NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OLSWABO EN WONSEBA.DEEL
I
1
Gentleman.
Holl. GENEVER.
I
VIOLEN.
fl
e
EINDELIJK ONTDEKT.
1889.
No. 4.
Achten Twintigste Jaargang.
TOESTAND DES KONINGS.
■I
K
r
■I
R
Vijftig
VOOR
DONDERDAG 24 JANUARI.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
T. H. RITMAN. m e r k
Oude Violen
onze Abonné’s I
N
1'1
A_a_n
Bureau in te zenden.
T
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post? 95 Cents,
ADVERTENTIEPRIJS 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Bh
1
ui
Onovertroffen, Oude, Zachte
Verkrijgbaar te Bols ward bij
de firma H. DONKER.
N.B. De echtheid wordt
gegarandeerd door den naam
der Firma T. H. Ritman op
XjKTTDEINT kurk en flesch.
Nieuwe VIOOL, met_ nette Vioolkist
UX IJ o UVU. X WX A V, x V.WV, x XJ, X -XVZ,
f 12 en hooger. Tegen ontvangst van postwis-
t „Nieuwe Viool”, franco toe-
per boot of postpakket door geheel Ne-
De vermoedelijke uitkomst van de op 27
dezer te Parijs te houden verkiezing van een
lid der Fransche Kamer van Afgevaardigden, is
nog volkomen onzeker. De aanhangers van den
candidaat Jacques wiens, fraai uitgevoerd por
tret zelfs de lllustratien frang versiert, als ware
hij reeds eene beroemdheid doen het voor
komen alsof de kansen van generaal Boulanger
van 2 tegen 1 gedaald zijn tot tegen 1. Er
wordt ja door hen verzekerd, dat Boulanger zijne
candidatuur zal intrekken, wat natuurlijk al te
naief klinkt om zelts domme kiezers te misleiden.
Een beambte aan het Fransche Ministerie
van Oorlog, zekere Blondeau, is in hechtenis
genomen wegens eene poging om gewichtige do
cumenten aan de Duitsche Regeering te verkoo-
pen. Zijn brief, die in handen der politie viel,
was direct aan Bismark geadresseerd.
De Minister van Onderwijs Lokroy heeft
voorgeschreven, dat voortaan ieder kind, het
welk tot den tienjarigen ouderdom is gekomen,
niet op school kan worden toegelaten of gehou
den, texiEij het gerevaccineerd is.
rWJ
Dezelfde Minister heeft met goedkeuring van
den Ministerraad de opvoering verboden in het
Theóttre du Gymnase Dramatique van een too-
neelspel, getiteldL'officier bleu, omdat daar
door een bevriende Mogendheid zich gekrenkt
zou kunnen achten. Deze Mogendheid is Rus
land, in welk land het stuk speelt. De held
is een geheim agent, die zijne liefde aan een
den Czaar gezworen eed opotfert. De toestanden
in Rusland komen in dit tooneelstuk niet op
hun voordeeligst uit en daarom acht de Fransche
Regeering het beter de opvoering te verhinderen.
Het tekort op de Spaansche staatsbegroo-
ting voor 1886 bedraagt 108 millioen peseta’s,
voor 1887 91 millioen voor 1888 81 millioen.
Door een consortium van Hollanders te
Parijs woonachtig is de heer Willem van Zuylen
aangezocht, om tijdens de Parijsche tentoonstel
ling, met het oog op de vele Nederlanders die
men stellig verwacht, gedurende de maanden
Juli, Augustus en September tweemaal ’s weeks
voordrachten te houden.
Voor eenige weken deed de bezitter van
een draaimolen zijn intocht in een klein plaatsje,
gelegen aan de noordelijke grens van Frankrijk.
Alles was netjes ingepakt, en de ambtenaren vol
deden dan ook aan het verzoek van den eigenaar
om de paarden zeer voorzichtig te behandelen,
daar alles kort te voren was geverfd. Ongelukkig
voor den draaimoleneigenaar was er voor korten
tijd een nieuwe beambte aangesteld, die het zich
tot plicht rekende de rossen aan een nauwkeu
rig onderzoek te onderwerpen. Het resultaat van
dat onderzoek was dan ook werkelijk verrassend.
In den buik van elk paard was zeer kunstig
een klep aangebracht, en toen deze werd geopend
kropen wel geen soldaten naar buiten, gelijk
eertijds uit het paard van Troje, maar ontdekte
men duizenden pakjes met sigaren en tabak.
In den Harz heeft het dezen winter nog
niet gesneeuwd. Volgens menschengeheugen
kwam het nooit voor, dat er half Januari nog
geen sneeuw was. Er heerschte intusschen in
de eerste helft dezer maand een strenge koude,
zelfs van 20 graden onder nul. De houtafvoer,
die gewooulijk per slede geschiedt, ondervindt,
nu er geen sneeuw is, groote vertraging, ja is
bijna geheel onmogelijk. De armoede onder de
voerlieden stijgt daardoor hoog.
Evenals herhaaldelijk te Madrid het geval
was, is nu ook te Barcelona eene bom gespron
gen, en wel in een huis tegenover het Museum.
De slag was geweldig en veroorzaakte groote
ontsteltenis. Het soutterrain van het huis is in
gestort en een bediende ernstig gekwetst.
De Standard bevat een lang artikel over
de vermoedelijke gevolgen van een mogelijk
overlijden van den Koning der Nederlanden.
Het wantrouwen met het oog op deze gebeur
lijkheid jegens Duitschland gekoesterd, is (zegt
het blad) geheel ongerechtvaardigd. Mochten er on
voorziene vraagstukken rijzen ten opzichte van
Luxemburg, dan zou Duitschland die behandelen
met volkomen eerbiediging van het internationale
recht. Het artikel spreekt voorts over het in
acht nemen van België’s en Luxemburg’s on
zijdigheid ingeval van een oorlog tusschen Frank
rijk en Duitschland. De onschendbaarheid dier
beide Staten is voor allen verplichtend, en de
Mogendheid, die deze zou willen schenden, zou
beschouwd worden als een vijand van Europa.
DEPOT te I3OLSWARD, bij den
Heer KOOS HIEMSTRA, Rijkstraat 147.
en
Strijkstok voor f 5, f 6.50, f8, f 10,
sel waarop staat
zending
derland.
oude VIOLEN worden, onverschillig of zij
tférA1spreeSï "vthzelf
uclat geen sterveling van hen koopt. Soms drij
ven zij hun „zaken” meer grootscheeps, ze heb
ben eenige verscheidenheid van artikelen, en
kondigen vooraf hun komst aan door in uw brie
venbus een smerig stukje drukwerk te stoppen,
dat zij bij de aanbieding hunner waar terugvra
gen en dus in de hemel weet hoeveel handen
reeds is geweest voor gij u aan de lectuur kunt
verkwikken. Doorgaans is er sprake in van een
„benauwde borst” of zooiets. Komt uw dochter
of de dienstmaagd op het aanbellen voor, en
maakt zij aanstalten om hun de deur te sluiten,
dan zetten zij den voet er tusschen Bij formeele
weigering geven zij even formeele scheldwoorden
ten beste. De politie-agenten weren hen niet
want het zijn kooplui. Vraagt gij aan een die
naar der openbare veiligheid, of die kooplui wel
een patent hebben, dan wordt u geantwoord, dat
niet de politie, maar de ambtenaren der belasting
daarop te letten hebben. Spreekt gij er met de
zen over, dan verneemt gij dat zij wel wat an
ders te doen hebben dan bedelaars aan te houden.
Doch we zullen deze klachtenlijst niet langer
maken dan zij reeds is, ieder is in staat haar
verder aan te vullen. Het eenig en afdoend mid
del, om aan al die onhebbelijke dingen een eind
te maken is, stipte onthouding van aalmoezen,
onder welken vorm ook, aan de deur, en een
zóó trouwe, verstandige behartiging van de be
langen der wezenlijk armen en hulpbehoevenden,
dat wij met een gerust geweten, en zonder van
hardheid beschuldigd te kunnen worden, mogen
weigeren. In sommige Zuid-Hollandsche ge
meenten inzonderheid langs de Lek, heeft men,
bij het toenemen van de brutaliteit der bedelaars,
den weg der volstrekte afwijzing ingeslagen, en
men bevindt er zich wel bij.
Omtrent den toestand des Konings geeft de
Haagsche correspondent der N. Gr. Ct. een uit
voerig bericht, waaraan wij het volgende ont-
leenen
„Verleden Vrijdagavond werd Z. M., gelijk uit
alle berichten duidelijk is gebleken, door een
aanval van beroerte getroffen. Men vreesde dien
nacht, waarin de hooge lijder roerloos bleef,
dat hij zachtkens zou insluimerentot 3 uur in
den nacht verliet H. M. de Koningin het ziekbed
niettoen zij zich verwijderde, gaf zij uitdrukkelijk
last om, zoo de fatale slag dreigde te vallen,
haar tijdig te waarschuwen. Tegen den morgen
echter keerde het bewustzijn bij Z. M. terug. Het
bleek toen al dadelijk, dat de kleine hersenen
niet hadden geledendoch daarentegen schenen
de groote hersenen te zijn aangedaan en een ver-
weeking daarvan kwam al spoedig aan het licht.
Sedert is de hooge lijder, naar mij van alle zijden
wordt verzekerd, lichamelijk weder iets bijge
komen ondanks het gebruik van slechts weinig
voedsel, (wat tapioca-bouillon en fleur d’ oranger)
heeft Z. M. in de laatste dagen ongeveer niets
genuttigd en niettemin namen de krachten nog
zichtbaar toe. Daarentegen zijn de moreele krach-
•ten, althans in de laatste dagen, niets versterkt.
Het is helaas te vreezen, dat de Koning in dat
opzicht niet weder geheel zal herstellen. Vandaar,
dat men reeds aan de Regeering het plan toeschreef
om een tijdelijk Regentschap aan de vereenigde
Staten-Generaal voor te stellen. Toch is dit nog
niet in ernstige overweging genomen, omdat de
geneesheeren den toestand des hoogen lijders niet
van dien aard beschouwen, dat hij volslagen
buiten staat geacht kan worden de Regeering te
blijven waarnemen. Ook prof. Rosenstein moet,
met het oog op de naaste toekomst, op verlangen
der Regeering den Koning gisteren andermaal
hebben bezocht. Het zeer voorzichtig gestelde
bulletin, daarna uitgegeven, doet duidelijk zien,
dat men uitsluitend van de toeneming der licha
melijke krachten en van niet sterken achteruitgang
ten aanzien van de chronische kwaal sprekende,
de ernstigste zijde van ’t lijden geheel buiten
bespreking laat. Misschien bestaat daartoe thans
eene goede reden. Sedert een paar dagen was
Z. M. bij tusschenpoozen weder op en bij machte,
om althans eenige spoedeischende besluiten te
onderteekenen. De wjjze, waarop die onderteeke-
ning plaats had, bewijst evenwel, dat de toestand
nog alles behalve bevredigend is.
„Zooveel is zeker dat de hooge lijder in de paar
laatste dagen rustiger is geworden aanvankelijk
wekte zijn opgewondenheid, waarvan ik kiesch-
heidshalve geen bijzonderheden zal meedeelen, de
grootste zorglangzamerhand is echter verande
ring daarin gekomen en in de laaste dagen is
de toestand meer die van apathie.
„De Koning is zich ten volle van zijn positie
bewust in de heldere oogenblikken verschillende
bevelen, door hem gegeven, doen dit zien. Ik
heb ook uit de beste bron vernomen, dat de
komst van den vice-admiraal van Cappellen op
’t Loo geen andere beteekenis had dan dat Z. M.
zijn einde voorziende, dezen vertrouwden vriend
wilde vaarwel zeggen. Geen staats- of marine-
belangen zijn in die samenkomst besproken; Z. M.
wilde alleen afscheid van zijn adjudant-generaal
nemen.
„Dat men in de hofkringen overtuigd is van
den spoedigen afloop der crisis, behoef ik niet
te ontveinzen. Reeds het feit, dat de bekende
Parijsche modiste, mad. Beckers, herwaarts is
gekomen om zich op een algemeenen en langdu-
rigen rouw voor te bereiden, is een veeg teeken,
al behoeft met daarom niet met den specialen
correspondent van de Figaro, mr. Brasseur,
die poolshoogte kwam nemen, als vaststaand
aan te nemen, dat het einde nog deze of in het
begin der volgende week zal naderen.
„Dergelijke gewaagde voorspellingen laat ik aan
anderen over. Hoewel het misschien voor den
vorstelijken lijder te wenschen ware, dat hij niet
al de phases eener ziekte hebbe te doorleven, is
de mogelijkheid geenszins uitgesloten, dat Z. M.
nog eenige maanden, althans weken behouden
blijft.”
ons de inteekening opengesteld op den prachtigen, rijk
band, met zwart en goud. in het gewone geval kost zulk een boek 3.
voor onze geabonneerden stellen wij het verkrijgbaar voor slechts
Arum, 18 Januari. Het moet al ter dege
gevroren hebben voor het ijs in de nauwe door
vaart door ons dorp, een deel der Fran.Bolsw.-
vaart, te vertrouwen is. Dit bleek gisteren
avond weder, toen er een manspersoon van
Franeker tot aan den hals toe doorzakte en een
ander een eindje verder in hetzelfde lot moest
deelen. Gelukkig voor hun, dat ze er met den
schrik en een nat pak af- en spoedig weder op
't droge kwamen.
Men hoort tegenwoordig veel spreken van
de legerorganisatie, zoo in t buitenland als in
ons land. Niet onaardig is het daarom door be
schouwing van vroegere tijden de veranderingen
ten goede, ook op dit gebied waar te nemen.
In no. 1 van het Militair blad spreekt Pha
lanx een tweetal boeken uit de jaren 1617 en
1670 en verhaalt daaruit o. a.
„Een zonderlingen indruk maakt het dadelijk
in ’t begin, als wij bij een werk over een leger,
welks ruwheid van zeden en ongebonden gedrag
slechts door de strengste en wreedste „disciplina
militaris” kon in toom gehouden worden, eene
bijna bespottelijke kwezeiarjj en femelarij waar
nemen. Zoo vergt de wakkere hopman van Wal-
huijzen, dat „een krijchsman zal altoos Godt in
’t herte hebben ende t’ aller uren hem bidden
ja behoort een veel matiger leven te leijden als
een Moniek in 't Klooster", hetgeen volgens ons
inzien wel een beetje veel gevergd is.
Óver de legersterkte volgt verder:
Een regiment was gewoonlijk sterk omtrent
3000 man en bestond uit 10 vendels, elk van 300
man, te weten150 musquetiers, 120 „spiessen
9 adelborsten, 1 hopman, 1 luitenant, 1 vaandrig,
3 korperaals, 3 laadpassanten of vice-korperaals,
3 „veldweijffels” of sergeanten, 1 korperaal van
de adelborsten, 1 capitain d’armes, 1 veldheer,
3 speelluiden enz. Deze ontvingen aan soldij
de soldaat f 7—8, de landpassaat i’9, de korpo
raal f 10, de capitain d’armes f 13, de korporaal,
Tot 15 Februari a.s. wordt door
geïllustreerden Premie-roman
Deze premie zal ditmaal worden afgeleverd, gebonden in keurig linnen Stempel-
x -l. Uitsluitend
onze geabonneerden stellen wij het verkrijgbaar voor slechts
Gelieve zoo spoedig mogelijk achterstaande
centen aan ons Bureau in te zenden. Abo
per post tegen inzending van een postwissel v
Begin Maart a.s. wordt deze p
Er kan met niet genoeg nadruk op gewezen
worden, hoe verderfelijk het is voor de openbare
orde, op eenigerlei wijze de bedelarij aan te moe
digen. De menschen zijn er niet voldoende van
doordrongen, dat het hier een overtreding geldt,
waartegen ons Wetboek straf bedreigt.
Lees er het Strafwetboek maar op na, de arti
kelen 412134.
„Met hechtenis van ten hoogste twaalf dagen
wordt gestraft: le als schuldig aan bedelarij, hij
die in het openbaar bedelt: 2e als schuldig aan
landlooperij hij die zonder middelen van bestaan
rondzwerft. Bedelarij of landlooperij, gepleegd
door drie of meer personen boven den leeftijd van
zestien jaren, wordt gestraft met hechtenis van
ten hoogste drie maanden De schuldige aan
eene der in de beide vorige artikelen omschreven
overtredingen kan bovendien, zoo hij tot werken
in staat is, tot plaatsing in eene rij kswerkinrich-
ting worden veroordeeld voor ten hoogste drie
jaren”.
Dat alles is volkomen duidelijk, en de wet
gever achtte daarmee de zaak zoo goed geregeld,
dat hij zonder bezwaar kon overga m tot iets anders,
waartoe hij, in het volgende artikel, koos
het onbevoegd voeren van een Nederlandschen
adellijken titel of het dragen, zonder daartoe ge
rechtigd te zijn, van een Nederiandsche ridder
orde, welke sprong wel een min of meer ko
misch effect maakt.
Den vaderen van het Strafwetboek zweefde
misschien, wie weet het zeker oud-vader-
landsch rijmpje voor den geest„We hebben
hier geen edelman, we hebben ook geen bedel
man”, in welke regelen de idyllische toestand
wordt geschetst van een dorp, welks geheele be
volking tot de middelklasse oehoort.
Nu, aan bedellieden ontbreekt het ons trots
Strafwetboek en politie, geenszins. Dat kan het
Strafwetboek niet helpen, en de politie moet men
er niet hard om vallen. Het is eenvoudig onze
eigen schuld. Wij zijn het, die deze soort van
lui maken tot hetgeen zij zijn, die veroorza
ken, dat het bedelaarsbedrijf winstgevender is,
dan een aantal soorten van arbeid.
Om te beginnen met den landlooper dat is de
plaag der dorpen, de schrik van hen die op eeni-
gen afstand van de bebouwde kom der gemeente
wonen. Met zijn brutale tronie vertoont hij zich
overal, waar wat te halen valt. Moeder de vrouw
is bang voor hem, want, zegt zij, hij kan ’s nachts
wel brand stichten, uit wraak, en daar is iets
van aan. Zij betaalt dus liever een verzekerings
premie, behalve die aan de assurantiemaat-
schappij, waar haar man voor zorgt, zij doet het
aan den vriendelijken bezoeker om hem niet in
een vijand te veranderen. Menigmaal slaapt hij
's nachts bij een boer in ’t hooi, en men mag
van geluk spreken als hij niet wat meegekaapt
heeft. In de keuze van dergelijke souvenirs aan
de genoten gastvrijheid is hij niet lastigalles is
zoo wat van zijn gading, want is er geen artikel
zoo vreemd of hij weet er wel een afnemer voor
te vinden.
Nu is in die gemeenten, die men vroeger „steden"
of aaneengebouwde dorpen zou genoemd hebben,
wel het getal lieden eenigszins verminderd, die zich
eenvoudig bepalen tot het vragen van een aal
moes, dewijl zij het gevaar, door de politie te
worden opgepakt en ingerekend, niet geheel denk
beeldig achten. Over het algemeen toch gaan die
lui niet graag in de doosniet omdat zulks on
bestaanbaar is met hun eergevoel, aan dien
kant zijn zij zich van geen zwakheid bewust,
maar zij hebben het land aan het water- en brood-
diët, waarmede zij de kennismaking met de gast
vrije verblijfplaats moeten aanknoopen of ver
nieuwen. Het bedelen is daarom, evenals zoo
menige andere industrie, een meer ingewikkeld
bedrijf geworden, bij hetwelk men eenige toestel
len of werktuigen noodig heeft. Het draaiorgel
is het meest in zwangzij die er een in eigen
dom hebben, die heerlijke instrumenten wor
den soms verhuurd ook, behooren tot de aristo
cratie onder het bedelaarsgilde. Het geachte pu
bliek moedigt dat met zekeren ijver aan. Ruim
een jaar geleden vermelden de couranten, dat te
VliBsingen een man bij zjjn werk een ongeluk had
Bolswardsche Courant
■j
'Zr,.
I
,1leveriiig w?: gceaeren auyu i-t auyen;
