NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWABD EIS WWSERAÖEEE.
1887.
Zes en Twintigste Jaargang.
No. 11.
VOOR
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DONDERDAG 17 MAART.
niemand geëve-
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
Een werkzame correspon
dent.
Elke redactie ontvangt wel eens eene klacht
van een correspondent, dat zijn bericht niet ge
plaatst werd. Het is ook ontmoedigend eene
mededeeling, welke men zelf voor belangrijk
hield, niet opgenomen te zien en het is ver
klaarbaar, dat bij herhaalde teleurstelling de
correspondent de pen er bij neerlegt.
Niet alzoo een der berichtgevers van de Sint
Petersburger courant. Sedert 1867 zendt hij ge
regeld den eersten van eiken maand een over
zicht van de gebeurtenissen, welke in de
atgeloopen maand in zijne gemeente plaats hadden
en even geregeld legt de redactie die, als te
onbeduidend, ter zijde. Bij herhaling is hem
verzocht zijn tijd en zijne postzegels te sparen
de eene hoofdredacteur na den anderen is opge
tredenmaar de correspondent blijft zijne berich
ten zenden, nog altijd aan het adres der woning
van den hoofdredacteur, die in 1867 leefde en
nu reeds lang dood en begraven is. De redactie
weet geen middel om dezen hardnekkigen cor
respondent kwijt te rijken. De dood alleen kan
haar van hem verlossen.
Iets uit „de Standaard”.
Onder het opschrift: „Een land dat open
ligt” lezen wij in de Standaard
Waar zelfs nieuwgeboren staten als Rumenië
en vasalstaten als Bulgarije en Servië zich ter
dege wapenen, en een leger, dat vechten kan,
op hun grenslinie concentreeren, blijft het in het
eens roemruchtige Holland bij het oude doen.
In Nederland zitten we op een plek gronds,
die voor het politieke evenwicht van hooge
beteekenis is, en in Azië en elders bezitten we
Koloniën, waar meer dan één mogendheid naar
watertandt.
En toch, nóch in die Kolonie, noch in onzen
Europeeschen Rechthoek zijn wij gereed ter
onzer verdediging.
In de Oost gaat het nu zelfs zoo slim staan,
dat tal van deskundigen in een opzettelijk op
gemaakte acte den toestand voor onhoudbaar
verklarenen in Europa is het beschikbare
legerke zoo tot belachens toe klein voor de
uiterst moeilijke en uitgebreide taak, die het
zou te volvoeren hebben, dat men ons, komt het
er aan toe, als een weerbaarheidscorps op zij zal
zetten, en niet eens als een wezenlijk veldleger
zal bevechten.
En nu maakt men zich in de Kamer druk
met een Grondwetsherziening, die naar alle
waarschijnlijkheid er toch niet doorkomt.
En inmiddels loopt het van Maart naar Mei
toe. En mocht dan in Juni een Europeesche
oorlog uitbreken, dan zal meer dan Holland in
last wezen.
En toch zwijgt de Minister, en zwijgt de Kamer,
ou neemt alles het air aan, alsof geen land zoo
l»e kerkelijke toestand in
Aaiten.
Te Aalten heeft ook Zondag in de Groote
Kerk geen godsdienstoefening plaats gehad. Als
gewoonlijk werd door klokgelui de gemeente
kerkwaarts geroepen, doch zoowel ds. Soede, die
den morgendienst zou vervullen, als ds. Heezen
van Winterswijk, die de middagbeurt zou waar
nemen, vonden de deuren der kerk gesloten en
moesten onverrichter zake terugkeeren. De Com
missaris des Konings, de procureur-generaal, de
officier van justitie van Zutphen en de burge
meester waren aanwezig en wandelden tegen het
kerkuur om het gebouw, dat bovendien door de
politie en militairen aan alle toegangen was af
gezet. Een detachement van 60 man infanterie
en 16 man cavalerie waren Zaterdag reeds aan
gekomen, om bij mogelijke ongeregeldheden te
kunnen optreden. Het huis van den afgezetten
predikant Gangel, die heden geen poging deed
om den kansel te beklimmen, wordt door mili
tairen bewaakt. Hoe lang het optreden der
autoriteiten, van militaire hulp en eene versterkte
politiemacht vóór een gesloten kerkgebouw, nog
duren zal, moet de tijd leeren. Zeker is het,
dat de gemoederen hoe langer hoe meer aan ’t
gisten raken en de ontevredenheid hand over
hand toeneemt, zoodat een kalme afloop der
quaestie zeer te betwijfelen valt. Volgens be
weren zou gedurende de procedure en hoe
lang kan deze duren geen godsdienstoefening
in de kerk meer gehouden worden.
$XXXXXXXXXXXXXXXXXX$
Geen algemeen stemrecht.
Een zeer welsprekend pleidooi tegen de uit
breiding van het getal kiezers heeft j hr. Rochus-
sen in druk uitgegeven bij de firma W. P. van
Stockum en Zoon.
De heer Rochussen toont al de gevaren aan
die er voor een Staat geboren worden, wanneer
de macht feitelijk overgebracht is bij de menigte.
Hij vreest, dat dan minder geschikte, ja onge
schikte personen zullen worden gekozen tot volks
vertegenwoordigers, omdat wie het meest en
binnen den kortsten termijn belooft, de meeste
kans hebben om afgevaardigd te Worden. Hij
wijst op de tegenwoordige Kamer en prijst haar
gehalte. Bij uitbreiding van het aantal kiezers
zal langzamerhand dat gehalte minder worden.
De schrijver vreest, dat eene algemeene in
komstenbelasting zal worden ingevoerd, waar
van hij de noodlottige gevolgen betoogt, en dat
voor leger en vloot niet genoeg zal worden be
schikbaar gesteld. Ook andere nadeelen worden
door hem breed uitgemeten en gestaafd door
hetgeen in landen gebeurt, waar het algemeen
stemrecht bestaat. Het vlugschrift is met over
tuiging geschreven, maar of het de overtuiging
van anderen aan het wankelen zal brengen is te
betwijfelen, omdat de heer Rochussen zich op
te eenzijdig standpunt plaatst.
waardoor hij zoo ernstig aan hoofd en ribben
werd gewond dat men voor zijn leven vreest.
Uit Bergum wordt gemeld
Alhier heerscht onder de werklieden groote
ontevredenheid. De werkgevers, o. a. de boom-
kweekers, hebben voor het volgend werkseizoen
het dagloon met één cent verminderd. De werk
gevers meenen door velerlei omstandigheden
daartoe te moeten besluiten, en geven nu per
dag 70 ct., d. i. per week f 4.2Q.
De arbeiders berusten daarin echter niet, en
zeggen geen cent te kunnen missen, willen zij
des zomers de zorgen voor den winter door zui
nigheid en vlijt verminderen.
De orgeldraaier T., van Deventer, kwam
verleden week met zijn orgel het dorp Apeldoorn
door, ’s Avonds bij het natellen der opgehaalde
centen, bemerkte hij, dat zich daaronder een gou
den tienguldenstuk bevond. Hij besloot het
geldstuk te bewaren, vermoedende dat de gever
de vergissing wel ontdekken zou, om er hem
dan, als hij weder te Apeldoorn kwam, naar te
vragen. Zaterdag bemerkte de gever zijn abuis,
schreef Zondag aan den orgeldraaier en ontvin
het geldstuk Dinsdag terug. Natuurlijk wer
de eerlijke man goed beloond.
In de R. K. kerk „De Krijtberg”, op den
Singel te Amsterdam, had Zondag eene korte,
maar ernstige storing der godsdienstoefening
plaats. Twee personen die gedurende den gods
dienst de stilte trachtten te verbreken, riepen
plotseling een paar maal uit alle macht„recht
voor allen!” Dit bracht ontsteltenis teweeg
onder de menigte, die de schreeuwers vrij on
zacht uit de kerk wierp.
Het recht om kievitseieren te zoeken in
den Prins Hendrikpolder op Texel, is verpacht
voor f 62, gedurende den tijd dat men ze mag
vervoeren en alzoo gedurende een maand.
Op de heide, nabij Venloo, is Zondagvoor
middag het lijk van een man onder de sneeuw
bedolven gevonden. Bij onderzoek bleek het te
zijn dat van Gustaaf Schnaufer, geboren te Hir-
sau en woonachtig te Tubingen, van beroep steen
kolenhandelaar en 31 jaren oud. Op het por
tret zijner vrouw en kinderen, dat hij bij zich
droeg stond achterop geschreven„Adieu liebe
Frau und Kind. Alles vergessen und vergeben”.
Hij had te Venloo veertien dagen gelogeerd
en nog niets betaald. Op den dag van zijn over
lijden kwamen er brieven aan, waaronder een
met geld. Volgens informatiën moet hij een ver
volgd gesignaleerd persoon zijn, die zich te Ven
loo heeft aangemeld voor den dienst in Indië,
doch afgekeurd werd.
Aan den Noordwal te ’s-Hage had Zondag
morgen een treurig ongeluk plaats. Een vrouw,
bezig zijnde een gordijn voor het keukenraam
op te hangen, en die daarbij op den rand van
den gootsteen ging staan, gleed er af en viel,
met het ongelukkig gevolg dat zij eenige uren
daarna overleed.
Door de policie in de Beemster is zekere
B., uit Purmerende, doornat en geheel verstijfd
van de koude, zoodat hij geen woord kon uit
brengen, aan den openbaren weg liggende ge
vonden. Hij werd in den hooiberg van den land
bouwer S. gebracht, om daarin den nacht door
te brengen. Toen men hem den volgenden mor
gen wilde wekken, was hij reeds overleden.
Op de lijn ’sHertogenboschHelmond ont
spoorde Zondag nabij Beek en Donk de voorste
goederenwagen van de tram, waardoor twee goe
derenwagens verbrijzeld en een passagierswagen
gedeeltelijk beschadigd werden. Een werkman,
die op een der balkons stond, viel door den schok
voorover, met het hoofd op een scherpen kant
van den wagen, waardoor hij ernstig werd ge
wond.
Een veldwachter in de gemeente Ferwer-
deradeel heeft zich uit de voeten gemaakt, zon
der een som van f 100, die hem ter bezorging
was toevertrouwd, te hebben verantwoord. Hij
laat een vrouw met vier kinderen achter.
Amst. Ct.
Maandagavond, omstreeks 10 uur, keerde
zekere A. Wuit Renkum, van Wageningen
naar zijne woonplaats terug, toen hij, nabij dep
tol op den Arnhemschen straatweg gekomen, on
verhoeds door drie personen werd aangevallen,
op den grond geworpen en deerlijk mishandeld;
o. a. had hij een diepe wonde in het voorhoofd.
Het is den commissaris van policie te Wageningen
gelukt den hoofddader, zekeren S., te ontdekken
die gevankelijk naar Arnhem is getransporteerd,
Wij lezen in De Standaard
Ook de politie is door Lohman in de Kamer
gebracht. Óp feiten wees hij, die de vraag deden
rijzen, of de politie er is, om te keer te gaan
wie uw beheer of bezet aanrandt, dan wel om
gekeerd, om u, die overlast lijdt, in stilte te nij
pen. Niet enkel Oldeboorn bedoelde hijmaar
toch Oldeboorn bovenal. En in zooverre althans
hielp deze critiek, dat ook Heemskerk uit den
hoek kwam, en als Minister een woordje over
deze zaak mêesprak. Ook hij had van gewelda-
digheden gehoord. Ook bij hem was over de
houding der politie geklaagd. Nu, hij zou on
derzoeken. Toch liet hij omtrent dit onderzoek
nu juist niet te hooge verwachting spannen. In
plaats toch van een kras en ernstig woord over
het publiek schandaal dat plaats greep, liet hij
verluiden, dat er ook adressen voor den Burge
meester waren ingekomenen ieder vatte aan-
Lastige bezoeken.
Dinsdag arriveerde te Venlo e en troep Zigeu
ners, bestaande uit 12 personen, die 4 paarden
en 2 wagens bij zich hadden.. Daar men op
hun verblijf hier te lande niet g;esteld was, deed
men hen uitgeleide naar Prutsen. De politie
aldaar bracht ze naar Venlo terug, alwaar zij
tbans vertoeven. Een nadere beschikking zal
nu weder genomen moeten worden.
Het schijnt met de Zigeuners te gaan als met
de bedelaarswanneer men er een iets geeft
kan men zeker zijn, dat zich ook weldra anderen
zullen aanmelden.
Heeft Nederland kort geleden de welwillend
heid gehad om een troep dier zwervers naar hun
land te doen brengen, thans komt er weder een
partijtje, met wie hetzelfde spel wordt gedreven
als met eerstbedoelden en het einde zal wezen,
dat men ook die weer voor onze rekening naar
de oorden van herkomst terugzendt.
En zoo zullen we misschien met de expeditie
van al de Zigeuners van Europa, worsen belast.
Dc gevolgen van hel dolee-
ren.
Het verschijnsel, hetwelk zich thans in het
Hervormd Kerkgenootschap openbaart, heeft den
heer van der Veen, predikant te Dedemsvaart,
aanleiding gegeven tot het schrijven van een
werkje over den toestand onder de kerkorde van
1618. Na dien te hebben geschetst en de mis
bruiken en verkeerdheden, aan historische bron
nen ontleend, te hebben doen kennen, zegt hij
„Herhaling dier tooneelen is kwaljjk te duchten
in onzen tijd. Veeleer zal dit het gevolg der
afscheiding zijn, dat men het synodale juk met
dat van dr. Kuyper en zijne Synode der toekomst
verwisselt. Want de autonomie die de conse
quentie is van hun systeem, durven de heeren
doleerenden, tien tegen één gewed, niet aan. Zij,
die in den eersten roes der bedwelming mee
gaan, zullen te laat inzien dat zij een gebrekkige
inrichting, maar die ieder taliter qualiter vrij
liet, voor een nog gebrekkiger, die hun gewe
tensvrijheid geheel aan banden legt, hebben ge
ruild. Daar zit onzen Protestanten, hoe belijde-
nislievend ook, iets van de oude vrijheidszucht
in het bloed, daarom moet van deze scheuring
weer een reeks van nieuwe scheidingen het ge
volg zijn. Aanvankelijk zullen de doleerenden,
zoolang de strijd duurt, zich scharend onder de
vanen van dr. Kuyper, krachtig zich gevoelen.
Feitelijk hebben zij om hem en zijne vrije uni-
versiteit, al meenen zij dat het uit gehechtheid
aan de leer en kerktraditien der vaderen ge
schied is, zich losgerukt uit het kerkverband.
Wanneer hun de oogen opengaan, zijn zij door
hunne handteekeningen aan hand en voet ge
bonden. En dan begint opnieuw de scheidings-
drang zich in het geweten te openbaren. Slechts
in één geval zou het doleeren een zegen kunnen
worden, als zij, die de Ned. Herv. Kerk verla
ten, de gemeentelijke autonomie aandurfden.
Dan kreeg men langzamerhand meer en meer
vrije Protestantsche gemeenten gebonden alleen
door de in eigen kring opgemaakte statuten, die
om de zooveel jaar voor herziening vatbaar, den
wil der tijdelijke meerderheid uitdrukken. Op
die wijs, maar ook op die wijs alleen, is er voor
de doleerenden een toekomst.”
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Frankrijk. De Senaat heeft, met alge
meene stemmen, een crediet van 1,500,000 frs.
toegestaan voor de slachtoffers der aardbevingen
en de uitbarstingen in de mijn te St.-Etienne.
De afdeeling der Kamer, bestemd voor het toe
zicht op de veiligheid der spoorwegen, heeft kort
geleden eene onderafdeeling uit haar midden
belast met het instellen eener enquête omtrent
den dagelijkschen diensttijd van de beambten en
arbeiders der groote Fransche spoorwegmaat
schappijen.
Engeland. Eene zeer belangrijke samen
komst van zuivelbereiders zal, door toedoen der
Dairy Farmers Association, in Mei te Dublin
gehouden worden. De kunstboterquaestie en vele
andere belangrijke vraagpunten zullen op dit
congres, dat ettelijke dagen duren zal, ter sprake
komen.
Sir Fergusson heeft in het Lagerhuis medege
deeld, dat de Regeering aan den Engelschen zaak
gelastigde in Boelgarije geen last heeft gegeven
zich in de zaken van het Regentschap te mengen.
Italië. De zittingen der Kamer zijn bij
Koninklijk besluit verdaagd men gelooft dat de
Kamer ontbonden za worden.
Spanje. Wegens den slechten toestand
der fabrieksnijverheid te Barcelona, hebben de
fabrikanten geen dividend kunnen uitkeeren en
hebben de werklieden het werk gestaakt. De
werkstakers hebben de andere werklieden aan
gevallen, zoodat de troepen tusschenbeide moesten
komen en vuren. Niemand is gekwetst.
Turkije. De Porte heeft het vervoer van
paarden over de Servische grenzen verboden.
Bulgarije. Men schrijft het regentschap
het voornemen toe de onafhankelijkheid van
Bulgarije en Oost-Rumenië af te kondigen, daar
het overtuigd is dat Rusland zich thans niet in
de Bulgaarsche zaken kan mengen. De Turken,
bezetten op aandrang van Rusland de grenzen
van Rumenië.
Te Rutschuk zijn een kapitein der marine en
twee burgerlijke ambtenaren, beschuldigd van
deelname in den opstand, veroordeeldde kapi
tein tot een jaar gevangenisstraf, de anderen
ter dood. 300 soldaten kregen gratie.
Een zonderlinge genezing heeft zich voorge
daan te Périgueux, waar thans in het ziekenhuis
vele menschen met mazelen liggen. Een der zie
ken stond een paar dagen geleden op, en, waar
schijnlijk als slaapwandelaar, sprong hij uit het
raam in den tuin. De man, die de mazelen had
in den hevigsten graad, stond ongedeerd op en
liep in een temperatuur van vier graden onder
nul naar de woning van den conciërge. Deze liet
den zieke weder binnen den volgenden dag
was de man genezen.
Uit Sofia verneemt de Times dat de samen
zweerders vijftig straatroovers uit Montenegro,
onder den Russischen ingenieur Beloff, tegen
ruime belooning naar Sofia gezonden hadden om
de voornaamste leden der regeeringspartij te ver
moorden, zoodra te Silistria en te Rutschuek
de opstand geslaagd zou zjjn. Beloff is bij tijds
gevlucht, maar ettelijke zijner gewapende ban
dieten zijn aan de regeering in handen gevallen,
wijl uit het publiek onophoudelijk de kreet op
ging „hang hem op 1” dat hij het geraden vond
zich onder de bescherming van de policie te
stellen, die hem onder een grooten toevloed van
menschen naar het policie-bureau aan de Kaas
markt bracht. (V. R. Ct.)
veilig en zoo gereed was, en dies zoo gerust
kon wezen, als juist Holland.
Weervoorspellingen.
Een varkenshaar maakt nog geen schoenborstel,
zei de boer, toen hij den geurigen mest op het
land krooi en den leeuwerik hoorde zingen.
Zooveel zon en lekker weer op den dag, dat
zal menigeen opbreken, want er zit nog een
boel kou in de lucht. Het was ruim half Febru
ari, dat men dan ook al van lentestondjes hoorde,
gewagen en de stedeling zich naar buiten begaf,
ten einde den ooievaar te ontdekken, die zich
reeds op zijn vorig nest zou hebben neergezet.
Liever van daag dan morgen heb ik mijn
spitters, sprak de ongeduldige tuinderhet weer
loopt mee, we gaan spinazie zaaiende vraag
naar jonge radijsjes begint ook al te komen en
dan gaan we aardappelen leggen en peulen en
doperwten. De bloemkool onder het glas staat
nu met zooveel zonneschijn ook al extra goed
we zouden de planten wel haast kunnen uitpooten.
Gisterenavond stond er een rad om de maan
een slecht teeken, en die heden ochtend, den 12en
van Lentemaand, zijn hoofd buiten het venster
stak, haalde het gauw weer binnen. Dat was
geen Maartsche bui, maar bijna een sneeuw
storm, en het sneeuwde altijd door met een dik
ke laag, zooals in Januari. De boer was bij
den haard gekropenvan fluitende spreeuwen
en lijsters, zingende leeuwerikken en nestelende
ooievaars was niets te ontdekken. En, zoo moet
de kou uit de lucht, merkte de teleurgestelde
tuinder aan, die daarbij eene streep door zijne
rekening kreeg. (L. Ct.)
De biljartwedstrijd in de Harmonie te
Groningen is Zaterdagavond voortgezet en ge
ëindigd. Geëindigd met eene nederlaag der
Groninger spelers. Maar het was een zeer
eervolle nederlaag, zooals blijkt uit het aantal
behaalde puntenmaar vooral, zooals al de
toeschouwers in de Harmonie Zaterdagavond
hebben kunnen waarnemen uit hun fraai spel.
Zoo de Amsterdammers het winnen in het
seriespel, de Groninger spelers maken over het
geheel, uit technisch oogpunt beschouwd, de
fraaiste stooten. Zooals men weet waren de
Groningers Vrijdagavond 136 punten achter.
Zaterdagavond nu had de heer G. Boom (A)
271 punten tegen den heer L. Oetzes (G) 300
puntende heer W. J. Blom (A) 98 tegen den
heer R. Bierling (G) 300; de heer N. Verkley
(A) 300 tegen den heer P. K. Doornbos (G) 230;
de heer H. F. Smith (A) 300 tegen den heer
J. Pik (G) 224de heer H. C. A. Campagne
(A) 300 tegen den heer F. H. van Setten (G)
244en de heer M. I. Content (A) 300 tegen
den heer H. J. Buijs (G) 280 punten. Daaruit
volgt, dat de Groningers den tweeden avond
1578 punten behaalden en de Amsterdammers
1569, zoodat zij 9 punten over hadden. Op beide
avonden verloren zij dus met 1369~ 127 pun
ten. Zooals men ziet was deze uitkomst vooral
toe te schrijven aan het meesterlijke spel van den
heer Bierliug die stellig door niemand geëve
naard werd of kon worden.
Tusschen Katwijk en Rijnsburg had een
conducteur, bij het overstappen van het balkon
der eerste op dat der tweede klasse van de Rijn-
landsche stoomtram, het ongeluk in aanraking
te komen met de langs den weg staande boomen,
IS
Bolswardsche Courant
