NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWABD EN WONSERADEEL
©NZE KERMIS.
b
1
I
4
1
1
H
1888.
Zeven en Twintigste Jaargang.
No. 34.
tf
Gouverneur-Generaal
p
H
VOOR
DONDERDAG 23 AUGUSTUS.
Bij het vertrek
BUITENLAND.
r
BINNENLAND.
VERGADERING
Raad der Gemeente Bolsward,
op heden DONDERDAG den 23 Augustus,
’s avonds ten 7 ure.
I
Het Panorama van Zernits zalzynphata
I
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
ADVERTENTIEPRIJS 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
NEDERLANDSCH-INDIË.
W
De sociëteit „Amicitia” wilde zeker met „de
Doele” in de familie blijven, ten minste zij enga
geerde voor deze kermis het gezelschap van de
heeren Robert Culp Co. Hiermede toonde
de Directie dezer sociëteit een zeer goeden smaak
te bezitten en bewees zij dat zij hare bezoekers
ook deze kermis onder het gehoor van een uit
stekend gezelschap wilde brengen. Wij twijfelen
dan ook niet of „Amicitia” zal zich deze kermis
steeds kenmerken door eivolle zalen, want uitge
lokt door dit als goed bekende café chantant en de
nette bediening van den heer Hoogland, zullen velen
ook in zijne gezellige localen een paar avondjes
gaan slijten. Jammer is het dat de komiek, die
in die sociëteit zal optreden ons niet bekend is
echter zullen wij wel willen gelooven dat deze
evenals het tout ensemble, onder de beste gerang
schikt kan worden.
Donderdag 30 Augustus en Dinsdag 4 Septem
ber Harddraverij om grooten prijs en premie,
aangeboden door de Harddraverij-vereeniging. Het
is maar te hopen dat de vereeniging op beide
dagen goed weer zal hebben, ten minste geen
regen, waarvan wij in den laatsten tijd zooveel
profiteerden. Wij hopen dat het weder medewer
ken zal, want anders konden deze drukke en
voordeelige dagen wel eens geheel in ’t niet
vallen.
Ook de Kaatsvereeniging zal dit jaar
weder een groote kaatspartij houden om een prijs
van f90 en drie zilveren medailles. Zeer zeker
zullen hieraan veel parturen deelnemen en het
is te wenschen dat de Bolswardsche kaatsers, die
tot nu toe steeds de eer van prijswinnen overlie
ten aan hunne gasten, nu ook eens als overwin
naars uit het strijdperk zullen treden.
Op denzelfden dag is het, de verjaardag van
Prinses Wilhelmina en zal, gelijk allen wel reeds
in vorige nummers hebben gelezen, naast het
terrein waar gekaatst wordt, een vliegerwedstrijd
worden gehouden, die zeer zeker de vroolijkheid
op dat terrein bevorderen zal. De commissie van
dezen wedstrijd, niet over groote middelen te be
schikken hebbende, zit met lofwaardigen ijver
sinds een paar dagen te rekenen of er de moge
lijkheid niet toe bestaat om elk kind dien dag
een oranjekoek te verstrekken. Wij hopen dat
zij hiertoe geld genoeg heeft, en de uitdeeling dus
kan plaats hebbendat verhoogt het nationale
van dezen dag. Anders nog maar weer eens met
de lijst door de stad
Onze kermis zal voorts bezocht worden door
nog meer café’s chantant, die hunne voorstel
lingen zullen geven in de verschillende gelegen
heden, die in vorige jaren ook steeds de vroolijk
heid binnen hunne muren haalden. De namen
van deze localiteiten zijn niet allen bekend, an
ders zouden wij ze hier opnoemen, voor hen echter
die daar een kijkje willen nemen, is dit geen
bezwaar, want de muziek die van het orkest
naar buiten dringt, zal een ieder genoegzaam aan
wijzen de plaats waar het vermaak zich voor
eenigen tijd gezeteld heeft.
Ook vele kramen van galanteriën, manufactu
ren, speelgoederen etc.zullen dit jaar niet weg
blijven. Als oude bekenden doet hun komst dade
lijk begrijpen, dat het hun in ’t vorige jaar goed
is gegaan en zij de Bolswardsche kermis niet
versmaden.
Het is ook werkelijk prettig indien men hoort
dat hun zaken hier goed gingen, doch dat daar
vaak gekocht wordt wat men bij de hier ge
vestigde winkeliers in galanteriën, manufacturen
enz.evengoed en soms goedkooper kan beko
men. dat keuren wij af. Het is natuurlijk en
zeer onschuldig ook, wanneer de man voor de
vrouw, de vrouw weer voor het kind of de groot
vader voor zijn kleinzoon een kermis-cadeau koopt
en eigenaardig is het dat zoo’n cadeau ook
in een kermiskraam gekocht wordt, doch dat velen
als met opzet wachten, met vele huishoudelijke
inkoopen tot de kermis daar is om dan hunne
gading in de kramen te zoeken en de artikelen
duurder te betalen, dan men in de winkels hier
zou moeten doen, dat is jammer. Waar wij den
kramer veel succes, goeden verkoop toewenschen,
daar roepen wij den koopers toe in de allereerste
plaats zich te herinneren dat wij Bolswarders zijn
en wij in onze gemeente ook winkels hebben die
wij in deze dagen van vroolijkheid niet maar zoo
links mogen laten liggen.
Wat wij van de kermis zijn te weten gekomen
hebben wij u hier verteld. Wij twijfelen er niet
aan of de volgende week zal er nog veel meer
van gezegd kunnen worden en tot dan nemen wij
afscheid van u met den wensch dat de kermis voor
u een bron van genot moge zjjn, dat deze kermis
in latere tijden door u dikwijls in uw geheugen
zal opgerakeld worden, in één woord dat het in
alle opzichten zal zijneen pleizierige kermis
In de Nieuwe Rotterd. Cour, komt een onge-
teekende open brief aan mr. C. Pijnacker Hor
dijk voor, waarin den nieuw benoemden Gou
verneur-Generaal van Nederlandsch-Indië eenige
opmerkingen en raadgevingen op zijne verre reis
worden meegegeven. De schrijver meent, dat,
hoewel mr. C. Pijnacker Hordijk vreemdeling is
op het gebied der Indische zaken, de gedane
keus toch algemeen goedgekeurd werd om zijne
overigens bekende eigenschappen. Het aanvaar
den van die betrekking ook zonder voorbereiding
getuigt van moedvan nog grooter moed getuigt
het, die betrekking te aanvaarden onder een
Minister als Keuchenius. „Omdat gij vreemde
ling zijt in Indische zaken, meent gij misschien
u te zullen kunnen schikken in de denkbeelden
van den Minister daaromtrent. Maar hoe met
zoo menig denkbeeld, op ander gebied, door hem
voorgestaan, waarmede gij u onmogelijk kunt
vereenigen”, zegt de schrijver en hij wijst op
’s ministers denkbeelden over de vaccine, en de
onstaatkundige handelwijze door de circulaire
van 8 Mei aan de zendelinggenootschappen,
welke vooral de Mahomedanen tegen het nieuwe
bestuur in ’t harnas zal jagen.
Ook wordt de taak van mr. O. Pijnacker Hor
dijk niet weinig verzwaard door een niet te mis
kennen vermindering van het aanzien van den
Gouverneur-Generaal, door de omstandigheid,
dat in den laatsten tijd drie opperlandvoogden
het onmogelijk hebben geacht hunne betrekking
te blijven bekleeden wegens politieke verwikke
lingen in Nederland. En dit aanzien zal nog
verminderd worden als de inlandsche hoofden
vernemen, dat de nieuw benoemde Gouverneur-
Generaal minder traktement geniet dan zijn
voorgangers. Ten slotte waarschuwt de schrij ver
tegen den overvloed van raad en voorlichting,
die den Gouverneur-Generaal in Indië voor
namelijk van den kant der algemeene secretarie
wachten en zegt
De algemeene secretarie het sterk bevolkte
kabinet van den Gouverneur-Generaal, dat zijne
beschikkingen uitwerkt, de brieven door of na
mens hem te schrijven redigeert, maar ook door
middel van tal van nota’s hem op de hoogte
brengt, vooral van de bedenkingen tegen de
voorstellen van anderenvoor een groot deel
bestaande uit jonge, eerzuchtige ambtenaren, ge
kozen uit de meest ontwikkelden en de ijverig-
sten, den weg kennende in den doolhof van
staats- en bijbladen, gewapend met de beste
middelen om praecedenten op te sporendit ka
binet heeft uit den aard der zaak de neiging om
den invloed van de hooggeplaatste ambtenaren
door kritiek te ondermijnen en zich zelf min of
meer in hunne plaats te stellen
Gelukt het eenen Gouverneur-Generaal niet,
die neiging tegen te gaan of binnen de perken
te houden en bij de goede diensten, die de
algemeene secretarie een nieuw optredend land
voogd, vreemdeling in de zaken, bewijst, is het
gevaar daarvoor niet gering dan wordt aan
den goeden gang der regeeringsmachine schade
toegebrachtdan wordt de ambitie en het gevoel
van verantwoordelijkheid van de chefs der depar
tementen en van hunne ambtenaren uitgedoofd
dan wordt hunne kracht gebroken.
Moge het u, mr. Pijnacker Hordijk, gegeven
zijn, het gezag in eere te houden door de wijs
heid van uw bestuur. Moge de moed door u
betoond in het aanvaarden uwer hooge betrek
king, beloond worden door wat u zeker het meest
welgevallig zal zijn, door vernieuwden bloei van
Nederlandsch-Indië onder uw bestuur
Verder zullen wij ter kermisse zien verrijzen
den schouwburg van den heer Jobs. deBoer.
Als wij eens terugblikken op de vorige kermis
toen hier naast het postkantoor de schouwburgtent
van de Wed. Bakker uit Leeuwarden stond en
wij U vertellen dat deze zulke goede zaken maakte,
dat Mevr. Bakker nog één dag langer bleef staan
om eene kindervoorstelling te geven, dan behoeft
het geen betoog of de heer de Boer zal ook te
vreden zijn over het bezoek dat hij ontvangen
zal. De verschillende stukken die hij op andere
kermissen ten tooneele voerde, oogsten steeds den
lof in van het groote publiek, alzoo is het aanbe
veling waard een avondje bij hem te slijten.
Frankrijk. Mevr. Pelouze, zuster van
Wilson, en eigenares van het historische kasteel
van Chenonceaux, heeft zich bij de rechtbank
aangemeld, om failliet verklaard te worden. Daar
zij, hetgeen weinig bekend was, sedert drie jaren
handel had gedreven in mousseerende wijnen
en dus een patent had, ie aan haar verzoek
voldaan. Zooals indertijd gemeld is, heeft
mevr. Pelouze, die een ontzaglijk fortuin bezat,
haar broeder in zijne gewaagde financiëele onder
nemingen met schatten bijgestaan.
Te Angoulême hadden Donderdag en Vrijdag
ongeregeldheden plaats, door de werkstakers. De
flinke maatregelen van het gemeentebestuur heb
ben aan de onlusten spoedig een einde gemaakt
de rust is in de stad hersteld. Een twintigtal
aanstokers zijn gevangen genomen en opgesloten;
de overigen hebben den arbeid reeds weder
hervat.
Sneek, 20 Augustus. Heden had hier de ge
wone jaarlijksche harddraverij plaats van wege
de harddraverij-vereeniging „Sneek”. Er namen
14 paarden aan den wedstrijd deel. De prijs
van f 200 werd gewonnen door „Dibbels”, eigen
aan den heer C. Bierma te Oudebiltzijl, pikeur
A. Siderius, terwijl een gratificatie van f 50 werd
toegekend aan „Jonker” eigenares wed. L. Bang-
ma te Pingjum, pikeur S. Bangma.
Wonseradeel, 20 Aug. De Gemeenteraad
heeft in zijne eergisteren gehouden vergadering
benoemd tot lid van de plaatselijke schoolcom
missie den heer A. J. Salverda te Makkum en
op de lijst van benoembaren tot lid van het
zetterscollege geplaatst de heeren W. Maas en
T. H. Kingma te Makkum, J. H. Kingma en
T. P. Bijlsma te Burg werd en S. L. Hilarides
en S. Pars te Pingjum.
Voorts is besloten
1. De rekening van het beheer van den
Bolswarder-Harlingerweg, over 1887, waarom
trent het Dag. Bestuur bereids een verslag had
uitgebracht, naar aanleiding van eene inmiddels
in werking getreden wijziging van het reglement
van orde commissoriaal te maken. Tot leden
der commissie zijn benoemd de heeren Zijsling,
D. de Jong en J. de Jong.
2. Goed te keuren de rekeningen van de
armbesturen voor Allingawier c. a., Arum,
Ferwoude c. a., Kimswerd en Longerhouw c. a.
doch ten aanzien van die der overige 7 armbe
sturen aan dezen inlichtingen of verbetering te
verzoeken.
3. Een ingekomen schrijven van de heeren
Ledeboer, Kool en Reinsma, waarbij deze ontslag
nemen als leden van de bouw-commissie voor
notificatie aan te nemen en met het benoemen
eener nieuwe commissie te wachten tot de ver
gadering op den eersten Dinsdag in September,
wanneer de jaarlijksche benoeming moet plaats
hebben.
4. Aan het armbestuur voor Burgwerd c. a.
eene verhooging met f200 van den post voor
weekgelden op zijne begrooting voor 1888 toe
te staan.
5. Naar aanleiding van bij Ged. Staten ge
rezen bedenkingen wijziging te brengen in de
ter vorige vergadering vastgestelde verordenin
gen voor de brandweer te Arum, Burgwerd,
Tjerkwerd en Witmarsum en op het heffen van
veemarktgelden.
6. De uit de bestrating in de Kerkstraat te
Arum beschikbaar gekomen keien af te staan
ten dienste van de bevloering van den weg langs
de vaart te Witmarsum.
7. Vast te stellen een besluit tot wijziging
der begrooting, dienst 1888, en tot het aangaan
eener geldleening, groot f4500. Het eindcijfer
der begrooting is bij de wijziging gebracht voor
de inkomsten op f 119,055.79 en voor de uitga
ven op f 119,050.36%. In het plan van leening
is geen rente bepaald. De toewijzing geschiedt
aan den inschrijver, die de laagste rente bedingt.
8. Goed te Keuren de bestekken voor het be
straten van een gedeelte weg te Witmarsum en
het uitvoeren van herstellingen aan bruggen te
Makkum en de Ruurdazjjl onder Hartwerd.
vinden op het Hengstepad. Den heerZernits die
moeite noch kosten spaarde om met een zeer nette
tent onder de oogen van het publiek te verschij
nen, zij bij zijn eerste optreden alhier veel succes
toegewenscht. Een bezoek is zijn tent overwaard,
alles zult ge zien wat in den laatsten tijd merk
waardigs is geschied. „Het spoorwegongeluk te
Ruinerwold”, „de Dood van den Keizer van Duitsch-
land”, enz., enz., enz., zijn gebeurtenissen die op
een ieder veel indruk hebben gemaakt en hier
keurig, der werkelijkheid nabij, zijn tentoongesteld.
Hetzelfde terrein zal voor de zooveelste maal
plaats verleenen aan twee oude bekenden, die door
jong en oud zoo zeer geliefd zijn en bij wier aan
komst de jeugd steeds een juichtoon aanheft. Ze
zijn zoo goed bekend, dat onze jongens en meis
jes nauwelijks een paar planken van hun tent
hebben gezien of zij komen U vertellen, met een
gezicht dat zeggen wil „onze kermis is nu com
pleet”: „de Grijs en Visser zijn hier”. Hun
verschijnen op de kermis wordt dan ook door een
ieder gaarne gezien, uit ervaring wetende dat een
prompte bediening en uitstekende consumtie daar
steeds ons deel wordt. Een druk bezoek worden
zij ook weder deze kermis deelachtig
Engeland. Reeds lang werd geklaagd, dat
terwijl de kroeg alle dagen open staat van
’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat, de Prote-
stantsche bedehuizen slechts op één dag in de
week gedurende weinige uren hunne deuren ont
sluiten. Onlangs nu heeft lord Carnavon zich
hierover tot den aartsbisschop van Canterbury
gewend, en het schijnt dat de primaat wel ooren
heeft naar het voorstel, om de Anglicaansche
kerken dagelijks open te stellen.
Te Wexford, bij New-Roses, zou een pachter
van den heer Byrne worden verdreven. De man,
zekere Somers, deed een aanbod, dat door de
overheid billijk werd geacht, maar door Byrne
werd afgeslagen. Nu moest Somers, die weigerde
te gaan, met geweld worden verdrevenna een
beleg van drie uren, kwamen 40 konstabels het
huis bestormen, maar te vergeefs. Vervolgens
had een charge met de bajonet plaats en werd
het gevecht op het dak voortgezet. Ten slotte
werd het huis in brand gestoken en moest Somers
<ich in arrest begeven.
Punten van Behandeling.
1. Behandeling van de Gemeente-rekening
enz. over 1887, met het rapport der raadscom
missie.
2. Behandeling van het adres van Jildert de
Vries om kwijtschelding van een restant pacht
som van „de IJmswoldertille” met advies van
Burg, en Weth.
3. Behandeling van het adres van het Be
stuur der Kaatsvereeniging en het adres van het
Bestuur der Harddraverij-vereeniging, om eene
subsidie, met advies van Burg, en Weth.
4. Behandeling van het adres van Bestuurs
leden der vereeniging „de Kerkelijke Kas” met
advies van Burg, en Weth.
5. Behandeling van het voorstel van Burg,
en Weth. inzake de brug „de Brouwerspost” met
toelichting.
6. Benoeming van vier personen ter benoe
ming van twee leden in het Zetterscollege we
gens periodieke aftreding.
1
Hoe versch ligt nog een ieder de kermis van
1887 in het geheugen Hoevelen niet denken
nog met zooveel pleizier aan die zoo aangename
dagen, aan die dagen vol pret en jool, aan die
week waarin alle zorg werd ter zijde gezet om
geheel en al op te gaan in de amusementen, die
dien tijd ons bood en ook hoe velen zien niet met
weemoed terug op dien tijd, toen zoo’n leelijk gat
in hun porte-monnaie werd geslagen, waaruit al
het geld dat hun des winters zoo goed te pas
had kunnen komen, er uit vloog, omdat
ach ja, omdat die kermis toch ook zoo verleide
lijk is en het zoo moeielijk is om, eenmaal aan
„den boemel” zijnde, op te houden.
Hoevelen, zeggen wij, denken niet aan die dagen,
maar zeer zeker nog meer leven reeds weder op
in ’t vooruitzicht dat de kermis van 1888 zoo
aanstaande is. Wij hopen dat zij die onder de
laatstgenoemden moeten gerangschikt worden, zich
wat zullen matigen en, hoewel wij lang geen
voorstanders er van zijn, dat zij zich geheel van
de kermis afgezonderd houden, zoo hopen wij toch
dat ze wat meer de tering naar de nering zullen
zetten en niet zooveel zullen uitgeven dat zij zich
een tijd, dien zich voor een ieder door vreugde
moet kenmerken en waarop door een ieder steeds
met genoegen moet worden teruggeblikt, met kom
mer zullen herinneren.
Dan, wij dwalen af! Laten we ons, hoe noo-
dig het ook soms mocht zijn, nu niet bezig houden
met hen die zich op zulke dagen, tot eigen schade
en schande, niet kunnen bedwingen, maar laat
ons spreken over het oogenblik dat met rassche
schreden nadert, dat door velen met vreugde zal
worden begroet, dat oogenblik dat ons des mor
gens 8 uur aangekondigd wordt door het klokje
van het stadhuis. Hé, in onze verbeelding hooren
wij dat klokje reeds kleppen, dat ons door zijn
gelui moet zeggen„Bolswarders üw lang ver
wachte gast is aangekomen, Bolswardsche jeugd
Uw vroolijke makker is daar, schaar Uw onder
hare vleugelen, want ze geeft U niet alleen veel
mooi’s en vreemd’s te aanschouwen, maar verschaft
U ook veel pret, en profiteer van die pret want
ze is onschuldig. Echter niet alleen de jeugd zij
dit toegeroepen, neen een iegelijk, die eenigszins
van amusementen houdt, kan gerust een pleizierige
kermis worden gewenscht en aan de uitkomst
van dezen wensch behoeft niet te worden getwijfeld,
want ook deze kermis geeft het vooruitzicht dat
het aan allerlei vermakelijkheden niet zal ont
breken.
De ijverige Directie van de sociëteit „de Doele”,
zich herinnerende welken bijval verleden jaar het
café-chantant in die sociëteit genoot, trachtte nu
ook weder het gezelschap van de heeren Gebr.
Culp Co. te engageeren en slaagde hierin.
Donderdag, den 3l)sten zal de reeks van voorstel
lingen geopend worden, die Dinsdag den 4den Sep
tember zullen eindigen. De bezoekers van „de
Doele” kunnen zich dus verheugen in ’t vooruit
zicht van zes dagen, waarin deze sociëteit hen
werkelijk veel genot zal verschaffen en behoeven
niet bevreesd te zijn dat zij hetzelfde van ’t vorige
jaar zullen hooren, want de heeren Culp Co.
treden op met geheel nieuwe krachten en zelfs
hebben wij hooren beweren dat de overal zoo be
kende en gretig gezochte komiek, de heer de
Winter, twee van de zes avonden bij dit ge
zelschap zal optreden en een aanval zal wagen
op onze lachspieren.
Evenals in vorige jaren zullen de heeren Bijl
sma hun localen weder feestelijk versieren, zoodat
de indruk dien men bij de entrée in de zaal krijgt,
allergunstigst is.
hier verteld. Wij twijfelen er niet
tot dan nemen wij
genot moge zjjn, dat deze kermis
door u dikwijls in uw geheugen
Bolswardsche Courant
VAN DEN
NAAR
M
VAN DEN
■nl
