NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
HmRD SN WONSBRAÖBSS.
I
1894.
No. 28.
Drie en dertigste Jaargang.
DONDERDAG 12 JULI.
I
I
BINNENLAND.
BUITENLAND.
VOOR
den,
gaarne zullen nog meerdere voorwerpen
het groepje
il
I
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
1
i
I
De woelingen in Amerika. Het schijnbaar
zoo zwakke optreden van het Amerikaansche leger
schijnt zijn oorzaak te vinden in constitutioneele
kwesties over de bevoegdheid van den president
der Unie, de macht van de gouverneurs en het
feit dat elke staat en de Unie een eigen leger heeft.
Cleveland stoort zich wel niet erg aan het
geschreeuw der democraten, dat hij zich niet met
de zaak mag bemoeien, en evenmin aan het be
weren van den leider van de beweging, Debs, die
protesteerde tegen het optreden van unietroepen
in een strijd tusschen de spoorwegdirecteurs en
haar arbeiders.
Cleveland toch gaat voort troepen te zenden,
en wel 20.000 man militie uit New-York en Pensyl-
vanie, ook al verklaart Debs dat meer en meer
de overtuiging veld wint, dat de regeering der
Vereenigde Staten een militair despotisme uitoe
fent.
Despotisme of niet, tegenover het terrorisme is
zulk optreden zeker gewettigd. En wat Debs een
strijd tusschen directies en arbeiders noemt, be
schouwt hij als eene reusachtige verstoring der
openbare orde. Gisteren te twaalf uur trad de
krijgswet in werking. Alle onwettige samenscho
lingen en vergaderingen zullen worden uiteenge
jaagd.
Daartegenover hebben de leiders der werk
stakers bepaald, dat er een algemeene werkstaking
zal zijn, zoo de eigenaars van Pullmann’s fabriek
in geen scheidsgerecht toestemmen. De staking
zal omvatten alle werklieden in de bouwvakken,
de slagers, broodbakkers en alle spoorwerklieden.
Debs,die Zondag nog bezoek van eender hoogste
regeeringspersonen ontving, om te onderhandelen,
zal worden gearresteerd als men hem krijgen kan
maar de Amerikaansche wetten schijnen niet toe
te laten hem overal aan te houden.
Tegen 18 Juli is hij te Indianapolis gedagvaard,
wegens overtreding van het rechterlijk bevel den
postdienst niet te belemmeren.
De werkstakers verliezen naar men berekent
per dag 1 millioen dollar aan loon en hebben
voor 6 millioen dollar vernield.
Een stapeltje oude couranten, een weinig ge- I
heugen en ietwat geduld zouden met hun drieën I
er ons zeer gemakkelijk toe in staat stellen, om
eene lange reeks van wandaden te vormen, die I
alle haar oorsprong vonden in en gepleegd wer- I
den, tengevolge van de schoone gelegenheid, die I
verzekering-maatschappijen aanbieden om schade I
vergoed te kunnen krijgen. Het is een zeer onver- I
kwikkelijk en ook nutteloos werk, zulk een lijstje I
samen te stellen, omdat het zich voor den geest I
roepen van gruwelen en schanddaden ons in hon- I
derderlei vormen do^t zien, hoe verbazend diep I
de mensch kan zinken, hoe velen zich door winst- I
bejag, door gelddorst laten verleiden tot het plegen I
van allerlei ongerechtigheden. Men zou gerust I
kunnen beweren, dat er geen enkele assurantie- I
maatschappij bestaat, of zij heeft wel eens schade I
ondervonden door de gewetenloosheid van enkele I
onverlaten. i
Ten opzichte van levens-verzekeringen zijn er I
ellendelingen te noemen, die er niet het minste I
bezwaar in zagen eene verzekering’te sluiten op I
het leven van deze of gene uit hunne omgeving, I
en die zich uitbetalingen wisten te bezorgen door I
den verzekerde heel koelbloedig te vermoorden. I
Brandwaarborg-maatscbappijen beliepen nog al
eens schade, of hadden gevaar van groote schade I
te zullen lijden welk gevaar echter voorkomen I
werd door de activiteit der justitie —doorbrand- I
stichters, die geene betere gelegenheid wisten te I
vinden om financieele moeilijkheden op te lossen, I
dan door geassureerde panden ten prooi te geven I
aan het vuur. Zoo zijn er ook gevallen bekend, I
dat onverlaten waardelooze goederen hoog deden I
verzekeren in zee-assurantiën, terwijl zij eene I
helsche machine mede deden inschepen met de I
bedoeling, dat dit werktuig op een bepaald uur I
eene hevige ontploffing zou veroorzaken, die het I
schip met man en muis zou doen vergaan, waar- I
door de maatschappij eene hooge premie zou moeten I
uitbetaleu aan de booswichten, die hun wederga
niet hebben. i
Om kort te gaan, de assurantie-maatschappijen
kunnen bronnen zijn van veel kwaads, natuurlijk
alleen voor hen, die laag genoeg zijn, om zich
speciaal toe te leggen op het bestudeeren van de
vraag: hoe is er op de veiligste en de voordee-
ligste manier venijn te halen uit iets, dat in alle
opzichten edel en schoon is?
Wenden we ons thans van het booze af en be
schouwen we een oogenblik het vele goede, dat
assuranties over het algemeen stichten.
Een vrouw, die haren man door den dood moet
verliezen, is diep te beklagen, doch nog veel meer
verdient zij aller medelijden, wanneer zij met hare
kinderen onverzorgd achterblijft, doordien met
haren echtvriend ook de geheele broodwinning
ten grave gesleept wordt. Het komt helaas I dik
wijls voor, dat door het verscheiden van het
hoofd des gezins, betrekkelijke welvaart in armoede
verkeert. Hoe vreeselijk moet een sterfbed zijn,
als de met den dood strijdende telkens voor de
vraag gesteld wordt: wat moet er nu van vrouw
en kinderen komen, hoe moeten zij in het levens
onderhoud voorzien
Een man en broodwinner kan, als zijn uur ge
slagen is, het hoofd gerust nederleggen, indien hij
er tijdens zijn leven slechts aan gedacht heeft,
zich tegen eene matige vergoeding te verzekeren
in eene levensverzekering-maatschappij. Daartoe
bestaat gelegenheid in overvloed en gelijk het zijn
dure plicht is voor vrouw en kinderen te zorgen,
zoolang hij krachten heeft om te arbeiden, rust
ook op hem de verantwoording om de zijnen be
waard te weten tegen kommer en gebrek, wan
neer deze hem overleven. Met weinig opoffering
op financieel gebied kan de echtvriend zijne gade
een kapitaal in eens waarborgen, waardoor zij een
zaakje of wat dan ook kan oprichten, of hij kan
een contract sluiten, dat eene vaste wekelyksche
uitbetaling bezorgt. Waarlijk, wie het eenigszins
doen kan, moet van zoo iets werk maken en hoe
spoediger, hoe beter, omdat men jong, krachtig
man zijnde, meer kans heeft om opgenomen te
worden in de maatschappij, dan wanneer een meer
gevorderde leeftijd reeds met eenige gebreken is
komen aanzetten. Velen stellen er zich reeds te
vreden mede, wanneer ze door eene wekelijksche
storting van een paar centen van een „begrafenis--
geldje“ zeker zijn. Zij mogen echter wel beden
ken, dat de verzorging van vrouw en kinderen
heel wat meer beteekent dan enkel de begrafenis
en wat het zwaarste is, moet het zwaarste wegen.
Levensverzekeringen zijn schoone instellingen,
waarvan inderdaad nog te weinig gebruik gemaakt
wordt. Achtten meerderen het zich als plicht er
deelnemer van te worden, werkelijk er zou ver
bazend veel minder malen een beroep gedaan be
hoeven te worden op de algemeene liefdadigheid,
menig sterfbed zou veel kalmer zijn, talloos
veel vrouwen en kinderen zouden niet tot den
bedelstaf gebracht worden-.
Het komt nog al eens voor, dat iemand door
brand geheel geruïneerd wordt. Hetzij door het
hemelvuur, hetzij door een noodlottig toeval, hetzij
door onvoorzichtigheid, hetzij door boosaardig opzet
van anderen, zien sommigen woning en inboedel
in vuur en rook opgaan, de treurige zekerheid
hebbende, dat zij niets terug zullen erlangen voor
hetgeen vernield wordt. Zeer treurig is zoo iets
voor den betrokken persoon. Het geval toch is
bestaanbaar, dat iemand zijn vlijt en harden arbeid
beloond zag met het bezit van eene nette woning,
een knap inboeltje en dat het woedende ele
ment in een minimum van tijd alles vernielt,
waardoor de gelukkige bezitter van een paar uur
geleden, thans armer is dan de armste.
Hij verdient ons medelijden en toch moet hem
aan het verstand gebracht worden, dat hij niet
geheel vrij te pleiten is van eigen schuld in deze
droeve geschiedenis.
Iedereen kan weten, dat er gelegenheid in over
vloed bestaat om huis en inboedel tegen brand
schade te assureereniedereen kan weten, dat de
verschillende maatschappijen met elkander wed
ijveren in soliditeit en goedkoopte; iedereen kan
weten, dat de brandassurantie-maatschappijen in
den regel zonder eenig bezwaar hunne uitbetalin
gen verrichten en toch er is zoo menige woning,
zoo menige inboedel onverzekerd, er zijn nog zoo
vele koopmansgoederen en andere waren onge
waarborgd tegen brand.
Hoe dwaas zijn toch zij, die zich noch de ge
ringe moeite, noch de lage kosten willen getroos
ten om hunne roerende goederen, alsmede hunne
woningen, schuren, etc. tegen brandschade te ver
zekeren Wanneer zij hunne bezittingen verloren
hebben, hangen zij af van de genade van anderen
en kunnen zij niets beginnen, ten minste aanvan
kelijk niet, indien hun geen hulp verleend wordt.
Door gebruik te maken van de schoone gelegen
heid om van brand geene schade te behoeven te
duchten, helpt men zich zelven en hoe schoon het
is, zich zelven te helpen, kan een iegelijk weten
en anders moet hij Samuel Smiles „Self-help®
maar eens ter hand nemen.
Het zou weinig moeite kosten ook de groote
voordeelen van de assurantie-maatschappijen, die
een ander doel beoogen, aan te geven. Iedere
maatschappij tracht hen, die zij tot hare leden
rekent, te üehoeden voor schade, voortkomende
door brand, door ongelukken ter zee, door hagel
slag of wat dan ook. En van ieder mag gezegd
worden, dat zij hoogst nuttig zijn, dat zij de per
sonen tot haren kring behoorende, voordeelen geven,
en dat zij welbeschouwd de geheele maatschappij
bevoordeelen, omdat door haar minder gevergd
behoeft te worden van de algemeene liefdadigheid.
Er is voor velen wel eenig bezwaar aan ver
bonden om zich tegen alle eventueele schadeposten
te beveiligen, door als lid van de op verschillend
gebied bestaande assurantie-maatschappijen toe te
treden en dat bezwaar is hierin gelegen, dat er
dan nog al wat geofferd moet worden per jaar.
Dit bezwaar moge eenigen grond hebben, het is
toch maar het beste er overheen te stappen. Al
kost het nog al een aardig sommetje, toch is het
nooit te verdedigen als een landbouwer b.v. zich
niet verzekert tegen brand, hagelslag, sterfte onder
het vee enz. Eén hevige bui kan zijn te veld
staand koren totaal vernielen, één .épidemie kan
hem van zijn schoonste dieren berooven. Niets
I is aangenamer dan een gerust leven en ten op-
I zichte van schade, waaraan iedereen bloot staat,
I kan men zich dat bezorgen door lid te worden
I van verzekering-maatschappijen.
Daarom drale niemand om een nuttig gebruik
I te maken van de vele schoone gelegenheden om
I zich te waarborgen tegen schade en om zich daar-
I door te behoeden voor het zelfverwijt, dat ons bij
I het ongelukkig verlies van goederen zou toeroepen
I „het is uw eigen schuld, dat ge thans armenbe-
I roofd zijt, dat ge afhankelijk zijt van de goede
I gezindheid uwer medemenschen
Zelfs te Londen beginnen de vleeechprijzen te
stijgen door gebrek aan aanvoer uit Amerika.
Volgens de laatste berichten uit Chicago be
ginnen de werkstakers thans de spoorwegbruggen
in brand te steken, waardoor op vele punten het
verkeer gestremd wordt. De politie te Chicago
heeft een complot ontdekt om de openbare ge
bouwen met dynamiet in de lucht te doen springen.
De unietroepen omsingelen daarom de uniege-
bouwen, waarin de kelders der schatkist zich be
vinden. De brandweer van Chicago is, naar gezegd
wordt, geheel uitgeput, doordat ze zestigmaal
binnen de tweemaal vier-en-twintig uur is ge
alarmeerd.
Daaronder voor een grooten brand op het ten
toonstellingsterrein, waar reeds voor de werk
staking driemaal een groote brand woedde.
tot nu toe ingeschreven jongelieden. Hoe meer
deze nuttige instelling, welke volkomen in over
eenstemming is met onzen landaard, bekend wordt,
des te grooter zal de deelneming worden.
De oefeningen in den wapenhandel zijn voor de
ingeschrevenen tijdelijk gestaakt, omdat de zomer-
oefeningen van het leger den tijd der onderoffi
cieren innemen. Bovendien maken de aanstaande
vacantiën de vrije oefeningen onmogelijk.
Hoogst wenschelijk zoude het zijn, als jongelie
den, wier plan het is naar koloniën of buitenland
te gaan, zich deden inschrijven bij het reserveka
der. De vrjjheid om zich door acht maanden dienst
in den tijd van zes jaren te ontlasten van den
dienstplicht, schijnt juist voor dezulken aange
wezen te zijn.
Het Hbl. brengt in herinnering, dat wel
eens schertsenderwijs is beweerd, dat als de langste
dagen en de grootste hitte in het land zijn, de eene
helft der bevolking de andere helft examineert.
Zoo erg is het zeker niet, maar toch is het een
feit, dat elk jaar omstreeks de „hondsdagen® hier
te lande vele duizenden gebukt gaan onder het
afmattend werk van „repetities®, proefwerk, van
examineeren en geëxamineerd worden.
Is dit wel verstandig Is er een afdoende reden
waarom het schooljaar steeds in den zomer eindigt?
Het is waar, dat dit seizoen het best geschikt is
voor eene groote vacantie; maar is het noodig dat
met die vacantie ook een cursus eindigt?
Ware ’t niet veel raadzamer het schooljaar te
doen samenvatten met het burgerlijk jaar?
De examens zouden dan in December gehouden
worden en de Kerstvacantie zou het eene school
jaar van het volgende scheiden. De winterdagen
zijn voor ingespannen arbeid zeker beter geschikt
dan de zomersche, en de drie maanden na de
grootste vacantie konden dan worden gebruikt tot
herhaling van hetgeen van Januari-Juli of Augus
tus is onderwezen.
Er zou dan een jaar van overgang moeten zijn,
waarin de cursus, in plaats van met half Juli te
eindigen, tot Januari voortduurt. Voor een enkele
maal zou dit zeker niet hinderen, wanneer zoo
doende een regeling tot stand kwam, die, naar
ons voorkomt, boven den bestaanden toestand
ware te verkiezen.
Is dit juist, waarom zou men dan niet ten spoe
digste de verandering invoeren?
De bakkerij-tentoonstelling te Amsterdam.
Het Paleis voor Volksvlijt is sedert Zondagavond
geheel ter beschikking gesteld van het comité
der tentoonstelling, zoodat de installatie reeds
Maandagmorgen met kracht konde beginnen. Het
geheele gebouw is het tooneel van een groote
bedrijvigheid, welke in de volgende dagen nog
voortdurend zal toenemen.
1 Ieder inzender vindt zijn plaatsruimte op den
grond afgeteekend. Sedert de vorige mededee-
ling is het aantal inzendingen nog aanmerkelijk
I gestegenin de laatste dagen werden o. a. door
I een vertegenwoordiger van buitenlandsche firma’s
I 43 nieuwe inzenders opgegeven, de Nederlandsche
I consul-generaal te Weenen seinde Donderdag om
I 10 inschrijvingsbiljetten en den volgenden dag
I weder om 15 stuks, waardoor het totale cijfer
I der inzendingen reeds meer dan 400 zal bedragen.
De openingsdag is, zooals men weet, Maandag
I 16 Juli. Des middags te één uur isdeofficieele
I openingsplechtigheid, in tegenwoordigheid van
I een groot aantal autoriteiten, waarbij de drie
I eerevoorzitters, de Ministers van Waterstaat,
I Handel en Nijverheid en van Buitenlandsche
I Zaken en de Burgemeester van Amsterdam, die
I een groote zilveren medaille ter beschikking heeft
I gesteld van het comité.
De heer van der Sleyden, Minister van Water-
staat, zal een openingsrede houden, waarna nog
I enkele andere autoriteiten het woord zullen voeren.
Voor de opeuings-plechtigheid worden, in be-
I perkt aantal, entrée-kaarten verkrijgbaar besteld;
I deze kaarten van f 2.50 per persoon zijn bij den
I bureaulist van het Paleis, van Woensdag tot
I uiterlijk Zaterdag, te verkrijgen. Voor de hou-
I ders van zulke kaarten is de toegang op Maan-
I dag door de tuindeur aan de Oostzijde.
Te half drie wordt daarop de tentoonstelling
I voor het publiek geopend (entrée f 1 per persoon)
I waarbij de leden van het Paleis vrijen toegang
I hebben.
I Voor het publiek zal inzonderheid eene der
I vele afdeelingen zeer belangwekkend zijn.
I Daarin worden oudheden opgenomen, betrekking
I hebbende op maalderij en bakkerij. Weliswaar
I zijn thans onder de leiding van mr. W. R. Veder,
Biema reeds een groot aantal voorwerpen
allerlei aard benevens keuren betreffende
Uit den Helder schrijft men aan het
Vaderland
In voorname organen las men deze week, dat I
de proeftocht van Hr. Mrs. pantserdekschip Ko- I
ningin Wilhelmina ter reede van Texel volkomen I
geslaagd kan beschouwd worden en dat aan de I
gestelde eischen voldaan was. Hoewel zeer I
vleiend voor de ingenieurs, is op dit volkomen I
wel iets af te dingen. De ketels toch kookten
dusdanig op, dat het bij voeden uit de zoetwater- I
tank niet voldoende oleek en men zijn toevlucht I
moest nemen tot het overboordswater.
„Tegen het warmloopen moest men zoo over- I
vloedig de koudwaterleidingen openen, dat de I
hoofdkrukken door het water draaiden zoo boog I
stond ’t water in de machinekamer.
„Wat zal er dus in de gewone vaart overblij- I
ven van de vaartsnelheid van 16,1 mijl, die ver- I
kregen werd j
„Of deskundigen na de wetenschap van het I
bovenstaande den proeftocht nog zoo volkomen
geslaagd zullen vinden, wordt door mij sterk be- I
twijfeld.®
Een wedloop. Vrijdagmorgen op het Rokin
te Amsterdam omstreeks 10 uur komt een recher
cheur van politie een „morgenster®, een vodden
raper, tegen, die, volgens zijn zak, een goeden
morgen had gehad.
Er ontstond een gesprek tusschen den recher
cheur en den morgenster, waarvan het gevolg
was dat de zak op den grond kwam te staan.
De rechercheur maakte buigingen en noodigde
vriend morgenster met de hand uit even mee
naar het bureau van politie te gaan. „Even maar.”
De morgenster scheen weinig te voelen voor
een bezoek aan „meneertje® zoo voor de koffie en
beduidde den rechercheur, voor zoover ook zjjn
gebarentaal te verklaren viel, dat hij geen tijd
had. De rechercheur hield zijn invitatie echter
vol, maar de morgenster bleef protesteeren.
Toen hij echter zag, dat de rechercheur geen
idee had om hem van die invitatie te ontslaan,
vond hij ’t maar ’t beste het hazenpad te kiezen.
Loopen ging ie, loopen, als een haas. Doch de
rechercheur liet zijn buit niet zoo gemakkelijk
ontglippen en draafde hem na, het Rokin af.
Houdt ’em houdt ’em houdt den dief 1
Jawel, de dief ontdeed zich heel handig, of
eigenlijk „heel voetig® van zijn pantoffels en op zijn
kousen draafde hij verder.
Niemand stak intusschen een hand naar den
harddraver uit. Ieder bleef in de traagheid van
zijn doen en gaapte gemelijk de twee hardloopersna.
Er kwam kentering.
De morgenster een helm in het visier krijgende,
keerde plotseling en liep den rechercheur bijna
omver. Zoo zette men de wedstrijd voort, het
Rokin af en bij de Polen het steegje in.
Waar de race eindigde hebben we niet gezien,
doch dat de morgenster het zal hebben moeten
afleggen, is vrij zeker.
Zijn buit werd intusschen bewaakt door een
agent, die van het geval niets snapte.
Dienstmeisjes, wielrijders, slagersjongens, kap
persbedienden uit de buurt en juffrouwen, wisten
al heel gauw wat er aan de hand was.
Een juffrouw die ’t voor der eige ooge gesien
had, as dat ie wat weg smeet zeker wat ie
gegapt had, wist bepaald, dat ’t een dief was.®
Een man van de glazenwasscherij vond „het
goed dat ze die gemeene dief paktedie dieven
lachen ons werklui uit en as ze nog ’n segaar
van twee centen van je te graze kunne krijge
dan lappen ze ’t je.®
„Nou mins® zei een werkvrouw met de handen
onder de boezelaar naar het geval staande te
luisteren, „’t mag allemaal waor weze wat uwes
seit, maor ik seg maor een mins weet nog niet
waortoe die kommen kan
„Nou da’s ook wat, oordeelde een slagersjongen,
die zei je nog wijs wille maoke dat je steele mag.
Laot na je keike 1“
Gelukkig werd de aandacht van het groepje
afgeleid door een paar wielrijders, die te paard
stegen om er tusschen uit te gaan, en verliep het
hoopje menschen in de richting waar de race die
tusschen rechercheur en morgenster werd voort
gezet.
Arme morgenster, ’t had zoo’n mooie dag kun
nen zijn 1 En nu
Arme rechercheur, om met zulk weer een record
in het hardloopen te moeten slaan, zonder eenigen
kans op een prijs! Amst. Crt.
Men schrijft uit den Haag aan de Telegraaf.
De nieuwe Minister van Oorlog is het reserve
kader, dat pas onlangs georganiseerd werd, zeer
genegen en is zeer voldaan over het aantal der
hebbende op maalderij
den archivaris van Amsterdam, en den heer E.
van
van
het molenaars- en bakkersgilde bijeengebracht,
maar gaarne zullen nog meerdere voorwerpen
worden ontvangen.
Zij, die hiertoe willen bijdragen door voorwer
pen in bruikleen af te staan, kunnen die nog
steeds inzenden aan den heer Eduard van Biema,
afdeeling Oudheden der Tentoonstelling, Paleis
voor Volksvlijt.
De inzenders ontvangen na het einde der ten
toonstelling de voorwerpen vrachtvrij terug en
kunnen ze voor een bepaalde waarde aangeven,
waartoe door het comité der afdeeling een ver
zekering wordt gesloten.
De Zaanlandsche afdeeling van den Nederl.
Brood-, Koek- en Banketbakkersbond stelde een
zilveren medaille beschikbaar, met de beeltenis
van Czaar Peter, bestemd voor een der Russische
inzenders.
Bolswardsche Courant
O
ÊimmiY