fabrieksstad) e Renaix (Ronse of Renesse) in Oost-Vlaanderen, worden de volgende bijzonderheden vermeldDe directie eener ka- toenvervenj had, krachtens eene overeenkomst met den uitvinder, zekere manier van kleuren toegepast, maar het contract als te bezwarend opgezegd, daar niet slechts te Ronse, maar ook elders in verschillende ververijen blijkbaar het zelfde systeem werd toegepastmaar zonder dat daarvoor het door den gepatenteerden uitvinder bedongen percentage werd uitbetaald. Dienten gevolge was door den uitvinder een eisch tot schadevergoeding ingesteld tegen een aantal ververijen, en ter beoordeeling van den grond slag dezer rechtsvordering zou Donderdag eene expertise plaats hebben in sommige ververijen te Ronse. Dit was blijkbaar niet naar den zin der fabrieksbevolking; het parket van Auden- aarde, vergezeld van den uitvinder en een twee tal deskundigen, werd reeds bij de aankomst per spoor uitgejouwd, maar toen om 12 uur de arbeiders uit de fabrieken kwamen, groeide de menigte met honderden aan en nam zij zulk een dreigende houding aan, dat de ambtenaar van het Openbaar Ministerie per telegraaf de gendarmerie uit Audenaarde ontbood. Deze bleek echter te zwak om de menigte in bedwang te houden, die het hotel, waarin de vreemde heeren zich bevonden, met steenen bombardeerde en met geweld dreigde binnen te dringen. Een detachement cavalerie uit Audenaarde ontboden herstelde de orde, zonder van de wapenen ge bruik te maken. De bevelhebber van het de tachement, de kapitein Lapiere, werd door een steen aan de slaap getroffen en bewusteloos weggedragen. Groot moet de toenemende ellende zijn in de landbouwdistrikten in het Westen van Ier land. Op vele plaatsen acht men zich al ge lukkig als men aardappelschillen kan machtig worden om den honger te stillen. Verleden week stierven drie personen den hongerdood. De win keliers weigeren aan de boeren verder crediet te verleenen, doch velen zijn er overigens slechts weinig betar aan toe dan zij. De behoefte aan de spoedige verbetering van den toestand, dien Gladstone aan Ierland beloofd heeft, doet zich dagelijks dringender gevoelen. In de nabijheid van Woodford, een plaatsje in het lersche graafschap Galway, is een nieuwe agrarische moord gepleegd. De deurwaarder Pa trick Finlay, in dienst van sir Henry Burke en van den beer Lewis, is doodgeschoten gevonden. Vier maanden geleden werd Finlay „geboycott” zoodat hij bij geen winkeliers terecht kon om inkoopen te doen. Bij hem werden ook meerma len de ruiten ingeworpen, ofschoon hij onder den rook van den commissaris van politie woonde. De aangekondigde meeting te Manchester is rustig afgeloopen, ofschoon 5000 man op de been was. Na kalme en gematigde redevoeringen, werd eene resolutie aangenomen om aan de Regeering te vragen werk te organiseeren voor degenen, die op dit oogenblik van honger omkomen, nut tige publieke werken te beginnen en aan de mannen, die door deze werken bezigheid zullen vinden, een voldoend loon te betalen om hun het levensonderhoud te verzekeren. De bekende schrijver, graaf Leo Tolstoi, die als de beste onder de tegenwoordige Russische auteurs beschouwd wordt, heeft de pen voor im mer vaarwel gezegd. Hij heeft zijne socialisti sche begrippen in praktijk gebracht, geeft handen vol gelds aan armen, die zijne hulp inroepen en wanneer zijne bloedverwanten hem niet voortdu rend bewaakten, zou hij zijne kinderen geen pen ning nalaten. Hij houdt zich op ’t oogenblik onledig met het vervaardigen van schoenen. Zijne werkkamer maakt hij zelf in orde, schoon lin nengoed wordt zoo min mogelijk gebruikt, om de waschvrouw niet meer moeite te geven, siga retten worden, uit medelijden voor de vervaar digers, niet meer gerookt. Den oudsten zoon, die zijne studiën aan de universiteit geëindigd heeft, werd door den liefhebbenden vader den raad gegeven, bij wijze van beroep, de sneeuw van de straten te gaan wegruimen. De Fransche Minister van Oorlog Boulan ger zal heden Donderdag bij de Kamer van Afge vaardigden een wetsontwerp tegen de spionage indienen. In een Vrijdagavond gehouden vergadering van anarchisten is besloten, geldinzamelingen ten behoeve van de werkstakers te Decazeviile te organiseeren. De persoon, die in het Beursgebouw te Parijs revolverschoten heeft gelost, heette niet Petro- witsch maar Gallo. Hij is in 1859 te Palais in het departement Morbihan geboren. Hij heeft te Nancy gewoond, nadat hij de gevangenisstraf had ondergaan, waartoe hij in 1879 veroordeeld was wegens het uitgeven van valsche munt. Hij was den 15 of 16 Februari te Parijs gekomen, waar hij zich op het register der politie heeft laten inschrijven onder den naam van Petro- witsch, „een Pool, komende van Weenen”. Eenige dagen later sprak hij in eene vergadering, waar ook Louise Michel het woord had gevoerd. Hij zeide toen onder anderen woordelijk het volgen de „De vrijmaking der proletariërs moet tot stand komen te midden van het donderend rumoer der ineenstortende gebouwen van het parlement en bij den gloed der vlammen van de paleizen der kapitalisten”. Zaterdag werd eene huiszoeking gedaan bij Gallo in de Rue Mouffetard en daar beslag ge legd op een aantal flesschen, die chemische stof fen inhielden, terwijl ook anarchistische werken gevonden waren, werd Gallo voor den rechter geleid, die op zijne vragen ten antwoord kreeg, dat hij, Gallo, volkomen bij zijn verstand was en eerst het voornemen gehad de Kamer van Af gevaardigden in de lucht te doen springen. De gevangene heeft eene goede opvoeding genoten, werd evenwel in de kunst-industrieschool te An gers niet opgenomen en begaf zich toen naar Duitschland en Italië, waar hij met vele anar chisten kennis maakte. Nadat was vastgesteld, dat de beschuldigde volkomen in ’t bezit van zijn gezond verstand was, werd hij naar de ge vangenis van Mazas vervoerd. Ook voor dezen „tot slachtoffer geworden held” zullen de anarchistische vrienden gelden inza melen, teneinde hem een bekwamen advocaat te kunnen toevoegen. Men houdt het er voor, dat Gallo slechts het werktuig is van lieden, die zich buiten schot houden. De politie houdt de anarchisten thans streng in ’t oog. Twee Duitsche, twee Belgische en een Russische anarchist zijn over de grenzen gebracht. De Duitsche Rijksdag heeft Zaterdag de eerste lezing van het monopolie-ontwerp voor ge- distelleerd ten einde gebracht en het ontwerp naar eene speciale commissie van 28 leden ver wezen. Bismarck heeft zich door den Minister von Bötticher laten verontschuldigen. Hij was door ongesteldheid verhinderd, maar hoopte in de zitting der commissie, of bij de tweede lezing van het wetsontwerp, het standpunt aan te wij zen, waarop de Regeering zich bij de voor dracht geplaatst heeft. Intusschen kon de Mi nister reeds nu verklaren, dat de driedaagsche debatten de overtuiging van den Rijkskanselier aangaande het monopolie niet hebben gewijzigd. De dienaangaande verspreide geruchten missen allen grond. De heer von Bötticher vertrouwde, dat het aantal voorstanders van het monopolie bij voortgezette overweging zal toenemen, zoodat de voordracht ten slotte aangenomen zal worden. Dat het ontwerp voor wijzigingen vatbaar is, heeft de Minister van Financiën Scholz verklaard, alvorens de zitting te verdagen. In de zitting van den lOden Februari jl. van den Rijksdag was door den afgevaardigde graaf Schalscha van het centrum medegedeeld, dat twee Berlijnsche firma’s in Zwitserland en in het Zuiden van Frankrijk thalers lieten munten. Genoemde afgevaardigde werd hierover door de rechterlijke macht in verhoor genomen, waarop hij weigerde getuigenis af te leggen. In de Rijksdagzitting van Zaterdag heeft Windthorst een wetsvoorstel ingediend, volgens hetwelk de afgevaardigden, op grond van verklaringen in het Parlement afgelegd, niet tot het geven van getuigenis over feiten verplicht kunnen worden. In den laatsten tijd wordt er door de recht banken in Duitschland gelukkig wat krachtiger houding aangenomen tegenover de belachelijke duelmanie onder de studenten. Te Mannheim o.a. zijn dezer dagen acht Heidelbergsche stu denten wegens deelneming aan duels tot drie maanden vestingstraf veroordeeld. Zij waren bij eene zitting van de rechtbank, toen een hunner confraters wegens hetzelfde vergrijp gevonnisd werd, met hechtpleisters op het gelaat en ver- sche litteekenen van sabelwonden onder de toe hoorders verschenen, en hierin had de politie aanleiding gevonden om ten hunnen opzichte een onderzoek in te stellen. De voorzitter gispte in sterke woorden de bij de studenten heerschende geringschatting der wetten en verklaarde, dat de zachte beoordeeling, die totnutoe omtrent stu dentenduels was gevolgd, voor eene strengere toepassing der bestaande bepalingen zoude wij ken. Zal dit voor het geheele Duitsche rijk, dan wel alleen voor het groothertogdom Baden gel den? De studenten te Leipzig bijvoorbeeld gaan, ter ontduiking van de aldaar heerschende gestrengheid, naar het nabijgelegen Halle (in Bolswartlsclie Courant

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1886 | | pagina 1