NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Aan Schevening’s Strand.
In Bolsward's Veste.
EK WOKSERA0EEL.
Sn
1887.
Zes en Twintigste Jaargang.
No. 34.
DONDERDAG 25 AUGUSTUS.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
VOOR
1
Mannstadt speelt
<<♦1
maar
i
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
De gemeentebesturen van Edam en Pur-
merend overwegen de mogelijkheid om een wa
terleiding voor beide plaatsen tot stand te bren
gen.
De politie te ’s-Gravenhage kreeg kennis
van een diefstal met inbraak, welke onder de
volgende omstandigheden bedreven is. Op het
kasteel Oud-Wassenaer, bewoond door den heer
v. d. Oudermeulen en familie hoorde de huis
knecht in den nacht van 21 op 22 dezer voet
stappen in den provisiekelder. De bediende ging
naar beneden en werd in den gang bij den kel
der beetgepakt door twee manspersonen, die zich
vermomd hadden. De beide naohtelijke inbre-
Rondom mij zit een talrijk publiek stil luis
terend neer. Met behoedzamen tred wandelen
eenigen rond, maar storen de aandacht niet.
Straks hebben wij gezien naar de smaakvolle
en smakelooze toiletten van tal van jonge meis-
jès, naar de deftige kleeding van ouderen van
dagen, gelet op zwier en eenvoud, op kinderge-
snap en vriendenkout. Nu ruischt om ons heen
de schoone muziek van Mach. Het Berlijnsche
orkest onder hoofdleiding van Mannstadt speelt
het „Frühlingserwachen.” Die zuivere klank
volle tonen, die ontluikende kracht, voeren mij
naar de lente weer terug en ’k zie weer de
duizende bloemknoppen zich openen. Zij lachen
mij tegen één rukwind en ze vallen weer af.
Rondom mij is alles kleur en leven, gezondheid
en genot. Binnen in mij klinkt een toon
vol weemoed, een traan welt op naar het oog.
Ik zie het lieve kinderkopje, dat daar neerligt
op het blanke kussen met een krans van witte
rozen er om heen. Eén rukwind had het blozend
kind aan de weenende ouders ontrukt, ’t Was
een éénig meisje, iets meer dan twee jaren oud,
des vaders trots, der moeder vreugd.
Victor Hugo’s hymne vertolkt, wat er omging
in mijn hart:
het zweepgeslag, het paardengetrappel, wij heb
ben ze gezien de afgewerkte tobbers,de vroolijke
veulens, de stevigegoedgevoede Friesche
paarden, den praohtigen hengst. Wij hebben
onze reukorganen vergast(?) aan den geur der,
ik mag wel zeggen, wereldberoemde Bolsward-
sche oliekoeken, met tienduizenden zullen zij
worden genoten. De snerpende, maar zeer zel
den liefelijke tonen der draaiorgels, dringen tot
in alle binnenkameren door en leggen een lijde
lijke muziekbelasting op aan de burgerij. In
sierlijken vorm worden ons de programma’s
aangeboden der Feestelijkheden. Gulp Co.
en Kievits zullen Mannstadt vervangen. Volks-
vermakelijkheden, billard- en kaatspartijen wis
selen elkander af. De scholen en vele onder
wijzers woningen zijn gesloten. Dc jeugd dartelt
en geniet, jongelingen en meisjes zwieren in
danszalen rond, ouderen van dagen hebben ook
het feestkleed aangetrokken.
Als nu aan Bacchus maar niet te veel offers
worden geplengdals de spaarpenningen voor
den winter bestemd, niet verloren gaan ten koste
der spaarders als de Bank van leening maar
geen drukte krijgtals de geest blijft heerschen
over het vleesch, dan zij de feestweek voor velen
een bron van vreugd en voordeel, voor niemand
een oorzaak van teleurstelling en berouw.
Verfrisschend werkt de heerlijke zeelucht op
mij, terwijl ik mij begeven heb te midden der
menschenmassa’s, die zich bewegen langs de
terrassen, het strand, tot in zee.
Achter mij verheffen zich, stralende in een
heldere middagzon, de koepel en de vleugels van
het kolossale en toch zoo vriendelijke badhuis
met zijn keurige gezelschaps-, biljard- en lees
zalen. De grootsche ruïne van het vorige jaar
is in weinige maanden als een Phoenix uit de
asch verrezen, wel een toonbeeld van mensche-
lijke geest- en werkkrachtvoor elk een prikkel,
om uit de bouwvallen van het leven, waarbij wij
zoo dikwerf neerzitten, ik zeg niet, nieuwe
luchtkasteelen te willen bouwen, maar de
overblijfselen te verzamelen en de muren weer
op te trekken met onverflauwden moed.
Vóór mij stroomt en rolt aan in zijn vloed de
eindelooze zee, met haar geheimzinnige diepten,
roet haar verbazend hooge golven. Heden lacht
zij ons toe, met haar glanzend, effen watervlak,
morgen brult zij ons tegen met haar schuimende
golven. Ginds dartelt een tenger kind gevaar
loos in haar zilte nat, straks beukt zij en scheurt
en verplettert en verslindt de sterkste scheeps-
kasteelen.
Een spelevaart is vaak het leven der menschen;
een kamp niet zelden op leven en dood. Geluk
kig, wie met de spreuk der vaderen kan in
stemmen
M. E. van der MEULEN.
Het Kermisklokje heeft geluid. Geen pinken
met zeebanket snellen aan naar het strand,
maar langs de half drooge grachten en vaarten
worden de tjalken en scheepjes getrokken en
geduwd, om straks den geheimzinnigen inhoud
te ontlasten. Ze zijn verrezen de brooze tentjes,
de stevige kramen, ’t zal komen, het „Salon
des Variétés” met den echt Hollaudschen „Bak
ker” als Directeur, Wij hebben het gehoord,
de Bas met vette letters op het papier gezet.
„Neenriep eensklaps de eerste uit, toen hij
dat gewaar werd, „daar wil ik niets van weten
Ik mot de contra-Bas-partij hebben
(Haagsche Ct.)
De molenaar Mentink, te Wijhe, telt met
zijne 9 broeders en zusters samen meer dan 800
jaren; hij, de jongste van het tiental, is 73jaar.
Ten aanzien van de typhus-epidemie in het
Hannoversche stadje Dussel verneemt men nader,
dat van de 1580 inwoners aldaar tot nu toe 120
door de ziekte zijn aangetastdat verreweg de
meeste gevallen onderbuikstyphus wareu, en dat
verregaande onzindelijkheid in de huizen en in
den bodem de oorzaak waren van de uitbreiding
der ziekte. Door al dat vuil werden de drink
putten verontreinigd, en men kon aantoonen hoe
van huis tot huis ook de vuile slooten de ziekte
overbrachten. Nu het te laat is, begint men al
dat vuil op te ruimen.
Zaterdagavond had de treinsmid te Apel
doorn, het ongeluk met zijn voet tusschen de buf
fers van een goederentrein te komen welk lichaams
deel daardoor zwaar gekneusd werd.
Een zeer zwaarlijvig heer nam het besluit
om een kuur te beginnen, teneinde zooveel mo
gelijk de noodige slankheid terug te krijgen. De
man deed plechtig afstand van zijn bittertje en
glas bier en at slechts die spijzen, die de kuur
in de hand werkten.
Van dat oogenblik af kon de brave man geen
weegschaal of weegstoel met rust laten en offerde
hij aan de nieuwe machines, die men tegenwoor
dig overal aantreft, heel wat van zijn spaarduitjes.
Maandag bevond hij zich op het marktplein
der Voedingstentoonstelling te Amsterdam, en
indachtig aan het feit, dat hij veertien dagen
geleden bij „Kras” 98 kilo bleek te wegen, wilde
hij thans eens zien, of zijn gewicht ook was af
genomen. Hij stapte op een toestel, voor het
raadhuis geplaatst, offerde drie centen en zie,
de wijzer wees 85 kilo aan.
Onze vriend glom letterlijk van pleizier en had
schik voor drielater echter rees twijfel in zijn
ziel, hij probeerde het met een toestel aan ’t be
gin van ’t plein en thans wees de wijzer onver
biddelijk op 98’/2.
Men kan uit deze ware geschiedenis leeren,
dat de nieuwerwetsche weegmachines volstrekt
niet altijd vertrouwbaar zijn, en dat iemand, die
met alle geweld centen in een gleufje wil wer
pen, ’t beste doet die in den spaarpot van zijn
kroost te stoppen. (Rott. Nbl.)
Meermalen kwam inden laatsten tijd voor,
dat buitenlieden, die de weekmarkt te Leeuwar
den bezochten, op onbegrijpelijke wijze hunne
beurs of portemonnaie vermisten. Vrijdag voor
middag gelukte het een politiedienaar aldaar, die
op de drukke Nieuwestad in burgerkleeding op
surveillance was, een löjarigen jongen aan te
houden, die een boerenknaap een rijksdaalder
uit den zak had gerold.
De justitie uit Leeuwarden is, vergezeld
van twee dokters, naar Burum geweest, om een
onderzoek in te stellen naar een vermoedelijken
doodslag. Een leerling der bijz. school was n. 1.
vóór eenige dagen overleden aan eene hersen
ziekte, welke gezegd werd het gevolg te zijn van
een slag, hem door den onderwijzer der school
toegebracht. Naar voorloopig is gebleken heeft
die onderwijzer den jongen wel een slag gege
ven, maar staat deze in geen het minste verband
met de hersenziekte waaraan de knaap is over
leden. De jongen had reeds langen tijd aan her
senziekte geleden.
Nu de Coloradokever in Duitschland weder
ontdekt is, en in de provincie Saksen groote
verwoestingen in de aardappelvelden heeft aan
gericht, heeft de Nederlandsche Regeering, hoe
wel vooralsnog geen termen vindende om tot
ingrijpende preventieve maatregelen over te gaan,
daarin aanleiding gevonden om er op te wijzen,
dat, zoowel van Regeeringswege als door belang
hebbenden, de meest mogelijke waakzaamheid
worde in acht genomen, teneinde te voorkomen
dat het insect naar Nederland worde overge
bracht.
Aan Commissarissen des Konings in de ver
schillende provinciën is derhalve verzocht, de
aandacht van de burgemeesters in hun gewest
op het bovenstaande te vestigen en hen uit te
noodigen
lo. De ingezetenen van hunne gemeenten tot
de grootst mogelijke waakzaamheid aan te sporen.
2o. Bij eventueele ontdekking van insecten
overeenstemmende met de in 1877 op groote
schaal verspreide beschrijving en teekening van
den Coloradokever, daarvan onverwijld een be
richt aan het Departement van Waterstaat,
Handel en Nijverheid te zenden met het gevonden
insect.
Er had zich te Amsterdam eene voorloopige
commissie gevormd, met het doel om dr. Mezger
een huldeblijk te vereeren voor het dezer dagen
door hem gegeven bewijs van onbaatzuchtigheid
en vaderlandsliefde.
Uit goede bron vernemen wij echter, dat hij
van elk eerbewijs of geschenk wenscht ver
schoond te blijven en in Amsterdam terug wil
keeren zooals hij dit verliet.
Workum. In de vertoeving van de Mans-
en vrouwelidmaten van de Doopsgezinde ge
meente alhier, Zondag j.l., is met groote meer
derheid van stemmen tot leeraar gekozen de heer
H. Koekebakker Jr, te Zwartsluis.
Duitschland. De Hertog van Nassau
zoo luidt een bericht uit München, hetwelk ech
ter niet veel geloof verdient zou aan ver
scheidene personen verklaard hebben, dat hij hoe
genaamd niet verlangt Groothertog van Luxem
burg te worden en hij zich met zijnen titel van
Hertog van Nassau wenscht tevreden te stellen.
Nu de nieuwe spiritusbelasting wordt ingevoerd
is er onder de spiritusfabrikanten in Noord-
Duitschland een beweging ontstaan om een Syn
dicaat of een Bank te vormen, ten einde den
spiritus op prijs te houden.
Zwitserland. Het socialistisch partij con
gres, hetwelk herhaaldelijk was uitgesteld, wordt
thans te Zurich gehouden. Verscheidene bekende
partijhoofden, waaronder de Duitsche afgevaar
digden Singer en Grillenberger, zijn er den 17
dezer reeds aangekomen en er worden er nog
velen verwacht.
Rusland. De Russische gezant Nelidof is
te Berlijn aangekomen om daar te spreken over
de Bulgaarsche quaestie. Uit goede bronnen
wordt verzekerd dat Bismarck gezegd zou hebben
thans te kunnen instemmen met de bezetting
van Bulgarije door Rusland, wanneer van te
voren het aantal troepen en de wijze van be
zetting wordt aangegeven.
Het ministerie van oorlog heeft 400 mitrailleu
ses besteld voor de bewapening van versterkte
plaatsen. Ook is thans te Petersburg eene com
missie onder generaal Obrutshew bezig met het
onderzoek van een voorstel dat ten doel heeft
om bij elk bataljon infanterie twee mitrailleuses
in te deelen als bataljonsgeschut.
Ondanks alle gestrenge maatregelen, neemt de
revolutionaire beweging in Rusland steeds groo-
ter verhoudingen aan. Het moet dezer dagen
gebleken zijn, dat niet alleen de studenten in
het geheim tondsen bijeenbrengen voor revolu
tionaire doeleinden, maar ook dat onder de ge-
duchtste aanhangers der nihilistische partij in
vele provinciën geestelijken behooren. Daarom
heeft de Minister van Binnenlandsche Zaken
aanschrijvingen uitgevaardigd, om vooral op alle
academiën en inrichtingen van hooger onderwijs
een waakzaam oog te houden.
Bulgarije. Prins Ferdinand van Saksen-
Coburg is Zaterdag door de overheid der hoofd
stad ontvangen. Honderd kanonschoten werden
gelost. De bevolking bereidde den prins eene
hartelijke ontvangst. De ministerieele quaestie
is nog niet opgelost.
Het gemeentebestuur heeft den prins een feest
maaltijd aangeboden.
De prins zal aanstaanden Donderdag naar So
fia vertrekken.
Men is het nog niet eens over de samenstel
ling van het nieuwe Kabinet. Het tegenwoor
dig ministerie zal voorloopig aan het bewind
blijven en de Voorzitter der Sobranje met de vor
ming van een nieuw Kabinet belast worden.
In Boelgarije wordt de toestand steeds ongun
stiger. De geestelijkheid weigert den naam Fer
dinand te noemen in haar gebeden, onder het
leger heerscht groote gisting en groote handels-
huizen hebben hun kantoren gesloten, daar de
eigenaars Bulgarije verlaten.
De muziek zwijgt. Het gegons der menschen-
stemmen dringt weer in ’t oor. Ik ontwaak uit
mijne mijmering. Door de groote spiegelruiten
der prachtige concertzaal van het badhuis zie ik
over de terrassen op het breede zeestrand. Te
midden van een heirleger van badstoelen, tenten,
kraampjes, zijn honderden kinderen bezig te
spelen op, te graven in het mulle zand. Zij
krioelen dooreen, zij lachen en dartelen. Som
migen woelen met de bloote voetjens in den los
gewoelden bodem. Gezondheid en levensgenot
stralen uit de oogen, van de gloeiende wangen.
Zij zijn de vertegenwoordigers der duizende
bloemknoppen, die, gespaard voor verwoestende
invloeden, blijven doorgroeien op twijg en tak,
als schoone herfstbeloften.
Schijnbaar meedoogenloos vallen enkelen ter
aarde en in de ziel rijst de vraag Waarom,
HeerMet liefdevolle zorg worden verre de
meesten gespaard en belooven een heerlijken
oogst en ’t klinkt in mijn harte
kers bonden den knecht aan handen en voeten
en stopten hem een prop in den mond. Eene
dienstbode vond des ochtends den knecht in dien
toestand, waarin ’t hem onmogelijk was zich te
bewegen of geluid te geven, in de vestibule lig
gen. De weerloos gemaakte man vond later zijn
koffer opengebroken en vermist daaruit een
gouden tienguldenstuk, 20 mark en eenig klein
geld.
Een agent van politie, die te Scheveningen
geposteerd is ten einde te waken tegen overtre
ding van het politieverbod op het begluren der
baigneuses, vroeg een heer zijn naam af en stond
gereed dien in zijn boekje op te schrijven. De
strandwandelaar gaf daaraan gevolg, door zelf
zijn naam dien hij niet anders dan door vermel
ding van een titel kon neerschrijven, in het zak
boekje van den zedenwachter in te vullen, met
de bijvoeging, dat hij den dienaar zjjne ijverige
plichtsvervulling volstrekt niet kwalijk nam.
De heer, die den agent zoo hulpvaardig was
bij het opgeven van zijn naam. bleek te zijn een
der hoogste bezoekers van Scheveningen, sedert
het laatst der vorige week aldaar aangekomen.
Een conducteur van de Rotterdamsche stoom
tram had het ongeluk, bij het oprapen van eene
afgewaaide pet, door de achteruitrijdende machine
aangereden te worden, waarbij znn voet zóó ern
stig werd gekwetst, dat deze in het Ziekenhuis
moest worden afgezet.
Te Deventer viel een knaap van ruim zeven
jaar uit een in vollen gang zijnde draaimolen.
Het knaapje brak zijn pols en bekwam zware
kneuzingen, zoodat hij in het Gasthuis moest
worden opgenomen.
Een leelijke drukfout! In een advertentie
moest staan
Verloofd:
Anton Muller en Mina Laan.
Er stond echter
Verliefd:
Anton Muller en Mina Laan.
In het volgend nummer der courant leest men
de volgende „verbetering”
Verloofd (niet verliefd):
Anton Muller en Mina Laan.
Aan Artis” is ten geschenke aangeboden
een buitengewoon groote krab, die in de Noord
zee bij Tessel gevangen is. Het zeldzaamste van
dat beest is, dat zeven groote oesters op zijn rug
zijn gegroeid.
Men schrijft: „IJmuiden begint de aan
dacht der schilders te trekken. Was er verleden
jaar slechts één, die hier tijdelijk verblijf hield,
thans zijn er twee, een Belg en een Duitscher.”
Niet teleurgesteld. Voor zoover nu reeds
de uitslag der „Unie”-collecte bekend werd, is
onze hope niet beschaamd.
Natuurlijk, als een kleine kring, die vroeger
meegaf, nu niet meer geeft, dan is een kleine
daling onvermijdelijk.
Maar zelfs te Utrecht viel die daling toch boven
verwachting meê.
In Utrecht toch bestond schier de helft der
collecte, even als in den Haag, meest uit groo-
tere, zelfs uit enkele zeer groote giften.
Utrecht’s verleden maakte dit zoo, even als
’s-Gravenhage’s eigenaardige positie.
Hierdoor komt het, dat in zulke steden reeds
tien personen, die hun hand terugtrekken, een
merkelijke daling kunnen teweegbrengen.
En rekent men nu, dat toch te Utrecht, waar
de felste tegenstand huist en de doleerenden op
hooge kerkelijke uitgaven kwamen, de collecte
nog twee duizend drie honderd gulden opbracht,
en slechts zeven honderd gulden daalde, metter
daad dan is er geen oorzaak voor klacht. (St.)
Door de Dedemsvaartsche Stoomtrammaat-
schappij is tegen den len September de inschrij
ving opengesteld op eene 4 pets, leening van
f 100,000, tot den koers van 99V2 pet.
Reeds lang als wij ons niet bedriegen,
sedert zijn oprichting had het christelijk werk
liedenverbond „Patrimonium" op zijn program
staan de vestiging van een pensioen- en onder-
standsfonds voor werklieden en hun weduwen.
Gedurende verscheiden jaren hoorde de bui
tenwereld er niets meer van. Thans echter is
ter algemeene vergadering, die de vereeniging
op 10 dezer gehouden heeft, gebleken, dat de
zaak toch weldra tot stand zal komen. Volgens
mededeeling van den raad van bestuur waren
er vrij wat moeilijkheden te overwinnen geweest,
doch is men nu zóóver gevorderd, dat met 1
Oct. a.s. het fonds in werking zal treden.
Voor velen een goed nieuws. Maar mogen
wij vragenwaarom een nieuwe instelling naast
het Nederlandsche Werkliedenfonds, dat buiten
allen strijd in de arbeiders wereld staat Waar
om nu weder versnippering van krachten, en
daardoor vermindering van kracht Er mogen
van hun christelijk standpunt voor de leden van
„Patrimonium" redenen zijn om een werklieden
verbond met confessioneel karakter te vormen,
doch is het noodig, dat dit ook bjj geldeljjke
voorzorg voor de nooden van bejaarden en we
duwen zich doe gelden
Waartoe dit „anti-revolutionair" tot zelfs in
de pensioen-verzekering (Soc. Wkbl.)
Een Scheveningsch kiezer, die in het schrij
ven niet al te bedreven was, vroeg een mede-
kiezer, om voor hem zijn biljet in te willen vul
len, Deze werd onmiddellijk daartoe bereid be
vonden en had reeds den naam van W. J, M.
Bolswardsche Courant
In U, mijn Schepper,
Vertrouwt mijn hart.
Niet ómdat alles
Uw liefde ontdekt
Maar ondanks alles
Dat twijfel wekt
i S.
//Lief kiudtjen Moeders smart, zoo kort nog Moeders weelde
Haar troost, alleen reeds door uw vriendlijk aangezicht,
Die eerst heur wangen met uw kleine handtjens streelde,
Straks heel heur horizont verhelderde in uw licht!*
«Daar rust ge nu verbleekt, in ’t mulle zand begraven.
Gij waart ter nauwernood, en zijt alreeds niet meer
Als gaf Hij ons in U op eens te dure gaven,
Zoo, kostlijk Godsgeschenk eischt U de Gever weer.*
Rustig, te midden der woedende baren.
