NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Kardinaal Manning
8OESWARD filï WWSSBAÖSsi
r
Vijf en Twintigste Jaargang.
No. 48.
1886.
VOOR
DONDERDAG 25 NOVEMBER.
BUITENLAND.
UIT DE PERS.
BINNENLAN D.
DONDERDAG 25 NOVEMBER.
ENGELSCHE NATIE.
I
ra
T
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
^dooocdoc:x:k:x:^^
•I
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. vanl7regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Een gedeelte van het dak van het nieuwe
Badhuis te Scheveningen is reeds in geraamte.
Bereids is daarop de nationale vlag geplaatst.
J.l. Dinsdag had H. B. te Heiligerlee, een
jongeling van 16 jaren, terwyl hij met een pi
stool een kat wilde doodschieten, omdat deze
hem zes duiven had opgepeuzeld, de roekeloos
heid niet eerst de kat uit de vensterbank der
woning van den schoenmaker Telkamp, waar
zij zat, te verjagen, maar er maar op los te bran
den, zonder de mogelijke gevolgen te berekenen.
Gelukkig ging alles goed, behalve, dat hij geheel
en al zijn doel miste. In plaats van de kat te
dooden, verbrijzelde hij een paar vensterruiten,
zonder in de kamer onheil aan te richten. Tel
kamp vergenoegde zich met schadeloosstelling
voor de verbrijzelde ruiten.
De Standaard maakt de volgende juiste
opmerking:
„De Memorie van Toelichting, die door Heems-
kerk’s Kabinet bij het socialisten wetje werd ge
voegd, is voor de socialisten leerzaam.
Immers punt voor punt wijst de Regeering nu
zelve aan de socialisten aan. wat onder vigueur
van de wet van 1855 nog niet strafbaar is.
Al wat men nu pas verbieden en ontzeggen gaat,
is op dit oogenblik van straf vrij, of wel de voor
gestelde wetsbepaling veroordeelt zichzelf als over
tollig.
En dit ligt nu niet aan Heemskerk, maar aan
de natuur van elke uitzonderingswet.
Een uitzonderingswet moet, zal ze niet schaden,
aan twee vereischten kunnen voldoen1, ze moet
in allerijl overwogen en afgehandeld, en 2. ze
moet zeker zijn van aangenomen te worden.
Ook dit laatste.
Want immers, gaat H.’s opzet niet door, dan
keert niet de oude toestand weder, maar heeft
hij elk volgend Gouvernement op zeer bedenke
lijke wijze tegenover de socialisten verzwakt en
ontwapend.”
Een treffend staaltje van getrouwheid der
dieren kan men op enkele uren van den dag
Wrevelig over het talmen en uitstellen
der Regeering van de zaken, die dringend af
doening vorderen, zegt het Vaderland
„Het land verlangt naar daden. De onzekere
politieke toestand oefent een loodzwaren druk
uit. Men tast in den blinde ronde en ziet geen
doel of uitweg in den politieken kampstrijd. Aan
dit deerniswaardig schouwspel moet een eind
komen. Naar het eigen woord van den premier
moet uit de parlementaire meerderheid een par
lementair Kabinet te voorschijn komen. Aan
haar de keuze van het middel om tot dat doel
te geraken, zonder aarzelen, zonder weifelen,
zonder de mogelijkheid open te laten, dat der
politieke handigheid van den heer Heemskerk
een nieuwe triomf wordt bereid. Laat zij zich
langer door schijnconcessies van de zijde der
Regeering overhalen onder haar leiding voort
te sukkelen een gevoel van diepe teleurstelling
en van ingehouden verontwaardiging zou zich
meester maken van al wat vrijzinnig denkt in
den lande.
„Bedriegen niet alle voorteekenen, dan heeft
zij trouwens in haar algemeene beschouwingen
der Regeering te kennen gegeven, dat het begin
van het einde gekomen is.”
vind ik ’t nog al kras, dat onze klagende natie,
ons over malaise in handel, nijverheid en land-
bouw-zuchtend volk zich de weelde nog kan ver-
oorlooven om in 10 maanden 19 millioen onge
veer, alleen aan belasting te betalen, voor iets
wat toch zeker niet behoort, tot de noodigste
levensbehoeften. Toch acht ik eene aanhaling
uit „de Zoom”, wel overweging waardig:
„Eene berekening, eenvoudig, maar daardoor
welsprekend.
Een arbeider, die twee borrels daags drinkt,
is matig, hij heeft daarop regt, zeide eens een
staatsman.
Twee borrels, d. i. 12 centen.
Twaalf centen daags, d. i. f 43,80 in het jaar.
Een eenvoudig handwerksman, die dat gedu
rende zijn huwelijk opspaart, heeft na 15 jaren,
dus als zijn oudste jongen in staat wordt geacht
om vader ter zijde te staan in den arbeid, een
kapitaal van f 800,overgelegd”.
M. E. van der MEULEN.
In Oktober is de 80-jarige Kardinaal Manning,
die 35 jaren lang priester in Londen is geweest,
opgetreden, als een der voornaamste sprekers op
de jaarvergadering van het „Heilige Kruis”, de
kerkelijke geheel-onthoudersvereeniging der
Roomsch-Katholieken in Engeland. In den aan
vang zyner rede deelde hij mede dat de veree-
niging in Engeland, Schotland en Wales meer dan
honderd takken heeftin Ierland meer dan vijf
tig, en afdeelingen in Gibraltar, Canada, de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika, Australië
en zelfs ook in Hongarije.
Het is voorzeker een hoogst belangrijk ver
schijnsel dat zulk een hoogbejaard en hoogge
plaatst strijder optreedt, te midden van zulke
keurtroepen uit heel de wereld, die al moge men
geheel-onthouding niet noodig keuren, toch den
moed hebben zich onder die vaan te scharen.
En ’t is te begrijpen, dat men er toe komt, om
in het Vereenigd Koningrijk, zelfs tot geheel
onthouding te besluiten, als men leest wat de
zelfde kardinaal eenige dagen vroeger schreef in
de „Fortnightly Review”, onder den titel van
„Eene nationale Ondeugd” en wat o. a. is op
genomen in de „Nieuwe Haarlemsche Courant”,
een blad gewijd aan Katholieke belangen.
„Onze natie, schrijft hij, heeft in haar midden
moordenaars, bandieten, bedriegers, politieke mui
ters, atheïsten, doch men kan niet zeggen, dat
eene der misdaden, waaraan deze lieden zich
schuldig maken, bijzonder eigen zijn aan ons volk.
Maar als men let op het misbruik van sterken
drank en een bevestigend antwoord geven moet
op de volgende 13 vragen, die ik ga stellen, dan
zal men met mij, de Dronkenschap een natio
nale ondeugd noemen
1. Is zij niet eene ondeugd, die in Engeland,
Schotland en Ierland jaarlijks minstens 60,000,
of gelijk anderen beweren en gelooven 120,000
menschen ten grave sleept
2. Eene ondeugd, die de kiem legt van een
aantal ziekten met noodlottigen afloop en de ligte
kwalen verergert en op den duur doodelijk maakt
3. Die de oorzaak is der krankzinnigheid van
minstens V3 dergenen, welke in de gestichten
worden verpleegd
4. Die direct of indirect de schuld is van 75
pet van alle bedreven misdaden
5. Die den mensch demoraliseert (ontzedelijkt),
verlaagt en ellendig maakt, ook al valt hij niet
in de handen der Justitie
6. Die te midden van onzen onmetelijken
en toenemenden rijkdom geen eerlijke en eer
volle armoede, maar het pauperisme, dat eene
schande voor een beschaafd volk is, laat voort
bestaan
7. Die menschen van eiken stand en van elke
betrekking, van de hoogste tot de laagste kringen,
lieden van beschaving en ontwikkeling, perso
nen, die hooge bedieningen waarnemen, officie
ren en manschappen van het leger en de zee-
magt, spoorwegbeambten en ambachtslieden ruï
neert, die wat het ergste van alles is, vrouwen
uit de hoogste standen en de volksklasse be
derft en ongelukkig maakt
8. Eene ondeugd, welke meer dan elk ander
kwaad het huiselijk geluk in alle standen der
maatschappij verwoest?
9. Die het welvarend bestaan van onze pach
ters en fabrieksarbeiders heeft gesloopt en nog
sloopt
10. Die reeds de productieve kracht onzer
nijverheid, vergeleken met de industrie van an
dere, vooral van deVereenigde Staten heeft ver
lamd?
11. Die zooals wij uit officiëele bronnen we
ten, onze matrozen op de koopvaardijschepen
minder vertrouwbaar maakt
12. Die niet alleen een massa onheilen bewerkt
in het moederland, maar ook onze schoonste kolo
niën gaat bederven
13. Die eindelijk de oorspronkelijke volksras-
sen in onze overzeesche gewesten uitgeroeid heeft
en nog uitroeit, zoodat van het Britsche rijk
niet langer de kracht der beschaving en des
Christendoms, maar een bedorven adem, verval
en dood uitgaan
Het is geene rethorica (redeneerkunde), geene
overdrijving, geene opgewondenheid, wanneer
iemand beweert, dat deze ondeugd met hoofd
en schouders uitsteekt boven de andere rampen,
die ons volk zich op den hals haalt”.
Aldus de kardinaal.
Me dunkt menigeen die het bovenstaande ge
lezen heeft, zegt in zichzelfGoddankdat onze
natie niet is als die Engelsche. Wij hebben in
de 10 maanden van ’86 maar f 19,078,138,98
uitbetaald, tegen f 19,381,925,415 in ’85slechts
317,968 Hl. in ’86 tegen 323,032 in ’85 gedron
ken, dus wij gaan vooruit en gebruikten 5064
Hl. minder. Het vergunningsrecht dat in 1882
verleend werd aan 33,201 inrichtingen, is in 1885
gedaald tot 27,975. De schandalen van openbare
dronkenschap zijn sedert de invoering der drank
wet merkelijk verminderd.
Werkelijk, dat is vooruitgang. Ook wil ik er
den cognac aftrekken die tegenwoordig als zoo’n
heilzaam geneesmiddel wordt aanbevolen en aan
gewend.
Toch weet ik niet of wij wel zoo terecht danken,
dat nwij niet zijn als die andere zondaren”. Toch
gewaarworden, wanneer men de Bagijnestraat
te ’s-Hage doorloopt en dan ziet, hoe in het open
staand tuimelraam van het thans onbewoonde
huis van H. die nog steeds in hechtenis is, door
de poes is plaats genomen, terwijl de daar thuis
behoorende hond dan jankend op de stoep zit,
alsof die wilde zeggenwaarom mag jij er in
en ik niet Ct.)
De kerktoren te Peize loopt zeer groot
gevaar, zijn evenwicht te verliezen. Na afloop
van de godsdienstoefening van Zondag jl. althans
maande de predikant de gemeente aan, zich niet
al te dicht in de nabijheid van den kolossus te
wagen. De toren werd eerst in ’t begin dezer
eeuw gebouwd.
Geheel onverwacht ontlastte zich Donderdag
boven Eindhoven een hevig onweder. Op een
schitterenden bliksemstraal volgde terstond een
vreeselijke donderslag de bliksem sloeg op den
afleider der parochiekerk aldaar, waardoor de
toren eenige oogenblikken in een lichtblauwen
nevel gehuld werd. Een hevige stortregen en
hagelslag, waarbij zeer groote hagelkorrels, die
zich op sommige plaatsen tot een voet hoogte
ophoopten, vergezelde het onweder. Dienzelfden
avond sloeg de bliksem op den toren te Acht,
waardoor het kruis verbrijzeld werd en het leien
dak schade leed.
Te Mierlo, in Limburg, heeft eene onge
huwde moeder haar pasgeboren kind, na het
doopsel te hebben toegediend, in een linnen lap
gewonden, dezen met petroleum begoten en daar
op het kind in den bakkersoven gelegd, of, ge
lijk zij beweert, doen leggen door haar meester.
Deze ontkent alle medeplichtigheid. Een feit
is het echter, dat dien dag de oven bijzonder
fel is gestookt, zoodat vele brooden verbrand
waren. Deze verbrande brooden zijn als over-
tuigingsstukken in beslag genomen.
Uit Groningen wordt aan de A. P. gemeld:
In de veenkolonie Compascum heeft eene
bloedige vechtpartij tusschen een 20tal jongelie
den, waaronder ook vrouwen, plaats gehad.
Met schoppen en vorken ging het als wilden op
elkaar los. Toen de strijd was afgeloopen,
keerden de meesten met een bebloed hoofd naar
huis, waar het eerste verband gelegd werd.
Politie is hier onbekend.
De toestand der bij het spoorwegongeluk te
Breda op jl. Woensdag verwonde personen is
vrij bevredigend. Volgens verklaring der ge-
neesheeren bestaat er geen levensgevaar meer.
Het stoffelijk overschot van den heer J. Gijs-
bregts, van Terheyden, is Zaterdag aldaar onder
veel deelneming ter aarde besteld.
In de Drentsche dorpen, waar geene werk
zaamheden van gemeentewege of anderszins plaats
hebben, verdient de arbeider per dag, benevens
den kost, thans dertig cents, volgens vastgesteld
tarief, doch de „winterdaghuurtjes” zijn zoo zeld
zaam, dat menigeen er in de wintermaanden niet
eens gemiddeld elke week één bekomt. Geen
wonder is het dus, dat elke gelegenheid om aan
eenige verdiensten, hoe gering dan ook, te komen,
wordt aangegrepen. Zoo wordt het doen van
nachtwachtdiensten, vroeger door de boeren zel-
ven bij beurtdienst waargenomen, thans aan een
of twee arbeiders bij afslag aan besteed, hetwelk
zóó goedkoop plaats heeft, dat elke nachtdienst
soms niet boven de 15 a 18 cents verdienste
levert, waarbij de aannemer tevens zich zelf vuur
en licht moet verschaffen. Bij nog kleinere ver
diensten aan geld wordt door ieder der boeren
uit het dorp een kruiwagen vol brandstof ver
schaft.
De gemeente-policie te Breda heeft eene
jeugdige dievenbende in handen gekregen. Deze
maakte er gedurende de kermisdagen haar werk
van om messen pijpen enz. uit de kramen weg
te nemen, welke voorwerpen door verschillende
leden der bende, waarvan zekere H. en R. de
hoofdpersonen waren, voor een bagatel verkocht
werden. Zoo werden messen van meer dan f 1
waarde en sigarenpijpen van f 10 voor 10 cent
van de hand gedaan.
Bij eene op het landgoed Beverweerd, bij
Werkhoven, op het jachtveld van de heeren van
Heeckeren, gehouden drijfjacht werden gescho
ten 202 hazen, 75 fazanten 9 konijnen, 2 patrij
zen en 1 snip.
Onder de gemeente Swalmen werd Vrij
dag een wild varken geschoten. Het had een
gewicht van ruim 75 kilogr.
Het kapitaal noodig voor den paardenspoor
weg door de gemeente Utrecht, is, naar men
meldt, verkregen.
Het aantal sollicitanten voor de betrekking
van directeur der tram Breskens-Maldeghem is
thans geklommen tot 316.
In de lage en moerassige gedeelten der hei
develden in oostelijk Drente zijn zooveel kor
hoenders aanwezig als in vele jaren het geval
niet was. Zij zijn echter zoo schuw, dat bijna
geen jager ze onder schot kan krijgen, weshalve
er slechts zeer enkele geschoten worden.
Aan het strand van Tessel en op de Vlie-
hors is een groot aantal visschersboeitjes of
breiltjes aangespoeld, waarvan eenigen gemerkt
waren 116 VI. D. Daar ook nieuwe hoepels en
eenig wrakhout is gevonden, bestaat het ver
moeden, dat een visschersvaartuig is verongelukt.
Te Krommenie is een oude bakkersknecht
door een rjjtuig overreden. Men vreest voor het
leven van den man. De ongelukkige had geen
werk en verkeerde in zeer behoeftigeu toestand-.
De Fransche Ministers hielden Zaterdag eene
bijeenkomst, waarin de heer Freycinet mede
deelde, dat de Russische gevolmachtigde, gene
raal Kaulbars, vóór zijn vertrek uit Bulgarije
de bescherming der Russische ingezetenen had
opgedragen aan den Franschen diplomatieken
agent en de Fransche consuls. De Minister
president voegde er bij, dat deze daad geen po
litieke strekking had.
Dit zal voldoende zijn, om de Regeering te
Berlijn te bevredigen. Er is toch vroeger gezegd,
dat het Duitsche generaal-consulaat te Sofia met
de behartiging der Russische belangen zou worden
belast, en de plotselinge veranderingen in dat
besluit moest natuurlijk bevreemding wekken.
In België beginnen de woelingen onder de
arbeidende bevolking weder zorg te baren. Te
Gent hebben 600 spinners het werk gestaakten
zijn demonstratiën aan de orde van den dag.
Deze loopen niet altijd even vreedzaam af. Vrij
dagavond hadden op verschillende punten der
stad ernstige gevechten plaats tusschen de werk
stakers en de politie, waarbij een brigadier der
gendarmerie, 14 politie-agenten en een commis
saris van politie werden gewond.
Volgens het Journal de Bruxelles zou het
hoofdbestuur der werkliedenvereenigingen tot
eene algemeene werkstaking besloten hebben,
waartoe uit den vreemde, eene belangrijke som
gelds ter beschikking gesteld heet te zijn. De
gestrengheid der Regeering tegenover de tot 15
jaren tuchthuis veroordeelden Falleuren Schmidt,
en het met den naderende winter toenemende
gebrek onder de geringere klassen zouden stellig
weinig goeds voorspellen voor het vredelievende
karakter dier werkstaking.
Het Weener Kabinet moet hebben v oorge-
steld en deze beschikking verdie.it alleszins
overweging om in Bulgarije de verkiezing van
een Vorst nog uit te stellen totdat de Mogend
heden de toekomst van het vereenigde Bulgarije
zullen hebben verzekerd door het erkennen der
unie, wat zij totnogtoe niet deden. Rusland zou
dan tevens gelegenheid hebben, om het plotselinge
vertrek van Kaulbars te laten volgen door een
terugtocht met eere.
Uit Weenen wordt aan de Temps geschreven
„Men bespreekt hier druk het af breken der
diplomatieke betrekkingen van Rusland met Bul
garije. Men meent, dat het Kabinet van Peters
burg van terrein wil ve-.wisselen, en van de
Mogendheden, die het traktaat van Berlijn
onderteekenden, wil trachten te verwerven, wat
het niet rechtstreeks van de Bulgaarsche Regee
ring verkrijgen kon
De Weener berichtgever van de Times
ziet volstrekt niet in, waarom Engeland een zoo
ongeschikten candidaat als de Prins v. Mingrelië
is, goedkeuren zou. Deze Prins toch, van zijne
vrouw gescheiden, financieel geruïneerd en zonder
ooit iets gedaan te hebben, dat hem aanbeveelt,
noemt de correspondent een persoon, die Enge
land zelf zich schamen zou, ergens in zijn Rijk
een bewind in handen te geven.
De Zondag te Londen op Trafalgar Square
gehouden demonstratie van werkeloozen is rustig
afgeloopen. Men schat het aantal aanwezigen
op 50,0 .0 personen, de nieuwsgierigen daaronder
begrepen. Verschillende deputation werden inge
haald met muziek, welke de Marseillaise speelde,
en haar werd op dezelfde wijze uitgeleide ge
daan. Drie sprekers voerden het woord, waarna
de gewone socialistische resolutiën werden aan
genomen.
De Italiaan Mazzanlini, de beroemdste
stierenvechter van Madrid, heeft het voorstel van
een impressario, om drie maanden lang op Cuba
voorstellingen te komen geven, aangenomen.
Het honorarium is op 155,000 fres. bepaald,
waarvan reeds 80.000 fres. vooruit betaald zijn
de rest is bij een bank gedeponeerd. De in
woners van Madrid zijn intusschen over het be
sluit van hunnen gevierden lieveling zeer ont
sticht en doen al het mogelijke, om hem er van
terug te brengen. De „vakbladen” wijden aan
hem ellenlange artikelen, sommige geven ook zijn
portret, langs de straten vent men medaillons
met het beeld van den volksheld. Mazzanlini
was nog weinige jaren geleden spoorwegbeambte
op een maandelijksch inkomen van 120 lire.
Een magnetiseur ging onlangs met een on-
geloovige de weddenschap aan, dat hij al zijn
kunststukken zou herhalen in een leeuwenkooi
van een menagerie, die zich op dat oogenblik te
Dijon bevond. Ten aanschouwen van meer dan
duizend menschen, heeft hij zijn sujet in den
magnetischen slaap gebracht en op twee tabou-
retten geplaatst. De leeuwen liet hij daarop over
deze menschelijke hindernis springen, tot groot
vermaak van het publiek. De weddenschap was
aangegaan om duizend francs.
In eene woning in de Rue de la Cerisa te
Parijs is eene vrouw van omstreeks 20 jaren,
die eene kamer gehuurd had, vermoord en geheel
naakt gevonden. Het lijk verkeerde reeds in
volslagen staat van ontbinding. Van de misdaad
wordt een persoon verdacht, die den 22sten Oc
tober in dezelfde woning was gekomen om, ge
lijk hij zeide, voor slechts eenige dagen een kleine
kamer te huren. Hij heeft toen verschillende
vertrekken bezichtigd en 15 fr. bij voorbaat als
huur betaald, maar sedert dien tijd zich niet
weer laten zien. Deze persoon kan 35 a 40
jaar zijn geweest.
Onder de boerendochters der rijkste dorpen
in Duitschland schijnt een epidemie voor zelf
moord te heerschen. Pas kort geleden had de
dochter van een rijken boer getracht zich door
zelfmoord van het leven te berooven, omdat hare
ouders zich verzetten tegen haar huwelijk met
een tram-conducteur, of de achttienjarige dochter
van een anderen rijken boer heeft getracht zich
met het jachtgeweer haars vaders te dooden. Zij
was verliefd op een soldaat, doch hare ouders
hadden hunne dochter voor een rijken boerenzoon
bestemd. Het meisje heeft zich slechts licht ge
wond, doch haar daad heeft den vader tot na
denken gestemd en zij zal nu spoedig den jeugdi
gen krijgsman mogen trouwen.
Bolswardsche Courant
f
EN DE
