NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOESWARD M WONSERAÖEEL
KERSTFEEST,
wordt men beleefd verzocht ADVER-
TENTIËN voor het volgend nummer
Maandag a. s. op te geven.
Raadsverslag
1888.
Zeven en Twintigste Jaargang.
No. 51.
VOOR
BINNENLAND.
BUITENLAND.
K
g DONDERDAG 20 DECEMBER.
LANDBOUW EN VEETEELT,
gehouden op MAANDAG 17 December 1888,
in „de Doele” te Bolsward.
I
I
I
(lat het
Het Instituut tot onderwijs van Blinden.
r
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
ADVERTENTIEPRIJS 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
$XXXXAXXXXXXXXXXXXX$
DONDERDAG 20 DECEMBER.
a.
van
over
I.Tt
Zij die zich met 1 Ja-
op dit Blad
de nog ver-
KORT’ V11LMSI
der VERGADERING van de XII Afdeeling
der Friesche Maatschappij van
Duitschland. De Hamburger Correspondenz
deelt mede, dat het keizerlijke hof weigerde toe
te staan de invrijheidstelling van dr. Geffken,
tegen borgstelling van zijn geheele vermogen.
Spanje. De Epoca meldt, dat de eerste gezant
schapssecretaris Louis Barrera, naar Berljjn
vertrokken is, om een kabinetsschrijven over
te brengen, waarbij de heer Larios tot zaakge
lastigde te Berlijn wordt benoemd, totdat graaf
Rascon zijn geloofsbrieven zal hebben overhan
digd.
Wijl graaf Rascon reeds te Berlijn is, wordt
deze zending in de diplomatieke kringen ernstig
besproken.
De Fransche Kamer heeft geweigerd, de
Regeering te steunen in hare poging om de Pa-
nama-kanaal-maatschapij te redden, en zoodoende
de belangen van misschien vijfmaal honderd
Met het oog op het
Het Bestuur der Nederlandsche Heidemaat
schappij heeft in de onlangs te Arnhem gehouden
vergadering, benoemd tot Ambtenaar der Mij.
met den titel van houtvester, de Heer Wilh.
Pley, Oberförster-Candidat te Hannoverdie
in ’t begin van het volgende jaar zijn betrekking
zal aanvaarden en zich daartoe te Wageningen
zal vestigen.
Het lid van het Bestuur, de Heer G. Tutein
Nolthenius aldaar, heeft op zich genomen, zich
tijdelijk met de function van Direct, te belasten.
De Secretaris deelde mede, dat op de Circulaire
aan de Hoofden der Gemeenten in Nederland,
waarin verzocht werd in ’t belang der Maatschappij
te willen optreden, tot dusverre ongeveer 50 ant
woorden ingekomen waren.
Het Ledental bedroeg toen bijna 1000, terwijl
een 80tal begunstigers toegetreden zijneen
aanwinst die nog wel niet groot genoemd kan
worden, maar waardoor de Maatschappij toch in
staat is, het eerste dienstjaar reeds werkzaam op
te treden. Zoo spoedig mogelijk in’t nieuwe jaar,
zal de eerste aflevering verschijnen van het
Tijdschriftdat, eenvoudig ingericht, aan alle
leden gratis zal worden toegezonden. Verder zullen
er enkele voordrachten over boschcultuuren over
de werking der Maatschappij gehouden worden;
en vleit het Bestuur zich dat de meer dan 1000
Gemeenten, waaruit het nog geen antwoord op
zijn circulaire ontving, nog een flink aantal leden
bezorgen zullenalleen door groote deelname
toch, zal het mogelijk zijn, met kracht te kunnen
optreden.
Snsek, 15 Dec. Na een hevige woorden
wisseling in huis, begaf zekere S. zich stil naar
boven, met het doel zich door ophanging van
het leven te berooven, doch werd hierin bijtijds
door zijne moeder verhinderd, die hem uit zijn
reeds zeer benarde toestand redde.
Sneek, 16 Dec. Naar wij uit geloofwaardige
bron vernemen had het volgende voorval plaats.
Zekere L. meent geld te moeten hebben
van B. en vervoegde zich met het doel het geld
te halen, bij laatstgenoemde aan huis. Na heftige
woorden, verwijderde L. zich echter niet eer
der dan na dat hij een gebraden haas die pas
op tafel was gebracht, heeft medegenomen, ter
vergoeding zijner mislukte reis.
Men schrijft uit Friesland aan de N. R. Ct
„De gewone wintercampagne der socialistische
woordvoerders in het district Schoterland en
enkele andere streken is weer begonnen. Van
der Stadt, die Donderdag te Heerenveen optrad,
zal nog elf achtereenvolgende malen spreken.
Na hem zal de Haagsche socialist Van Emmenes
eene rondreis doen, terwijl Domela Nieuwenhuis
de reeks van sprekers zal besluiten. Die sprekers
zullen het echter al heel mooi moeten doen,
als zij goed zullen maken wat de Schoterlandsohe
afgevaardigde bij velen van zijn vroegere aan
hangers bedorven heeft. Intusschen wordt zijn
optreden met eenige belangstelling tegemoet
gezien, daar hij, zooals men weet, beloofd heeft,
jaarlijks aan zijne kiezers verantwoording te doen
omtrent de wijze, waarop hij zijn mandaat ver
vulde. Die verantwoording verwacht men dan
nu bij zijn eerst optreden",
laag van verdieping waren, zijn hier uitstekend
ingericht en behooren tot de meest bezienswaar-
dige vertrekken van het geheele gebouw. Voor
de beoefening der pianomuziek is een zeer eigen
aardige zaal ingericht met cellen, in elke waarvan
één of twee pianino’s geplaatst zijn, zóó dat aan
de ééne zijde drie partijen meisjes en aan de
andere even zooveel partijen jongens onderwijs
ontvangen, of zich oefenen kunnen zonder elk
ander te hinderen. Zoo kunnen ook zeven
kweekelingen op ’t zelfde uur ieder afzonderlijk
zich oefenen en onderwijs ontvangen in het piano
stemmen, een vak dat uitstekend voor blinden
geschikt is, voortdurend door de beste kweeke
lingen beoefend wordt en waarmede in het buiten
land honderden op voldoende wijze hun brood
verdienen.
De vertrekken voor de handwerken der meis
jes en voor die der jongens zijn zeer doelmatig
ingericht; er zijn twee groote zalen voor de gym
nastiek, welke tevens als recreatie-kamers ge
bruikt worden, zoodat elke kweekeling dagelijks
gymnastiek-onderwijs ontvangt en binnen of buiten
het gebouw behoorlijke gelegenheid voor doel
matige beweging en uitspaning vindt. De ligging
van het gebouw is daarbij zeer gezond en gemak
kelijk te bereiken. Aan de ééne zijde is men door
het Vondelpark onmiddellijk met de vrije natuur
en aan de andere door de tramlijn met alle deelen
der stad verbonden, terwijl het Instituut met de
Stations door de tramwagens gemeenschap heeft,
wat bij de komst en het vertrek der kweekelingen
zoowel als voor hunne betrekkingen, die hen be
zoeken willen, zeer geriefelijk is.
Een voortzetting van het instituut is het Gesticht
voor volwassen Blinden.
Deze inrichting, meer noodig dan die voor
jeugdige, verkeert niet in bloeienden toestand.
Voortdurend is de behoefte er aan even sterk
toegenomen als de belangstelling er voor gaan
deweg verminderd is.
’t Schijnt dat men ’t ongeluk moet zien om
er medelijden mede te kunnen gevoelen.
Naarmate onze blinde stadgenooten van de
straat verdwenen en het gesticht vulden is de
belangstelling voor hen bij velen onder ons afge
nomen. De uitdrukking „een arme blinde man”
schijnt al ons medelijden te omvatten.
Zij die iets meer gevoelen voor hen op wie zij
zoo oneindig veel voor hebben, kunnen niet beter
doen dan voor een jaarlijksche contributie van
f5, als lid van het instituut toe te treden.
Zij zullen daardoor voortdurend herinnerd wor
den aan het groote voorrecht dat zoo weinig ge
waardeerd wordtte kunnen zien.
Amst. Crt.
duizend Franschen te baten. Het klinkt hard.
Het failliet is een ramp voor de kleine spaarders;
maar dat de Kamer met eene wellicht hopelooze
poging niet heeft ingestemd vindt ook zijn gel
dige reden. Schromelijk moet de verspilling zijn
geweest van hen die telkens weder nieuwe mil-
lioenen vroegen en kregen. Vijftienhonderd mil-
lioen aan aandeelen en obligation zijn door een
bodemloozen put verzwolgen, en te voorzien is
het dat drie maanden uitstel geen blijvend gun
stig resultaat en dus geen wezenlijke redding
zullen kunnen brengen. Moet zulk een ongezon
de toestand bestendigd worden door de Volks
vertegenwoordiging De aandeelhouders zelven
hebben zich blindelings overgeleverd aan illusi
onisten en speculanten; mag de Volksvertegen
woordiging vertrouwen, dat over drie maanden
de kleine spaarders uit eigen oogen hebben lee-
ren zien
Toch moet erkend worden, dat er voor de
Regeering geen andere weg openbleef. Heeft
niet de Kamer zelve door de premieleening goed
te keuren een deel der schuld op zich geladen
En kon de overweging, dat zij de medeplichtige
is geworden van een te lichtvaardig optimist als
de Lesseps, de Kamer niet geleid hebben tot het
besluit, dat ook dit laatste middel, waarvan red
ding wordt verwacht, moet worden beproefd
Een waarborgsom van 89 millioen berust nog
bij den „Crerit Foncier”. De trekking van 15
December der premieloten is geregeld verloopen.
De Duitsche Keizer is weder geheel van
zijne verkoudheid genezen, toch zal hij in het
aanstaande voorjaar Berlijn niet verlaten tot het
doen van eenige reis van beteekenis.
Prins Alexander van Hessen, oom van den
regeerend Groothertog van Hessen, is Zaterdag
overleden. Hij bereikte den leeftijd van 65 ja-
ren. Te Darmstadt was de Prins, die een edel
man van den echten stempel wordt genoemd, zeer
geacht om zijn ridderlijk, beminnelijk karakter.
Maagkanker was de kwaal waaraan hij bezweek.
Het Engelsche Lagerhuis heeft met 167
tegen 160 stemmen, bij tweede lezing, het ont
werp betreffende de sluiting van tapperijen des
Zondags verworpen.
Opgekomen waren 17 leden.
De notulen werden onveranderd goedgekeurd.
Ingekomen
Een circulaire, bevattende een aanbeveling
een uit het Engelsch vertaald werkje,
de zuivelbereiding, verschenen bij de Erven
J. J. Tijl te Zwolle, met verzoek gemelde bro
chure onder de aandacht der leden te brengen.
Een der leden, die van den inhoud kennis ge
nomen had beschouwde het meer als een reclame
voor een bepaalde firma, waarom het groote be
lang voor onzen Landbouw er niet in kon wor
den gevonden.
b. Een verzoek van den Uitgever van de
Starings-Almanak om opgaaf van het benoodigd
getal ex. voor 1889. Voor notificatie aangenomen.
c. Een schrijven van den Algemeenen Secre
taris, de heer Römer om inlichtingen of verhoog-
gelden bij publieke verhuring in deze streek nog
worden uitbetaald. Besloten om te berichten,
dat er nog één Notaris is, die verhooggelden uit
looft.
Punt 3. Missive van de vereeniging „Het Paar-
denstamboek"
In hoofdzaak wordt hierin gevraagd, om de
Afdeeling als Donatrice voor f5.00 per jaar te
doen toetreden.
Verschillende sprekers voerden hierover het
woord. Sommigen vonden de zaak van genoeg
belang voor de Vereeniging, maar weer anderen
verwachten meer heil van particulier initiatief en
Naast de van Baerlestraat met het uitzicht op
het Vondelpark is sedert October 1885 een fraai
gebouw verrezen, dat een parel aan de Keizers
kroon van Amsterdam mag heeten.
Het is de Inrichting waar onderwijs gegeven
wordt aan blinden en aan wier hoofd een van
Neêrlands edelste mannen, de heer J. H. Meijer,
staat.
Wie zijn leven wijdt aan de opvoeding van door
de natuur misdeelden, als de blinden zijn, mag
op den naam van menschenvriend aanspraak
maken.
Doch ’t is niet op den directeur der Inrichting
dat wij de aandacht willen vestigen. Wij zouden
den eenvoudigen, welwillenden man daarmede
geen dienst bewijzen.
Veeleer vragen wij de aandacht voor de In
richting zelve, die zooveel ongelukkige-gelukkigen
herbergt.
Is ’t in hooge mate betreurenswaardig het licht
te moeten derven, die groote gave, die bron van
alle levensgenot gelukkig, overgelukkig zijn
zij, die in het Instituut hun intrede deden, om
eenigszins vergoeding te vinden voor het gemis
van zooveel, wat anderen boven hen bezitten.
Wat de natuur hen wreed onthouden heeft
tracht het menschelijk vernuft te vergoeden. En
inderdaad staat men verbaasd over de intellec-
tueele ontwikkeling der blinde jongens en meisjes,
die door het weldadig Nederland daartoe in staat
gesteld, zich hier weten te ontwikkelen tot bruik
bare menschen in de Maatschappij.
Het handwerk door de blinden vervaardigd kan
in vele opzichten wedijveren met dat door zienden
geleverd, terwijl ze als pianostemmers en orga
nisten vooral uitmunten.
Het gevoel vervult bij de blinden een dubbele
rol en vult aan wat aan het gezicht ontbreekt.
’t Ligt niet op onzen weg een uitvoerige be
schrijving van het geheele gebouw te geven. De
gelegenheid, om de inrichting te zien, bestaat alle
Woensdagen van 1012, doch wij willen er de
aandacht op verstigen, dat de inrichting in hooge
mate de belangstelling verdient.
Ruim en luchtig zijn alle vertrekken. Men make
zich van deze inrichting geen al te nare voorstel
ling, en dat legt juist zoo’n schitterende getuige
nis voor haar af. Wanneer men het gebouw
binnentreedt, klinken u de vroolijkste klanken
tegen, als zooveel bewijzen van de opgewekte
stemming, die onder deze misdeelden heerscht.
Merkwaardig is ’t deze meisjes en knapen zich
door het instituut te zien bewegen, als konden
zij zien. Hun instinct schijnt in hooge mate te
zijn ontwikkeld.
De nieuwe inrichting is een groote verbetering,
die blijkens het laatste verslag in hooge mate
wordt gewaardeerd.
De bekrompen ruimte in het oude gebouw op
de Heerengracht maakte het verblijf daar on
mogelijk. De slaapkamers, die aldaar, wat lucht
eu ruimte betreft, veel te wenschee, overlieten en
nuan a. s.
abonneeren, ontvangen
schijnende nos. gratis.
Verder berichten we,
GEMEENTE WONSERADEEL,
evenals tot nu toe, ook in 1889 bij
de Courant zal worden uitgegeven
in ’t zelfde formaat. We denken
echter maatregelen te nemen, waardoor
de verschijning
dan thans kan geschieden.
werd gewezen op de bekende stoeterij te Huis-
terheide.
Met het oog op den al niet zoo rooskleurigen
stand der kas, werd besloten afwijzend op het
verzoek te beschikken.
Punt 4. Rapport van 't Nederlandsch Land-
bouw-Comité betreffende de vraag naar een Al
gemeen Nederlandsch „Landbouw-Weekblad”. In
gezonden door 't Hoofdbestuur ten fine van advies.
In het rapport wordt de behoefte besproken
aan een Algemeen Landbouwblad, waarin o. in.
vooral beredeneerde, juiste en geheel vertrouw
bare marktberichten zullen worden geplaatst.
In navolging van het buitenland denkt men het
nieuwe Blad zoo in te richten, dat het voor iede-
ren Landbouwer in Nederland, een vraagbaak
kan zijn.
Om te slagen wordt de Afdeeling om steun
verzocht en aangeboden het voor f0.50 per Lid
verkrijgbaar te stellen, terwijl niet-leden fl.00
per kwartaal zullen moeten betalen.
Algemeen was men van oordeel, dat een der
gelijk orgaan noodig was, maai’ achtte het niet
geraden om de aanschaffing voor elk lid ver
bindend te stellen, en meer gewenscht dat ieder
persoonlijk zich verklaarde of hij het Blad wenschte
te lezen.
Na vele discussiën over dit punt werd einde
lijk de volgende motie voorgesteld.
„De afdeeling juicht toe dat van wege ’t Ned.
„Landbouw-Comité er middelen worden beraamd
„om uit te geven een officieel orgaan „Landbouw-
„Weekblad”, mits het abonnement vrij blijve
„en voor leden van landbouw-vereenigingen
„goedkooper te verkrijgen zij dan voor derden,
„niet leden,” welke algemeen werd aangenomen.
Punt 6. Besprekingen naar aanleiding der door
't Hoofdbestuur vastgestelde nieuwe Statuten.
Punt 6 werd voor punt 5 afgehandeld, en door
het Bestuur medegedeeld, dat de nieuwe statu
ten alreeds waren vastgesteld, zoodat men zich
enkel tot deze mededeeling bepaalde.
Punt 5. Bespreking van 't tegenwoordige stel
sel van ver- en inhuring.
Hierover werd lang en breed gesproken, en
was men het eens, dat de tegenwoordige wijze
van ver- en inhuring veel te wenschen overlaat.
Vooral achtte men bij tauxatie de benoeming
van twee tauxateurs, een door den landheer en
een door den huurder te benoemen, noodig.
Vele voorbeelden werden aangehaald om te
bewjjzen, dat verbetering noodig was.
Eindelijk werd een motie aangenomen, waarbij
aan het Hoofdbestuur in overweging wordt ge
geven, om in navolging van de Enquête-eommis-
sie voor arbeiders, er eene te benoemen voor den
landbouw in onze provincie, aan welke commis
sie, zich dan ieder die bezwaren omtrent bepa
lingen in huurcontracten had, zich kon wenden,
waardoor vrij zeker door algemeen overleg vele
lastige bepalingen beter kunnen geregeld worden,
ook op de onvoldoende bepoldering van nog zoo
vele kostbare landen kon door de commissie wor
den gelet.
Men had goede verwachtingen van dit voor
stel.
Punt 7. Benoeming van een Bestuurslid (.ge
wone Aftreding).
Met op een na algemeene stemmen, werd de
heer Joh. Hilarides herbenoemd.
Punt 8. Algemeene Voorstellen.
Door den Voorzitter van de Vereeniging „Han
del en Nijverheid”, werd medegedeeld, dat ge
noemde Vereeniging het volgend jaar in’t laatst
van Juli of Augustus eene Nationale Tentoon
stelling denkt te houden op het gebied der Bak-
kerjj en de Zuivelbereiding, waaraan een plaat
selijke Tentoonstelling van Nijverheid zal wor
den toegevoegd.
Wat de Zuivelbereiding aangaat vraagt de
Vereeniging, tot voorbereiding aan het Bestuur
der 12e Afdeeling om raad, en zou gaarne we
ten, welke voorwerpen men in de eerste plaats
hiervoor het meest noodig acht, daar het vooral
werktuigen en gereedschappen dienen te zijn, lig
gende onder ieders bereik en welke gemaakt kun
nen worden door eigen werklieden uit de pro
vincie.
Bereidwillig verklaarde het Bestuur zich ge
negen, hiertoe een opgaaf te verstrekken, waarna
de vergadering werd gesloten.
Bolsvardsclie Courant
DER
i
