NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWARD WORSERADRBX
St. Nicolaas.
1
j
1887.
Zes en Twintigste Jaargang.
No. 48.
VOOR
DONDERDAG 1 DECEMBER.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
e>
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
ADVERTENTIEPRIJS 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
l
nooten niet mag aanvallen. Hij stelde den Czaar
rechtstreeks den casus foederis voor oogen. De
Czaar verklaarde er akte van te nemen, dat
Duitschland de verplichtingen, die het bij verdrag
heeft op zich genomen, ernstig opvat, en vulde
zijne verzekering, dat hij Duitschland niet wilde
aanvallen, noch aan een aanval van andere zijde
deelnemen, hiermede aan, dat hetzelfde ook ge
heel voor Oostenrijk gold, vooropgezet zooals
vanzelf spreekt, dat van die zijde geen
provocatie tegen Rusland zoude plaats hebben.
De hoopvolle zin wordt door dit laatste voor
behoud op de in de diplomatie gebruikelijke
wijze getemperd. Het valt, men weet het bij
ervaring niet moeielijk, op het gunstige oogen-
blik eene provocatie des noods uit te lokken.
Met afwisselend geluk werd voor den drang
naar roem en voordeel in verschillende onderne
mingen een afleiding gezocht, niet altijd met de
bedaardheid en voorzichtigheid, die Jules Grévy
onderscheiden. De expeditie naar Tonking,
Madagascar en Australië hebben zware offers
aan geld en bloed gekost, zonder groote voor-
deelen op te leveren. Beter slaagden de Fran-
schen in Tunis, maar hunne vestiging daar werd
opgewogen door de vernietiging van den Fran-
schen invloed in Egypte.
Dat de betrekkingen met het buitenland onder
Grévy zijn verbeterd, kan men niet zeggen; maar
hier was alweder de natie zelve de schuldige.
Het behoefde geen reden te zijn om hem zonder
verdediger te laten.
Te Parijs staan mogelijk ernstige gebeurtenis
sen voor de deur. De spanning is er tot eene
hoogte opgezweept, welke zeer gevaarlijk kan
worden.
Zondag werden door de revolutionairen ver
schillende vergaderingen gehouden. Die in de
zaal-Favier werd door 3000 personen bijgewoond.
Aan de orde waren de volgende puntennoch
Dictatuur noch Presidentschapverderde par
lementaire verwarring, de sociale oorlog en de
noodzakelijkheid eener nieuwe revolutie der
werklieden, evenals in 1789. Heftige aanvallen
werden gericht tegen Grévy, tegen Ferry en het
Parlement. Na een zeer stormachtige discussie,
waarbij de omwenteling werd gepredikt, werd
ten slotte toch eene motie van orde aangenomen,
waarin de vergadering zich voor het oogenblik
tegen eene revolutionaire beweging verklaarde.
De onthullingen der Köln. Zeil, betref
fende hetgeen bij het onderhoud tusschen den
Duitschen Rijkskanselier en den Russischen
Keizer is aan het licht gekomen, worden thans
geëxploiteerd om als bewijs te dienen voor de
onjuistheid der beschouwing, dat de troonrede,
waarmede de Duitsche Rijksdag is geopend, doelen
zou op een nabijzijnden oorlog tusschen Rus
land en Oostenrijk.
Over het onderhoud van Bismarck met den
Czaar geeft de Pesther Lloyd, die door het
Weener Kabinet dikwijls gebruikt wordt tot het
doen van mededeelingen, een lang verslag, waar
aan het volgende ontleend is
Nadat Bismarck zijne verontwaardiging over
de in de omgeving van den Czaar gepleegde
vervalschingen had te kennen gegeven, verzekerde
Czaar Alexander ten stelligste, dat hij in het
algemeen de handhaving van den vrede wenschte
en thans zeer gaarne de verzekering herhaalde,
dat het hem noch in den zin kwam Duitschland
aan te vallen, noch deel te nemen aan eene
tegen Duitschland gerichte coalitie. Bismarck
verzocht, dat de Czaar ook denken zou aan de
door Duitschland gesloten allianties, en maakte
er geen geheim van, dat, wie met Duitschland
in vrede leven wil, ook Duitschland’s bondge-
HET VERGAAN DER „SCHOLTEN.”
De Coroner’s Jury heeft in zake de verdron
kenen der „W. A. Scholten” Zaterdagmiddag uit
gesproken, dat de verdrinking heeft plaats ge
vonden door de aanvaring der „Scholten” met
de „Rosa Mary”, terwijl deze geankerd lag nabij
Dover. De gezworenen oordeelden, dat de ka
pitein en de officieren der „Scholten” eene fout
hebben begaan door geen rekening te houden
met de sterke strooming der zee, toen zij be
proefden de „Rosa Mary” voorbij te stoomen.
Een der Juryleden maakte de opmerking, dat
eene mailboot van de klasse der „Scholten” be
tere sloepen behoorde te hebben. De jury prijst
de menschlievende pogingen van den kapitein
en de bemanning van het stoomschip „Ebro,”
waardoor veel menscbenlevens gered zijn. De
Coroner deed de jury opmerken, dat de nala
tigheid der officieren van de „Scholten” alsnog
onbewezen is, en ried der jury aan, de beslis
sing over dit punt liever aan anderen over te
laten Op grond van dezen raad werd de des
betreffende zinsnede uit het verdict weggelaten.
De Coroner deed nog de noodzakelijkheid uit
komen, dat in gevaar verkeerende schepen nood
signalen bezigen, welke niet elk misverstand
uitsluiten.
Coroner verklaarde het verder noodig er op
te wijzen, dat er vele noodlottige misverstanden
ontstaan door verkeerde opvatting der noodsig
nalen van schepen, hetgeen spreker herhaalde
lijk gebleken is. Doorgaans worden door in
nood verkeerende vaartuigen vuurpijlen opgela
ten die echter iederen nacht op de kusten waar
genomen worden, zoodat zij niet meer de aan
dacht trekken. De Coroner zeide te hopen, dat
de ramp van de „Scholten” de Britsche Regee-
ring moge nopen het hare te doen, teneinde de
aanneming te verzekeren van bepaalde signalen
door in nood verkeerende schepen, die niet mis
verstaan kunnen worden.
Een zaak van zeer veel gewicht voor hen die
de zee bevaren zegt de „Scheepvaart” is
bij het ongeluk met de „Scholten” aan het licht
gekomen. Het is van algemeene bekendheid
dat er tusschen de seinen, die eene aanvaring
of iets anders aanduiden, zoo weinig verschil
bestaat, dat men die niet van elkander kan on
derscheiden. Het schijnt dat de seinen, gege
ven aan boord van de „Scholten” gehoord zijn
door sommige bootslieden, nabij de Admirality
Pier, doch niet werden beschouwd als iets van
ernstige beteekenisen daar het op een mijl of
vier, vijf afstand was, deed men de moeite niet om
van wal te steken. Dit is een zaak van groot ge
wicht voor zeevarenden. De bootslieden te Dover
en aan de Engelsche kust klagen er over, dat zij
dikwijls, beantwoordende aan de gegeven seinen,
van wal staken, doch na een mijl of twee, drie
geroeid te hebben terug, konden keeren, daar
hunne diensten niet verlangd werden.
Bolsward. Heden wappert van
liet Stadhuis de vlag. Van de
puie van het Gemeen tehuis
wordt den volke verkondigd, «lal
op dezen dag, 30 ilovemher 1889,
des middags ten 13 ure, de nieu
we grondwet is in werking ge
treden.
Bolsward. De heer E. I. W. KOCH, vroe
ger Predikant te Middelburg, heeft het voorne
men eene rondreis door Friesland te maken, ten
einde de zaak der afschaffing van den sterken
drank, ook in dit gewest, te bespreken. Het
eerst zal hij ter dezer stede in „de Doele”
optreden, den 8sten December des avonds ten
8 ure.
De toegang zal vrij zijn en het feit, dat de
heer Koch, die al zijne krachten wijdt aan de
behartiging van volksbelangen in het algemeen,
nu ook voor deze zaak een lans wenscht te
breken, moge hem een gehoor verschaffen uit
alle rangen en standen onzer burgerjj.
Bolsward. De lezing van den heer Justus
van Maurik alhier den vorigen Donderdag gehou
den, heeft aan het tallyk opgekomen publiek
een hoogst aangenamen avond verschaft.
Werken, welke men gaarne leest door den auteur
zelf te hooren voordragen, verhoogt het genoe
gen. De verschillende karakters daar in voor
komende komen dan geheel tot hun recht. Ieder
aanwezige stemde dan ook in, met het woord
van hulde en dank door den voorzitter der
Rederijkerskamer „Gysbert Japicx” aan het
slot den heer v. Maurik toegesproken.
De heer Th. II. van tier Heulen
biedt in zijn, naar de eischen des tijds ingericht
magazijn van Ijzerwaren veel aan, hetwelk ge
schikt is voor huishoudelijke geschenken. Dege
lijke werktuigen vindt men er in ruime keuze,
van grootere en kleinere afmetingen. In de ver
schillende Sigarenmagazijnen waarvan wij alleen
noemen die der HH. HieniStra, Bijlsnuv
Keilman, P.J. «Ie Boer, Wester-
baan, &errilsnia e. a. vindt men een rijke
sorteering van fijne en gewone soorten in sierlijke
verpakkingen; voor Heeren zeker een aangenaam
St. Nicolaas cadeau. We wenschen allen een
ruim debiet, ieder kan van prima kwaliteit ver
zekerd zijn.
De in geheel onze provincie gunstig bekende
Bakkerij van den heer J. Hommes en de
nieuwere zaken van de heeren Smith
Propsti*a, «le Wint wedijveren in ruime
verscheidenheid van alles wat den smaak streelt
en het oog bekoort, Surprises in chocolaad en
suiker. Marsepijnletters, Taarten, Suiker en
Taai zullen zeker ook nu weder opwekken tot
druk bezoek en koopen, en bij eenigen hunner
om door loten het een en ander van al dat be
geerlijke te verkrijgen.
Wij wenschen den gelukkigen winnaars sma
kelijk eten en een goede maag en den onderne
mers een voordeelige St. Nicolaas.
Het was ons niet mogelijk op alle uitstallin
gen van meer of minder beteekenis te wijzen,
want het is werkelijk een genot, in den avond,
langs verschillende winkelramen te gaan en te
zien hoe, bij in overvloed aangebracht licht, als
bij IVartna het goud- en zilver schittert,
bij Ijiintei*, Firma Jakles, Flotlow,
Stockmann, Sclirakamp e. a. de
zachte kleuren der wol, de fijne kant en tal van
andere stoffen, op smaakvolle wijze zijn opge
hangen of dooreengestrengeld.
t In de vergadering van volmachten van
Wonseradeels Zuiderzeedijken is metalgemeene
stemmen herbenoemd tot secretaris-ontvanger
de heer P. Peereboom, terwijl de heer T. H.
Kingma te Makkum werd herbenoemd als plaats
vervangend lid van het dijksbestuur. Verder
werd besloten de door het dijksbestuur voorge
dragen onderhoudswerken voor 1888 goed te
keuren, waaronder voorkomt het maken van
vier welputten met drinkstoepen aan den zee
dijk, ten behoeve van het aldaar grazend vee.
Bij heerschende droogte vooral belooft dit werk
een groote verbetering.
Bolsward 27 November. Het Logement „de
Eensgezindheid” staande aan het Hengstepad
alhier, waarin ook handel in aardappelen en
kruidenierswaren werd uitgeoefend, is heden nacht
door brand vernield. In ruim 2 uren was al het
brandbare verteerd. De afgebroken gasleiding
werd met veel moeite en niet zonder gevaar
door den gasfitter, U. van der Laan, gestopt.
Het pand was verzekerd in de brandwaarborg
maatschappij te ’s Bosch, de inboedel in die van
Achlum. Gelukkig konden de vier aanwezige
brandspuiten de belendende gebouwen voor brand
bewaren.
Bolsward, 30 Nov. In de gisterenavond
gehouden raadsvergadering werd aan de Wed.
J. IJ. Galema toegestaan om rails te leggen
dwars over den Hichtumer weg, en werd den
heer Banning f 100 verhooging van salaris
toegekend als stadsgeneesheer. Daarna werden
goedgekeurd het voorstel van Burgemeester en
Wethouders om het nieuwe plein bij de
„Zwaanfjespost” den naam te geven van Markt
plein, de namen der buitenbuurten te bekorten,
en de wijziging in het reglement van het Wees
huis. Vervolgens kwam aan de ordede ver-
eeniging van Burger- en Tusschenschool, met de
motie van den heer Vos, om alleen in be
ginsel aan te nemen, dat deze scholen ver-
eenigd zullen worden, met een amendement van
den heer Eerdmans, om het gebouw en terrein
van de Tusschenschool te onderzoeken en een
premie uit te loven voor het beste plan van
verbouwing. Na eenige discussie werden motie
en amendement beide aangenomen met 7 tegen
4 stemmen, de heeren Oosterbaan, P. J. de Boer,
IJ. T. de Boer en Jelgersma. Eindelijk werden
de aanbevelingen en voordrachten aangeboden
voor periodieke aftreding.
a. Gasthuis. Buitengewone vacature door
het overlijden van den heer S. Lijcklama A
Nijeholt. Gasthuisvoogden stelden hiervoor op
de voordracht de heerenK. van Ringh en
R. Smits, waaraan door Burgemeester en Wet
houders zijn toegevoegd de heeren W. A. Peere
boom en J. H. Kingma.
b. Weeshuis. Ingekomen van heeren wees
huisvoogden de heeren D. J. Brouwer (aftr. voogd)
en Th. H. van der Meulen, waaraan het dage-
lijksch bestuur de heeren H. Veen Pz. en K.
H. Laagland toevoegde.
c. Armenhuis. Geen aanbeveling ingekomen.
Het dagelijksch bestuur plaatste de heeren A.
Bouma Hz. (aftr. voogd) en B. Bölger op de aan
beveling.
d. Stadswerkinrichting. Worden aanbevolen
de heeren R. F. Feenstra (aftr. lid) en II. v. d.
Oever.
e. Stadsspaarkas. Worden aanbevolen de
heeren H. Schoonhoff (aftr. lid) en P. Albada
Jelgersma.
f. Plaatselijke Schoolcommissie. Op de aan
beveling worden geplaatst de heeren K. van
Ringh (aftr. lid) J. R. A. Donker en Th. v. d.
Meulen.
De benoemingen zullen in de volgende ver
gaderingen geschieden.
Ten slotte bracht de heer Feenstra mede na
mens zijn mede-Wethouder dank en hulde aan
den Burgemeester voor zijn raad en daad, en
aan de wakkere houding der brandweer tijdens
den brand in den nacht van Zaterdag op Zon
dag j.l.
Kimswerd, 28 Nov. 1887. Zaterdagavond
hield de Ijsclub „Kimswerd” hare jaarlijksche
vergadering. Na ’t inbrengen der verslagen,
waaruit bleek dat ’t ledental gelijk gebleven en
er f 151,47 in kas was, werd overgegaan tot wij
ziging van ’t reglement. Eene groote ver
andering werd hierin gebracht, ’t Bestuur zal
voortaan ook als keurmeester fungeeren. „IJs
en weder dienende,” zal er eerst eene rijderij
onder mannen worden gehouden.
f ’t Is thans vrij zeker, dat de stoom-
zuivelfabriek alhier zal worden opgericht.
Eene commissie is reeds benoemd tot ’t zoe
ken van een geschikte plek gronds.
De Amsd. Ct. steekt terecht den draak met
een gemeentelijke verordening tot voorkoming
van brandgevaar in schouwburgen, wijl men die
verordening handhaaft tegenover een inrichting,
die veel beter is dan door de verordening wordt
voorgeschreven. In een theater van eene onzer
grootste steden was nameljjk een nooddeur ge
sloten met een spanjolet, zoodat ze in geval van
nood door een duimdruk was open te krijgen.
De verordening wilde echter, dat de deur ge
grendeld zou zyn, en alzoo geschiedde, ofschoon
het gevaar bij brand door de vertraging, om de
deur geopend te krijgen, voor de vluchtenden
veel grooter wordt. Dat men tegenover minder
goede inrichting zich aan de verordening houdt,
is zeker plicht, maar tegenover betere zou het
zeker verstandiger wezen, om toe te geven en
de verordening liever te wijzigen.
De 5e December nadert, de verschillende ma-
gazijnhouders en winkeliers herinneren ons daar
aan door hunne advertentiën en strooibilletten.
Wij verplaatsen ons in onze kinderjaren, en die
herinnering is zeker allen aangenaam, wij den
ken aan lateren tijd, toen we op dien dag aan
onze vriendinnen en vrienden in het geheim sur
prises zonden en deze ook gaarne aldus ontvin
gen. Thans nu vele jeugdige verwachtingen ge
bleken zijn zeepbellen te zijn geweest, is het
toch nog een genoegen aan dien heerlijken dag
herinnerd te worden. Wij gaan voort in de eerste
plaats de jeugd te verblijden, en dan ook nog
familie en kennissen een surprise te doen toe
komen.
Hoe langer hoe meer hoort en ziet men het
verblijdend verschijnsel, dat ook de kinderen
van arme ouders dien dag niet vergeten wor
den. Werken we allen daartoe mede, opdat meer
en meer ondervonden worde, hoe eigen vreugd
wordt verhoogd, door het geluk van anderen te
bevorderen.
Onze winkeliers hier ter stede gaan met den
tijd vooruit. Zij voorzagen zich ook dit jaar
van veel nieuws, degelijk, nuttig en lekker.
Wij wenschen hun succes. Al zijn de tijdsom
standigheden niet rooskleurig te noemen, de we
tenschap dat ieder, al is het ook wat minder
roijaal dan wel vroeger kon geschieden, toch met
St. Nicolaas wat wil en moet koopen, zal hen
zeker ook nu ten goede komen.
Voor verscheidenheid is door allen gezorgd,
getuige ons onderstaand overzicht.
Wij beginnen met het middelpunt onzer
stad. Daar is het sedert kort geopende maga
zijn van de HH. P. .1. Feniicina
Zonen. Een keurige voorraad van alle mo
gelijke Uurwerken, ruime keuze ook van Baro
meters, Thermometers enz. is daar uitgestald. Voor
veel en voor weinig geld koopt men soliede ar
tikelen. In den Goud- en Zilverwinkel van de
zelfde firma aan de Dijkstraat is mede een ruime
keuze artikelen geëtaleerd, waarvan vele voor
geschenken geschikt, niet van tijdelijke maar van
blijvende waarde. Wij wenschen dier firma veel
bezoek en debiet.
Bij de tegenwoordige korte dagen gevoelt ze
ker ieder de waarde van verlichtingsartikelen. De
heeren II. Oosterbaan Co. H.J. Vos
en S II. I>(jkstra hebben gezorgd hiervan
een groote keuze in voorraad te hebben in ele
gante en doelmatige vormen, practische geschen
ken voor ieder. De magazijnen van genoemde
heeren bevatten tevens ruime keuze van huis
houdelijke artikelen, die in ieder gezin welkom
zullen zijn en verder een grooten voorraad kin
derspeelgoed en aanverwante artikelen. Voor ieder
is er wat voorhanden, voor rijke en arme kin
deren. Een druk bezoek en flinke nering be-
loone hunne ondernemingen.
De voorraad in de bekende winkels van den
heer S. Pekema, der dames V. en «I. J.
van der Hoek en anderen, lokken tot koo
pen uit. Men wordt er bijna verlegen om een
keus te doen uit de groote verscheidenheid van
dames en heeren modeartikelen, zakdoeken, muts
jes, kapertjes, surprises en wat niet al. De bil
lijke prijzen, nette bediening en prima kwaliteit
in aanmerking nemende, raden we ieder een
bezoek aldaar aan. De eenige winkel alhier
uitsluitend in Mandenwerk, van den heer W.
van «Ier Heulen is mede een bezoek
overwaard tal van nuttige voorwerpen, zeer ge
schikt voor huiselijk gebruik zijn aanwezig en
billijk in prijs, en zullen zeker bij velen den
kooplust opwekken. De gunstig alhier en in de om
streken bekende Boek, en Papierhandel van den
heer 14. Falkena Hz. is ook weder dit
jaar ruim voorzien van alles wat tot zijn vak
behoort. Rijk is de keuze in Luxe post, elegante
Photografien, prentwerken, kinderboeken en
prenten, gezelschapspelen enz. Ook vinden wij
in dien winkel een uitgebreide collectie Kin
derspellen in doozen, (zie verder advertentie)
alle zaken die nog lang na St. Nicolaas waar
de houden. De bezichtiging van een en an
der is het bezoek waard, koopers komen er dan
Beker.
;i
Bolswardschc Courant
3
i S
<1
-
