NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BO1SWA»® S« WONSERAB2E1.
1886.
Vijf en Twintigste Jaargang.
No. 12.
VOOR
Een bezoek
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DONDERDAG 18 MAART. j
■MMMM
sedert 1 Januari met
ADVERTENTIEPRIJS 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
bijna vier maanden een matig daggeld te doen
verdienen en een nieuw handwerk in te voeren,
dat op den duur vruchten afwerpen kan.
Moge dan spoedig „Klompenburg”, naar der
timmerknechten wensch weer in „Spreeuwenstein”
veranderen en die lenteboden hun hoogste lied
daar zingen; als deze daarna zwijgen, dan klinke
daar weer de hamerslag en worde menig werk
tuig daar weer gehandteerd.
M. E. van der MEULEN.
De werkstaking te Décazeville was Zaterdag
weder het onderwerp van discussie in de Fran-
sche Kamer van Afgevaardigden. Laguerre be
streed het beleid der Regeering in den trant van
Camélinat. De Minister van Oorlog verdedigde
het zenden van militairen, die de aangewezen
macht zijn, om de orde in het land te handhaven
De Regeering heeft de mijnwerkers tegen zich-
zelven, tegen hunnen hartstocht willen verdedi
gen. De Minister van Binnenlandsche Zaken
verdedigde de Regeering, waar deze zich niet
heeft verzet tegen het bekende besluit van den
Parijschen gemeenteraad betreffende het zenden
van geld aan de werkstakers. De Minister zeide,
dat als de ondersteuning geschiedt om tegemoet
te komen in de ellende een gevolg der werk
staking de Regeering zulk een besluit niet
kan vernietigen, ook al keurde zij in den grond
dergelijke subsidiën af. De Minister van Open
bare Werken Baïhaut heeft verklaard, een wets
ontwerp tot herziening der mijnwetgeving in te
dienen.
Zes verschillende motiën werden voorgesteld,
waarvan eene door de Regeering was aanvaard,
nl die van de heeren Letellier en Etienne. De
motie om tot de orde van den dag over te gaan,
zonder meer, werd verworpen met 313 tegen 194
stemmen. Daarna volgde de motie van den heer
Letellier, waarbij vertrouwen in het beleid der
Regeering werd betuigd, maar ook deze werd
verworpen, met 256 tegen 226 stemmen. Ette
lijke moties ondergingen daarna hetzelfde lot,
zoodat de Kamer heden zal trachten een behoor
lijk slot voor deze merkwaardige beraadslaging
te zoeken.
Zaterdag werden werklieden te Décazeville, die
den arbeid in de mijn niet gestaakt hadden en
opnieuw aan den arbeid willen gaan, door den
hoop werkstakers, die hun beletten wilde in de
schachten af te dalen, met kracht tegengehouden.
De militaire macht dreef den volkshoop uiteen
en verleende bescherming aan de werklieden,
die hunnen dagelijkschen arbeid wilden voort
zetten.
De Minister heeft de begroeting vastgesteld,
die Dinsdag bij de Kamer van Afgevaardigden is
ingediend. De hoofdpunten zijn Opheffing van
het buitengewoon budget voor de publieke wer
ken en de koloniale uitgaven, die voortaan weder
in het gewone budget zullen opgenomen worden
en waarin belangrijke bezuinigingen zullen voor
komen verder conversie der schatkistbiljetten
op korten vervaltijd, daarbij gerekend die, welke
in het buitengewone budget van 1886 zijn opge
nomen, in 3 procents rente; terugbetaling van een
groot deel vlottende schuld door uitgave eener
3 procents rente, maatregelen, om een grooter
worden der vlottende schuld voor de toe
komst tegen te gaaneen andere vorm voor de
belasting op den drank met opheffing der belas
ting op den kleinhandel van dranken, waarmee
de opheffing van de controle door commiezen bij
de handelaars gepaard zal gaan (de aangifte van
drank zal niet meer bij de handelaars, maar al
leen aan de poorten der steden plaats vinden,
zooals het in Parijs en andere steden reeds ge
beurt); verhooging der belasting op den alcohol.
Eene conversie der oude 4'/2 procents of der 4
.procents rente is niet in ’t vooruitzicht gesteld.
De Temps deelt nader mede, dat er voor één
milliard 3 pets, rente zal worden uitgegeven,
welke strekken zal tot aflossing van 618 millioen
schatkistbiljetten op korten termijn, en tot con
solidatie van een deel der vlottende schuld, tot
een bedrag van 382 millioen. De uitgifte zal
waarschijnlijk plaats hebben in April.
De Duitsche Rijksdag heeft ook bij tweede
lezing het wetsvoorstel-Lenzmann strekkende
om aan personen, die onschuldig preventieve
hechtenis of gevangenisstraf hebben ondergaan,
schadevergoeding toe te kennen aangenomen.
Volgens deze wet die, naar men meent, stui
ten zal op de hoogere goedkeuring zal er ver
goeding worden verleend aan den veroordeelde,
die de hem opgelegde of eene later gewijzigde
straf geheel of gedeeltelijk heeft voldaan en bij
eene nieuwe behandeling zijner zaak wordt vrij
gesproken. Aanspraak op vergoeding zal kun
nen worden gemaakt door den persoon die vrij
gesproken wordt, of, wanneer deze is overleden,
door den echtgenoot of de echtgenoote en bloed
verwanten in opklimmende of afdalende linie,
alsook door de broeders of zusters, alles voor zoo
ver die personen naar de bepalingen van het
burgerlijk recht anders ten zijnen laste zouden
zijn gekomen. Daarentegen zal er geen vergoe
ding worden verleend aan dezulken, die met
voorbedachten rade hunne veroordeelingen had
den uitgelokt.
De Duitsche Handelsdag heeft zich tegen den
dubbelen standaard verklaard in een besluit, dat
in dezen geest luidt: In de agrarische richting,
voor zoover deze, onder miskenning der ware
belangen van den landbouw, het landbouwbedrijf
ten nadeele van de belangen der andere bedrij
ven tracht te bevorderen, ligt een groot gevaar
voor het bedrijfsleven der natie. De Handels
dag, zich verplicht achtende ten krachtigste
daartegen op te komen, verklaart zich inzonder
heid tegen de invoering van een internationalen
dubbelen standaard, tegen de invoering van
nieuwe of verhooging van bestaande invoer
rechten op landbouwproducten, op noodzakelijke
levensmiddelen, of op grondstoffen voor de nij
verheid alsook tegen eene beperking der parti
culiere werkzaamheid op het gebied van brand
en hagel-assurantie.
De Duitsche Keizer is weder geheel hersteld,
terwijl ook de Rijkskanselier zich weder bij zijn
Vorst heeft aangemeld.
Wiesbaden, 15 Maart. Hedennacht om 12,28
werd hier een hevige aardbeving waargenomen.
Het plenum van den Zweedschen Rijksdag
heeft het voorstel tot heffing van beschermende
rechten op granen, erwten en boonen verworpen.
De Regeering was tegen het ontwerp, welks
verwerping evenwel voornamelijk is te danken
aan de krachtige wijze, waarop de openbare
meening zich er tegen had geuit.
In zijne bestrijding van het ontwerp had de
Minister-president erkend, dat de landbouw in
Zweden niet minder dan in andere landen had
te lijden, maar hij voegde er bij, dat wat hem
uit de rapporten der Zweedsche gezanten over
de beschermende rechten in andere landen was
gebleken, hem in zijne overtuiging had versterkt.
In de landen, waar die rechten zijn ingevoerd,
zeide de Minister, stellen de protectionisten steeds
hoogere eischen, is er voortdurend twist en twee
dracht en nood en ellende.
De Engelschen hebben nog altijd met groote
moeilijkheden te kampen in Soedan. Uit Soeakin
is dd. 14 Maart het volgende bericht ontvangen
Eene afdeeling fourrageurs, versterkt met 273
man bevriende Arabische troepen, heeft gisteren
het kamp van den vijand in de vallei van Has-
heen overrompeld en 15 kameelen buitgemaakt.
De vijand, na zijn krachten te hebben geconcen
treerd, dreef de fourageurs terug in de richting
van Soeakin, maar werd zelf weder op .de vlucht
geslagen toen eene afdeeling bereden infanterie
te hulp kwam, die hem achtervolgde tot in de
nabijheid van Hasheen. De opstandelingen ver
loren 30 man aan doodende fourrageurs leden
slechts lichte verliezen.
Uit Kaïro wordt gemeld Naar men verneemt,
heeft lord Rosebery aan sir Henry Drummond
Wolff instruction gezonden om het bezettingsle
ger met zes regimenten te doen verminderen en
voor te stellen, dat de Engelsche troepen zich
naar Assoean, de Egyptische naar Wady Haifa
zullen terugtrekken. Sir Henry Drummond Wolff
zou hieromtrent met Moekhtar in nadere onder-
handeling treden.
In de Köln. Ztg. komt een bericht voor
over den brand, welke het jongensweeshuis te
Börde, district Hagen, Vrijdagnacht heeft vernie
tigd. De brand barstte ongeveer te twaalf uren
uit en nam zijn aanvang in de benedenste ver
dieping. Met moeite redde zich het meerendeel
der personen, die in de bovenverdiepingen hun
ne kamers hadden, door de vensters, want de
hoofdtrap en nog eene welke ingeval van nood
kon gebruikt worden, waren door de vlammen
reeds aangetast. Vijf der jongens konden zich
niet meer redden en kwamen op ellendige wijze
om, terwijl een vijf-en-vijftigjarige kleedermaker
het slachtoffer werd van zijn ijver om hulp te
verleenen.
De Mouvement Gèographique verneemt uit
zeer goede bron, dat er een maatschappij is
opgericht met een kapitaal van 800 millioen
voor den aanleg van spoorwegen in China. Het
grootste deel dier som is geleverd door een
Engelsch syndicaat, dat bedongen heeft dat het
materieel door Engeland en België zal worden
geleverd. Twee Belgische ingenieurs zullen dezer
dagen naar China gaan om de onderhandelingen
ten einde te brengen.
zeer onbeduidenden vooruitgang bij bieren en azij-
nen en bij de telegraphie, kwam de opbrengst
van geen der overige middelen aan die van Fe
bruari 1885 gelijk, hetgeen te meer te beteeke-
nen heeft, omdat de uitkomsten van die maand
toch ook reeds niet gunstig waren.
De opbrengst van de suiker is voor de maand
met bijna f 270,000 en sedert 1 Januari met
ruim 5 ton gestegen.
Het gedistelleerd bleef voor de maand met
f 89,000 en sedert 1 Januari met bijna 2 ton ten
achter.
De indirecte belastingen gaven f 1,368,584 te
gen f 1,365,811. De opbrengst der zegelrechten
was ruim f 17,000, die der registratierechten
f75,000 lager. Deze twee middelen hebben se
dert 1 Januari f 1,584,000 afgeworpen, tegen
1,786,000 in hetzelfde tijdperk van 1885.
Sneek, 16 Maart. Zondag jl. werden de amb
tenaren in hunne zondagsrust gestoord door eene
onvermijdelijke reis naar Scharnegoutum. Zij
hadden namelijk van een postbode kennis ont
vangen, dat er aan den Speersterdijk een niet
veraccijnsde koe door den landbouwer D. was
geslacht. Hunne reis was alles behalve ver-
geefsch, daar ze de zaken bij genoemden D. niet
alleen naar waarheid bevonden, maar bovendien
bij den buurman nog een kalfje snapten, dat
men gemakshalve maar zonder aangifte naar de
andere wereld hielp.
Utrecht, 14 Maart. Op de heden alhier ge
houden Vastenavond-paardenmarkt stonden 1087
paarden aan de lijn. Weeldepaarden golden van
f 500 tot f 700 werkpaarden van f 100 tot f 500;
eenjarige van f 150 tot f 240tweejarige van
f 180 tot f 300aftandsche van f 100 tot f 150;
driejarige fokpaarden van f 200 tot f 300pon
nies van f 90 tot f 180, slachtbankpaarden van
f 30 tot f 80. De handel was levendig. Er
waren veel buiten- en binnenlandsche kooplie
den ter markt.
In de Karlsbader Nachrichten wordt mede
gedeeld, dat Z. M. de Koning van zijn voorne
men, om in den aanstaanden zomer weder de
gezondheidskuur te Karlsbad te ondergaan, heeft
afgezien, en de reeds gehuurde appartementen
heeft doen afbestellen.
Van de lichtgeloovigheid van den kleinen
man is te Delft weer eens een merkwaardig be
wijs geleverd.
Zekere V. die later bleek, kort te voren uit
de gevangenis onslagen te zijn, kwam bij vrouw
van der L. vragen om Vries te spreken: hij kon
Vries helpen aan een betrekking van „Hoog
heid aan ’t Ministerie in den Haag; zoo’n „Hoog
heid” kreeg f 700 traktement. Dat leek vrouw
van der L. Hoogheid en f 700 bovendien! en
ze gaf aan V. gaarne f 2,925 om de papieren
voor haar eigen echtvriend, in plaats van voor
Vries, in orde te maken. Vrijdagavond kwam
onze „kruiwagen” terug, van der L. was zoo
goed als „Hoogheid”, dat nu bode bleek te zijn
en vol vreugde offerde hij nu nogmaals f 2,68
voor de papieren.
Edoch toen vrouw v. d. L. een oogenblik
daarna die f 2,68 naar de kroeg zag wandelen,
begon zij wantrouwen te krijgen en ging er de
politie eens over spreken, en nu werd V. weldra
ingerekender was nog wat van de laatste
f 2,68 over en dat is het eenige, wat v. d. L.
en zijn vrouw ooit zullen zien van de betrek
king van „Hoogheid” of bode aan het „Mini
sterie van Waterloo”, zooals blijkens de
Delftsche Ct. de vrouw het beloofde Depar
tement noemde.
Volgens rapport der politie, worden ruim
50 personen te Tilburg, allen met naam en
woonplaats openbaar gemaakt, verdacht bij hun
bierhuizen of andere neringen zonder „vergun
ning” sterken drank in het klein te verkoopen
en mitsdien de wet te overtreden. B. en W.
hebben nu besloten, de gunstige bepaling van
art. 84 der alg. politieverordening op hen niet
langer toepasselijk te maken, zoodat gemelde
huizen in het vervolg moeten gesloten zijn, van
1 Oct. tot 1 April van ’s avonds 10 tot ’s mor
gens 6 en den overigen tijd van het jaar van ’s
avond 11 tot ’s morgens 5 uren.
De directeur der handelsschool te Amster
dam is voornemens, dit jaar weder met eenige
leerlingen dier school een studiereis te maken,
naar eenige voornaamste plaatsen in het zuidelijk
gedeelte van ons land en naar Aken, Keulen,
Gladbach, Crefeld, Duisburg en Ruhrort, teneinde
daardoor het onderwijs in warenkennis meer
aanschouwelijk en vruchtbaar te maken. De reis
zal aanvangen op 27 April en 12 dagen duren.
Zaterdagavond heeft eene vrouw in de Oude-
zijds Armsteeg te Amsterdam een polderwerker
moedwillig een ketel met kokende koffie over
het hoofd gegooid, waardoor hij zoo ernstige
brandwonden bekwam, dat men hem naar het
gasthuis heeft moeten overbrengen.
17 Maart en 14 OctoberZal ook deze
Grondwetsherziening, van zooveel minder omvang
in dat tijdsverloop kunnen afloopen Kunnen
zeer zeker, maar wij houden ons hart vast bij
de gedachte aan den zondvloed van redevoerin
gen, welke over deze herzieningswetten zich zul
len uitstorten en misschien wel ze zullen ver
drinken.
De breedsprakigheid van ons Nederlandsch
Parlement zal zich ook thans niet verloochenen
Blijkens den gewonen maandelijkschen staat
hebben de rijksmiddelen in Februari f 7,206,074
opgebracht, tegen f6,801,315 in dezelfde maand
van 1885, zoodat er de niet onaanzienlijke ver
meerdering met bijna 405,000 gulden valt waar
te nemen. De twee eerste maanden des loopen
den jaars brachten f 473,938 meer op dan die
van het vorige. Let men op de geldsom alleen,
dan is er goede reden voor tevredenheid. Let
men echter op de middelen in het bijzonder, aan
welke die hoogere som te danken is, dan vindt
men nog geen aanleiding om van werkelijken
vooruitgang te spreken. De grootere opbrengst
van Februari toch is enkel te danken lo. de
directe belastingen, van welke het patent eene
kleinigheid, en het personeel ruim 1.3 ton meer
gaf; 2o. de suiker, den eenigen accijns die ruim
vloeide, en teweegbracht, dat de totaalopbrengst
der accijnzen die van Februari 1885 overtreft;
3o. de indirecte belastingen, bij welke die hoogere
opbrengst van het successierecht bijna geheel
wordt weggenomen door den achteruitgang van
zegel en registratieen eindelijk aan de Staats
loterij, die in Februari 1885 niets en ditmaal
f 147*351 gaf. Met uitzondering alleen van een
Wie de bouwmeester van „Spreeuwenstein” is
geweest weet ik niet, evenmin wie dien meer
juisten, dan dichterlijken naam heeft gegeven
aan het landhuis dat even buiten onze stad aan
de Sneekervaart voor een aantal jaren is gebouwd.
Het was geen villa met sierlijke bloemperken er
om heen en liefelijke wandeldreven. Het was
een eenvoudige buitenplaats met een tamelijk
uitgestrekten vruchtbaren tuin, die men naderde
over een schaduwrijk voorplein en waarnaast de
tuinman woonde die daar tevens een kleine boer
derij hield. ’tWas een ruim, goed ingericht hoe
renhuis met een reeks ramen, die een echt lan
delijk uitzicht aanboden, op de vroolijke vaart
naar Sneek en de vruchtbare weiden, die daar
langs zich uitstrekken, ’k Heb er menigen zo
mer vroolijke kinderen zien dartelen, lieve meis
jes zien opgroeien, ’k heb er bij herhaling een
liefelijken avond doorgebracht op het mollige
grastapijt, dat zich langs de woning uitstrekte in
in de richting van den stroom, terwijl de avond-
zonne haar heerlijken glans over het landschap
spreidde.
Toen is de eigenaar gestorven, de kinderen
hebben het vaderlijk erfdeel verkocht, de trouwe
dienaar, die jarenlang des winters het huis be
waarde en steeds den tuin verzorgde, is heenge
gaan, eenzaam en verlaten stond het heerenhuis
op Spreeuwenstein aan langzaam verval ten prooi.
Sedert, een viertal jaren lang, had ik geen aan
leiding en geen lust, derwaarts de schreden te
richten, ik bewaarde alleen de herinnering aan
het geslacht, dat voorgoed onze landstad verla
ten heeft, maar daarom, vertrouw ik, haar niet
vergeten.
In den langen, bangen winter echter, die nog
niet achter ons ligt, heb ik bij herhaling die plek
weer betreden, dat huis weer doorkruist en dat
met steeds klimmende opgewektheid. Het leven
is er wedergekeerd, de luiken zijn weer van de
vensters genomen, het dag- en zonlicht stroomt
weer door de ruiten binnen. Geen nieuw ver
mogend gezin heeft het betrokken. Geen kin
deren spelen er, geen lichte vrouwentred zweeft
door gangen en kamers. Neen 35 nijvere man
nen, richtten omstreeks 15 weken lang, eiken
werkdag daarheen hun schreden. Het zomer
verblijf, is in een winterwerkplaats herschapen,
„Spreeuwenstein” is als zoodanig in „Klompen
burg” herdcopt. ’t Is er alles leven en bewe
ging. Op het vroeger zoo rustige grasperk langs
de vaart lagen een niet onbelangrijk getal zware
boomstammen, gelukkig aangevoerd en opgetrok
ken toen het ijs dit nog niet onmogelijk maak
te. Daar werden zij achtereenvolgens in mooten
gezaagd en vervolgens gekloofd in driehoekigen
vorm. Gaan wij het gebouw binnen, dan blijkt
dat enkele binnenmuren tijdêlijk zijn weggeno
men waardoor een flinke ruimte ontstaat van
drie inëenloopende vertrekken. Echt klompen-
makerslicht valt door de ramen. Daar staan 16
blokken. Een twintigtal mannen is daar bezig.
Twee jonge bazen, die hun vak eer aandoen,
door den naam van „Klompenmaker” te dragen,
zijn met het onderricht belast. Zij maken een
alleraangenaamsten indruk, zij zijn flink en tevens
bescheiden, zij spreken genoeg en niet te veel,
zij werken goed voor en wijzen goed aan. ’tWas
aardig om te zien hoe bij den aanvang, rondom
elk hunner een vijf of zestal arbeiders stond, be-
geerig om na te gaan, hoe in de vastgeklampte
klomp, de holte werd uitgeboord voor den voet,
’t Bleek, als men zelf het werktuig eens ter hand
nam, dat ook hier het begin lang niet meeviel
en er vrij wat slag voor noodig was om een
weg in het hout te vinden. Des te meer voldoe
ning is het, dat zoovelen in betrekkelijk korten
tijd het zoover in dit vak gebracht hebben, want
een 2000tal paren klompen staan nu gereed en
al kunnen zij niet vergeleken worden met de
keurige modellen, die de bazen zelve hebben ver
vaardigd, toch zijn zij voor den verkoop uitne
mend geschikt en doen zich reeds enkele afne
mers op In andere vertrekken zien wij eenige
timmerknechten aan den arbeid, de draaibank
gaat en ’t is een lust om op te merken, wat al
voorwerpen zijn vervaardigd. Muizenvallen, echt
practise!), want de muizen, die meenden hier een
muizenparadijs te hebben, liepen leelijk in de
val, houten paarden, hobbelpaardjes, kruiwa-
gentjes, tafeltjes, keurige vogelkooitjes enz., wor
den hier bij tientallen, weer aan de verwers af
geleverd, die ook al hun eigen werkplaats hebben.
Zoo is er overal beweging en leven en als gij
op de zolders den afgewerkten voorraad be
schouwt, dan is ’t volstrekt geen grootspraak
om van een magazijn te spreken. Waarlijk, als,
gelijk waarschijnlijk is, ter zijner tijd velen in
de gelegenheid zullen worden gesteld, een en
ander hier vervaardigd, te bezichtigen, dan zal
men met tevredenheid zien, dut onze nijvere en
vaardige werklieden, heel wat hebben vervaar
digd, dat in den handel stellig zijn weg zal vin
den en gretige koopers in de winkels.
Vraagt gij welke to o verstaf dat nieuwe leven
op „Spreeuwenstein” beeft gewekt Ik antwoord,
de liefde voor den workman, die de beurzen van
zoovele burgers deed openen en eenige mannen
in staat stelde, om nie’t zoovelen, als zij wensch-
ten, maar toch een zeker aantal werkeloozen»
Bolswardsche Courant
AAN
„Klompenburg”.
