NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Sinn o I ill.!* R
!:;:±dj|| u LllULIl
Wed. I). H. Brouwei
mets voor,
OESWARÖENWONSERAÖEEL
SPREEKWOORDEN.
No. 18.
Twee en dertigste Jaargang.
1893.
DONDERDAG 4 MEI.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
1 o;
I
in itaiulaffeliikscli gebruik.
VOOR
1
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
e
De heer Haffmans schrijft in het Venloosch
Weekblad:
„De burgemeester van Brussel, de heer Buis,
verleden Zondag in de nabijheid zijner woning op
straat wandelende, kreeg onverhoeds een slag op
het hoofd, waardoor hij in zwijm viel. Waren
niet terstond gendarmes toegesneld, men had hem
wellicht om het leven gebracht.
Wie waren de aanranders?
Natuurlijk menschen, wien hij den voet dwars
$XXXXXXXXX ^XXXXXXXXX^
Goed zoo
Hoe meer ondank hoe beter.
Daardoor wordt men wijs."
Als een der oorzaken van de hedendaagsche
ontaarding noemt Max Nordau het het samen
pakken der menschen in groote steden. Deze
kwaal schijnt haar eigen middel met zich te
brengen de groote kostbaarheid van het leven,
het gevolg van dien voortdurenden toevoer van
bewoners, moet er toe leiden, dat zij, die er kans
toe zien, zich elders gaan vestigen. Zoo deelen
nu de Amsterdamsche bladen mede, dat nog altijd
tal van gezinnen de hoofdstad verlaten, en eene
firma aldaar meer dan tachtig verhuizingen heeft
aangenomen van personen, die zich voor goed te
Hilversum en Baarn gaan vestigen.
Door Mutua confidentia is de volgende cir
culaire verspreid
„De vele gevallen van oplichting, die ondanks
onze herhaalde waarschuwingen helaas nog al
te dikwijls kunnen geconstateerd worden, hebben
ons doen besluiten om het middel, door ons in
het buitenland, voornamelijk Engeland, met goed
gevolg toegepast, ook hier te lande aan te wen
den en voor den reëelen handel kosteloos ver
krijgbaar te stellen een volledige lijst der wijd
vertakte bende van het gdde „Koopen en niet-
betalen11. Elke aanvrage moet vergezeld zijn van
eene gefrankeerde enveloppe.
Bij de tegenwoordige aanhoudende droogte
nemen de treinen der Noord-Hollandsche Tram-
maatschappij dagelijks vier a vijf waggons Vecht
water uit Amsterdam mede, om de dorpen en
gehuchten tusschen Buiksloot en Edam van het
noodige drinkwater te voorzien. Aan de stations
betaalt men 4 centen per gang (twee emmers) en
men verzekert, dat dieper het land in tot 15
centen per gang wordt besteed.
schouwen. Hij weet dat er geschreven staat: „laat
u niet bedriegen, schuim is geen bier." Hij loopt
niet uit den regen in den drop en al weet en on
dervindt hij, dat het niet altijd voor den wind
gaat, hij troost zich met de gedachte„een ooie
vaar kan lang op één been staan" en zijn tobbe
uitzettende als 't regent, vangt hij wat er te van
gen is en zeker, ‘t zal zijn schuld niet wezen als
zijne schapen de bot krijgen.
Ondervinden wij het dagelijks dat we niet
alles naar onzen zin kunnen krijgenlaat ons
dan maar denken„’t is beter een half ei dan
een leege dop. Er is geen goud zonder schuim.
Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht.
Voor alles is tijd noolig. Wien het hoofd te beurt
valt, heeft ook den baard voor zijne rekening.
Geen schip zoo groot of er kan een lek in komen.
Die geen paard kan koopen neemt een ezel en
zijn graan komt toch aan den molen."
Toch zijn er van die dingen die anders zijn
dan ze behooren denkt ge wellicht en wie zal dat
tegenspreken
Rijkelui’s ziekte en armelui’s pannekoeken ruiken
’t verste. Met groote lui is t kwaad kersen eten.
Die hond is moet beenen kluiven. Die Ezel ge
boren is, zal geen paard sterven. Een kalf kan
tegen geen koe buizen. Groote visschen eten de
kleine, en zoo al meer.
Dan ook hier late men zich niet tot dwaasheden
verleiden, maar ga zijn eigen weg. Men denke,
een vergeten burger heeft een gerust leven en ’t
is ook niet alles goud wat er blinkt. Men moet
er in komen, zei Paljas, dan kan men ’t zien.
Die aan den weg bouwt heelt veel bekijks en
bovendien, de wisselvalligheid der dingen is allen
bij ervaring bekend. Bergen worden wel eens da
len. Waarom zal men wind zaaien om storm te
oogsten en wie zal de kat de bel aanbinden als
knuppel troef wordt Effen is kwaad passen. Neen,
’t is beter dat het geen katjesspel wordt.
Wacht u daarom voor den eersten stap, want
als er één schaap over den dam is dan volgen er
meer, en wat zal ’t baten? Wat men brokt moet
men zelf eten en die kaatst moet den bal ver
wachten. Dan zijn de hekken van den dam, maar
verandering van baas, is nog geen beter werk en
onkruid vergaat niet, t Is beter geen slapen
de kinderen wakker te maken en geen oude
koeien uit de sloot te halen, want de tijd baart
rozen het licht kan men niet opsluiten en boven
dien, als het in de kajuit regent, zal het in de
hut wel druppelen.
Is het boek dat wij opsloegen nu geheel door-
bladerd Neen, maar de plaats, mij in dit blad
gegund, laat geen uitgebreider behandeling toe.
’t Behoeft ook niet. Eiken dag komen ze ons voor,
die spreuken, uit het leven gegrepen en voor het
leven bestemd en al geef ik u hier niet alles van
A tot Zge kunt aanvullen wat hier ontbreekt.
Goede wijn behoeft geen krans, en al was het
slechts eene bloemlezing uit een groot werk,
een vluchtig kijkje in een groot Museum, laat
ik u mogen zeggen ten besluite als de boer „kip"
roept, dan meent hij al de hoenders.
Kolommen vol telegrammen vindt men in
de groote bladen over de Meibetoogingen, die
in de meeste landen van Europa zekere agitatie
teweegbrachten vóór men kennis had genomen
van de tijdingen van den vooravond, die nogal
geruststellend waren. De verwachting, dat over
het algemeen de Meibetoogingen tot geen ernstige
ongeregeldheden aanleiding zouden geven, heeft
zich bewaarheid. Wij zullen daarom niet al de
berichten daaromtrent overnemen, maar slechts
in een kort overzicht het voornaamste nieuws
samentrekken.
In België is nergens de orde verstoord. In
sommige streken, zooals Bergen, Antwerpen en
Luik, waar bet vroeger rumoerig toeging, was
het op den len Mei volkomen rustig. Te Ant
werpen onthielden de werklieden zich van alle
betooging, als teeken van rouw over de slacht
offers der jongste ongeregeldheden. In het kolen
bekken van Charleroi hebben de „ridders van
den arbeid" een algemeeno werkstaking georga
niseerd, maar er werden geen monster-betoogingen
gehouden, zooals in vorige jaren.
Te Luik werd in de fabrieken gewerkt. Te
Charleroi bleven 30,000 mijnwerkers thuis j plaat;
In Frankrijk hadden alleen te Marseille eenige I seltsc
oproerigheden plaats, terwijl te Parijs de politie I gravt
eenige scbreeo'»' die „Leve de Commune a
lieten hoo J O T H T
vrijaf gen
itk do^/terkende drank,
meester e
hunner B BB
In het b(
stil. Er had
werden 5
zette, die zich over hem te beklagen hadden.
Mis! het waren ’s mans troetelkinderen, be-
toogers, aan welke hij steeds alle vrijheid heeft
gelaten om met roode vlaggen door de stad te
trekken en gruwelijk misbaar te maken. Wat be
woog deze lieden, thans hunnen beschermer aan
te randen
Er is geen andere reden denkbaar dan de
proclamatie van den burgemeester, waarbij de
rustige burgers verzocht werden, thuis te blijven,
om de onruststokers te beter te kunnen treffen.
Dat was te erg. Iemand, die de onruststokers
altijd had laten begaan, mocht nu niet tegen hen
optreden.
Buis was niet meer Buis, niet meer de man
des volks, maar een reactionnair. Slaat hem dood
Zal de heer Buis nu tot inkeer komen en be
grijpen dat hij altijd met vuur heeft gespeeld?
Het is te hopen.
Ook dat de volksvleiers in andere landen vooral
in Nederland, zich deze les zullen ten nutte maken.
Deze hoeren zien nu voor hun oogen wat hun te
wachten staat, als zij de menigte baas hebben
gemaakt.
Zou het er eenmaal op aan komen, de orde te
handhaven, het koningschap en den particulieren
eigendom te verdedigen, dan zal onze regeering
zich zeer zeker niet onbetuigd laten. Maar daar
mede zal zij, evenals de burgemeester Buis, het
bij radicalen en sociaal-democraten verbruid heb
ben. Weinig zal het haar dan baten, dezen lieden
toe te voegen„Zijn wij u niet steeds ter wille
geweest? Hebben wij door de invoering van het
algemeen stemrecht u niet in de gelegenheid ge
steld, wetgeving en bestuur in handen te krijgen?
Hoe kunt gij uw weldoeners zoo hard vallen
„Wat weldoeners? (zal het heeten.) Spreek ons
niet van bewezen diensten. Op dit oogenblik staat
gij ons in den weg, en dus huppelt maar op."
Inderdaad, dankbaarheid moet men van den
grooten hoop niet verwachten. Dat wist reeds
Vondel, toen hij zong:
En toch hopen de hooggeleerde en de hoog
edelgestrenge heeren, die thans zoo vurig voor
het verleenen van kiesrecht aan die „onedele
gemeente" ijveren, dat deze hen op het kussen
zal plaatsen zoodra hare vertegenwoordigers de
meerderheid in de Kamer verkrijgen. Dat kunt
gij begrijpen! Weggeworpen zullen zij worden,
als oud ijzer in den hoek gesmeten, en er zal
van hen geen heugenis meer wezen.
In dit opzicht bestaat er geen verschil tusschen
België en Nederland. Ziet hoe fiet met den heer
van Houten gaat. Al wat hij zijn leven lang in
het belang van den kleinen man geschreven en
gedaan heeft, viel in het niet, toen hij in de Vragen
des Tijds een artikel schreef tegen overmatige
uitbreiding der staatsvoogdij. De man heet thans
een satisfait, heeft „zijn grooten naam verspeeld"
en behoort tot de droogstoppels, tot de welvol
dane oud liberale heeren" (Roornsche Courant
9 April).
Wilt ge iets hooren van Hollandsche zuinig
heid, luister„een stuiver gespaard is een stuiver
gewonnen. Die rijk wil worden of rijk wil blij
ven, splijt een zwavelstok in vieren of in vijven.
Fatsoen is een dure thuislegger en Duren is een
schoone stad. Vaart men over een sloot, men
laat er een broodvaart men over een veer, men
laat er nog meer. Smeer niet al de boter op één
koek. Past op uw tellen. Gooi geen oude schoe
nen weg voor ge nieuwe hebt. Waar gehakt
wordt vliegen spaanders en wat baat het of de
koe veel melk geeft als zij den emmer omgooit
Kwakschulden worden pakschulden. Denk, het
kan verkeeren. Die achteruitraakt moet inhalen,
en hoe gauw liggen dan de muizen dood voor de
kast. Men moet op de kleintjes letten, anders
kan er spoedig geen blind paard schade bij u
doen. Reken uw eigen haard in, want vrienden
in den nood, duizend in een lood en daarom is ’t
beter benijd dan beklaagd."
Dat we hier niet te doen hebben met de gie
righeid, die wortel van alle kwaad, maar met wel
overlegde zuinigheid die geen schrielheid gedoogt,
kan men gemakkelijk ontwaren, want die in ’t
veen zit ziet op geen turfje en die uit Uost-lndië
komt op geen aap. De winnende hand maakt
mildterwijl er van den gierigaard met verach
ting wordt gesproken als van een varken, dat
goed is na zijn dood. Men zegt: „er kan bij hem
niets af dan de rook. Hij is zoo gierig dat hij
brandt. Hij blijft dood op een cent. Hij kan
niet zien dan de zon in ’t water schijnt," en ’t
wordt hem hartelijk gegund dat hij ’t lid op den
neus krijgt als hij het onderste uit de kan wil
hebben.
Spilzucht is een ander uiterste, evenzeer van
schrielheid als van zuinigheid. Dat weet het volk
ook zeer goed.
Zoo gewonnen zoo geronnen, en die zich daar
aan bezondigt en violen laat zorgen, heeft al gauw
witte gordijnen en geen beddegoed. Die de boel
in 't honderd laat loopen, lacht al spoedig als een
boer die kiespijn heeft, zit al gauw met de han
den in 't haar en als hij niet meer kan visschen
met den zilveren hengel omdat hij een gat in de
hand heeft, is hij in zijn wiek geschoten en zucht
„’t Berouw komt te laat, ’t Vet is van den ketel
en goede raad is duur."
Maar er zijn ook Nationale ondeugden waar
men op wijst en waartegen men waarschuwt. We
denken hier aan Schiedam en het misbruik van
het vocht dat daar gefabriceerd wordt. En dat
dit misbruik nog al eens plaats heeft, blijkt uit
de figuurlijke spreekwijzen voor iemand die boven
zijn bier is, b. v. b.
„Hij heeft een stuk in zijn kraag. Hij heeft
natte voeten. Hij heeft den Prins gesproken en
de wagens van den Koning zien rollen. Hij kan
zijn roer niet recht houden. Hij heeft te diep in
’t glas gekeken. Hij ziet de lucht voor groene
kaas aan. Hij draait als een priktol. Hij heeft
een nat zeil" enz.en „Als de wijn is in den man,
dan is de wijsheid in de kan. Wat men dronken
doet, moet men nuchteren betalen, want loon
tje komt om zijn boontje." Ge ziet, bet kwaad
wordt niet vergoelijkt maar het kind bij zijn naam
genoemd.
Geld is de ziel van de negotie, geen wonder
dat men er ook van spreekt in de volkstaal, want
voor geld koopt men de boter en zonder geld is
men een tobber in de wereld, ’t Is daarom geen
wonder dat men den man gezegend en gelukkig
acht, die zijn schaapjes op 't drooge heeft. Houdt
u niet of ge er onverschillig voor zijt, want dat
zou ons doen denken aan een vos, die de druiven
zuur noemde, waar hij niet bij kon. Beter waar-
deering is het als wij de middelen aanwenden, die,
al leiden zij niet direct tot overvloed, ons toch
behoeden voor „gebrek." „De morgenstond heeft
goud in den mond en God voedt de vogelen des
hemels, maar ze moeten er om vliegen," zijn
spreuken die alle traagheid verbieden. Die er
slag van heeft een spiering uit te gooien om een
kabeljauw te vangen en altijd de pan bij den
steel houdtdie geen wind door de hekken laat
waaiendie overtuigd is dat men om noten te
smaken, ze eerst moet kraken en weet dat een
goede hond geen modderige sloot ontzietdie een
oog in ’t zeil houdt en als elk visschertje, visebt
op zijn getijdie alzoo steeds waak- en werkzaam
is en er naar streeft om zijn zaken in ’t reine te
houden, hij zal meestal goed slagen. Aan ijver
en volharding paart hij voorzichtigheid, en de
hoop fluistert hem in„komt men over den hond,
men komt ook over den staart." Hij weet zee
manschap te gebruiken en daarom zeilt hij bij ’t
walletje heen, want tegen stroom is ’t kwaad
roeien. Langzaam gaat zeker, denkt hij. Hij
weet wel: „te voet is goed, maar te paard is
beter," maar men wordt wel eens over 't paard
getild en ’t is een knap man die zijn tijd weet.
Als rechtschapen man, is hij vijand van vleierij,
kruiperij en laagheid in het algemeen. Neen, hij
is geen man die met alle winden draait; hij denkt
niet, met stroop vangt men meer vliegen dan met
azijn. Hij heeft geen vreemde streeken op zijn
kompas of onder zijn staart. Hij heeft ze niet m
zyne ellebogen. Hij laat geen ander de kastanjes
uit het vuur halen en is niet als do kat die visch
wil eten, zonder de pooten nat te maken. Hij is
slechts bedachtzaam bij al wat hij doet en handelt
zonder lichtvaardigheid.
Men moet» denkt hij» het goed op de keper be-
Achlum, 28 April. Heden had onder be
gunstiging van het fraaiste weder hier het ver-
eenigd schoolfeest plaats van de leerlingen der
openbare school alhier en van die te Hitzum,
welke met rijtuigen werden aangevoerd. Na een
optocht met vlaggen en vaandels te hebben ge
daan en den Burgemeester een groet te hebben
gebracht, werd de tijd verder aangenaam in het
versierde schoolgebouw gesleten. De heer F.
Mulder uit Leeuwarden gaf eenige voorstellingen
op zijn marionettentheater en toonde als altijd
daarvoor ten volle berekend te zijn. Ook de
Burgemeester en zijn Echtgenoot verschenen in
het feestlokaal en bedankten ten slotte voor de
eer hun aangedaan, waarna allen wel voldaan
en in de prettigste stemming huiswaarts keerden.
Vooraf had de oudste der leerlingen, IJ. Berg-
sma, uit aller naam den Burgemeester voor het
onthaal bedankt.
De Standaard bevat de volgende insinuatie
Wat lang vermoed is, begint zich almeer te
bevestigen De kieswet mag niet harder loopen,
omdat de Kamer liefst haar tijd zoo goed als
uitzit.
Eerst een jaar, om de kieswet op het papier
te krijgen.
Thans een tweede jaar, om het publiek debat
voor te bereiden.
En dan nog een derde jaar, om de kieswet er
bij de Kamer door te helpen en de kiezerslijsten
te doen opmaken
Anders zou de Kamer tot 1895 hebben gezeten
nu zal ze een goed eind in 1894 halen.
Slechts met één klein jaar wordt zoodoende
haar leven verkort.
En natuurlijk, dat spreekt de Kamer nu niet
uit. Ook zeggen het de Kamerleden niet.
Maar de Minister, die de Kamer kent, weet,
dat alleen op die manier met de Kamer is te
handelen.
Te Halfweg, Zutphen, Wijhe, Sneek. Gro
ningen, Deventer, Winschoten, Nijmegen, Drach
ten, Hengelo en Alkmaar werden op de meetings
door vele sprekers redevoeringen gehouden aan
den acht-urigen arbeid gewijd.
Overal ging het ordeljjk en rustig toe behalve
te Zutphen, waar de socialisten, niettegenstaande
het verboden was, een optocht trachtten te hou
den. De politie ontnam de vaandels en was ge
noodzaakt van stok en sabel gebruik te maken.
Dezer dagen werd te Arnhem door eene
commissie van drie controleurs der directe be
lastingen een examen afgenomen van sollicitanten
naar de betrekking van commies der belastingen,
waarvoor zich bij 50 vacatu-es ongeveer 400
sollicitanten opdeden. Bij een keuring bleek dat
48 pet. dier sollicitanten physiek ongeschikt be
vonden werden, zoodat een van de vier slechts
eene kans ten deel viel.
Omtrent de goedkoopte der aardappelen
worden curieuse staaltjes vermeld.
Op de Bredasche markt werd dezer dagen een
mud aardappelen voor 4 eieren verkocht en op
den Terheydschen weg nabij die stad betaalde
men deze week een scharenslijper voor het slijpen
eener schaar eveneens met een mud aardappelen.
De concierge van het Czaar Peterhuisje, te
Zaandam, de weduwe van Houten-Bertelman,
vierde de vorige week den dag, dat zij voor 25
jaar als zoodanig werd aangesteld. Da gezant en
de vice-consul van Rusland vereerden haar dien
dag met een bezoek.
De heer H. te Nijmegen ging Woensdag jl.
per velocipède, die bij voor proef in gebruik had,
naar de St. Annalaan en zette het voertuig bij
het werk, dat hij ging bezichtigen, tegen een boom.
Een net gekleed heerschap, met jockeypet op,
ziet zulks en de velocipède ter hand nemende,
aanvankelijk om te probeeren, of er onraad kwam,
stapt hij er op. snelt heen en is tot heden niet
weergekeerd. De heer H., niet weinig ontstemd
over het missen van het rijwiel, kon van zijne
onderhoorigen slechts vernemen, dat de zaak zich
zoo had toegedragen zij meenden, dat een vriend
van hun patroon een aardigheid voorhad. De
politie is natuurlijk met deze grap in kennis
gesteld.
Zaterdag had te Apeldoorn een ongeval
plaats. Eenige kinderen speelden aan den As-
seltschenweg in een gat, waaruit grint was ge
graven. Onverwachts stortte het gat dicht en
Inn d» kinderen onder het zand bedolven met
kkig gevolg, dat een öjarig kind van
ligen tijd later levenloos uit het zand
aid.
N. v. d. D. heeft over het afgeloopen
etto-winst gemaakt van f 60,000.
lUgdelijkheid van de Belgische methode
iten, ondervond de heer P. Sterk te Fer-
verkoopen van bundels vlas. Geroot
one manier gold hel bundel f 1.60, ge-
lelgische manier" gold het f 2.70.
e te Leeuwarden gehouden jaarlijkscbe
r van aandeelhouders der naamlooze
lap „De coöperatieve handelsdrukkerij
irden" is het dividend over 1892 be-
pCt. Als aandeel in de winsten rente
en genieten de werklieden f2710,82.
van f663,21, die ten goede moesten
i de algemeene winst werd bestemd
storting van het te vormen pensioen-
1 de werklieden of om hun in andere
me omstandigheden te hulp te komen.
Bolswardsche Courant
r
Bil s STOUT
Wat dorperheid is dit? onedele gemeente?
Wat bitse nijd verteert het merg in uw gebeente
Wat dolheid voert u aan, dat gij uw heeren hoont
En met zoo valse h een munt uw trouwste vaders loont?
