NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWARD 11® WOICSIBjADH 1
KANTONGERECHT 80 LSWARD
I
I
1887.
Zes en Twintigste Jaargang.
No. 13.
VOOR
BINNENLAND.
BUITENLAND.
„JA” EN „NEEN”.
b
2
4
5
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
$XXXXXXSOCXXXXXXX)OCX$
g DONDERDAG 31 MAART.
$XXXXXXXXXXXXXXXXXX$
wie de schaê zich zelf verheelt.
Van schande niet wil hooren,
Wordt door de les, hem toebedeeld,
Nog dommer dan te voren.”
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
„Ons laf, ons roekloos Ja baart pijn,
Bezwaard, verstrikt, voert mee....
Ons Neen wekt haat, kost moeite en strijd,
Doch baart ons vree.”
Wat had die man een menschenkennis en
levenservaring, niet waar dat hij deze dingen
zoo zeggen kon.
Want het wetenja, dat doen wij allen wel,
Maar het zoo voelbaar te maken door woor
den, dat ’s de kunst.
De Duitsche Keizer gevoelt zich, be
grijpelijker wijze, afgemat na de laatste dagen
van buitengewone inspanning en druktemaar
verontrusten doet de toestand niet, zeggen de
Berhjnsche berichten.
De Rijksdag heeft, na eene breedvoerige dis
cussie, besloten het wetsontwerp der Regeering
betreffende den handel in kunstboter in handen
eener commissie van 28 leden te stellen. De con
servatieve en nationaal-liberale woordvoerders
wenschten het ontwerp nog in zooverre verscherpt
te zien, dat in de verplichte aanduiding van het
kunstproduct niet het woord „boter” zou mogen
worden gebezigd, onverschillig in welke woord
verbinding. Enkele redenaars verlangden zelfs
eene bijzondere, bij de wet voorgeschreven kleu
ring der kunstboter.
Door de Regeering werd echter elke verscher
ping van het voorstel bestreden, als gevaarlijk,
ook voor de reëele industrie.
Berlijn, 28 Maart. De Keizer heeft een goeden
nacht gehad. De verkoudheid is wat beter.
Het bericht van de Norddeutsche, dat Keizer
Wilhelm zijn lijfarts Lauer 300,000 Mark schonk,
was onjuist. Lauer kreeg alleen de orde van
den Rooden Adelaar le klasse.
Misschien had de lijfarts toch veel liever de
300,000 Mark dan de ridderorde gehad.
Duitschland zal niet deelnemen aan de Pa-
rijsche tentoonstelling.
Rusland. Het Journal de Moscou wijdt we
der een artikel aan de Russische politiek. Het
blad beweert dat door Frankrijk van een cata
strophe te redden, Rusland gewaakt heeft voor
een algemeenen vrede. Tusschen Rusland en
Frankrijk zal Duitschland’s politiek steeds vrede
lievend blijven. Het blad verklaart zich tegen
de hernieuwing van den Drie-Keizers-bond, die
in strijd is met de Russische politiek.
Volgens bericht aan de Daily News uit Odessa,
zijn aldaar 40 officieren, onder welke 1 kolonel
en 2 majoors, gearresteerd.
Petersburg, 28 Maart. De Keizer heeft op
het adres der studenten van de universiteit al
hier .geantwoord, dat hjj hoopte, dat zij niet al
leen op papier, maar ook door de daad hunne
gehechtheid aan den Keizer zouden toonen, om
zoo den diepen indruk uit te wisschen, dien het
Nog dommer dan te voren te worden
Foei
Mogen wij, gij lezers en wij, daarvoor gena
dig bewaard blij venOostergo.
Mc ar hoe haar te leeren
Meestal zeker en het best op de manier, waar
op wij zooveel leeren.
Welke manier dat is?
De manier der proefondervinderlijke ervaring.
Dat wil zeggenook op dit gebied moeten
wij door schade en schande wijs worden.
Wij weten immers allen, wat de dichter zeide
„Met schade en schande wordt men wijs,
Jawelmet dien verstande,
Dat men de schade stelle op prijs,
En God dank’ voor de schande 1
Want immers, vervult men die voorwaarde
niet, dan gaat ook de indrukwekkendste les ver
loren, want
De Standaard heeft, toen het voorstel tot
het verschuiven der periodieke verkiezingen
gedaan was, als argument aangevoerd, dat zij
dan in de hondsdagen vielen. Deze snaaksche
opmerking zal wel niemand van de voor- of
tegenstanders tot eene verandering van ziens
wijze geleid hebben. Wel echter, meenen we,
dat het niet van belang ontbloot is, wat ditzelfde
blad schrijft
„Tal van familien zijn dan juist op reis, en
een niet onaanzienlijk deel der kiezers zijn dan
verhinderd hun stem uit te brengen, tenzij, met
het oog op de gewichtige verkiezing, men voor
deze buitengewone gelegenheid zijne reisplannen
eens wijzigde, en vroeger huiswaarts keerde.”
Niet slechts persoonlijk zal men dan zijn stem
niet kunnen uitbrengen, maar ook de invloed,
dien'Velen op de verkiezingen uitoefenen, zal dan
achterwege blijven.
Intusschen, aan het zeestrand en aan de bron
nen, aan de meren, op de bergen ontmoet men
in Augustus de belijders van alle politieke mee-
ningen, en zoo zij niet vormelijk „uitgepaard”
worden als bij het Engelsche Parlement, nage
noeg zal de afwezigheid van den een tegen die
van den ander opwegen.
Naar men uit Ede schrijft, verwacht men daar
weldra een druk bezoek van lijders aan de te
genwoordig zoo algemeene kwaal van slapeloos
heid. Het schijnt dat de lucht in die gemeente
in dit opzicht een heilzamen invloed uitoefent.
Daar wandelen, gelijk uit het verhaal der onlangs
gepleegde diefstallen is gebleken, des nachts
al is het dan ook niet met goede bedoelingen
menschen door de slaapvertrekken en doen wat
des bewoners is, zonder dat daar de slapenden
ontwaken.
Naar wij vernemen moet een van hen, die zich
aan deze diefstallen hebben schuldig gemaakt,
reeds in handen der justitie zijn.
Voor hen, die voornemens mochten wezen, daar
de slaapkuur te beproeven, zou deze gebeurtenis
niet onaangenaam zijn. Ook zonder proefonder
vindelijk bewijs zal ieder gaarne aannemen, dat
anderen op hunne slaapkamer kunnen komen,
zonder dat zij het hooren.
Eenige dagen geleden gaven in het Vliegend
Blaadje van den Helder de heer P. en zijn echt-
genoote per advertentie kennis van het overlijden
van hun kanarievogel, die gedurende zes-en-
twintig jaren hun huiskamer door zijn gezang
had opgevroolijkt.
Volgens de Amst. loopt in den Haag het
gerucht, dat de Belgische Regeering bij de Ne-
derlandsche stappen zou hebben gedaan om eene
telephonische gemeenschap tusschen Amsterdam
en Brussel tot stand te brengen.
Men meldt uit Tilburg aan de N. B. Ct.
In den nacht van 24 op 25 dezer heeft hier een
brutale diefstal plaats gehad. In het woonhuis
van den heer Bogaers hebben zich dieven toe
gang weten te verschaffen door het inslaan eener
spiegelruit. Uit een vertrek is voor eene aan
zienlijke waarde aan zilverwerk, benevens eene
som gelds ontvreemdnaar men zegt, zou het
geheele verlies omstreeks 1700 gulden bedragen.
Ondanks de ijverige pogingen der politie, is
men de daders nog niet op het spoor.
In den loop der vorige week had nog eene
andere, niet minder brutale diefstal plaats. Uit
de vrachtkar van Tilburg naar den Bosch is,
terwijl de voerman was ingedut, een bedrag van
omstreeks dertig gulden aan zilver gestolen. Ook
omtrent dezen diefstal zijn de nasporingen der
politie vruchteloos.
Naar Kas in het Handelsblad mededeelt,
is de uitvinder van de waaiers met handteeke-
ningen een journalist. De berichtgever van de
Times verzocht in 1878 in een der laatste zit
tingen van het Berlijnsch Congres aan Prins
Bismarck diens naam te zetten op een grooten
houten waaier, dien hij bij zich had. Bismarck
voldeed aan dit verzoek en Gortschakoff, An-
drassy, Beaconsfield en Waddington volgden
zijn voorbeeld.
Zaterdagvoormiddag is de kazerne van het
regiment grenadiers en jagers te ’s-Hage bezocht
door den aldaar vertoevenden Japanschen prins,
die, behalve eenige soldatenkamers, de cantine,
de recreatiezaal, de bibliotheek, ook eene onder
officiers eetzaal en de schietloods heeft bezichtigd.
De steenfabrikanten in Groningen hebben
tegenwoordig geen reden tot ontevredenheid. Zij
hebben eenparig den prijs van hun fabrikaat met
f 1 de 1000 verhoogd, en zenden vele ladingen
naar Pruisen, waar de vraag naar bonte soorten
belangrijk is en bovendien nog aanzienlijke koo-
pen gesloten zijn.
De heer W. de B. te Nijega (Fr.), hoewel
geen lidmaat der Herv. Kerk, is door den kan
tonrechter veroordeeld tot betaling van zijnen aan
slag in den kerkelijken hoofdelijken omslag.
Te Eindhoven hebben een aantal heeren het
initiatief genomen tot het oprichten eener Flo-
ralia-vereeniging, met het doel bij de arbeidende
klasse den lust tot het kweeken van planten op
te wekken.
In het Burgerweeshuis te Harderwijk kan
men nog een 12tal zoete appelen (zoogenaamde
Huismans) zien, welke, niettegenstaande ze in
1885 werden geplukt, nog in zeer goeden staat
zijn.
op iedereen heeft gemaakt, dat ook studenten
aan de jongste misdadige plannen deelnamen.
Met een bede voor het welzijn der universiteit
eindigt het schrijven van den Keizer, dat door
het Regeeringsblad wordt openbaar gemaakt.
Griekenland. In de Kamer is invoer
recht op tabak met 81 tegen 25 stemmen aan
genomen.
Bulgarije. Alle leden der oppositie zijn onder
eenigen waarborg uit de gevangenis ontslagen,
alleen Nikiforaff en Karaveloff bleven in hechte
nis. Het gerucht loopt te Sofia, dat opstand
zou uitgebarsten zijn in Oost-Rumenie met name
te Plevna, Widdin en Kapritza.
Spanje. In den nacht van Zondag op Maan
dag zijn te Madrid verschillende personen in
hechtenis genomen, onder verdenking van samen
spanning tegen de regeering. Ook te Barcelona,
Valencia, Sevilla, Valladolid en Cadix hadden
wegens deelneming aan republikeinsche plannen
arrestatiën plaats. Men heeft de hand gelegd
op revolutioniare proclamatiën, welke tot het
leger gericht zijn. De regeering is overtuigd,
dat niets ernstigs zal voorvallen.
Volgens Paris wordt een der ambtenaren
van het Ministerie van Oorlog beschuldigd van
zeer verdachte, zoo niet misdadige relation met
zekere personen, die er belang bij hebben om op
de hoogte te komen van gewichtige hervormingen
in het oorlogsmaterieel. Deze ambtenaar bekleede
een slechts zeer ondergeschikte betrekking en
kon, als de beschuldiging waar mocht zijn, in
lichtingen alleen over weinig beduidende bijzaken
verschaft hebben. Sinds eenigen tijd vermoedde
men bedrog en ging hem zorgvuldig na. Gene
raal Boulanger heeft hem dadelijk ontslagen.
De Engelsche ingenieur Bucknall heeft een
dwarsligger uitgevonden, welke bestaat uit twee
glasplaten, verbonden door een ijzeren stang.
Tot vervaardiging van dit glas wordt gebruikt
een mengsel van een soort graniet, dat in Zuid-
Engeland in menigte’gevonden wordt. Zooals de
ondervinding in Glasgow heeft geleerd, bieden
deze dwarsliggers een kolossalen weerstand tegen
verschuivingen en stooten. Buitendien zijn zij
zeer goedkoop.
De fondsen aan de Beurzen zullen zeker
stijgen na de verklaring van de twee nieuw ge
kozen „capitani regenti”, hoofden van den staat
van San Marino. Bij de aanvaarding van hun
functie hielden beide heeren redevoeringen, waar
in zij zich verbonden tot handhaving van den
vrede van Europa mede te werken.
Amerika. De regeering van den staat
New-York heeft een onderzoek naar de beste
uitvoering der doodstraf commissoriaal gemaakt.
Deze commissie heeft thans haar rapport uitge
bracht en adviseert den dood door ophanging
te vervangen door dien door den electrischen
schok, als de zekerste en snelste wijze van dooden.
Terechtzitting van 25 Maart 1887.
Veroordeeld:
I G. v. d. K. te Makkum wegens het zich
in kenlijken staat van dronkenschap bevinden
op den openbaren weg, tot eene boete van f 3
of 1 dag hechtenis.
S. F. te Arum, idem.
H. de H. te Workum, idem.
J. S. te Cubaard, idem.
S. Tj. te Zurich, ter zake als voren, twee
malen gepleegd binnen 1 jaar nadat eene vroegere
veroordeeling wegens gelijke overtreding onher
roepelijk is geworden, tot hechtenis van 3 dagen
en eene boete van f 15 of 3 dagen hechtenis.
6 D. V. te Makkum, ter zake als voren, bij
eerste herhaling gepleegd tot eene boete van f 10
of 2 dagen hechtenis.
7 W. W. te Arum, ter zake als voren, bij
eerste herhaling gepleegd, tot hechtenis van
3 dagen.
8 C. T. zonder bekende woon- of verblijf
plaats, idem.
9. W. v. d. Z., P. de H., C. IJ. en J. D.
allen te Workum wegens het te zamen en in
vereeniging verwekken van burengerucht waar
door de nachtrust kon worden verstoord, ieder
tot eene boete van f 1 of 1 dag hechtenis.
10 M. B. en R. H. beiden te Makkum, we
gens het in de gemeente Wonseradeel te zamen
en in vereeniging spelen met geld op eene pu
blieke plaats, ieder tot eene boete van f 2 of 1
dag hechtenis.
II J. H. S.. J. IJ. de J., Tj. R. de V. en
P. R. de V. allen te Koudum, wegens het in de ge
meente Hem. Oldeph. en Noordwolde te zamen en
in vereeniging spelen met geld in de open lucht,
wat betreft den tweeden, derden en vierden be
klaagde gepleegd met oordeel des onderscheids,
den eersten eene boete van f 2, de overigen
ieder tot eene boete van f 1 of 1 dag hechtenis
voor ieder.
12 F. A. te Pingjum wegens het in de ge
meente Wonseradeel een paard onbewaakt laten
staan op eene publieke plaats, tot eene boete
van f 1 of 1 dag hechtenis.
Voorts alle veroordeelden in de kosten van het
rechtsgeding, invorderbaar bij lijfsdwang,
Ter rechter tijde „ja” of „neen” te zeggen is
moeielijk, verbazend moeilijk. Och Wie weet
het niet, dat wij duizende malen in het geval
verkeeren, dat wij liever „ja” zouden willen,
maar „neen” moeten zeggen. De groote strijd
in ons leven ontstaat eigenlijk alleen door die
eeuwigdurende botsing van „ja” en „neen”. Als
wij de kunst verstonden om daarin altijd de
goede keuze te doen, o zekerdan waren wij
met het leven en de levenskunst zoo goed als
klaar.
Het begint als wij kinderen zijn, het wordt
voortgezet door den volwassen leeftijd heen, het
eindigt pas in de doodsure, als de man met de
zeis, de groote maaier, komt en roept„ga nu
mede!” en wij „neen” blijven zeggen in plaats
van „ja”, zoolang wij maar kunnen.
Zoo is aller stervelingen levensgeschiedenis.
De Génestet heeft gezegd dat overbekende
„Gelukkig hjj en vrij en vroed,
Die neen durft zeggen, neen,
Dat bondig woord, vol mannenmoed,
Tot iedereen.”
En hij zou zulk een, die dat durft niet geluk
kig, vrij en vroed geprezen hebben, als ook hij
het niet geweten had, dat er aan dat „neen”
zeggen heel wat moeiten en bezwaren verbon
den waren.
Maar dat geldt immers in even, of bijna even
sterke mate van het „ja” zeggen, dat zelden,
als van het „neen” zeggen, dat het veelvuldigst
geschieden moet.
Daarom zeide hij ook
„Ons Ja volgt menig lang berouw,
Te lang, te wreed, te spaê.
Voor ’t onbedachte woord der trouw
Is geen genaê.”
„De Banier" bevat de volgende
Aoodige raadgevingen.
1. Vergeet bij de oprechtheid der duiven
de voorzichtigheid der slangen niet. Pas dus
op wat gij zegt, bedenk tot wien gij spreekt
en neem u in acht, hoe gij u uitdrukt. Alle
on voorzichtige uitdrukkingen
worden tegenwoordig door ge
heime spionnen overgehriefd aan
„de Heraut” of aan het beruchte
■Bureau Keizersgracht 103. Am
sterdam.
2. Hebt gij iets in ’t publiek te schrijven, ver
geet niet uwe woorden te wegen voor gij ze
neerschrijft en kiest bij voorkeur zulke woorden
en zulke uitdrukkingen, die met geen mogelijk
heid vatbaar zijn voor tweeërlei uitleggen. In
dc nco-gcrcformeerde pers is
men er tegenwoordig op uit de
woorden van tegenstanders te
verdraaien om daaruit munt te
slaan voor het doel, dat dc groote
Jezuït zoekt te bereiken.
3. Moet gij aan een neo-gereformeerde iets
schrijven, al is het ook iets dat niet voor pu-
bliekmaking bestemd is, denk er om, wat gij
doet en hoe gij ’t doet en wees zoo keurig mo
gelijk in uw stijl. Tegenwoordig toch
kan men allerlei brieven en stuk
ken, lot zelfs vertrouwelijke toe,
als ze de Irenischen maar in
een hatelijk daglicht kunnen
stellen, in „de Heraut” vinden,
terwjjl als er maar ééne fout in
uw brief is, dat blad u verwijt „dat
het aan uw Hollandsch slot noch
zin kan krijgen
4. Laat al uwe brieven aan neo-gereformeer-
den, door een schoonschrijver op groot Hollandsch
papier overschrijven, als gij ten minste uw goe
den naam als fatsoenlijk man lief hebt. Want
schrijft gij misschien eene slechte hand en doet
gij toch het werk zelf en gebruikt gij gewoon
postpapier, wee uwer dan. Dan vindt gij
misschien morgen in de „de He
raut” vermeld, dat gij brieven
schrijft „met een knoeierige hand
op een klein vodje papier.”
5. Maak deze raadgevingen in zoo wijd mo-
gelijken kring bekend. Het is noodig
dat ieder op zijne hoede z{j tegen
allerlei satanische middelen
Ja” en „neen” zeggen ter rechtertijde is zoo
verbazend moeilijk.
Dat weten we nu wel.
Maar het is toch zoo dringend noodzakelijk.
Waarom
Wel, om honderd- en duizenderlei redenen.
Om ons zelf, zooveel als om anderen, om ons
eigen geluk en anderer zielevrede, om hen die
nu leven even goed als om hen, die na ons
zullen komen, om den ondergang van het kwade
en dus ook om de zegepraal van al wat goed is
en om al datgene meer wat zoo maar voor de
hand ligt en door den eerste den beste kan
worden opgesomd.
Oals wij er aan denken, hoe menig men-
schenlevenis mislukt, hoeveel levensgeluk is ver
loren gegaan, hoeveel wonden zijn toegebracht,
hoeveel bittere tranen zijn geschreid, hoeveel
kostbaars voor eeuwig bedorven, hoevele heer
lijke kiemen in de eerste ontwikkeling verstikt,
neen, o neendan twijfelen wij er niet aan,
of het noodzakelijk is de hoogst moeilijke kunst
te leeren van ter rechter tijde „ja” en „neen”
te zeggen.
Daar is heel wat over te zeggen.
Dat gaat meer zoo. De kleinste woordjes heb
ben vaak de rijkste beteekenis.
Wij behoeven dus niet te vreezen, dat wij
gebrek aan stof zullen hebben, of dat men ons
verwijten zal, dat wij met de nachtschuit komen,
dewijl het laatste woord in deze zaak al lang
gesproken is.
Veeleer loopen wij gevaar, dat de omvang der
stof, die zóó groot is, dat wij haar niet of ten
nauwernood kunnen overzien, belemmerend wer
ken zal en oorzaak worden van gebrek aan or
de en samenhang.
Laat ons daarom eenige lijnen trekken, bin
nen welke wij blijven willen, eenige punten op
noemen, tot welke wij ons zullen bepalen.
Of liever, laten wij het hierover alleen maar
even met elkander hebben, dat „ja” en „neen”
zeggen ter rechtertijde even moeilijk als nood
zakelijk moet geacht worden.
Hebben wij dat goed begrepen, dan hebben
wij voor heden, en voor nog wel wat langer,
genoeg.
Bolswardsche Courant
I
3
i