NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
B0Ï.SWAR9 EN WOHtSSftAOSSI.
Él
4
J
r
Tentoonstelling en Keuring
1889.
Twintigste Jaargang.
No. 29.
Acht en
PROGRAMMA
BI Ji N EN LA N D-
BUITENLAND.
g DONDERDAG 18 JULI.
TE O LDE EERKOOP,
den 13 Augustus 1889.
VOOR
Ji
I
A.
2de prijs 5.—
i
4
X
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents,
$:XXXXXXAXXXXXXXXXXX$:
I»
I
M
PAARDEN EN RUNDVEE,
te houden door de 10de Afdeeling der Friesche
Maatschappij van Landbouw
ra
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
l'/2 uur in de fabriek zijn. Kinderen beneden
de 15 jaar mogen van 9 uur ’s avonds, tott5 uur
’s morgens niet aan het werk worden gehouden.
Vrouwen en meisjes mogen niet onder den grond
werken. Na 1 Januari 1892 kan de Koning
den werktijd der vrouwen boven 18 jaar regelen.
Vrouwen mogen eerst vier weken na hare be
valling weder aan het werk gaannachtwerk is
haar verboden. Eindelijk mogen kinderen be
neden 18 jaar en vrouwen niet meer dan 6 dagen
in de week arbeiden.
Sloten, 15 Juli. Ons anders zoo stil stadje
zal Donderdag aanstaande eens recht feestvieren,
daar onze nieuwe Burgemeester, de heer G. de
With, van Leeuwarden, alsdan zijne intrede in
deze gemeente zal doen. Bij die gelegenheid zul
len o. a. verschillende volksvermaken plaats heb
ben en eene muziekuitvoering worden gegeven,
terwijl de feestelijkheden des avonds door een
vuurwerk zullen worden besloten. Als de natuur
een beetje wil meewerken, zullen ongetwijfeld een
menigte belangstellenden Donderdag de poorten
van het oude Sloten binnenkomen om van de
installatie van den nieuwen Burgemeester getuige
te zijn.
Te Amsterdam is in den hoogen leeftijd
van 84 jaren overleden de heer A. Wertheim,
een der stichters van de bekende firma Wertheim
Gompertz.
Met het oog op het het steeds hooger op
voeren van het patentrecht voor tappers en slij
ters te ’s-Gravenhage, hebben zich een tiental
tappers bij behoorlijk opgemaakte akte verbon
den gezamenlijk, onder één naam, hun bedrijf
te gaan uitoefenen en het, naar hunne meening,
daarvoor benoodigde ééne patent met hun tienen
te betalen. Negen van deze tien zullen zich
voorts in de personeele belasting aangeven als
bedienden 3de klasse.
Indien daarvoor geen andere bezwaren bestaan,
blijft de vergunning, die elk der tien tappers voor
zijne lokaliteit bezat, van kracht, zelfs al zijn
negen hunner, zetbazen van den tiende geworden.
Doch omdat de 3de klasse alleen omvat inwo
nende bedienden, moet ieder van die negen een
patent nemen als tapper, omdat ze, zegt de Ge
meentestem, geacht worden zelfstandig het tap-
persbedrijf uit te oefenen.
In de jongste vergadering van den Gemeen
teraad van Opsterland is het voorstel gedaan,
om voortaan op de gemeentewegen tol te heffen
van de velocipedes. Dit voorstel is in handen
eener commissie gesteld.
Aan het Hdbl. schrijft een zijner lezers
„Ik zat gisteravond op mijn kamer, de vensters
open, een brandende lamp op tafel. Vroolijk
dartelden de muggen om het licht, en enkele
harer deden een uitstapje naar mijn handen en
mijn wangen.
Een waagde ’t zelfs dicht bij te komen, maar
ontzet deinsde zij terug. Opnieuw waagde zij
den aanval, wederom blies zij den aftocht, voor
zooverre een mug blazen kan. Ten derden male
deed zij, nu met twee anderen, een charge.
Maar geen enkele deerde mij. Op een mug
genpas afstands maakten zij halt. Woedend werd
tot den aftocht besloten.
„Geest van hertshoorn”, waarmee ik handen
en gelaat had ingewreven, was het wapen, waar
mede ik den aanval had afgeslagen.
Het onweder, dat Zaterdagmiddag woedde,
heeft te Scheveningen nogal schade aangericht.
Zoo sloeg de bliksem in de Duitsche kerk, doch
werd gelukkig afgeleid op een der op het gebouw
aanwezige floretten, welke stuk sloeg. Voorts
heeft het overvloedige hemelwater groote ver
zakkingen veroorzaakt in den straatweg vóór
het Kurhaus.
De tent van den badmeester en meerdere aan
den zeekant geplaatste gebouwtjes zijn gedeelte
lijk ingestort. Men heeft alle mogelijke middelen
aangewend om die gebouwtjes te stutten.
Het Bat. Nbl. vertelt het volgende
„De ingenieur bij den Waterstaat, de heer
Scheffer, heeft een paar malen de administratie
der Ned.-Ind. Tramweg-Maatschappij beboet voor
f25, wegens het harder rijden dan reglementair
was toegestaande administratie heeft dat ver
haald op haar personeel.
Dat personeel nu wreekt zich gruwelijk.
Zoodra de ingenieur Scheffer in den tram stapt,
rijdt dat voertuig niet langer het kruipt langs
den weg. Geen half verwoest karretjespaard heeft
zoo stijve beenen of het loopt de „in volle vaart”
zijnde tram triomfantelijk voorbij en laat hem
ver achter zich.
Passagiers, die de reden van dien langzamen
rit niet kennen, veronderstellen, dat er geen
stoom genoeg in den ketel is, en spreken daar
schande van. Geen noodDe machine heeft
stoom genoeg om als het noodig was, in vliegen
de vaart naar de stad te rijden, en nauwelijks
is dan ook de heer Scheffer bij het waterstaats
kantoor, hoek gang Ketapan uitgestapt, of met
lustige vlugheid gaat het verder. Óp een ochtend
echter gebeurde het, dat de booze ingenieur heele-
maal mee ging naar de stad, de tram kroop in
slakkengang heel Molenvliet af tot het Stadhuis
plein. Öok thans dachten vele reizigers, dat er
geen stoom was en zij stelden reeds de vraag
of men over de brug zou kunnen komen. Jawel!
Toen de heer Scheffer in de stad uitstapte, zette
de machined rij ver de klep open en liet den
stoom in groote witte wolken ontsnappen. Hij
had natuurlijk nu veel te veel, voor het kleine
eindje naar 't station
Intusschen heeft deze wraak van de „kleinen”
den heer S. tot een waar schrikbeeld gemaakt
voor tramreizigers.
Naar men meldt, zullen de kosten der aan
staande tienjaarlijksche volkstelling ditmaal aan
zienlijk hooger worden dan die van vroegere
gehouden tellingen. In de eerste plaats is dit
een gevolg van het nieuwe systeem van telling
het kaartenstelsel namelijk. Doch ook zullen
de belooningen, die het Rijk aan tellers en ge
meentebesturen zal uitbetalen, meer bedragen
dan vroeger. In 1879 ontvingen de tellers 2l't
cent per getelden persoon doch het is gebleken
op de onlangs te ’s-Gravenhage gehouden ver
gadering van de chefs der statistiek, dat de tel
lers deze voor hen bestemde gelden niet aller-
wege zouden ontvangen in vele gewesten althans
de provinciën Noord-Brabant en Limburg
leveren daarvan voorbeelden op kwam een
groot deel dezer 2,/i cent in de zakken van bur
gemeester en secretaris terecht. Ten einde dit
nu voor het vervolg ónmogelijk te maken, heeft
de commissie besloten, den Minister te advisee-
ren, de belooning voor tellers en gemeentebestu
ren te bepalen op 4 cent per getelden persoon,
te weten 2 cents voor de tellers en 2 cents voor
de gemeentebesturen.
In onderscheidene lokalen te Amsterdam
zal een nieuw automatisch toestel in werking
komeneene zelfwerkende speeldoos, welke
door het inwerpen van 1 of 2 cent gaat spelen.
De uitvinder heeft in België, Duitschland, Frank
rijk, Zwitserland en Engeland octrooi genomen.
De zaak wordt gedreven door de „Maatschappij
tot exploitatie van automatische muziekwerken.”
De toestellen in de verschillende lokalen worden
om de week door andere vervangen.
Zaterdag jl. geraakte te Utrecht een kin
derwagentje, waarin een meisje van 2 jaar en
een jongetje van 8 maanden waren gezeten, te
water, doordat de 3jarige bestuurder niet bij
machte was het tegen te houden, toen hij er een
van de steile hoogten der Singels mede afreed.
Het meisje werd spoedig gered, doch het jongste
kind verkeert in bedenkelijken toestand.
Een' ongeveer tienjarige knaap, die tegen
de binnenzijde van het portier van een rijtuig
geleund stond terwijl dit in beweging was, en
vermoedelijk aan de sluiting stond te draaien,
tuimelde Zaterdagmiddag nabij de Wagenbrug
te ’s Hage uit het voertuig en viel op straat.
Gelukkig bleef hij een oogenblik aan het por
tier hangen, zoodat hij ver genoeg van het ach
terwiel op de steenen terecht kwam. Hij kreeg
niettemin een bloedende wond aan het hoofd.
Zaterdag zouden eenige personen van den
Amsteldijk, met een bootje een pleiziervaart on
dernemen naar den Haag en terug, tegen beta
ling van f 1 per persoon. Aangezien echter de
zolderschuiten, achter dat sleepbootje gebonden,
tot zinkens toe bevracht waren en er dus gevaar
voor de passagiers bestond, hebben deze laatsten
van de vaart afgezien en vorderden hun geld
terug, tengevolge waarvan twist is ontstaan, die
zoo hoog liep, dat de politie er een einde aan
moest maken.
Tijdens het onweder van Zaterdag sloeg
de bliksem in den hooiberg van den veehouder
H. aan den Muiderstraatweg te Diemen. Geluk
kig waren veel werklieden van het Merwede-
kanaal daar bij de hand, die den brand wisten
te stuiten. Te Overdiemen werd een koe gedood
van J. v. S.
Te Scheveningen had Zaterdag een aan
varing plaats tusschen de afvarende Zandvoorder
schuit Zv. 3, stuurman W. van Duynen en de
Scheveninger bom Sch. 6, die ter haringvisscherij
wilde afvaren. De Zandvoorder schuit stootte
op de Scheveningsche en bekwam daardoor vier
gaten, waardoor ze vol liep. Alle maatregelen
werden genomen om de schuit te behouden. Per
soonlijke ongelukken zijn niet te betreuren.
Door het departement van Binnenlandsche
Zaken was aangekocht een inktkoker voor f96.
Deze hooge prijs gaf der Rekenkamer aanleiding
om te vermoeden, dat het hier betrof„aankoop
van een voorwerp van kunst,” en dat derhalve
de uitgaaf moet gekweten worden uit art. 167 van
Hoofdstuk V der Staatsbegrooting voor 1888, in
plaats van uit het artikel (3) voor bureau- en
lokaalbehoeften, ten laste waarvan de vereffening
was aangevraagd.
Nadat de Rekenkamer dienaangaande inlichting
had verzocht, deelde de Minister mede, dat de
hierbedoelde uitgaaf ten laste van art. 3 moest
komen, daar de inktkoker was aangeschaft, ten
behoeve van zijn kabinet, en dat in deze bestem
ming ook de reden moest gezocht worden, waarom
een „iets” hoogere prijs was besteed dan anders
voor dergelijke voorwerpen in den regel wordt
uitgegeven.
Maandag werl op den vischafslag te IJmui-
den voor ’t eerst weder eene groote partij schel-
visch aangevoerd de visch had reeds eenige da
gen in ’t ijs gelegen en zag er onoogelijk uit;
de prijzen waren bijzonder laag. In dezen tijd
wordt genoemde visch gedroogd en dan veel naar
Duitschland verzonden. Smakelijk eten
Bepalingen betreffende de Tentoonstelling.
1. De Tentoonstelling zal geopend zijn van
’s voormiddags 10 uur tot 's namiddags 4 uur.
2. Ieder wordt verzocht van de in te zenden
paarden of koeien vóór den 23 Julij e.k. opgaaf
te doen aan den Voorzitter der Afdeeling, Mr. J.
Sickenga te Wolvega, met vermelding van de
rubriek in welke men wenscht mede te dingen,
met opgaaf of de ten toon te stellen paarden of
koeijen zijn opgenomen in een der stamboeken,
en zoo mogelijk met opgaaf van de geboorteplaats
en wat verder van belang is ten opzichte van het
ten toon te stellen en te keuren dier.
Na den bepaalden datum aangegeven of later
dan ’s voormiddags 10 uur aangevoerde paar
den of runderen, schapen of varkens kunnen wel
op de tentoonstelling worden toegelaten, doch ver
liezen het recht van mededinging naar prijzen.
3. Alle in te zenden voorwerpen moeten vracht
vrij op het tentoonstellingsterrein aangevoerd
worden.
4. De commissie met de regeling belast, zal
de plaatsen aanwijzen waar het aangebrachte moet
worden ten toon gesteld, en daarin zal door niemand
zonder toestemming dier commissie, eenige ver
andering mogen worden gebracht.
5. Alle in te zenden dieren moeten, ten einde
behoorlijk gekeurd te kunnen worden, op den
dag der tentoonstelling, uiterlijk des morgens
om 10 uur op het tentoonstellingsterrein aan
wezig zijn.
6. Voor het uur waarop de tentoonstelling
eindigt, mag geen dier Van het terrein verwijderd
of teruggenomen worden, behoudens bijzondere
omstandigheden ter beoordeeling der regelings-
commissie.
7. De commissiën van deskundigen door het
Afdeelingsbestuur benoemd, beoordeelen het in-
gezondene, en regelen in overleg met het bestuur
de toekenning der prijzen.
8. De commissiën zullen als voorwaarden van
bekroning tot grondslag nemen
a. dat alvorens de prijzen worden uitgereikt,
zoo mogelijk moet gebleken zijn, dat de inzenders
van de bekroonde paarden of runderen ten minste
gedurende de laatste drie maanden eigenaars
daarvan geweest zijn.
b. dat geen prijs onvoorwaardelijk wordt toe
gekend aan het beste der ingezonden voorwerpen,
maar alleen aan dat, hetwelk op zich zelf beschouwd,
uitmuntend en de bekrooning waardig is.
Dat vooral wat de koeijen betreft de soort, de
ouderdom, de grondsoort, de geboorteplaats enz.,
en voorts de bijzondere eigenschappen en geschikt
heid daarvan tot veredeling van het ras worden
in aanmerking genomen.
c. dat de prijzen ook dan toegewezen kunnen
v orden wanneer er slechts één inzending van
eene gegevene soort plaats heeft, mits het inge-
zondene op zich zelf de bekroning waard zij.
9. Na afloop der tentoonstelling zijn de inge
zonden voorwerpen ter beschikking en voor reke
ning der inzenders.
10. Gratis toegang tot de tentoonstelling wordt
verleend, aan
a. de leden der Maatschappij, op vertoon van
hun diploma over het loopende jaar, voor zich en
ééne vrouw.
b. De inzenders voor hun persoon en voor hen
die ter bewaking of verzorging van het ingezondene
noodig zijn, mits voorzien van een bewijs door de
regelingscommissie af te geven.
c. De leden van de verschillende Maatschap
pijen to. bevordering van landbouw, alsmede van
Genootschappen tot den landbouw in betrekking
staande, mede op vertoon van hun diploma.
Alle andere bezoekers moeten aan het locaal
Het Journal des Débats meldt, dat Boulanger
verwezen is naar den Senaat als hooggerechts
hof, beschuldigd van aanslag tegen de veiligheid
van den Staat, samenspanning en verduistering
van eene som van 253,000 francs. Ook Dillon en
Rochefort zijn naar het hooggerechtshof verwezen
als medeplichtigen.
Den 12n Juli 1789 riep Camille Desmoulins
in een der koffiehuizen van het Palais Royal te
Parijs, die de verzamelplaats waren geworden
van de ontevredenen, zijn geestverwanten te wapen;
den 12 Juli 1889 werd in den kleinen tuin van
het Palais Royal het door Vital Cornu vervaar
digde standbeeld onthuld van den volksredenaar,
wiens hoofd op de Place de la Concorde onder
de valbijl kwam.
Bij de onthulling voerde de heer Richard, een
der ondervoorzitters van den Parijschen gemeente
raad, het woord. De prefect der Seine was bij
de plechtigheid tegenwoordig.
Des avonds was de tuin buitengewoon verlicht
en had een bal in de open lucht plaats onder
het genot van dansmuziek uit de vorige eeuw.
De Shah van Perzië heeft door den Zwitser-
schen gezant te Parijs, den Bondsraad zijn leed
wezen doen betuigen, dat zijn langdurig verblijf
in Engeland hem beletten zal, gevolg te geven
aan zijn voornemen om Zwitserland een bezoek
te gaan brengen.
De Fransche Kamer van Afgevaardigden
heeft het wetsvoorstel van Viette, strekkende om
het stellen van denzelfden candidaat in meer dan
een district te verbieden, aangenomen met 304
tegen 229 stemmen. Natuurlijk werd dit over
ijlde besluit niet zonder scherpe discussiën ge
nomen.
Men voegde elkander weder hatelijkheden toe
en ten slotte was er zulk een geweld, dat de
censuur over een der leden, den Boulangist le
Hérissé, met tijdelijke uitsluiting moest worden
uitgesproken.
Niet alleen op de Beiersche, maar ook op
de Wurtembergsche grens worden de uit Zwit
serland komende reizigers met meer dan gewone
strengheid door de belasting-beambten gevisiteerd.
Uit de reiskoffers moet ieder stuk uitgepakt
worden, zelfs gebruikt linnengoed, en een be
richtgever in de Germania beweert, dat alle be
schreven stukken papier doorsnuffëld worden.
Men verwacht, dat in Baden dezelfde maatrege
len genomen zullen worden.
In België zijn reeds sinds lange jaren po
gingen aangewend om te geraken tot eene wet-
telijke regeling van den arbeid van vrouwen en
kinderen. Telkens stuitte men af op onaanne
melijk geachte onderdeelen. De tegenwoordige
Regeering heeft terstond na de enquête over den
toestand van den werkenden stand een wetsont
werp ingediend, dat intusschen nog geenszins de
algemeene sympathie heeft mogen verwerven.
Het bepaalt o. a. dat geeno kinderen beneden
de 12 jaar in mijnen, fabrieken enz. mogen wer
ken voor gevaarlijke takken van nijverheid kar.
de Regeering verbieden, kinderen beneden 16 jaar
te gebruiken. Kinderen van 12 tot 18 jaar mo
gen slechts 12 uren daags met een rusttijd van
bij den ingang eene toeganskaart afgeven, welke
tegen 25 cent verkrijgbaar is aan den ingang van
het tentoonstellingsterrein.
II. Bij de tentoonstelling worden de volgende
prijzen uitgeloofd
I. Paarden.
A. 1. Merriën met Veulen geb. na 1 Jan. 1889.
1 ste prijs f 30.2de prijs f 20.—.
Het veulen moet van een der in 1888 aanbe
volen stamhengsten af stammen.
2. Merriën geboren na 1 Jan. 1886.
1ste prijs f 30.2de prijs f 20.
De prijzen sub. 2 worden eerst in 1890 uitbe
taald, nadat het bewijs is overgelegd, dat de be
kroonden van een' der in 1889 aanbevolen stam-
boekhengsten drachtig zijn.
B. 1. Hengsten, onverschillig van welk ras.
le prijs f 30.2de prijs f 15.
2. Sjeespaarden, 1ste prijs ƒ20.—2de prijs 10.
II. Runderen.
1. Stieren geb. in 1887. Prijs ƒ30.
2. 1888. -20.-.
B. 2de kalfs en oudere melkgevende koeijen.
lste prijs 30.2de prijs 15.—.
III. Schapen, onverschillig van welk ras.
1. Rammenlste prijs 10.—
2. Melkschapen Prijs 10.--.
IV. Varkens, onverschillig van welk ras.
1. Beeren lste prijs 10.2de prijs 5.
2. Zeugen- 10.—, - 5.—.
Aldus vastgesteld van wege de 10de Afdeeling
der Friesche Maatschappij van Landbouw den
24 Junij 1889.
Mr. J. SICKENGA, Voorzitter.
P. II. WESTERHOF, Secretaris.
Bolswardsche Courant
VOOR DE
VAN
H
i
B