NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BBtSWABO SHt WBNSERADEEL
Natuurschoon in Nederland.
j
1
u
i
buitenland.
1886.
Vijf en Twintigste Jaargang.
No. 34.
VOOR
DONDERDAG 19 AUGUSTUS.
Iets voor veehouders.
8
DONDERDAG 19 AUGUSTUS.
BINNENLAND.
1»
biedt,
en gekweekt is.
I
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
stroomen te bezoeken, ja
--- over-
In de Landman
gedachten over de
laten volgen.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
1
De dag der groote manifestatie van de Bel
gische werklieden is voorbijgegaan zonder dat er
te Brussel iets ernstigs is voorgevallen. De ver
wachting dat er een 50,000tal manifestanten
bijeen zou komen, is niet verwezenlijkt. Er zijn
tusschen de 20 en 30,000 deelnemers geweest
aan den optocht, die Zondag zeer ordelijk over
de boulevards trok. (Terwijl de particuliere
correspondent van het tiandelsbl. spreekt van
30,000 deelnemers, vernam die van de N. R. Ct.,
dat hun getal hoogstens 10,000 heeft bedragen).
Duizenden en duizenden nieuwsgierigen ver
drongen zich op den weg, dien de optocht volgde,
waarin natuurlijk de schilden met allerhande
opschriften de aandacht trokken. Deze hadden
voornamelijk betrekking op het algemeen stem
recht en op de amnestie voor de veroordeelden
wegens de jongste onlusten.
(Jit Gent waren de meeste betoogers gekomen.
Anseele, de leider der sociaal-democraten aldaar,
ging aan hun hoofd en werd zeer toegejuicht.
De manifestanten schaarden zich kalm en waar
dig in de rij, seint Reuter maar geen bewijs van
die waardigheid was de bejegening welke eene
processie uit de kerk Finistère ondervonddeze
werd met vreeselijk gefluit begroet. De proces
sie ging echter zonder hindernis voorbij en de
orde werd niet gestoord.
De stoet kwam zeer moeilijk vooruit wegens
de ontzettende ophooping van het volk, dat de
manifestanten begroette. De muziek aan het
hoofd van deu stoet, speelde de Brabangonne”
Johan Gram schrijft dezer dagen een feuilleton
in de N. R. C. over zijn reis naar het zuiden en
langs de Riviera, de zuidelijke kuststreek van
Frankrijk en Italië. Dat hij zich ergert over
zijn medereizigers, die in den trein, door dat
lustoord stoomende, bedaard en onverschillig in
dagblad of reisboek zaten te lezen, wie begrijpt
dat niet. Met dankbaarheid herinner ik mij mijn
rij- en wandeltochten in die heerlijke streken,
den prachtigen zomeravond en nacht, toen ik op
de toen zoo kalme Middellandsche zee, dicht langs
de kunst stoomend, de bergen en bosschen, de
villa’s en dorpen eerst zag in het heerlijk avond
licht, toen door den zachten glans der maan be
schenen, hoe ik heel den nacht genoot bij het
stargeflonker in dat verrukkelijk azuur en nooit
vergeet ik het oogenblik toen ik op de voorplecht
staande aan de kim de gouden streep zag, die
weldra met volle stroomen haar schitterend licht
uitstortte over het watervlak. Ik begrijp zijn
verrukking over al wat zijn oog aanschouwde,
maar ’t doet mij leed, dat de uiting daarvan ver
gezeld ging van de wel zeer gewone, maar in een
schrijver als Gram, moeilijk te vergeven uitval
len, over Neerlands grauwe zeeën en gemis aan
natuurschoon. Voorzeker wij hebben grauwe luch
ten en Gram genoot daar de heerlijke stralen der
liefelijke Aprilzon, die alles met nieuw lenteleven
en frisschen glans tooit, doch had hij er de ver
zengende Augustuszon, die het gebladert verzengt,
het gras verschroeit, op zijn arme hoofd voelen
branden, gelijk ’t mij wedervaren is, hij zou niet
eenzijdig de heerlijkheid van het zuiden bezon
gen hebben, om te vergeten het natuurschoon
van onze stranden, rivieren en stroomen.
Ik wil niet zeggen, dat heel ons volk een mop
perende natie is, maar dat er veel gemopperd
wordt is onweersprekelijk. In den diepsten grond
zijn wij nationaal, maar ons éérst gevoel is geen
dankbaarheid, integendeel wij lijden aan een lee-
lijke hoeveelheid valsche schaamte en menig Ne
derlander op reis, doet zijn best om voor een
Franschman of Engelschman door te gaan. Voorts,
gelijk velen dwepen met Fransche modes vooral,
zoo zijn er ook niet weinigen, die ’t erg zonder
ling vinden, als men niet meeschimpt, op ons van
natuurschoon zoo misdeelde Vaderland. Graag
wil ik verzachtende omstandigheden pleiten, als
ik maar niet behoef mee te doen, ook getroost ik
mij gewillig een deel der minderheid uit te maken.
In elk geval het deed mij goed onlangs van
een Fransch schilder te lezen, dat hij ons land
„een der schoonste op aarde” noemde, zij ook
die lof wat overdreven, ik herinner mij met
welgevallen een bootreis uit Brabant naar Rot
terdam, waarop een Oostenrijksch paar uit het
hooge bergland, geen woorden kon vinden, om
zijn verbazing en verrukking te uiten, over <le
vergezichten, de breede stroomen, de zoo sier
lijke schepenmassa, de vriendelijke oevers, de
prachtige stadsgezichten en ’t deed mijn Hol-
landsch hart goed, toen ik voor enkele dagen las,
dat de „Times”, den Engelschen eigenaars van
jachten met aandrang aanbeval toch de Hol
landsche kusten en i
zelfs Friesland, o wondereen bezoek
waardig noemde.
Grauwe luchten, grijze zeeën, voorzeker wij
hebben ze, maar zie zelfs deze als Mesdag of
Heemskerk van Beest ze U malen in al haar
sombere majesteit; doch lichtschakeringen van
het donkerst grijs tot hel schitterendst blauw,
van de stormlucht tot het liefelijkst rood en goud,
wij hebben ze te danken, juist aan die steeds
bewegelijke wolkenmassa, welke boven onze
wateren den zonnegloed vaak verbergt, soms
tempert en dikwerf in al zijn afwisselenden glans
doet schitteren met verrassende schoonheid.
Voorzeker, het is majestueus de rotsen steil
te zien neerdalen in de wateren der Middel-
landsche zee, het golfgeklots daartegen te hooren,
de golven te zien aanrollen als de stormwind ze
jaagt, het schuim te zien opspatten, het is on
beschrijfelijk schoon, als men boven langs de
breede straat „Cannebière” in Marseille naar
omlaag ziet en tegen de kade een mastbosch
van zeil- en stoomschepen gemeerd ligt, terwijl
een groote menigte, met gekleurd tentendoek
overdekte roeibootjes en kleine boeiers, een
oneindige verscheidenheid aanbieden en het zee
vlak daarachter zich uitbreidt op onafzienbaren
afstand, maar niet minder verrukkelijk zijn de
breede terrassen, de zacht hellende glooiingen,
welke onze stranden hier en daar aanbieden.
Zoekt de liefelijke plekjes op bij Muiderberg,
Valkeveen, in het Gaasterland, waar gij, onder
het lommer van schaduwrijk geboomte u neervlei
end, aan uw voet het water der Zuiderzee hoort
kabbelen, als ware het een binnenlandsch meer.
Zet u neer aan het wereldberoemde Schevening-
sche strand, richt uw blik in de nabijheid en
in de verte op de wateren der Noordzee bij
onderscheiden gelegenheden. Denkt u ook daar
een avondzon, die ter kimme neigt en u over
het onbewogen watervlak een lichtbrug doet
aanschouwen, die van den gezichteinder reikt
tot aan het strand waar gij staat. Ziet achter
eenvolgens de visscherspinken aankomen, nu
eens worstelend met de branding der golven en
dan aanzeilend met liefelijke koelte, gracelijk
wendend den boeg, om het anker in het zand
te doen vallen. Luistert naar het zachte geruisch
dat over de wateren tot u komt, naar het storm
achtig geloei dat de zee, als in toorn ontstoken,
I.
Het vee-kweeken is een der belangrijkste tak
ken der landbouwnijverheid daarom behoort men
alle middelen te gebruiken om voortteelers te
hebben, die goed van maaksel zijn, zooals fijn
van kop, dun van hoorns, breed van schouders,
wijd en diep van borst, recht en breed in
den rug, wijd van heupen, rond van lijf, vol en
recht in de billen, niet te hoog van staart en fijn
in de huid.
Zoo handelende, zal men met tjjd zijn stal ver
vuld zien van een getal puikdieren, die eene
dubbele waarde zullen hebben van veel anderen
welke nochthans even veel voedsel vereischen
als ’t vee dat met kennis van zaken is opgevoed
geeft men belangwekkende
Keus van vee” die wij hier
Bolsward, 16 Augustus. Deze dag is een
feestdag geweest voor alle behoeftigen, die met
eenig recht aanvrage deden, om een aandeel te
ontvangen van de gaven die uitgereikt werden.
In alle liefdadigheidsgestichten is feest gevierd.
De leden van Werkmansbloei”, vierden feest.
In een groote menigte van gezinnen is een heer
lijk maal genoten. Tal van vlaggen wapperden
uit onderscheiden stichtingen en woningen van
burgers.
Dat alles is geschied door zeer milde giften,
welke de heer W. A. Peereboom en zijn Echt-
genoote hebben doen ter hand stellen aan de be
sturen van armvoogdijen van alle gezindten, van
het Weeshuis en Werkmansbloei. Het was na
melijk hun wensch, dat de gedenkdag van hun
25-jarig huwelijk, een feestdag zou wezen voor
tal van stadgenooten. Waren zij tegenwoordig
geweest, zij zouden als wij genoten hebben door
al de vreugde, die door heel de stad verspreid
was en menig woord van dank hadden zij kun
nen opvangen, uit den mond van hen, die in staat
werden gesteld, zulke gelukkige uren te door
leven.
u doet hooren en bedenkt daarbij dat achter u, op
betrekkelijk o, zoo korten afstand, de liefelijkste
buschjes u lokken, om langs hun wandelwegen
te dwalen, sierlijk geboomte u zijn koele schaduw
biedt, een rijkdom van bloemen in de lusthoven
der rijken, een allerbekoorlijkste afwisseling
toovert voor het verrukte oog. Dan gewis be
grijpt gij, hoe van jaar tot jaar duizende vreem
delingen toestroomen, ook om in het zilte nat
versterking van lichaamskracht en zenuwleven
te zoeken, maar niet minder, om het eigenaardig
schoon te bewonderen, dat ons land hun aan
biedt, in tegenstelling met de oorden die zij
bewonen.
Of wel vaart langs Gelderland’s Rijn, met zijn
glooiende, boschrijke heuvelen, langs Limburg’s
Maas met zijn boeiende schoone bergen, geniet
de breede rivier, die Rotterdam’s kaden bespoelt,
waar ook de zeekasteelen hun schatten tot bin
nen in de stad komen lossen, gunt U de weel
de, als geen watervrees U terughoudt, om met
een flinke botter of als ’t U gebeuren mag, in
een sierlijk jacht, een zeiltocht te maken langs
de Noord naar het Hollandsch Diep, te midden
van honderde booten en schepen en erkent, dat
ook onze wateren, hun eigendommelijk natuur
schoon bezitten en, vol waardeering voor ’t geen
het buitenland te genieten geeft, zullen wij ons
niet minder verlustigen, in ’t geen natuur en
kunst ons ook in ons Vaderland doet aanschouwen.
M. E. van der MEÜLEN.
II.
Dezen, welke zich met den kweek van koeien
of paarden bezighouden, hebben dikwijls kunnen
opmerken dat het eene dier met veel minder
kost dan het andere kan gevoederd worden en
nochthans beter en vetter staat. Waaruit komt
dat verschil Dat de eerste eene maag bezitten
welke uit het gegeven voedsel al de voedzame
krachten uitperst en benuttigt tot spijzing van
het lichaamdaar de andere integendeel, uit het
voedsel geen genoegzaam nut kunnen trekken
en vele voedzame deelen uitwerpen.
Het groot voordeel bestaat dus van dieren te
bezitten, welke veel geven en weinig noodig heb
ben. Eens genomen dat men op een dier voor
25 cent, daags kan sparen, zou men op het einde
van de maand voor fr. 7,50 gewonnen hebben,
en op het einde van het jaar voor 90 fr.; welnu,
daar men middelmatig een dier driejaren behoudt,
zou men alzoo 270 fr. gewonnen hebben, het is
te zeggen bijna het jaarlyksch voedsel van de koe.
Deze goede hoedanigheid bij de dieren kan
van den eersten tijd huns levens opgemerkt wor
den. De landbouwer zal dus winst vinden er
op te letten en dit zal hem toe laten met dezelfde
onkost verscheidene dieren meer te houden.
teekenen van goed- of afkeuring te geven. Zelfs
mm vrpaivuilgo wyz.0, mo 11I.L.VUL.1V
werd gedragen, namelijk naar beneden en met
veel van dien aard te zien.
een
vaandeldrager met een roode en soms ook met
een zwarte vlag. Onder den stoet zag men ook
eenige vrouwen. De opschriften werden hier en
besproken, dat was ai. Op een bord las
menWeg met het Parlement.
Bolsward. 13 Aug. jl. werd in de Sociëteit
„de Doele” door het Hongaarsch Zigeuner-Orchest
een Concert gegeven, hetwelk door een vrjj tal
rijk puliek werd bezocht, de uitvoering beviel
algemeen, zoowel de ensemble nummers als de
solo’s, bovenal die van de vioolkoningin Hewanna
Urban. Het optreden van al de medewerkers
in Nationaal Costuum verhoogde den gunstigen
indruk.
Bolsward, 16 Aug. Bij de heden gehouden
keuring van merriën, gedekt door den zwarten
hengst „de Fries”, eigen aan den heer M. H.
Brandsma te Heeg, waren 18 aangeboden en zijn
bekroond die van den heer D. Ketelaar te Nij-
huizen f 25, P. Rijpstra te Marrum f 10. S. Min-
nema te Westhem 5, S. Siepersma te Tjerk-
werd f 2.50 en Wed. S. D. v. d. Meulen te
Hieslum f 1.50.
Bolsward, 18 Aug. Terwijl men heden
morgen een groote spiegelruit zoude plaatsen
in den winkel van den heer P. Lunter alhier,
is dit door een of andere oorzaak gebroken,
waarbij een medewerker vrij erg verwond werd.
f Er is hier eene vereeniging opgericht tot
werkverschaffing onder den naam van „Prinses
Wilhelmina". Dezer dagen zullen de statuten
en inteekeninglijsten worden rondgezonden in
het vertrouwen op ruime deelname. De gunstige
resultaten den vorigen winter verkregen en de
gegronde vrees, voor weinig werkzaamheden in
den a.s. winter zal zeker de algemeene deelneming
opwekken.
f In ons vorig nummer vermelden wij de be-
krooning van den heer J. Hommes alhier op de Am-
sterdamsche Bakkerij-tentoonstelling met de zil
veren medaille, thans kunnen we berichten dat
dit de gouden medaille is geweest.
t Voor zoover bekend is, worden op de a.s.
Kermis alhier verwacht, Blanus Paardenspel, het
Amerikaansch Panopticum van den heer C.
Spork, Spiritisme en Somnambulisme van Prof.
Mullens, de Levende Selvia van Parijs van den
heer J. Schildmeijer. Allen hadden in de Leeu
warder en Sneeker kermis veel bezoek hetwelk
we hen ook hier toe wenschen, niemand zal
de gevraagde entreé betreuren. De bekende
wafel- en poffertjeskramen van de heeren de
Grijs en Visser en de draaimolen zullen weder
de noodige afwisseling bezorgen.
Witmarsum. In de laatste raadsvergadering
der Gemeente Wonseradeel is op het verzoek om
de Bedelaars vaart op den legger van Waterstaats
werken te plaatsen afwijzend beschikt, en beslo
ten om aan de adressanten 50% aan te bieden
in de kosten van verbetering van genoemde vaart.
De bestekken voor aan te besteden werken wer
den goedgekeurd.
Besloten om de nota van den heer W. K. Hoek
stra geneeskundige te Wommels over 1885 te
voldoen. Machtiging werd verleend van Burg,
en Weth. tot het aanschaffen van een petroleum
kachel in de keuken van den concierge. Bij de
behandeling der begrooting voor 1887 te letten
op het adres van zeven hoofden van gemeente
scholen waarin verhooging van tractement
verzocht wordt.
Een verslaggever van het Nieuws v. d. Dag,
doende wat des verslaggevers is, heeft den Koning
van Portugal tijdens het verblijf van Z. M. te
Amsterdam geïnterviewd.
„Het was nu twee-en-dertig jaar geleden, zoo
ving de Koning aan, dat hij Holland en ook toen
Amsterdam bezocht. De veranderingen en de
uitbreiding die de stad ondergaan had, noemde
Z. M. enorm, en hij roemde zeer de ruime
grachten en straten, welke laatsten, behalve ruim
te voor voetgangers en rijtuigen, bovendien nog
plaats genoeg voor het tramverkeer opleverden.
Gedurende Zr. Ms. kort verblijf had hij niet
veel inrichtingen kunnen bezoeken. Wat het
Rijksmuseum betrof, zijne opinie daarover was
dat het eenig was, omdat men nergens zoo de
Hollandsche school vertegenwoordigd zag. Ja,
men had te Dresden en München b. v. uitge-
breider galerijen, waar de kunst meer in het
algemeen werd aangetroffen, maar dat zuiver
Hollandsche wat men hier te zien kreeg, zag
men niet, en Z. M. had van het gebouw dien
indruk gekregen, dat het zoowel uit- als inwen
dig volkomen beantwoordde aan het doel, waar
voor men het had gesticht,”
Er werd nog wat over Artis, over de oproe
righeden, over Lissabon gepraat, maar heel erg
belangwekkend is het verslag daarvan niet.
Den algemeenen indruk samen vattend dien het
bezoek aan de hoofdstad des Rijks op Z. M. had
gemaakt, hij was, betuigde de Koning, allergun
stigst, en wat hij in den korten tijd van zijn
verblijf had kunnen waarnemen, zou bij hem de
aangenaamste herinneringen achterlaten.
Na een rechter en een linker handdruk nam
de Koning afscheid.
Men weet, dat de behandeling van het
proces tegen Domela Nieuwenhuis is uitgesteld
wegens het uitlandig zijn van den advocaat mr.
J. de Witt Hamer. Deze is thans van zijne
reis teruggekeerd.
Te Amsterdam zijn de „opgeschoten jongens”
weder bezig met onrust te verwekken. In de
Oude-Zijdskapelsteeg is een jongen gearresteerd,
die daar een pistool afschoot. In de Lindenstraat
werd ook door een jongen een schot gelost, maar
zonder dat de politie den dader kon vinden.
Het onderzoek zal wel aan ’t licht brengen
v ie tot deze daden aanspqort.
en de „Marseillaise”. Een afdeeling politie
agenten ging voorop. Het weder was heerlijk.
Dat de stoet in beste orde, zij het dan ook
langzaam, vooruitkwam, had men vooral te dan
ken aan de commissarissen, die zorgden voor de
handhaving der orde. De deelnemers aan de
manifestatie ontvingen last van hun leiders om
niet alleen de orde niet te verstoren, maar zich
zelfs van het gebruik van alcoholische dranken
te onthouden.
Geestdrift was er onder de toeschouwers niet
Men liet den stoet voorbijtrekken zonder
de opzichtige wijze, waarop de nationale vlag
werd gedragen, namelijk naar beneden en met
krip omwonden, maakte de gemoederen niet warm.
Trouwens er was 1 21-2 1.
Elke vereeniging werd voorafgegaan door
zwarte vlag. Onder den stoet zag men ook
daar besproken, dat was al.
men
De bijeenkomst der Keizers van Duitsch-
land en van Oostenrijk te Gastein blijft nog
altijd een onderwerp van bespreking wel een
teeken, dat de staatkunde van Europa op dit
oogenblik niet veel belangrijks oplevert. Het
is toch merkwaardig zoo weinig als is uitgelekt
juist van bedoelde bijeenkomst, terwijl de be
langstelling er voor onverflauwd schijnt te zijn.
De Temps, het officieuse orgaan van den heer
de Freycinet, ziet er het bewijs in, dat Duitsch-
land en Oostenrijk het verbond met Rusland
hebben laten varen, teneinde zich met Italië
en de conservatieve partij in Engeland te verstaan.
De groote vraag zal echter zijn, in hoever beide
Mogendheden Rusland zullen laten begaan, wan
neer de Russen voortgaan het traktaat van Ber
lijn „niet te overtreden, maar op hun wijze uit
te leggen”.
De officieuse Nordd. Allgem. Zeit. wijdt ook
eenige beschouwingen aan de bijeenkomst, welke
natuurlijk ook beschouwd wordt als het bewijs
van de beste verstandhouding tusschen Duitsch-
land en Oostenrijk. Het trekt evenwel zeer de
aandacht, dat in dit artikel noch van Rusland,
noch van het driekeizersverbond met een enkel
woord gewag wordt gemaakt.
Curieus is de uitlegging, die de Norddeutsche
geeft van de plechtstatigheid, welke ditmaal de
ontmoeting heeft gekenmerkt en die zoo bijzon
der veel indruk maakte. Een gewoon sterveling
zou denken, hoe meer plechtstatigheid hoe
grooter de afstand. Neen, zegt het officieuse
orgaan van Bismarck, die groote plechtstatig
heid was nu juist het „eenvoudige” kenmerk
van de toenemende vriendschappelijke betrek
king met een volkomen wederkeerige verstand
houding tot grondslag. Alzoo, hoe ongedwongener
Vorsten met elkaar omgaan, des te grooter be
wijs voor het afnemen der vriendschapsbetrek
kingen. Daar komt het dan vandaan, dat er zoo
vaak een oorlog is uitgebarsten op het oogen
blik, dat men den vrede verzekerd achtte, wijl
de Vorsten elkaar pas zoo hartelijk hadden om
helsd.
Het Deensche Ministerie heeft eene voor-
loopige wet in werking doen treden, welke be
paalt, dat de persoon, die feitelijk met de lei
ding eener courant is belast, ook als verant
woordelijk redacteur moet worden aangemerkt.
De anonymiteit der schrijvers van stukken of
berichten kan alsdan worden gehandhaafd. Wan
neer iemand, ofschoon niet werkelijk de verant
woordelijke redacteur zijnde, toch als zoodanig
wordt vermeld, vervalt de courant in eene boete
van 1000 a 5000 kronen en wordt de werkelijke
redacteur of schrijver voor het geschrevene ver
antwoordelijk gesteld. Tevens is in deze nieuwe
wet eene bepaling opgenomen, krachtens welke
de verspreiding van een buitenlandsch blad aan
de postkantoren kan worden verboden.
Londen, 16 Aug. In den nacht van Zater
dag op Zondag herhaalden zich de onlusten te
Belfast. De Protestanten en de Katholieken vuur
den vier uur lang op elkaar. Aan beide zijden
vielen verscheidene dooden en gewonden. Eerst
in den vroegen ochtend weder de onlusten ge
dempt.
Bolswardsche Courant
£3BJ
TT
l'
veel.
TA 1 1i TT" TA.-.i
