NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
leiSWAR® £N WONSERAÖE&I.
r
g
I
l
h
F
Kardinaal Manning
1888.
Zeven en Twintigste Jaargang.
No. 29.
VOOR
DONDERDAG 19 JULI.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
w
Koelkamer.
Boterkelder.
Ke tels.
I
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
s n
I
Internationale Vredebond.
-2
-I
Tfi
wegens hoogverraad. Het blad vergelijkt Boulan
ger bij Catilina en acht het dringend noodig, dat
er een einde wordt gemaakt aan de gevaarlijke
vertooning. Met zijn toespraak in den linker- en
zijn verzoek om ontslag in den rechterzak is
Boulanger in de Kamer gekomen, ten einde twee
dracht te stoken welnu zegt de R. F., hij is nu
geen afgevaardigde meer, hij is niet meer de heer
Boulanger, maar hij is een oproermaker laten wij
hem dan ook zoodanig behandelen en de wetten
toepassen, welke de Republikeinen mogen toe
passen tegen soldaten, die de krijgstucht schenden.
De gezondheidstoestand in Tonkin is, volgens
de jongste berichten, slecht. De sterfte is vrij
groot zoowel onder de soldaten als onder de in
boorlingen.
De huisvesting der troepen is gebrekkig waar
door deze laatsten in hooge mate lijden. Een
tiental hoofden der „Zwarte vlaggen” zijn zich
te Hanoïro komen onderwerpen.
Duitschland. Keizer Wilhelm kwam Zater
dagmorgen te Kiel aan en ging om 11 uur aan
boord van de Hohenzollern. Het eskader dat den
Keizer vergezelt bestaat uit elf groote pantser-
schepen, bewapend met 102 stukken geschut en
bemand met 3898 koppen.
Volgens de Berlijnsche Polit. Nachr. is prof.
Bergmann begiftigd met de ster en het kruis der
Koninklijke Huisorde van Hohenzollern, en prof.
Gerhardt met de Orde van den Rooden Adelaar
2e klasse.
Te Stokholm en Kopenhagen is de officiëele
kennisgeving ontvangen, dat Keizer Wilhem op
de terugreis van Petersburg een bezoek denkt
te brengen aan het Zweedsche en aan het Deen-
sche hof.
Oostenrijk. Het kasteel Goldoelloc, bij
Pesth, wordt in gereedheid gebracht voor den
keizer van Duitschland, die van daar uit in Sep
tember a. s. met Keizer en Kroonprins van Oos
tenrijk eenige dagen ter jacht zal gaan.
Servië. Koningin Nathalie is te Weenen
aangekomen. De Kroonprins, die Zaterdagavond
te Belgrado terugkeerde, werd door den minister
aan het station opgewacht. Koning en Kroonprins
werden luide door de menigte toegejuichtde
stad was versierd en geïllumineerd.
Oranje-Vrijstaat. Uit Kaapstad wordt ge
meld, dat de President Sir J. H. Brand Zater
dagavond is overleden.
Door den Architect Jac. R. NIJDAM te Irnsum is 11 Juni volgens onderstaand plan, voorde
Coöperatieve Vereeniging „De Irnsumer Kaas- en Roomboterfabriek” uitbesteedhet bouwen van
eene kaas- en boterfabriek aldaar.
Het werk is gegund aan den Heer Corn. SCHIERE, aannemer te Boornbergum, voor de
van f 13887.
Tot nadere toelichting dieneHet terrein is gelegen tusschen het groot schéepsvaarwater
Tot de belangwekkende persoonlijkheden in
Engeland behoort vooral kardinaal Manning,
aartsbisschop van Westminster en primus van de
R.-Katholieke Kerk aldaar. Hij werd geboren
in 1809. Zijne ouders ware Protestanten en hij
ontving zijne opvoeding aan het Harrow- en ver
volgens aan het Baliol-college te Oxford. Nadat
hij zijne studiën in 1830 op eene loffelijke wijze
had voleindigd, kwam hij als geestelijke in dienst
bij de Engelsche Hoogkerk en werd eerst vicar
te Lavington in Sussex en in 1840 archi-diaken
van het bisdom Chichester. Met ongemeene geest
drift en aangrijpende welsprekendheid, ijverde hij
voor de vereeniging der verschillende kerkge
nootschappen en schreef daarover het boek „The
unity of the Church. (De eenheid der Kerk).”
Hij keurde het af, dat de rechtsmacht der Kroon
zich uitstrekte tot geestelijke zaken, en toen er
juist op grond van dat gezag der Kroon eene
botsing ontstond tusschen de Regeering en de
R.-Katholieke hiërarchie, legde hij in 1850 de
betrekking van archi-diaken neder en deed zich
opnemen in den schoot der R.-Katholieke Kerk.
Die stap van zulk een aanzienlijk en begaafd
man, die zich verplicht achtte, aan de inspraak
van zijn geweten te gehoorzamen, wekte in de
protestantsche kringen in Engeland groote op
schudding. Daarentegen verblijdde men zich in
de Roomsch-Katholieke kerk terecht over de
aanwinst van zulk een gemoedelijk en welspre
kend redenaar. Geen wonder alzoo, dat hij allengs
tot hooge kerkelijke waardigheden werd bevor
derd, namelijk tot proost van het aartsbisdom
Westminster, tot apostolisch protonotarius, tot
huisprelaat van den Paus, in 1865 tot aartsbis
schop van Westminster en in 1875 tot kardinaal.
Niet alleen is hij een ijverig voorstander van het
wereldlijk gezag van den Paus, maar hij stemde
ook op het Vaticaansche Concilie van 18o91870
met volle overtuiging vóór de Pauselijke onfeil
baarheid. Ook als aartsbisschop bleef hij open
bare voorlezingen houden voor een gemengd
publiek en onderscheidene door hem uitgegeven
geschriften getuigen van zijn ijver, om in de door
hem ingeslagen richting nutiig werkzaam te
wezen.
Is de geloofsverandering van Manning ook door
velen afgekeurd, die niet tot zijne tegenwoordige
geestverwanten behooren, toch zal zelfs de ijverig
ste Protestant kunnen begrijpen, hoe h(j tot dien
stap gekomen is, wanneer hij slechts opmerkt,
wat dezer dagen door den kardinaal te Londen
op de zevende jaarlijksche vergadering van den
Internationalen Vredebond gesproken werd.
Van die vergadering was kardinaal Manning
voorzitter. Hij, de bijna tachtigjarige grijsaard,
als R.-Katholiek bekleed met de hoogste kerke
lijke waardigheid, was er gezeteld als de eerste
onder hen, die het afschuwelijk monster van den
oorlog willen verbannen, om door duurzame vrede
de welvaart en het geluk der volkeren op een
hechten grondslag te vestigen.
Daar werd in het jaarverslag van den Interna
tionalen Vredebond opgewezen, dat geheel Europa
aan het slot der 19e eeuw een gewapend kamp
was geworden, dat de volkeren zich de grootste
opofferingen daarvoor moesten getroosten, zonder
de zekerheid te erlangen van het behoud van
den vrede. Werden slechts de inzichten van den
Bond ter harte genomen, dan zouden de onder
linge betrekkingen der volkeren en de oorzaken
der tusschen hen gerezene geschillen niet langer met
een geheimzinnigen sluier worden bedekt en juist
hierdoor het gevaar opleveren voor het uitbarsten
van den oorlog. Men moest zoeken te komen
tot eene onverbloemde gedachtenwisseling tus
schen de leidende hoofdpersoon der verschillende
natiën en vooral moest men eene krachtige open
bare meening zoeken te scheppen ten gunste van
de oplossing van internationale geschillen door
scheidslieden. Up die wijze zou de oorlog wor
den vermeden en zouden onrecht en geweld plaats
maken voor rechtvaardigheid en liefde.
Nadat onderscheidene afgevaardigden aan de
beraadslagingen hadden deelgenomen en Lord
Stanhope, lid van het Parlement, verklaard had,
dat elke poging om bemiddelingsverdragen tus
schen de natiën tot stand te brengen, met kracht
moest worden ondersteund, vatte eindelijk Kar
dinaal Manning het woord op.
Geen wonder, dat eene ademlooze stilte heerschte
in de vergadering, dat ieder aan de lippen hing
van den eerwaardigen grijsaard, die zich diep
doordrongen betoonde van de heilige zaak des
vredes.
Kardinaal Manning betoogde, dat het beginsel,
hetwelk afgevaardigden uit verschillende landen
in Engeland's hoofdstad bijeenbracht, geen ander
was dan het beginsel van algemeene verbroede
ring, van vrede en liefde onder de geheele mensch-
heid. Hij betreurde het diep, dat er niet alleen
geen internationale overeenstemming en geene
zedelijke eenheid der volkeren, maar zelfs geen
internationale wet bestond. Voorts verklaarde
hij, dat men zich geen juister voorstelling kon
vormen van de zegeningen van den vrede en
van de blonden van den oorlog dan door in zjj-
ne verbeelding het oog te vestigen op een vij
andelijk leger in een oord, waar men voor dien
tijd slechts vrede had gekend.
Het komt ons voor, dat in deze woorden van
den kardinaal eene aanwijzing is gelegen van de
redenen, die hem tot geloofsverandering hebben
geleid.
Wij stellen ons Manning voor in de dagen,
toen hij in de Engelsche Hoogkerk als prediker
optrad, wij stellen ons hem voor, den begaaf
den man, met den geest der liefde bezield, ver
langend, om vrede te stichten en daardoor de
volkeren gelukkig te maken, verlangend om allen
van den heiligen adem der algemeene verbroede
ring te doordringen en daardoor het Koninkrijk
Gods volgens den wensch van den grooten
stichter van het Christendom te doen bloeien.
In dien zin predikt hij met den ijver der in
nigste overtuiging en jaren lang zet hij die
werkzaamheid voort, maar zonder vrucht.
De verschillende volken staan gereed om elkan
der te bestrijden, de verschillende kerkgenoot
schappen haten elkander met een volkomen haat.
In plaats van vrede vindt hij oorlog of oorlogsge
vaar, in plaats van liefde en verbroedering ont
waart hij overal verdeeldheid en twist.
En toch ééne kudde onder één herder, en
wel onder een herder, die den vrede liefheeft en
door zijn onbetwistbaar gezag alle volken den
vrede doet bewaren, onder één herder, die, zelf
doortinteld van den geest der liefde, dien Heiligen
Geest aan allen, die naar hem hooren, weet mede
te deelen zóó moet het zijn.
Zóó immers vertoont zich de Roomsch-Katho
lieke Kerk van ware ideale zijde, en dit was
voldoende voor Manning om aan haar de voor
keur te geven.
Wij meenen hierdoor eene oplossing te geven
van ’t geen velen voorzeker raadselachtig schijnt.
In onze verbeelding zien wij den eerwaardigen
grijsaard gezeten als voorzitter van den interna
tionalen vredebond, en wij wenschen niets liever
dan dat zijn woorden ook in ons vaderland een
diepen indruk zullen maken. Geen grooter zegen
zou te bedenken zijn dan deze, dat door de uit
breiding der binnenlandsche en internationale
vredebonden een einde werd gemaaid aan de
kostbare oorlogsuitrustingen, die telken jare een
groot gedeelte van de welvaart der volkeren
meêdoogenloos verslinden en henzelven daaren
boven ieder oogenblik met vernietiging bedreigen.
Wie noemt zich een Christen en zou niet me
dewerken tot bereiking van het verheven doel,
om de geheele menschheid in een vredebond te
herscheppen Amst. Cour.
Bolsward. Zondagavond werden de intee-
kenaars op de abonnementsconcerten der Socië
teit „de Doelc” onthaald op eene gecombineerde
uitvoering vanjhet muziekkorps der dd. Schutterij
alhier en van dat te Dokkum.
Door de samenwerking der beide korpsen werd
goede muziek ten gehoore gebracht, de verschil
lende nummers werden alle correct uitgevoerd,
terwijl door ieder korps afzonderlijk ook een
nummer werd gespeeld, dat ons de overtuiging
verschafte, dat ze beiden, onder de uitstekende
leiding van hunne respectievelijke kapelmeesters
en met den goeden wil der leden, een zeer goede
ontwikkeling hebben verkregen, die naar we
hopen zich meer en meer zal uitbreiden en zich
tot die hoogte zal verheffen, dat ze spoedig
met de beste fanfarekorpsen zullen kunnen
wedijveren. Zoolang dit echter nog niet het ge
val is, moeten wij ons verheugen over de wijze
waarop beide korpsen zich vereenigden om hunne
toehoorders zooveel mogelijk iets goeds te ver
schaffen en stemmen wij gaarne in met de woor
den, dien avond geuit door den onderkapelmees-
ter van onze schutterij muziek„dat het allen
aangenaam zoude zijn wanneer de Dokkumer
muziek zich voor latere tijden even bereidwillig
verklaarde om hun muziekbroeders te Bolsward
te helpen, als thans”.
Wij riepen dan ook het muziekkorps van
Dokkum een „tot wederziens” toe en houden
ons bij beide vereenigingen aanbevolen voor
dergelijke aangename avonden.
De avond werd besloten door een zeer geani
meerd bal, dat onder leiding van den heer
J. Fennema Pzn., die deze taak welwillend op
zich had genomen, tot laat in den nacht of,
indien men wil, tot vroeg in den morgen werd
gerekt.
Wjj moeten hier nog melding maken van de
sierlijke verlichting van den tuin en aan dehh.
Bijlsma een woord van hulde brengen voor dit
goede idéé, dat zeer zeker tengevolge heeft ge
had, dat verscheidene met des te meer pleizier
aldaar een luchtje gingen scheppen.
Aan de Maandag j.l. van wege het Ge
meentebestuur van Leeuwarden gehouden hard
draverij namen 11 paarden deel, de prijs ad f 400
werd gewonnen door het paard van den heer
K. H. Bierma te Oudebildtzijl, bereden door A.
Siderius, de premie van f 100 door het paard van
den heer K. Kramer te Wolsum, bereden door
H. Oneïdes.
In de buitengewone zitting van de vacantie-
kamer voor strafzaken te Arnhem werd Vrijdag
morgen de zaak behandeld van het O. M. tegen
A. J. Kok, beschuldigd van poging tot moord
op den heer A. W. Huidekooper, waarbij dezen
zwaar lichamelijk letsel werd toegebracht, zoo
danig dat onder meer de long getroffen werd, ten*
gevolge waarvan de gewonde zwaar bloedver
lies geleden heeft en ettelijke dagen in levensge
vaarlijken toestand heeft doorgebracht.
De eisch was een gevangenisstraf van drie
jaar; Vrjjdag 20 Juli uitspraak»
som
„de Boorne” en den Rijksstraatweg, alzoo eene buitengewone gelegenheid voor den aan- en het
vervoer van het fabrikaat.
De fabriek is een langwerpig vierkant, bevattende kaas-, karn- en centrifugelokaal, koel
kamer en boterkelder, waar boven eene bergplaats en waterreservoir.
Boven deze lokalen is een kaaspakhuis voor pl. m. 6000 kazen.
Het centrifugelokaal bevat ruimte voor 4 centrifuges.
In de koelkamer zijn drie koelbassins.
De wei- en karnemelkbakken zijn gelegen aan de Noordzijde.
Het achtergebouw bevatkantoor, wacht- en ontvangkamer, waaronder een pekelkelder en
een regenwaterbak.
De pekelkelder is met het pakhuis in verbinding gebracht door eene „lift”, om daarmede de
kazen naar boven te hijschen en ook weder te laten zakken tot op de ontvangkamer, om ze verder
per spoor te vervoeren.
Tusschen het achtergebouw en het machinehuis ligt eene overdekte werkplaats.
De verschillende werktuigen zullen in beweging worden gebracht door een machine van 8
paardekrachten met 2 stoomketels van 10 dito.
De vloeren zijn alle van asphalt.
In de scheidingsmuren tusschen de verschillende lokalen zijn kijkramen aangebracht zoodanig
dat de Directeur in het eene lokaal het andere kan overzien.
Frankrijk. Het nationale feest is 14 dezer
te Parijs opgewekt gevierd. Om negen uur ’s
morgens had voor generaal Saussier, de bevel
hebber van Parijs, de revue plaats der school-
bataljons op de plaats voor het Hotel de Ville,
terwijl President Carnot de revue bijwoonde
op Longchamps. Bij den terugkeer van de
revue werd bij de rijtuigen van den president
der Kamer, Méline en Carnot geroepen Leve
Boulanger!” welke kreet echter door het „Leve
Carnotwerd overstemd. De politie heeft ver
scheidene personen gearresteerd.
Om half acht kwam Carnot bij den feestmaal
tijd der maires op het Champs de Mars. Een
tiental tafels waren aangericht, waaraan 2000
maires hadden plaats genomen Carnot hield een
korte rede waarin bij wees op de eenheid, die
allen op die plaats vereenigde.
Bij onderzoek van den toestand van Boulan
ger is gebleken, dat de degen hem 5 a 6 centi
meter in den hals is gedrongen, tusschen twee
hoofdaderen, en dat eene pees doorsneden is.
Terwijl Floquet in het tweegevecht met Bou
langer bedaard bleef, is laatstgenoemde dadelijk
onstuimig te werk gegaan, en het was blijkbaar
zijn toeleg om zijn tegenstander in de borst te
treffendoch Floquet wist de stooten behendig
te pareeren en partij te trekken van Boulanger’s
gemis aan koelbloedigheid, zoodat hij bem eene
wond toebracht, die hem buiten gevecht stelde.
Het Zaterdagavond te zeven ure bekend ge
maakte bulletin omtrent des generaals toestand
luidt aldus: Vrije kalme dag, in weerwil dat de
ademhaling moeilijk blijft. De pols is nagenoeg
in normalen toestand.
Boulanger heeft aan de kiezers van het depar
tement du Nord een adres gericht, waarin hij
naar aanleiding van het gebeurde in de zitting
der Kamer van 12 Juli hevige beschuldigingen
richt tegen de afgevaardigden, die niet van hem
gediend zijn. Zich zelf stelt de generaal voor als
„een republikein, die meent dat het oogenblik ge
komen is om eindelijk eene ware Republiek te
stichten” (met de hulp van royalisten en Bona-
partisten
Reuter seint, dat het Zaterdagavond te Parijs
zeer woelig was, tengevolge van verschillende
opstootjes tusschen voor- en tegenstanders van
Boulanger. Ook voor het Elysée werden mani
festaties gehouden onder de kreten„leve Bou
langer 1” en „weg met BoulangerDe politie
dreef de rumoermakers uiteen en nam eenigen
hunner in hechtenis.
De regeerende Prins van Montenegro is met zijn
zoon en groot gevolg te Parijs aangekomen.
Het hoofdorgaan der opportunisten, de Républi-
uue Franjatse is nog niet bekomen van de woe
de en eischt> dat Boulanger wqrdt terecht gesteld
Karnlokaal.
Centrifugelokaal
g
'a
W
■■Hi
Bolswardsche Courant
bakken
Karne
melk.
EN DE
o
rg
o
O
fl
Machine.
Wei-
”3
c3
44
Tl
a
c<3
"a
O
o.
s
c8
44
a
cd
