NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWAB DEN WOKSERABEEL
Uit de Raadszaal.
1893.
No. 15.
IN MEMORIAM.
BINNENLAND.
^xxxxxxxxx^xxxxxx x xx
g DONDERDAG 13 APRIL.
VOOR
DINSDAG, 11 April 1893.
het
De vergadering werd nu geschorst om het kohier
S T A l> S A I K U WW’ S.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
-14,514,76
ƒ103,031,485
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
volbracht en
gaan ook van
mede te nemen, dat
Rust in vrede
De Burgemeester der gemeente Wonse-
radeel, de heer C. W. C. T. Visser, bracht
hulde aan den grooten ijver en de werk
kracht, die de overledene had getoond in ’t
belang dier gemeente, betreurde het, dat hij
zoo kort heeft mogen genieten van den meer
rustigen werkkring, om zich meer aan het
huiselijk leven te kunnen wijden, en gaf de
verzekering, dat ook in Wonseradeel zijne
nagedachtenis hoog in eere zal blijven.
Na deze treffende toespraken bedankte de
heer R. J. Vos namens de diep bedroefde
weduwe voor de groote belangstelling, die
haar zoo algemeen werd betoond.
Nog eens, een nuttig, edel mensch is
heengegaan.
Genoot hij gedurende zijn leven aller ach
ting en veler vriendschap, zijne nage
dachtenis zal bij allen, die hem gekend heb
ben, tot in lengte van jaren in gezegend
aandenken blijven.
Ook wij leggen een lauwer op zijn graf!
Door een noodlottig toeval overleed op den
7den dezer de heer J. van REENEN, gem.-
architect alhier. Innig medelijden gevoelen i
we voor de diep beklagenswaardige weduwe,
die zoo plotseling, zoo onverwacht gescheiden
werd van een liefhebbend echtgenoot; innig
mededoogen gevoelen we voor haar te meer,
omdat ze in sombere eenzaamheid achter
blijft. Moge het haren trouwen vriendinnen
en vrienden gelukken, haar zoo goed moge
lijk te troosten, en op te beuren, opdat ze ten
minste met eenige gelatenheid beruste in de
ontzettende beproeving, die ze moest door
staan. Is het verlies voor de zwaar beproefde
vrouw onherstelbaar, de stad onzer inwoning
heeft ook veel, zeer veel verloren in dezen uit- j
stekenden man. Allen, die met hem in aan-
raking kwamen, roemen als om strijd niet
alleen zijne flinkheid, zijne voortvarendheid,
zijn helderen blik en practischen zin, maar
ook den tact, de gemakkelijkheid en de on- j
verstoorbare gulhartige vriendelijkheid, waar- I
mee hij omging zoowel met zijne onderge
schikten als met zijne meerderen. We zagen
een werkman tranen storten, toen hij het
noodlottige bericht vernam, dat zijn hoogge- I
waardeerde chef, die ’s morgens nog op zijne
gewone humane en vriendelijke wijze zijne
orders had gegeven, op zoo noodlottige wijze
om het leven was gekomen.
Heeft de gemeente Bolsward een zwaar j
verlies geleden, ook de Hervormde Gemeente
alhier verliest veel in haren uitstekenden op-
zichter, wiens adviezen steeds zoo hoog ge-
waardeerd werden, omdat ze steeds blijk
gaven van een helder inzicht en altijd ge-
richt waren op degelijken arbeid gepaard j
aan de grootst mogelijke spaarzaamheid. I
Een nuttig, werkzaam en beminnenswaardig
mensch, een man van karakter is heenge-
gaan; hij laat in verschillende betrekkingen i
leemten achter, die of in ’t geheel niet of I
zeer moeielijk zullen worden aangevuld.
Toen Maandag j.l. het stoffelijk overschot
van den algemeen beminden man grafwaarts
werd gebracht, bleek het op roerende wijze,
hoe algemeen de deelneming was. Eene groote j
schare volgde het lijk en in menig oog blonk
een traan als een welsprekend bewijs, dat
rouw in ’t hart woonde zelfs van hen, die in
geenerlei betrekking stonden met den ont
slapene.
Aan de groeve sprak de Burgemeester van
Bolsward, de heer P. Peereboom, diep aan
gedaan, de volgende treffende rede uit:
„Toen ik bij het verlaten van de jongste
vergadering van het Dagelijksch Bestuur
dezer gemeente U groette en de hand drukte,
Van Reenen, toen kon ik niet denken, dat
Vrijdag werd in den Haag een paar in on
dertrouw opgenomen, waarvan de bruidegom 73
jaar telt en het bruidje 17 jaar oud is.
Mr. P. C. Klaasesz Jzn. geeft in het Hbl.
een kort overzicht van de rechterlijke vonnissen
over de deelnemers aan de ongeregeldheden in
het Noorden gewezen. Een meer afdoend antwoord
op de beschuldigingen der vieren twintig adres
santen ten aanzien van de zwaarte der straffen
is niet te geven.
Het adres heeft dan ook bij ons volk niet veel
steun ondervonden.
Het comité heeft volgens het Soc. Weekblad,
een 50tal verklaringen van adhesie ontvangen,
terwijl reeds een niet onaanzienlijk bedrag aan
giften is ingekomen, waarbjj er echter worden
gevonden, die bepaald gegeven zijn „alleen uit
medelijden/
Dezer dagen ontving ook de heer dr. P. J.
H. Cuypers, architect van het Rijksmuseum, te
Amsterdam een schrijven uit Madrid, waarin werd
medegedeeld, dat ergens in de omgeving van het
Museum 826,000 frank in den grond verborgen
zat.
Door twee inspecteurs bij de geheime poli
tie, te ’s-Gravenhage, is Vrijdagochtend een man
aangehouden, vermoedeljjk behoorende tot het zg.
deze groet de laatste zoude zijn, die wij in
dit leven zouden wisselen, en dat ik reeds
zoo spoedig daarna den droeven plicht zoude
hebben te vervullen, om den laatsten groet te
brengen bij uw graf.
Het kost kracht en smart, om zich in te
denken in het feit, dat wij U, nog voor
i weinige dagen den gezonden man, vol levens-
kracht en levenslust, nu reeds moesten ge
leiden naar uwe laatste rustplaats. Treffender
dan door uw plotseling en noodlottig over
lijden is ons zelden het„gedenk te sterven11
gepredikt en gedrongen in de ziel.
Met een gevoel van smart, maar ook van
dankbare waardeering sta ik hier, om U,
j ook namens het Gemeentebestuur, een laatsten
j groet te brengen. Een trouw ambtenaar
waart gij, krachtig van lichaam, maar sterk
vooral door plichtsbesef en plichtsbetrachting.
Als ik mijn gevoel van waardeering moet
samenvatten in een enkel eenvoudig woord,
dan zeg ikgij waart steeds dezelfde. De-
j zelfde in toewijding aan velerlei betrekkingen,
dezelfde in blijmoedige welwillendheid jegens
ieder; dezelfde vriendelijke persoonlijk
heid, die aan iets beters in het leven geloof-
det, dan aan haat en bitterheid.
Gij zijt, helaas, gesneuveld op uw post,
te midden van uwen arbeid, in den dienst
der gemeente.
Gij waart den avond van het leven nog
niet genaderd toch hebt ge uw taak wel
uwen tijd wel besteed. Wij
dit graf niet heen, zonder iets
ons goed is in het leven.
flesschentrekkers-gilde. In de laatste dagen maak
te hij vrij groote verteringen, schafte zich een
rijwiel van hoogen prijs aan, woonde op zeer
netten stand en verkeerde in gezelschap van een
jong Duitsch meisje. Deze persoon, die voorgaf
van den Berg te heeten, maar in werkelijkheid
een anderen naam draagt, werd bij zijn aanhou
ding in het bezit gevonden van een aanzienlijk
bedrag aan effecten enz., vermoedelijk te Am
sterdam verkregen door oplichting of op derge
lijke wijze, althans nadat hij hier was aangehou
den, werd zijn opsporing ook door de politie in
de hoofdstad verzocht.
De jonge dame, die bij hem woonde, bleek te
zijn een Duitsche minderjarige, die als zoodanig
over de grenzen gebracht is.
Een zeldzame vondst werd Vrijdag door de
werklieden der firma Gebr. Sluis te Enkhuizen
gedaan. Op een stuk land, toebehoorende aan
genoemde firma, werd onder een schelf erwten
rijs een nest gevonden, waarin zich bevonden een
oude en een jonge otter, een bunzing en een
haas, die klaarblijkelijk voer gezamenlijke reke
ning daar een huishouding hadden opgericht. De
eerste drie zijn gevangen genomen, doch de haas
koos bij het vernemen van onraad het hazenpad.
De vorige week had in Ambt Vollenhoven
(Overijsel) een droevig ongeval plaats. De land
bouwer K. van der Linde vervoerde mest naar
zijn land. Zijn bijna 4jarig zoontje liep hem na
Alle 13 leden waren bij de heden avond ge
houden raadszitting tegenwoordig.
Ingekomen waren
a. Een resolutie van Ged. Staten, houdende
goedkeuring der aangegane tijdelijke geldleening,
evenwel met de opmerking, dat zij verwachten,
dat de gemeente niet meer dan 4% zal behoe
ven te geven.
De Voorzitter deelt mede dat f3500 tegen 4%
is geleend, wat voor notificatie wordt aangenomen.
b. Een missive van J. v. d. Helm, dat zij is
ingenomen met en ten hoogste tevreden over het
haar toegekend pensioen, waarvoor zij haar dank
betuigteveneens voor kennisgeving aangenomen.
c. Een kennisgeving van Mej. de Wed. J. van
Reenen, meldende het plotseling overlijden van
haar echtgenoot, den heer J. van Reenen, ge-
meentearchitect.
De Voorzitter zegt, dat hij zich vleit, dat de
gisteren door hem gesproken woorden aan het
geopend graf, ook in naam van den raad zullen
zijn gesproken, en het zal onnoodig zijn, die te
herhalen. De gemeente toch verliest in hem een
waardig en ijverig ambtenaar, die hoewel niet
in de gemeente, toch in den dienst der gemeente
is bezweken. Bij de woorden van rouw over dit
verlies meent hij nog te moeten opmerken, dat
de geachte oudste wethouder die mede in het
gevaar verkeerde, gelukkig aan dit gevaar is
ontsnapt.
Op voorstel van den Voorzitter wordt besloten
de Weduwe een adres van rouwbeklag te zenden.
d. Adressen van S. Koopmans en J. Veltman,
om herbenoemd te worden respectievelijk als stads
tuinman en als doodgraver.
Ter visie.
e. De rekening van den weg Bolsw.Harlingen
over 1892.
Deze wordt gesteld in handen eener commissie
de heeren Eerdmans, v. d. Weij en Eisma.
De rekening met het verslag der gasfabriek
over 1892.
Deze wordt ter inzage gelegd om in de vol
gende vergadering behandeld te worden.
Burg, en Weths. doen nog de mededeeling dat
tot werkster aan het stadhuis is benoemd Maaike
Buma, wed. van H. Klom.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Procesverbaal van kasverificatie over
le kwartaal 1893.
Op den vorigen dienst is ontvangen f88,516,72!
tegenw.
Samen
De uitgaven bedroegen
op den vorigen dienst ƒ89,321,825
tegenw. - 9,416,08*
Samen ƒ98,737,91
Zoodat er in kas moest zijn en was ƒ4,293,575.
Aangenomen voor notificatie.
2. Aanbieding van het verslag van den toestand
der gemeente over 1892.
Dit verslag zal, als naar gewoonte, circuleeren
bij de raadsleden.
3. Aanbieding van een concept-raadsbesluit tot
wijziging van de gemeentebegrooting over 1892.
Om de posten der gemeentebegrooting met
de werkelijkheid te doen overeenstemmen, worden
verschillende wijzigingen en overschrijvingen voor
gesteld.
Deze wijziging is gesteld in handen eener Com
missie, de heerenEerdmans, Eisma en Ooster-
baan.
4. Behandeling van het adres van het Bestuur
der Vereeniging ter bevordering van handel en
nijverheid om de vrije beschikking over het terrein
bij de Broerekerk voor eene tentoonstelling, met
advies van Burgemeester en Wethouders.
Burg, en Weth. adviseeren gunstig op het
adres te beschikken, onder de gewone bepalingen.
De heer Eerdmans zou gaarne zien dat de
tentoonstelling op Zondag gesloten werd, en dat
de raad dit als zijn wensch kenbaar maakte.
De heer IJ. T. de Boer ondersteunt dit
voorstel.
De Voorzitter meent te moeten begrijpen, dat de
heer Eerdmans als wenschelijkheid aan de Com
missie wil mededeelen, dat de tentoonstelling des
Zondags gesloten zal zijn, een bepaalde voor
waarde bedoelt hij zeker niet.
De heer P. J. de Boer vreest dat de commis
sie aan dien wensch wel geen gevolg zal geven,
aangezien de Zondagen gewoonlijk de drukste
zijn. Hij vindt beter te bepalen dat de tentoon
stelling op die dagen alleen geopend is na afloop
der godsdienstoefeningen, bijv, niet voor twee
uur.
De Voorzitter merkt op dat herhaaldelijk bij
dergelijke verzoeken dit voorstel wordt gedaan,
doch hij kan niet inzien wat het doel daarvan
is. Hij meent dat men zulks gerust aan de
prudentie der commissie en der politie kan over
laten. In de kermis bijv, beginnen de feestelijk
heden eerst na de voornaamste godsdienstoefe
ningen. Zoolang het ideaal om den werkman
Het voorstel van het D.B. werd daarop met
algemeene stemmen goedgekeurd.
De vergadering werd nu geschorst om het kohier
van hoofdelijken omslag te behandelen.
Na de optieffi ig der schorsing werd het primi
tief kohier van hoofdelijken omslag vastgesteld,
als in de geheime zitting werd besproken, terwijl
de heer K. Tromp, is aangewezen om lijdelijk de
functie van gemeentearchitect te vervullen.
Sluiting der Vergadering.
Bolsward De leden der afdeeling „Bols
ward” van de Friesche Maatschappij van Land
bouw en Veeteelt vergaderden Maandag 10 April
j.l. tan huize van de Wed. P. Heeringa te
Oosterend.
De afdeeling telt thans 118 leden, waarvan 40
aanwezig waren. Deze, in vergelijking van vroe
gere vergaderingen, talrijker opkomst was mede
te danken aan punt 5 van de agenda, luidende:
Bepaling van de plaats enz. alwaar de voorge
nomen Afdeelings-tentoonstelling in dezen zomer
gehouden zmde worden.
Nadat de President de vergadering had ge
opend, werden eerst de notulen der vorige ver
gadering gelezen en goedgekeurd, waarop werd
medegedeeld, dat een schrijven was gericht aan
het Hoofdbestuur ter verkrijging van kostelooze
inenting van varkens io de afdeeling, doch waar
op nog geen antwoord was ingekomen.
De Penningmeester deed hierna rekening en
verantwoording over het afgeloopen boekjaar,
waaruit bleek, dat de ontvangst bedroeg f377,54
uitgaaf - 309,39
batig saldo f 68,15
terwijl eene som van f400 soliede is belegd.
Na door eene daartoe benoemde commissie te
zijn onderzocht, werd de rekening goedgekeurd
en de Penningmeester bedankt voor zijne accurate
administratie.
Omtrent de vroeger vastgestelde stierenkeu
ringen werd bepaald, dat deze gehouden zullen
worden op Zaterdag 29 April a.s. te Wommels
’s voormiddags 10 uur en te Bolsward ’s namid
dags 2 uur. Voor beide zullen als prijzen uit
geloofd worden
le prijs Verguld Zilveren Medaille,
2e Zilveren Medaille,
3e Bronzen Medaille.
De aangeboden stieren moeten na Januari 1892
geboren en vanaf Januari 1893 eigendom van de
leden-inzenders zijn. De bekroonde stieren moe
ten tot 1 Juli 1893 beschikbaar gesteld worden
tegen een springgeld van f2,50. Bij eventueele
verkoop vóór dien tijd is de eigenaar verplicht
en is al spelende en bloempjes plukkende in de
sloot voor de woning terecht gekomen. De onge
lukkige vader vond, toen hij van het land terug
kwam, zijn kind voorover in het water liggen,
De levensgeesten waren reeds geweken.
in de week een vrijen dag te geven niet is be
reikt, kan ik niet aan de zijde staan van hen,
die de gelegenheden tot uitspanning ’s Zondags
willen sluiten.
De heer IJ. T. de Boer zegt dat de Zondag
een gewichtige dag is, van God ingesteld, en
zijne consciëntie verbiedt hem, dien dag als uit-
spanningsdag te gebruiken. Indien de voorwaarde
van het sluiten daaraan niet wordt verbonden,
moet bij zich tegen het voorstel verklaren.
De beer Eerdmans deelt nog mede, dat terecht
is opgemerkt, dat de Zondag een der drukste
dagen zal zijn wat het bezoek betreft, en dan
moeten velen helpen met bedienen enz. Hem
dunkt dat de Commissie en anderen, door hun
ondergeschikten in de week de tentoonstelling te
laten bezoeken, kunnen medewerken ter berei
king van het ideaal om buiten den Zondag, het
werkvolk eens een vrijen dag te geven. Sprak
hij straks van wenschelijkheid, het komt hem nu
beter voor de voorwaarde te stellen, des Zondags
te sluiten.
De Voorzitter wil niet onderdoen in de opvat
ting van den Zondag, doch hij merkt den heer
IJ. T. de Boer op, dat deze, noch niemand belem
merd wordt in het houden van godsdienstoefe
ningen, doch dat de conscientievraag niet mag
worden opgedrongen, en ieder volkomen vrij moet
worden gelaten.
De heer IJ. T. de Boer wil niemand iets op
dringen, doch de Zondagsviering is een bevel
Gods, en dat geldt alle menschen.
De heer Mulier kan niet meegaan met het
voorstel om des Zondags te sluiten, doch acht
het beter dit aan de prudentie van de Commissie
en het hoofd der politie over te laten.
Het amendement Eerdmans wordt met 10 tegen
3 stemmen (de heeren Eerdmans, IJ. T. de Boer
en Feenstra) verworpen.
Het voorstel van het D.B. wordt daarop met
11 stemmen aangenomen (tegen de heeren IJ. T.
de Boer en Feenstra).
5. Behandeling van het adres van het Bestuur
der Coöperatieve Vereeniging tot Zuivelbereiding
te Wommels om een sloot in koop te bekomen, met
advies van Burg, en Wethouders.
Het D.B. adviseert dit adres aan te houden,
tot aan de voorwaarde bij een vroeger besluit ge
maakt n.l. het maken van walbeschoeiïng zal, zijn
voldaan.
De Voorzitter licht nog toe, dat het alle schijn
heeft, dat de Commissie der Zuivelfabriek de wal-
beschoeimg niet denkt uit te voeren, en hoewel
het D.B. hiertegen zal waken, vindt met het toch
raadzaam, dit besluit zoolang te verdagen.
De heer Eisma vraagt of het ook kan wezen
dat daarmede wordt gewacht tot omtrent die
sloot beslist is?
De Voorzitter merkt op, dat er tusschen die
werken geen verband bestaat.
5
[5
Bolswardsche Courant