NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOI.SWARD EN WONSERADEEL
Aantrekken of afstooten
w
I
Vijf en Twintigste Jaargang.
1886.
No. 45.
VOOR
DONDERDAG 4 NOVEMBER.
A
15
BINNENLAND.
DONDERDAG 4 NOVEMBER.
BUITENLAND.
I
te bedoelen het kwade in de hand
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
Bol sward, 1 Nov. Sinds eenigen tijd heer-
schen hier de mazelen zóó sterk, dat in de laatste
4 weken zijn opgegeven als daaraan lijdende res
pectievelijk 93, 38, 46 en 54 partienten samen
231. In den beginne, begunstigd door het zachte
najaarsweêr, herstelden de patiënten spoedig,
terwjjl het koudere wêer nu zijn invloed laat be
merken en een enkele patient nu en dan sterft.
Wonseradeel, 30 October. De Gemeente
raad stelde heden de begroeting voor den dienst
1887 vast met een ontvang en uitgaaf van f 117,550.
De uitgaven voor het onderwijs zijn op f 26,427,17,
die voor het armwezen op f31,653,56 geraamd.
De hoofdelijke omslag is uitgetrokken tot een
cijfer van f56,995, dat is f2855 lager dan over
1886. Over het belastbaar inkomen zal nu 5,35
pet., moeten worden geheven.
De Raad beschikte afwijzend op de verzoeken
wij zouden er niet ongelukkiger door
Oostergo.
Och laat ons toch wat meer ophouden met het
oordeelen naar den schijn en naar den schijn
alleen
Dat maakt ons vaak zoo jammerlijk onrecht
vaardig.
Dat doet ons zoo vaak het waarachtig goede
miskennen en achteruitzetten.
Dat is zoo vaak oorzaak, dat wij, zonder het
eigenlijk zoo te bedoelen het kwade in de hand
werken.
Daardoor worden allerlei vooroordeelen ge
stijfd, kinderachtigheden levend gehouden, bijge-
loovigheden voortgeplant, onzinnigheden aange-
wakkerd, onbillijkheden bij voortduring gepleegd.
Het is waar, geheel en al aan den invloed
van den schijn ons ontworstelen kunnen wij niet.
Immers wij zijn niet alwetend.
Zooveel van de inwendige roerselen, drijfveren
en bewegingen blijft voor ons eeuwig verborgen.
Maar met wat meer moeite, wat nauwkeurig
acht geven, wat ernstiger nadenken konden
wij er vrij wat meer van weten dan wij doen.
Het zou er de wereld niet slechter om doen
zijn.
En 1
worden.
Te Tirnowa werd de Groote Bulgaarsche
Sobranje geopend.
Door den heer Stambuloff werd, namens het
Regentschap, eene korte boodschap voorgelezen,
die luidde
„Na de aftreding van Vorst Alexander nam
de Regeering het bestuur der zaken in handen.
Zij wijdde hare krachten aan de handhaving van
vrede, rust en veiligheid, aan de bescherming van
het leven, dan eigendom en de eer der inwoners
van Bulgarije. Zij beschouwde het als haar eersten
plicht, de Groote Sobranje bijeen te roepen tot
verkiezing van een Vorst, en ziet met genoegen
de vertegenwoordigers des volks in de voormalige
hoofdstad van het Bulgaarsche Rijk bijeen, daar
zij zich ten volle overtuigd houdt, dat deze een
Vorst zullen weten te kiezen, die de natie zal
leiden op den weg van vooruitgang, grootheid,
roem en geschiedkundig bestaan. Wij verklaren
deze groote vergadering geopend, Leve het onaf
hankelijke, vrije Bulgarije
De vergadering ging daarop over tot de samen
stelling van haar bureau.
Daar het onderzoek der geloofsbrieven twee
dagen in beslag zal nemen, zal de verkiezing van
een Vorst zeer waarschijnlijk de Deensche
Prins Waldemar nog deze week geschieden.
De candidatuur van Prins Waldemar moet
door Rusland worden begunstigd.
Veel waarde mag men voor ’t oogenblik niet
hechten aan de berichten der Engelsche bladen,
die den aanhangers van Zankotf een complot toe
dichten om de Bulgaarsche Regeering omver
te werpen en een dictatorschap onder generaal
Kaulbars in te stellen.
De Hongaarsche Regeering heeft de be-
grooting voor 1887 ingediend. Deze wijst een
tekort van 22 millioen aan, d. i. 8 millioen meer
dan op de begrooting van 1886 voorkwam.
De Nemzet, die in nauwe betrekking staat met
de Hongaarsche Regeering, bespreekt het ver
schijnen van Russische schepen voor Varna en
zegt, dat als dat geene ijdele demonstratie is, men
Ruslands aanmatiging krachtig zal moeten tegen
gaan. Daarbij kan men op Italië’s medewerking
rekenen. „Zonder de waarde van het bond
genootschap met Duitschland te verkleinen, moet
ieder onbevooroordeelde inzien, dat nog eene derde
groote Mogendheid bestaat, welker belangen met
de onze op het Balkan-schiereiland veel meer
overeenkomen, dan die der andere groote Mogend
heid. Het is daarom slechts eene quaestie van
tijd, of er tusschen ons en dien Staat een waarlijk
innig verbond tot gemeenschappelij ke bescherming
van de bedreigde gemeenschappelijke belangen
tot stand komt. Iedere vergrooting van den Rus-
sischen invloed moet vroeger of later die Mogend
heid in onze armen drijven, en die Mogendheid
is geene andere dan Italië. De houding van
Italië gedurende de geheele Balkan-crisis geeft
eene toenadering te kennen tot het Twee-keizers-
verbond. Wanneer Oostenrijk-Hongarije naast
Duitschland ook op Italië kan steunen, dan zou
men gerust de verwikkeling kunnen tegemoet
zien, want zij zou, hetzjj met, hetzij zonder het
zwaard, tot ons voordeel en met de nederlaag
onzer tegenpartij moeten eindigen.”
De Engelsche pers verwacht, dat Rusland bij
de minste aanleiding wanneer de veiligheid
der Russische onderdanen in Bulgarije niet is
gewaarborgd Varna aal bombardeeren even.
als de Engelschen Alexandrië om dezelfde reden
hebben beschoten.
De heer Dedekind, die te Wolfenbuttel was
gearresteerd onder verdenking van deelneming
aan het smeden van misdadige plannen, is weder
op vrije voeten gesteld.
Frankrijk moet besloten hebben, zoo wordt
te Kaïro verzekerd, alle middelen te bezigen om
de ontruiming van Egypte door Engeland te ver
krijgen. Om dit doel te bereiken zou Frankrijk
bereid zijn, met Engeland samen te werken aan
de hervorming van het bestuur.
Volgens de laatste berichten uit het Zuiden
van Frankrijk, hebben de regens er opgehouden en
is het water in de Rhóne langzaam, in de Durance
snel vallende. Ook de Garonne is intusschen uit
hare oevers getreden en ook te Bordeaux heeft
men last gehad van hoog water, zoo zelfs, dat de
tramdienst op sommige punten gestremd werd.
Zondag heeft in het Belgische mijndistrict
Charleroi weder eene groote manifestatie van
arbeiders plaats gevonden. In optocht begaf zich
eerst een 5000 tal mijnwerkers en vrouwen naar
Roux. Zij voerden roode vlaggen met zich, be
nevens schilden met de opschriftenAlgemeen
stemrecht en Amnestie. Onder het spelen der Mar
seillaise werd de tocht voortgezet naar den kant
der glasblazerij van Bougard, tegenover welke
op 27 Maart de bekende bloedige botsing voor
viel. Een groep van 500 vrouwen in rouwgewaad
ging hier aan het hoofd van den stoet, terwijl de
muziek den doodenmarsch speeldealle mannen
ontblootten toen het hoofd en de vaandels werden
naar den grond gekeerd. Hoewel er eene ontzag
lijke menigte op de been was en er groote ont
roering heerschte, werd de orde hier volkomen
bewaard.
De optocht begaf zich vervolgens naar Char
leroi, waar eene buitengewone drukte heerschte,
daar de spoortreinen onophoudelijk een groot
aantal personen aanbrachten, die aan de mani
festatie wilden deelnemen. De geheele burger
wacht was onder de wapenen. De staf, het par
ket en de gemeentelijke overheden bevonden zich
op het stadhuis gelukkig zonder genoodzaakt
te zijn, op te treden.
De optocht is in volkomen orde uiteengegaan.
Het defileeren duurde twee uren. Twintig gede
legeerden werden door burgemeester en schepe
nen ontvangen. Een adres werd voorgelezen, waar
in algemeen stemrecht en amnestie gevraagd
wordt. De burgemeester antwoordde, dat hij de
geuite wenschen aan de Wetgevende Macht zou
overbrengenhij voegde er bij, dat de Regee
ring zich bezig houdt met het herstel der grie
ven, welke door het gehouden onderzoek aan het
licht zijn gebracht.
In het geheel hebben, naar schatting, te Char
leroi 30 a 35,000 menschen aan den optocht deel
genomen.
Omtrent de feestelijke plechtigheid der ont
hulling van het vrijheidsbeeld in de haven van
Nieuw-York wordt nader het volgende gemeld
Er werden twee optochten gehouden. De eene,
te land, werd gevormd door 30,000 man soldaten,
de brandweer, de vertegenwoordigers van ver
schillende Fransche en andere liefdadigheids-ge-
nootschappen en van tal van vereenigingen. De
tweede optocht, te water, bewoog zich in den
namiddag over de Hudson. Honderd-zeven-en
dertig stoombooten voeren, in dubbele rij, bij de
Fortyfifth-street af en gingen langzaam tot het
eiland der Vrijheid waar de oorlogsschepen het
anker uitwierpen en zich in een kring om het
eiland schaarden. President Cleveland woonde
met zijne Ministers en de Fransche afgevaardig
den de parade op Madison-square bij, en gingen
daarna op de schepen naar het Eiland der Vrij
heid, waar alle beschikbare ruimte in beslag
werd genomen door hooggeplaatste personen. De
onthullings-plechtigheid werd met muziek geo
pend. Nadat dr. Storrs een gebed had uitgespro
ken, hield de Lesseps eene toespraak, waarna de
senator Evarts het beeld overdroeg aan deVer-
eenigde Staten. Bij het nederdalen van het kleed,
hetwelk het beeld totnutoe bedekte, werden op
de schepen kanonschoten gelost, de bellen geluid,
de fluiten opengezet, zoodat er een oorverdoovend
geraas ontstond. President Cleveland verklaarde,
toen er stilte gekomen was, het beeld uit naam
der Vereenigde Staten te aanvaarden vervolgens
spraken de Fransche gezant Levaifre en Chaun
cey M. Depew, en daarna werd de plechtigheid
gesloten met het zingen van het „Old Hundreth”.
Des avonds werd het beeld electrisch verlicht.
anneer wij niet liever Hollandsche dan
Fransche woorden gebruikten, zouden
wij hierboven geschreven hebben
„sympathie of antipathie Wij be
hoefden er geen vrees voor te koesteren,
dat iemand ons niet zou begrijpen, daar door
het veelvuldig gebruik die woorden wel in-
heemsch zijn geworden en een zeker burger
recht hebben verkregen.
Maar, zooals wij zeiden, het gebruik van
vreemde woorden vermijden wij zooveel in ons
vermogen is en daarom gaven wij de goed Hol
landsche uitdrukking„aantrekken of afstooten?”
Wij zouden misschien ook wel even goed kun
nen spreken van „voorkeur en tegenzin.”
In elk geval begrijpt ieder lezer volkomen
goed wat wij er mede bedoelen en waarover
wij het heden wenschen te hebben.
Personen en zaken trekken ons aan of stooten
ons af.
Onderscheiden malen is het ons duidelijk
waarom zij dat doen en zouden wij nauwkeurig
de oorzaak er van kunnen opgeven, maar even
veel malen is het ons onverklaard en onver
klaarbaar, waarin de reden van het verschijnsel
gelegen mag zijn.
Een lief gelaat, een vriendelijk oog, een wel
luidende stem, een schoone vorm, een fraaie
kleur, een lekkere geur trekken ons aan.
Een misvormd gelaat, een sombere blik, een
schril geluid, een wanstaltig uiterhjk, een
schreeuwende schakeering, een afzichtelijke stank
stooten ons af.
In al die gevallen weten wij onze voorkeur
of onzen tegenzin te rechtvaardigen.
Maar het gebeurt ook, dat, ondanks de ver-
eeniging van allerlei eigenschappen, die moesten
doen aantrekken, toch afstooting plaats heeft en
omgekeerd, zonder dat wij kunnen aangeven,
waarom het aldus geschiedt.
Zou het aantrekken uit dien hoofde niet vaak
onverdiend zijn en het afstooten niet wel menig-
werf onrechtvaardig moeten worden genoemd
Ja zeker, want onze eigene ervaring leert ons,
dat wij vaak voorkeur hebben geschonken aan
personen en zaken, die dien voorkeur niet waar-
d g waren, en dat wij dikwijls tegenzin hebben
gekoesterd jegens menschen en dingen die recht
hadden op juist het tegenovergestelde.
Wie heeft in zijn leven niet verdrietige er
varingen in dit opzicht opgedaan
Wij hebben gegriefd en ontdekten later, dat
wij ons door eenen door niets gebillijkten tegen
zin op een dwaalspoor hadden laten leiden.
Wij hebben onvriendelijk bejegend, steun en
hulpe geweigerd, ons bar en norsch afgewend
en hadden later bitter berouw, dat wij niet beter
uit onze oogen hadden gezien.
Wij hebben ons hart gegeven, onze liefde be
toond, onze medewerking verleend, ons talent,
ons geld, onzen tijd gewijd aan wat ons aan
trok, en later hadden wij wel kunnen schreien
van verdriet bij de ontdekking, dat wij ons zelf
bedrogen hadden en voorkeur hadden gegeven
aan hetgeen daarop niet de minste aanspraak
mocht maken.
Ja, dat heeft menigeen geld en goed, zorg en
tranen gekost.
Evenwel, er kan gepleit worden op „verzach
tende omstandigheden”. Er kunnen veront
schuldigingen worden bijgebracht.
Het is toch immers mogelijk, dat een mensch,
ook met den besten wil en de uitstekendste be
doeling, misleid wordt door den schijn.
Ook is niet ieders gemoed eveneens bewerk
tuigd en besnaard. De een is meer vatbaar
voor dezen indruk, de ander voor genen. Het
gemoed van alle menschen gaat niet uit naar
dezelfde dingen en niet ieder verlangt en eischt
van zijne omgeving hetzelfde. De eene mensch
is veel lichter tevreden te stellen, is rasser vol
daan dan de andere.
Indien men dit alles en er zou nog wel
meer te noemen zijn in aanmerking neemt,
dan verwondert het ons niet alleen niet, dat er
zooveel onverdiende afkeur en onrechtvaardige
tegenzin wordt aangetroffen, maar dan vinden
wij het zelfs vrij vergefelijk, dat het aantrekken
en afstooten soms op zoo valsche grondslagen
berust.
Zoo ergens dan dient hier toch ook zeker
wel het bekende woord herinnerd te worden,
hetwelk zegt, dat wij allen in velen struikelen.
Of zouden er waarlijk velen van deze zonde
zich vrij gevoelen
Wij gelooven het niet.
Erger is het echter, wanneer de voorkeur of
de tegenzin enkel en alleen berust op een gril,
op een luim.
„Ik weet niet waarom, maar ik kan hem niet
uitstaan.” Is er akeliger uitdrukking denkbaar
„Die mode moge zoo krankzinnig zijn als zij
Wil, aan haar luim geef ik de voorkeur.” Is het
niet een groote dwaasheid op zoo’n grond zich
door iets te laten aantrekken?
Er zijn menschen, die door hunnen medemensch
afgestooten worden, omdat die medemensch b.v.
maar één oog heeft, of een naar hunne meening
gekken hoed draagt, of iets eigenaardigs heeft
van
a. de commissie voor werkverschaffing te Mak-
kum, om eene subsidie van f300, ten einde door
vlasbewerking in den aanstaanden winter werk
te kunnen verschaffen
b. het bestuur der Zuiderzee-Vereeniging, om
eene bijdrage uit de gemeentefondsen. (Een voor
stel om het lidmaatschap der vereeniging te aan
vaarden, werd met 9 tegen 6 stemmen verworpen)
c. zeven hoofden van gemeentescholen, om
verhooging van bezoldiging.
Verder is besloten
1. Niet aan te nemen het aanbod van de
kerkvoogdij te .Arum tot het betalen van een
jaarlijksch subsidie van f250 voor een aan de
openbare school aan te stellen vierden onderwij-
met acte van hoofdonderwijzer en toelating voor
de Fransche taal.
2. Een schrijven van de vergadering van arm
besturen, waarbij ongenoegen over het doen van
benoemingen buiten de aanbeveling wordt uit
gesproken, voor notificatie aan te nemen, om
daarop bij voorkomende gelegenheid te letten.
3. Vast te stellen het plan voor eene geld-
leening groot f2500.
4. Eene commissie te benoemen, om te on
derzoeken of door vermindering van het getal
armbesturen tot bezuiniging in de uitgaven voor
het armwezen is te geraken. Deze commissie
is samengesteld uit de heeren Pars, Brandsma
en Scheepsma.
Maandagnamiddag heeft er tusschen Terborg
en Doetinchem een ontsporing van den stoomtram
plaats gehad, doordien een tot nog toe onbekend
persoon zich voor de machine had geworpen
de ongelukkige was terstond een lijk. Na een
vertraging van ruim één uur, is de geregelde
dienst hervat. De aansluitingen te Dieren met
de treinen van Zutphen 7,55 en van Arnhem
te 8,11 werden daardoor gemist.
Uit vrees voor een losloopenden stier ge
raakten Zaterdagavond aan den Binnenweg te
Rotterdam twee juffrouwen tot den hals toe in
het water. Zij werden met veel moeite gered.
Door den gemeenteraad van Schipluiden is
eene verordening vastgesteld, die alleszins navol
ging verdient: In hoofdzaak met de bedoeling
om het bedekte bedelen tegen te gaan, wordt
daar onder bedreiging van straf, verboden, zonder
voorafgaande schriftelijke vergunning van het
dagelijksch bestuur, langs de huizen of aan den
openbaren weg waren, van welken aard ook, te
venten of te koop aan te bieden tenzij dit ge
schiede in de uitoefening van eenigen handel of
beroep, waartoe de venter of verkooper blijkens
behoorlijk patent bevoegd is.
Naar het U. D. verneemt, heeft de Handels-
societeit te Utrecht besloten, zich bij adres te
wenden tot den Minister van Justitie, om diens
tusschenkomst te verzoeken, ten einde te bevor
deren dat bij faillissementen als regel worde
aangenomen, dat zoowel bij groote als bij kleine
faillissementen naast den curator-rechtsgeleerde
een curator-vakman uit de schuldeischers worde
aangewezen.
Te Amsterdam werd eene vergadering ge
houden van belangstellenden bij de oprichting
van een paardenstamboek, waarin de statuten
werden vastgesteld eener vereeniging, die zich
ten doel stelt het aanleggen, bij houden en in
druk uitgeven van een stamboek, ter verbetering
van het paardenras in Nederland.
Naar aanleiding van de door nood gedwon
gen traktementsverhooging met f 100 voor een
onderwijzeres te Rozenburg, zegt de II. Ct.
„Het verlagen der onderwijzers-traktementen is
een der ergerlijkste liefhebberijen van vele ge
meenteraden tegenwoordig. Alsof het goed onder
wijs toch een der grootste belangen, zoo niet
het grootste voor weinig geld verkregen kan
worden Bovendien zijn de onderwijzers-trakte-
menten over het geheel reeds zeer laag.”
Wij vereenigen ons ten volle met deze opmer
king, zegt de Del(tsche Opmerker. Het ver
minderen der traktementen is niet slechts een
miskenning der verdiensten onzer onderwijzers
en in de gevolgen een verlaging van het peil
van het onderwijs, maar ook de creatie van een
geestelijk proletariaat, welks ontevredenheid voor
de maatschappij heelwat gevaarlijker is dan die
van onontwikkelden. Dit mogen onze clericale
zuinigheidspredikers a tort et a travers weleens
ernstig overwegen
A. J. Belderok heeft zich, in de onderstelling
dat aan Jeanne Lorette in de gevangenis ver
schillende voorrechten worden verleend, gewend
tot den Minister van Justitie, met het verzoek,
dat deze zoodanige maatregelen wilde nemen, dat
1 1 j j 1 j" 1 2
gevangenis "welwillendheid worde betoond.
Hij vraagt de lectuur van Recht voor Allen
De Vrije Pers, het aanleeren van Fransch
en het uitoefenen van zijn vak
man.
Ooststellingwerf, 31 Oct. Vrijdagavond
tegen donker liep het 10 jarig dochtertje van den
heer K. te Fochteloo een eindje met een haar
onbekend persoon, die zich weinig spraakzaam
betoonde.
Toen zij het huis harer ouders genaderd wa
ren en het meisje een klein laantje insloeg, voeg
de de onbekende haar toe: „Gelukkig, dat ge
zoo dicht bij huis zijt, want anders had ik u
bepaald den hals afgesneden.» Uit de beschrn-
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. vanl7regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
in houding, gang en gebaar. Zij weten van
dien medemensch niets, hebben hem misschien
nooit gesproken of ontmoet, maar toch, neen,
lijden mogen zij hem niet.
Er zijn menschen, die zich tot hunnen mede
mensch gevoelen aangetrokken, omdat hij b.v,
altijd naar de laatste mode gekleed is, of omdat
hij zooveel gelijkt op iemand, dien zij best heb
ben gekend, of om een andere dwaze reden.
Alweder, zij weten van dien medemensch letter
lijk niets meer, kennen niets van zijn hart en
gemoed, van zijn inborst en karakter, maar
toch ze zijn dol op hem, zij dweepen met
hem.
Ja, er zijn nog heel wat dwaasheden in de
wereld
Jeanne Lorette in de gevangenis
Justitie, met het verzoek,
ook hem bij zijn aanstaand verblijf in de zelfde
Hij vraagt de lectuur van Recht voor Allen en
De Vrije Pers, het aanleeren van Fransch en
Duitschhet kweeken van vogels en bloemen
dat van timmer-
Bolswardsclie Courant
f)
te
I
I