NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
8®OWA»® EN WONSERASSEI.
I
s
I
j
In to ontspanningstol
SjN£E RERMIg.
r 1
bui
PIETER PIEBENGA
alhier, die onder allerlei voorgevens
tracht zich te doen afgeven, op naam
zijner ouders en anderen, geld en
eetwaren.
1888.
No. 35.
Zeven en Twintigste Jaargang.
VOOR
DONDERDAG 30 AUGUSTUS.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3
dat,
I
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
ADVERTENTIEPRIJS 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Zondag' as. opiating van den luchtbal
lon van den heer L’Hostel Dat deze bal
lon eenigen tijd geleden ook te Jleerenveem ie
Als onze volgende courant verschijnt dan be
hoort de kermis van 1888 weder tot het verle
den. Dan is weder iemand naar het klokje van
het stadhuis gestapt, heeft het touw opgezocht, er
aan getrokken en hiermede weder het klokje la
ten kleppen, dat nu, de gast die met zooveel uit
bundige vreugde binnen onze gemeente werd
gehaald, uit ons midden verjaagt.
Werd zij ingehaald door vele vroolijke gezich
ten, zij wordt uitgeleide gedaan door niemand, of
door enkelen die met berooid gelaat en vermoei
de ledematen, zoo lang mogelijk van het vermaak
willen genieten om dan na een dag van rust ge
nomen te hebben, met frisschen moed weder aan
den arbeid te gaan. Dat hopen wij ten minste
Waar de kermis op onderscheidene plaatsen
vele tegenstanders vindt, die haar als verderfelijk
afschilderen en U pertinent bestrijden, dat het esn
waar volksvermaak is, daar vertrouwen wij dat
zulke lieden in ons Bolsward niet of weinig zul
len voorkomen en dat een iegelijk met ons instemt,
dat een echte Bolswardsche kermis ons
steeds nieuwe kracht geeft om ons na een week van
pret en jool, weder geheel en al aan de zaken te
wijden.
De vliegerwedstrijd, die Vrijdag zal plaats
hebben, zal druk bezocht worden. De commissie
heeft ons in de gelegenheid gesteld de verschil
lende prijzen en premiën eens te bezien. We
zullen niet uit de school klappen en u vertellen
welke voorwerpen het zijn, wel kunnen wij me-
dedeelen, dat een groote hoeveelheid nuttige en
fraaie voorwerpen aangekocht zijn, die zonder
twijfel den prijswinnaars boven verwachting zullen
meevallen.
■I
Engeland. De Regeering heeft besloten het
Parlementslid Redmond te vervolgen, wegens
zijn deelneming in de jongste gebeurtenissen in
Ierland.
Volgens bericht uit Saint-Paul-de-Loanda, ge
dateerd 22 dezer, heeft majoor Barttelot op 10
Mei het kamp Yambouya verlaten met een kara
vaan van 100 man, door Stanley achtergelaten
en 640 mannen van Tippo-Tib. De karavaan is
voor geruimen tijd van levensmiddelen voorzien.
Het doel was Stanley op te sporen.
Frankrijk. Zoodra de Kamers teruggekeerd
zullen zijn, zal een wetsontwerp ingediend wor
den, waarbij het recht van 5 frs. op vreemd graan
afgeschaft wordt. Deze maatregel staat in ver
band met den slechten graanoogst, waarvan wij
reeds melding maakten.
De hoedenmakers te Lyon hebben, wegens eene
loonsvermindering, den arbeid gestaakt.
De hoogleeraar Chevreul, wien de eerenaam
gegeven is van „deken der studenten”, bereikt
zyn 102e jaar. De studenten zijn voornemens
bij deze gelegenheid eene manifestatie te zijner
eer aan den dag te leggen.
Duitschland. De Berlijner correspondent der
Indépendance meldt dat dr. Mackenzie voor de
vier dagen, die hij na ’s Keizers dood op het
kasteel Friedrichskron doorbracht, 315 pd. st.
vroeg, welko hem betaald zijn met de opmer
king, dat dit het laatste is wat hem zou worden
uitbetaald.
De Börsen Zeit. zegt dat de memorie des dok
ters half September zal verschijnen.
Als gewoonlijk begon onze kermis met de Paar
denmarkt. Geen echte paardenmarkt was het
echter, want het regende niet. Een echte Bols-
warder zweert bij hoog en bij laag dat het op
„Veultj esdag” regenen moet, het kan niet anders
dien dag regent hetMocht men nu den laatsten
tijd de overtuiging hebben opgedaan, dat het weer
ons soms leelijke parten kan spelen en lacht
men om de voorspellingen van Professor Buys Bal
lot aangaande te verwachten depressies als anders
zins, de echte Bolswarders weten dit niet reeds
sinds vandaag of gisteren, neen ze weten of kun
nen het ten minste weten, sinds de laatste drie
jaren (dit jaar medegerekend) want toen ook
spotte het weer met de voorspelling, die zij reeds
van hun ouders en deze laatsten weder van hunne
grootouders hadden overgenomende trouwe met
gezel van „Veultjesdag”; de regen, bleef de drie
laatste jaren weg.
Zeker omdat het weer dien dag niet was als
gewoonlijk was de markt ook niet als gewoonlijk,
er waren zeer weinig paarden, hoogstens 175, en
de handel was al bijzonder slap.
In het vorige nummer vergaten wij nog mel
ding te maken van den vriend der jeugd en ook
zeer dikwijls van ouderen van dagen. Wij be
doelen hier den draaimolen. De heer Akker
man, die in vorige jaren hier ook steeds ter
kermisse kwam, zal ook dit jaar weder een plaatsje
vinden naast het Hengstepad en daar met zijn geheel
nieuwe draaimolen een brandpunt vormen voor
jong en oud. Gelijk we reeds even aanstipten is
deze molen geheel nieuw ingericht, waar men
vroeger plaats nam in een ouderwetsche schuit,
daar vindt men nu elegante roeibootjes, die ge
durende het in de rondte draaien, steeds eene
schommelende beweging maken, als werden zij
door de baren gedragen. De draaimolen, die op
deze wijze ingericht voor het eerst hier is, zal
zeer zeker steeds flink bezet zijn.
Bolsward, 28 Aug. 1888. Heden had alhier
aan de Harlingerstraat de jaarlijksche Keuring
van Tuigpaarden plaats. Elf flinke paarden na
men aan dezen wedstrijd deel. Het was dan ook
voor de Keurmeesters eene moeijelijke taak aan
wien men den prijs ad f 40 en eene zilveren
medaille, en de premie ad f20 benevens de gra
tificatie ad f 5 zou toe kennen.
De uitslag is als volgtprijs IJ. J. Kingma
te Burgwerd, premie D. H. Hibma te Menaldum
gratificatie F. Galama te Workum.
f Begunstigd door prachtvol zomerweer trad
Donderdag j.l. het muziekkorps van onze Schut
terij te Dokkum in de sociëteit „de Harmonie”
op, om aldaar vereenigd met het muziekkorps
van de Schutterij van die plaats eene uitvoering
te geven.
De leiding van het Concert was opgedragen
aan den heer A. Brussen, kapelmeester van ons
Muziekkorps, die zich flink van zijn taak kweet
en zich den lof van een ieder waardig maakte.
Het programma was met zorg gekozen en werd
uitstekend uitgevoerdeen enkel nummertje
kwam niet tot zijn recht, doch dit is bepaalde
lijk te wijten aan het geval dat de repetition
van beide korpsen steeds afzonderlek moesten
gehouden worden De overige nummers van het
SM
ontbraken.
Men meldt uit Tilburg aan de Haarl. Ct.
Een behoeftig arbeider, werkzaam op de ateliers
der Staatsspoorwegen alhier, is door eene smar
telijke teleurstelling getroffen. Hij ontving n. I.
de verrassende mededeeling, dat een zijner ver
wanten hem een legaat had vermaakt van twee
duizend gulden, welke in den Haag bij den
notaris V. gedeponeerd waren. Toen de geluk
kige huisvader nu naar den Haag stoomde om
de erfenis te aanvaarden, kon hij onverrichter
zake weder huiswaarts keeren, daar notaris V.
zooals bekend is, met de noorderzon was ver
dwenen.
De „Académie d’aérostation météorologi-
que” te Parijs heeft een eere-diploma toegekend
aan elk der beide wakkere Hollandsche zeelieden,
die op 14 Juni 1.1. met gevaar voor eigen leven
de luchtreizigers Frédéric Lhoste, Juhles en Wolf
gered hebben, toen dezen door storm genood
zaakt waren met hunnen ballon in de Zuiderzee
neer te dalen. Het diploma zal in eene plech
tige zitting der Académie aan den Nederlandschen
consul te Pau worden ter hand gesteld.
Sedert verleden Maandag worden te Brus
sel drie meisjes van 3 tot 9 jaar, kinderen van
de echtelingen Corremans, vermist.
Toen de kerkeljjke troebelen voor 2*4 jaar
te Amsterdam uitbraken, weigerde de directie van
’t Grootboek de renten uit te betalen der kapi
talen, staande op naam van de kerkvoogdij der
hervormde gemeente aldaar, totdat de rechter
zou beslist hebben wie de wettige kerkmeesters
waren. Vandaar ’t bekende proces, waarin de voor
malige kerkmeesters begeerden te interveniëeren,
dat hun echter bij herhaling geweigerd werd.
Ons dacht toen, dat na deze beslissing, de Re
geering, ook zonder nadere uitspraak van den
Hoogen Raad, last kon geven de bedoelde renten
aan de tegenwoordige kerkmeesters uit te keeren.
Deze verwachting is dezer dagen bevestigd. De
predikanten ontvangen nu hun traktement, voor
zooveel dit door de kerkvoogdij betaald wordt,
van Januari ’bG tot Juli
programma vielen zeer in den smaak van het
publiek, dat dit bewees door herhaalde malen
luide te bisseeren, hetgeen zeer zekerlijk het
meest doorslaande bewijs is, dat men zich amu
seerde.
Aan het slot van den avond werd door den
heer Burgemeester een woord van hulde gebracht
aan beide kapelmeesters, die dien avond zoo goed
hadden doen slagen, en een woord van dank aan
ons Muziekkorps dat hiertoe zoo krachtig had
medegewerkt.
Waar wij nog onlangs in de gelegenheid wa
ren de krachten van het Muziekkorps van Dok
kum op waarde te schatten, en te ervaren dat
dit korps onder goede leiding een zekere hoogte
op de muzikale ladder bereikt heeft, daar doet
het ons nu groot genoegen dat ons Muziekkorps
zich in den vreemde zoo flink van zijne taak
kweet, dat een ieder vol van lof was voor het
Korps in ’t algemeen en den kapelmeester in ’t
bijzonder.
Leeuwarden, 27 Augs. Betreffende den
gisteren alhier plaats gehad hebbenden brand in
den winkel van „Eigen Hulp”, welk pand nage
noeg geheel is uitgebrand, heeft het ingesteld
onderzoek van den Commissaris van Politie alhc,
er toe geleid, om den winkelhouder der vennoot
schap ter beschikking te stellen van den heer
Officier van Justitie.
Een houten kistje, hetwelk gemakkelijk als
geheel verbrand kon worden gewaand en waar
in, zooals werd voorgegeven, eene vrij aanzien
lijke som geld moest zijn, werd bij onderzoek
door de politie uit het uitgebrande pand voor
den dag gehaald, bleek gesloten en van binnen
geheel ongeschonden te zijn gebleven, maar van
papiergeld was niets te vinden. Friso.
Aan de Kaatsvereeniging „Bolsward” werd
een Zilveren bal vereerd, en door die
vereeniging tot eerelid benoemd de WelEd. heer
S. Hamelink te Heerenveen, welke zich deze be
noeming heeft laten welgevallen.
De Haarlemsche correspondent van de A.
Ct. schrijft
„De lieve Haarlemsche jeugd is Zondag weder
eens bezig geweest. Terwijl de bewoners van
een perceel in de Oranjeboomslaan met het mooie
weder eens een luchtje waren gaan scheppen en
daarbij de ramen hadden laten openstaan, staken
eenige jeugdige deugnieten de overgordijnen in
brand. De vlam deelde zich al zeer spoedig me
de aan het behangsel en eenige meubelen en waren
de buren niet spoedig ter hulp toegeschoten, dan
was zeker de geheele woning een prooi der vlam
men geworden. De moraal van deze geschiedenis
moest eigenlijk luiden „laat nooit uwe ramen
openstaan als ge uw huis verlaat, zoolang voor
de jeugd geen geschikte gelegenheid tot uitspan
ning is gevonden. Nu weet zij niets anders, dan
baldadigheden te plegen.”
"Welk een goed hart dikwijls onder den
soldatenrok klopt, bleek weder dezer dagen te
Nijmegen. Een tamboer had zich voor den ko
lonialen dienst laten aan werven en zijn hand
geld ontvangen. Toen de koloniaal afscheid nam
van den soldaat-waschbaas zijner compagnie en
diens gezin, schonk hij f80, omdat zijn wapen
broeder ernstig ongesteld en verzwakt was en
op raad van den geneesheer versterkende mid
delen moest gebruiken, waartoe de „middelen”
opgegaan, weet zeker ieder. Daar trok hij een
groot publiek en oogste hij veel succes in. De
heer L’Hoste, die zijn ballon „L’Hirondelle” alhier
zal doen opstijgen op het Kaatsveld, zal dien dag
ook zekerlijk vele toeschouwers hebben, te meer
als wij nagaan dat de toegangsprijzen zoo uiterst
laag gesteld zijn. Bovendien hebben zij, die van
een toegangskaart voorzien zijn, dien dag tot ’s
avonds 7 uur, vrijen toegang in de sociëteiten „de
Doele” en „Amicitia”. Voor zeer weinig geld
wordt dus een ieder veel vermaak aangeboden.
Fischer in du kleine" hooren wij daar juist
rechts en „Heel netjes aangedaan" links van ons.
De gecombineerde en zoet inelkaarvloeiende
toonen van deze beide orgels klinken nu juist
niet zoo heel aangenaam, doch als straks een der
orgels ophoudt en wij hooren het andere doorspe
len, dan dient het erkend te worden, dat deze
vaste bezoekers der kermis, die ook dit jaar aan
eene muzikale keuring zijn onderworpen geweest,
nog niet zoo min zijn. Echter gelieve men te
bedenken dat het orgels zijn
De Burgemeester van BOLSWARD
WAARSCHUWT
de ingezetenen ter dezer stede tegen
de handelingen van
Maandagmorgen 8 uur! Klep, klep, zegt het
klokje van het Stadhuis en onze kermis doet
hare intrede binnen onze gemeente. Sinds Za
terdag was alles in gereedheid gebracht om haar
zoo goed mogelijk te ontvangen en de spellen,
kramen, tenten enz., begroeten, onder begelei
ding van het luide gejubel onzer jeugd, hunne
gebiedster, van wie zij het welslagen hunner za
ken verwachten.
Gelijk wij reeds in ons vorig nummer voorloo-
pig vermeldden zal zij. zich op onderscheidene plaat
sen zetelen, doch heeft dit jaar eene uitzondering
gemaakt met de Koemarkt, die in vorige jaren
steeds een groote rol in de kermis vervulde, doch
waarop thans geen kramen zijn verrezen en die
dus niets anders zal te aanschouwen krijgen dan
de vroolijke gezichten van hen die de matiné’s
of soirées in de café’s chantant gaan bij wonen en
de gezichten van hen die ze op vroeger of la
ter uur in morgen of nacht verlaten om in Mor
pheus armen de kracht te zoeken om liefst zoo
spoedig mogelijk weder met frisschen moed aan
den gang te gaan om hunne hulde aan de go
din der vroolijkheid te brengen.
De kramers etc. die vroeger een standplaats op
de Koemarkt erlangden, hebben thans hun ten
ten opgeslagen op het Marktplein en langs de
Appelmarkt. Wat betreft het overbrengen van
de Kermis naar het Marktplein, hiermede stem
men wij volkomen in en moeten wij bekennen,
dat, nu dat plein eenmaal daar is, het moeilijk
zoude zijn om de kermis een betere plaats aan te
wijzen. Het plein is tamelijk groot, flink breed
en biedt eene goede passage aan, wat niet het
geval is met do Appelmarkt. Daar toch beslaan
de kramen een groot gedeelte van de breedte, en
zeer moeilijk, zoo niet bijna onmogelijk zal het
zijn om behoorlijk te loopen. Wij gelooven ook
dat de kramers lang niet met hun plaatsen daar
zijn ingenomen en stemmen gaarne met hen in
dat de verkoop daar niet groot zal zijn. Wij voor
ons hadden liever gezien, dat men de kramen die
niet op het Marktplein konden staan, verwezen
had naar de breede straat bij de v. m. Sneeker-
poort, over het Hengstepad. Dit laatste toch trekt
ook vele kermisvermakelijkheden, levendige druk
te heerscht er altijdalzoo hadden zij in dat ge
val, naar onze meening, een beter plaatsje ver
kregen. Het zal echter ook alweder zijne goede
zijde hebben, dat men de kramen op de Appel
markt plaatste en twijfelen dan ook niet of er
zal, voor zooverre ons inzicht omtrent de nauwe
passage juist is, steeds wel door de overheid ge
zorgd worden dat er geen stremming in ontstaat.
Vooral niet nieuw, maar altijd waar, is de op
merking, dat „de boog niet altijd gespannen kan
zijn”. Na arbeid is rust onvermijdelijk, maar
volstrekte rust is onbestaanbaar. Zij is nergens
in de schepping. De mensch moet altijd bezig
z; n. Hij zoekt zijn vermaak in zinnelijk genot
A naarmate zijner meerdere of mindere ontwik
keling en beschaving, is dit genot ruwer en gro
ver, of reiner, edeler en fijner.
Zoolang men op lagen trap staat, is het „vech
ten” iets wat bijzonder aantrekt. De woeste,
dierlijke kracht in beest en mensch prikkelt de
zinnen, men wil bloed zien vloeien. Men laat
wilde dieren uithongeren en laat hen tegen el
kander los tot een heeten strijd. Men werpt sla
ven en veroordeelden in het worstelperk en ver
lustigt zich in den woedenden kamp en den
jakeligen doodstrijd, als zij den ongelijken strijd
strijden en ten laatste wreedaardig worden ver
scheurd en verslonden. Het zijn de stierenge
vechten, kampvechters, boksers, die duizende toe
schouwers lokken.
Meer en meer neemt de strijd een edeler vorm
aan. Men toont des menschen geestkracht in het
temden der wilde hartstochten van het dier des
wouns. De beer, de leeuw, de tijger soms, wor
den als huisdieren zoo mak en gehoorzamen aan
den gebiedenden blik van hun meerdere. De
wedloopen van menschen en dieren, vooral paar
den, zijn het die nu de menschen lokken. De
prijs is niet meer het leven van een ongelukkig
sl Mtoffer, maar de winner verheugt zich in een
1 baar voorwerp of eene som geld en de toe-
dngen der toegestroomde schare. Volksspe-
ran allerlei aard worden bedacht en in toe-
ng gebracht, waarbij kracht zich aan vlug-
lart, hand en oog geoefend worden en de
hoogstens wat vermoeid de kampplaats
2 i, maar geen bloed stroomt er meer.
iZ'i der liefelijkste vormen, waarin zich de
ijver voor een wedstrijd openbaart, is voorzeker
die, waarin men met bloemen optreedt, in plaats
van met wild gedierte of staal. Daar is het ’t
teedere stekje, dat man en vrouw en kinderen
kweeken, weken en maanden lang, om eindelijk
met verklaarbaren trots, de schoone planten aan
de beoordeeling toe te vertrouwen en met stille
hope, dat wat met liefde is verzorgd, nu ook on
der de schoonste zal worden opgenomen en een
prijs waardig gekeurd.
De kunst treedt op met haar veredelden invloed.
Op het tooneel tracht men een afdruk te geven,
van ’t geen de menschheid en de wereld zijn, met
haar hartstochten en driften, met haar gebreken
en deugden, met haar vreugd en haar tranen. De
teekenstift en het penseel geven, geïdealiseerd, het
verhevene en het belachelijke weder, uit de schep
ping en het maatschappelijk en huiselijk leven.
De menschelijke stem doet de edelste snaren tril
len in ons gemoed, als zij in diepe of hooge tonen
ons tegenjubelt of tranen ontlokt. Do muziek met
haar veelsoortige werktuigen voert ons op tot de
hoogste hoogten, tot in de diepste afgronden, van
blijdschap en geestdrift, van weemoed en vlijmen
de smart en zoo ziet men in het verloop der eeuwen,
de menschheid tasten en zoeken en vinden, om
ook in het spel en in de ontspanning, op te klim
men van trap tot trap, de majesteit van zijn geest
te ontplooien en ook voor het genot al wat er is
in de schepping dienstbaar te maken.
Ook voor de stad onzer inwoning is de ont-
spanningstijd aangebroken en, getuige de inhoud
onzer Courant van de vorige en deze week, zal
er geen gebrek wezen aan afwisseling van aller
lei, waarbij, op min of meer edele wijze, of ook
in onreinen geest, de zinnen gestreeld zullen
worden.
Eene liefelijke herinnering bewaren zekerlijk
velen, die het voorrecht gesmaakt hebben, op den
24sten het Floraliafeest bij te wonen. Eene ge
lukkige gedachte was het van de mannen die den
31 sten bestemden tot eenen feestdag voor jong en
oud. Gelukkig is de donkere wolk die eenige
dagen hing boven het Koninklijk Loo voorbij ge
dreven en kan men zich met meerdere gerustheid
overgeven aan de vreugde op den Princessendag.
Moge heel de week getuigenis geven, dat allen
die deelnemen aan de vreugde des wederziens, aan
gezelligen kout, aan vroolijk gesnap, aan ver
schillende spelen, aan kunstgenot, doordrongen zijn
van den goeden smaak, van den beschavenden
invloed, van den heiligen ernst, die wij te dan
ken hebben aan den Christelijken geest, die meer
en meer alles bezielen en doordringen moet,
M, E. van pkr MEULEN.
Bolswardsche Courant
i
