NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
OISWAR» EN WONSERADEEE
H
i
1894.
Drie en dertigste Jaargang.
No. 29.
DONDERDAG 19 JULI.
I
BUITENLAND.
I
BEDRIJFSBELASTING.
$^xx»xx:xxxx^xxxxxxxx xj£
BINNENLAND.
VOOR
EENE NABETRACHTING
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
-
-
Dikwijls hoort men zeggen: als ieder, die
het missen kan, maar één dubbeltje gaf, zou het
noodige kapitaal voor de een of andere onderne
ming, welke men op ’t oog heeft, al dadelijk bij
eengebracht zijn.
Eene dame, die hetzelfde naieve denkbeeld had,
gaf aan hare landgenooten in overweging om maar
één kwartje te storten om eene vereeniging te
stichten voor de heide-ontginning.
Tot. dusverre hebben aan dat plan deelgenomen
met de ontwerpster mede zes personen, aangeno
men, dat deze ook maar één kwartje heeft ge
geven. Misschien echter heelt zij in hare inge
nomenheid met bet denkbeeld een gulden gestort.
Dan zijn zij met hun drieën, die langs dezen
weg ouze heidevelden ontginnen willen.
Te Haarlem wordt eene beweging op touw
gezet om te verkrijgen dat schutters voortaan
het loon, dat hun door den dienst onthouden wordt,
vergoed krygen.
Kan over het algemeen de drankhandelaar niet
roemen over een al te aangename behandeling van
Staatswege, een der onaangenaamste zaken was
ook wel voor hen de patentbelasting, niet enkel
omdat hij, met uitsluiting van de faciliteiten, aan
anderen verstrekt, beginnen moest met dadelijk
50 der belasting in eens te betalen, maar ook
omdat die belasting op verschillende gronden steeds
zoo hoog mogelijk werd opgedreven. In een onzer
buitengemeenten is eene uitspanning met annex
stalhouderij. De eigenaar dier gelegenheid heeft,
om zijn huis aantrekkelijk te maken, daarin ver
schillende gelegenheden tot vermaak doen aan
brengen. Zoo kan men zijn kinderen caroussel
laten rijden, in houten scheepjes laten ronddraaien,
men kan varen, enz. Oppervlakkig geredeneerd
zoude men denken dat, waar al deze zaken zoo
behooren bij een buitentuin, de eigenaar daarvan
had kunnen volstaan met een patent als koffie
huishouder. De fiscus dacht daarover anders en
berekende met nauwkeurigheid, dat genoemde kof
fiehuishouder niet minder dan zestien patentgrond-
slagen had en hij werd dan ook dien overeen
komstig belast. Eene uitzondering was dit niet.
Ieder koffiehuishouder welke ter veraangenaming
voor de bezoekers van zijn huis een biljart plaatste,
moest daarvoor afzonderlijk patent betalen; men
sloeg eenvoudig uit de lieden zooveel munt als
men maar eenigszins kon. Gelukkig behoort nu
de patentwet tot hot verleden, hetgeen echter niet
wil zeggen, dat de uitoefening van een bedrijf
volkomen vrij wordt gelaten. Het tegendeel is
waar, in de bedrijfsbelasting zoekt de fiscus een
equivalent voor de winsten die zij moet derven nu
de patentbelasting niet meer wordt geheven. In
het wezen der zaak is het echter precies hetzelfde;
het eenig verschil is dat de bedrijfsbelasting ieder
een zal treffen, die uit zijn beroep of bedrijf eenig
inkomen verkrijgt, hetgeen voorheen niet het ge
val was. De uitzonderingen zijn vrij wel opgehe
ven. Volgens de nieuwe belasting zullen advocaten
niet meer vrijdom genieten, terwijl ook de ambte
naren van Gemeente en Kijk wel degelijk ver
plicht zullen zijn hun aandeel bij te dragen. Hier
door wordt een einde gemaakt aan eene onbillijk
heid, die als een schaduwzijde van de patentwet
kon worden beschouwd.
De geleerden zijn het nog niet er over eens of
de belastingbetalende menschheid er beter of slech
ter van worden zal. Voor een deel is dit wel te
wijten aan de schoone redactie dezer wet, die zoo
fijn in elkander gezet is, dat maar weinigen in
staat waren de vragen te beantwoorden, welke het
beschrijvingsbiljet bevat. De klachten daarover
zijn al even algemeen als over de indiscretie
waaraan men in die vragen zich schuldig maakt
en die het bewijs levert van een groote bemoei
zucht. Ongetwijfeld heeft de wetgever het recht,
waar hij van de inkomsten uit een bedrijf verkregen,
een zeker percentage wil heffen, te weten hoeveel
dat inkomen bedraaat, en kan hij eischen dat een
ieder naar waarheid het juiste bedrag van zijn
inkomen opgeeft, maar het gaat nog niet, van dat
recht en de daaraan gepaard gaande macht ge
bruik te maken om iemand de beantwoording op
te leggen van dergelijke vragen als hier worden
gesteld, tengevolge waarvan men genoodzaakt is
voor zijne medeburgers als het ware zijn geheim
grootboek open te leggen. Het is waar, die mede
burgers, in dit geval de ambtenaren der belas
tingen, zijn op ambtseed verplicht te zwijgen en
wij zijp, overtuigd, dat die menschen dat ook zullen
doen, maar voor de berekening van den aanslag
is het toch totaal overbodig of de betrokken ambte
naren al dan niet weten dat A. of B. op 31
December een paar honderd gulden schuld heeft
en hoeveel hij daarvan ip den loop van het belas
tingjaar afloste uit overgespaarde penningen. De
kieschheid is hier geheel uit het oog verloren, en
wij kunnen gerust zeggen, dat evenmin als men
ten onzent gelukkig is geweest met de opeen
volgende belastingheffingen, men het is met den
vorm waarin deze bedrijfsbelasting is gegoten, een
vorm die aanleiding zal geven niet alleen tot
velerlei vergissingen, maar ook tot velerlei onaan
genaamheden.
Tot velerlei vergissingen zeker. Hoe kan men
van den eenvoudigen man verlangen dat, waar
meer ontwikkelden een studie moeten maken van
hun beschrijvingsbiljet, hij dat biljet naar behooren
zal kunnen invullen. Het is waar, dat hij daar
voor kan inroepen de hulp der beambten met het
ophalen der biljetten belast, maar in hoeveel ge
vallen zal hij dit willen doen Staan zijn zaken
rooskleurig, dan zal hij daarin niet zoo heel veel
bezwaar zien, maar wanneer het omgekeerde het
geval is, dan moet het uiterst pijnlijk, ja verne
derend zijn, om aan den eersten den besten ope
ning van zaken te geven, waar men zulks menig
maal aan zijn meest intieme kennis nog niet doet,
menschen, die, zooals men het noemt, zwak staan,
zijn in dit opzicht, en dit is uitermate begrijpelijk,
zeer gevoelig en het lijdt geen twijfel of zij zullen
er onder gebukt gaan, dat zij althans ten deele
hunnen toestand aan de groote klok moeten hangen.
Aan den voet der biljetten staat „aldus zonder
voorbehoud en naar waarheid beantwoord/ Wij
vreezen echter, dat zoowel ter goeder trouw door
onkunde als uit valsche schaamte nog al eens een
enkele maal tegen deze formule zal worden ge-
De gewezen Duitsche Rijkskanselier is op
zijn reis naar Schonhausen te Stendal gehuldigd
door de saamgestroomde menigte. Hij heeft uit
het salonrijtuig een aanspraak gehouden, waarin
hij de Brandenburgsche Altmark, waarvan Stendal
de oude hoofdstad is, als de bakermat van den
Pruisischen Staat roemde. Over die Altmark
met haar kloeke en werkzame bevolking riep
hij den goddelijken zegen in. Zijn woorden wer
den levendig toegejuicht, het uiterdijk van den
ouden Staatsman was nog vrij krachtig.
De Belgische Minister van Justitie, de heer
Begerem, beeft tot de magistraten de uitnoodiging
gericht, de behandeling van de processen te ver
haasten. Inderdaad de traagheid van de recht
spraak is een geesel voor de belanghebbenden,
die vaak onberekenbare verliezen aan tijd en
geld lijden.
De Fransche Kamer van Afgevaardigden
heeft het ontwerp betreffende de heffing van
directe belastingen, deel uitkomende van de be-
grooting, aangenomen met 450 tegen 48 stemmen.
Reeds zijn drie amendementen op de wet tegen
het anarchisme ingediendeen van den heer Boissy
d’Anglas, die haar slechts voor één jaar in wer
king wil laten een van den heer de Hamel die
haar voor 2’4 jaar wil doen duren en een van
den heer Georges Berry, die haar wil laten ver
vallen tegelijk met het mandaat der tegenwoor
dige Kamer.
Een ander amendement, van den heer Julien
Dumas, stelt geheel wat anders voor. Hij wil
dat de jury of de rechtbank, nadat de teiten
van uittarting of aansporing tot de misdaad
geconstateerd zijn, zal verklaren of die feiten al
dan niet gerekend moeten worden het karakter
te dragen van anarchistische propaganda.
Dit amendement, of eigenlijk tegen-ontwerp,
vindt al dadelijk veel tegenkanting. Waartoe,
wordt gevraagd, zou dit nog uitgemaakt moeten
worden als de feiten erkend zijn? De wet duidt
ze aan. Eene nieuwe verklaring van de recht
bank of de jury, die verschillen kan naar gelang
van hare beoordeeling, komt bij gevolg niet te pas.
zondigd. Het is een eigenaardige trek bij ons,
wellicht vindt men dien trek ook bij andere
volkeren terug, dat maar zeer weinigen er zich
moeilijk om maken wanneer zij den fiscus beet
kunnen nemen. Belastingontduiking wordt niet
beschouwd als een oneerlijkheid, waarover men
zich hoeft te schamen, integendeel zijn de geval
len niet op zich zelfstaand dat lieden, die overigens
als rechtschapen en goed bekend staan, er een
voudig groot op gaan, dat zij op een of andere
wijze aan de schatkist te kort deden. Wij be
twijfelen ten zeerste of deze opvatting zich op eens
zal wijzigen, ja wij zouden geneigd zijn te geloo-
ven, dat juist het omgekeerde waar zal zijn. Po
pulair is geen enkele belasting; niemand betaalt
graag zijn dubbeltjes aan den ontvanger, maar
zeker is nimmer in eene wijze van belastinghef
fing meer grondstof aanwezig om haar gehaat te
maken dan in de bedrijfsbelasting, met hare
onbescheiden inmenging in een ieders zaken, en
deze factor zal er niet weinig toe bijdragen om
het aantal belastingontduikingen aanzienlijk te
doen toenemen.
Dit is zeer te betreuren. Te veel wordt ver
geten dat waar het geld toch moet worden opge
bracht, zij die zich van het betalen van de rech
tens door hen verschuldigde belasting op een of
andere wijze afmaken, eenvoudig den last van het
opbrengen schuiven op de schouders van anderen
die meer consciëntieus er niet van houden hunne
verplichtingen te ontloopen en dat wanneer allen
zonder onderscheid naar behooren zich kwijten
van den plicht welke op iederen staatsburger rust,
dat dan de last voor allen veel, oneindig veel
lichter zoude worden.
Ieder streve er dan naar in eigen kring het
besef wakker te schudden of te verlevendigen dat
het ontduiken van belasting evenzeer een kwaad
is als iederen anderen vorm van oneerlijkheid,
omdat het juist hetzelfde is of men van een
persoon een gulden wegneemt, dan of men dat
van honderdduizend lieden doet. Zeker zal dan
de belastingdruk voor ieder individueel minder
zwaar worden, terwijl het eerlijkheidsgevoel ten
voordeele van de gemeenschap ongetwijfeld aan
merkelijk zal worden ontwikkeld.
De schoolopziener in het district Tiel schrijft
in zijn jaarverslag over 1893 omtrent de bijzon
dere school, verbonden aan de weesinrichting te
Neerbosch (hoofd de heer B. v. d. Schuur), het
volgende
Zij telt 582 leerlingen met 10 onderwijzers.
Het onderwijs in deze inrichting is degelijk en
goed. Het is echter noodig, dat meer onderwij
zend personeel worde aangesteldhet aantal
leerlingen, aan één onderwijzer toevertrouwd, zou
dan minder groot worden en het onderwijs daar
door meer resultaten opleveren. Orde en tucht
laten niet te wenschen over. Het hoofd dezer
inrichting verdient lof voor den goeden toon, die
op de school heerscht, en den gunstigen invloed,
die van hem uitgaat.
Voor de rechtbank te Dordrecht hadden
zich een vijftal ingezetenen uit Herwijnen te
verantwoorden. Op 1 Juli kwam in die gemeente
een deurwaarder met vier veldwachters aan, om
over te gaan tot de gerechtelijke ontruiming van
de woning van zekeren v. d. M. Er was een
macht van volk voor die woning verzameld en
velen waren gewapend met schoffels en andere
werktuigen. De menigte nam een dreigende hou
ding aan en ten opzichte van de beklaagden werd
geconstateerd, dat zij den deurwaarder en den
politiebeambten toeriepen: „Er wordt geen stuk
uit de deur van v. d. M. gedragen; dan zal er
bloei stroomen en vallen er dooden; wij wagen
onzen kop er aanden eerste den beste die met
een stuk goed naar buiten komt, slaan wij dood.”
’t Gevolg was dat de deurwaarder niet tot de
executie kon overgaan.
Het O. M. eischte tegen de vijf beklaagden
ieder 10 dagen gevangenisstraf.
Men meldt uit Maastricht:
Het onderzoek der bom door den le-luit. Gey
van Pittius, gedetacheerd bij de pyrotechnische
werken te Delft, heeft aan het licht gebracht,
dat de flescb gevuld was met spijkers, schroeven,
steentjes en 65 gram buskruit, benevens eene
witachtige stof, op kalk of pijpaarde gelijkende.
Het kruit en de witte stof zullen nader onder
zocht worden.
Onvoorzichtigheid. In de Boterstraat te
Utrecht werd Zaterdagavond een schipper door
twee mannen, waarvan er een den beleedigden
echtgenoot speelde, aangevallen en van zijn porte-
monnaie en portefeuille, te samen ongeveer 550
inhoudend, beroofd.
De politie mocht er echter in slagen de por
tefeuille, hoewel goed verborgen, op te sporen
en een vijftal daders en medeplichtigen te arres-
teeren, zoodat de schipper zjjne onvoorzichtigheid
met het verlies zijner portemonnaie, waarin zich
circa 20 aan zilvergeld bevond, zal moeten
boeten.
Moord of zelfmoord. Nabij de Oostpoort
te Rotterdam werd Zaterdagochtend vroeg het
lijk van een man, die alleen een hemd aan had,
opgehaald. Hals en pols waren doorgesneden.
Het raam zijner woning stond open. Naar men
zegt, zou hij, zittende in het open raam, zelf
moord gepleegd hebben en er toen zijn uitge
vallen.
In de Avondpost komt een treurige mede-
deeling voor omtrent Scheveningen. Van daar
worden van alle visschersplaatsen de meeste
vaartuigen uitgezonden, maar de vangsten wor
den elders verwerkt, omdat de schepen er niet
veilig kunnen aankomen. De werklieden van
het vak hebben niets te doen. Wanneer hierin
geen verandering komt, bijvoorbeeld door een
kanaal naar den Hoek van Holland, is volgens
het blad, Scheveningen zijn ondergang nabij.
De commissie uit Ged. Staten van Friesland
voor de op 31 Augustus a. s. te Leeuwarden te
houden harddraverij om een door H. M. de Ko
ningin uitgeloofden prijs, heeft o. a. bepaald:
1. Dat tot de harddraverij zullen worden toe
gelaten alle paarden zonder onderscheid, die
sedert 4 Januari 1894 aan ingezetenen van Ne
derland hebben behoord of nog toebehooren;
2. De paarden voor een krompaneele chais, ten
genoege van de keurmeesters, moeten zijn aan
gespannen.
Zaterdagmiddag heeft een timmerman aan
de Physiatrische inrichting te Scheveningen, die
met zijn passer een deur open wilde maken,
waaraan nog geen kruk was, een ander, die juist
aan de achterzijde der deur stond, het oog uitge
stoken. Door dr. Bouvin werd geneeskundige
hulp verleeno.
In eene woning te Woudenberg zijn niet
minder dan 131 vleermuizen achter’t behang van
daan gehaald. Men vond dat erg vreemd, omdat
het huis goed onderhouden en net bewoond wordt.
Dus nog eens goed gezien, maar ja, men kon
niet anders zeggen ’t waren vleermuizen.
Het sluiten der Duitsche grenzen voor het
Hollandsche vee heeft tot-nog-toe geen lagere
prijzen tengevolge gehad, schrijft de N. R. Ct.
Neen, de prjjzen zijn zelfs een weinig gestegen,
welk verschijnsel zich trouwens zeer goed laat
verklaren. Laatst, toen er weinig gras groeide,
had de boer te veel vee en hij zette het overtol
lige van de hand. Nu ’t er beter uitziet, koopt
hij zoo hard mogelijk weer aan. Op den duur
zal echter wel daling volgen, maar dan eerst van
de prijzen der kalfkoeien, waarvan de uitvoer het
meest plaats heeft.
Het 24e Noordelijk Evangelisch Zendings*
feest zal den 25en dezer gehouden worden ta
Veenklooster.
Het Perscomité ter Bakkerij-Tentoonstelling
verzoekt te melden, dat het uitvoerend comité
gedurende de tentoonstelling ten gerieve der Pers
een lokaal beschikbaar heeft gesteld, waartoe alle
journalisten op vertoon van diploma van den Ne-
derlandschen Journalistenkring of van hunne kaart
voor de tentoonstelling toegang hebben.
Volgens den catalogus, cngerekend enkele na-
komers, welke nog in een supplement aan het
slot moeten komen, is Nederland op de Bakkerij-
tentoonstelling vertegenwoordigd door 265 in
zendingen. Voorts zijn ingezonden door Duitscb-
land 67, Italië 22, Oostenrijk-Hongarije en België
elk 8, Rusland 7, Engeland 6, Denemarken 5,
Frankrijk 4, Zwitserland 3, Noorwegen en de
Vereenigde Staten elk ééne inzending. Buiten
dien telt de afdeeling oudheden niet minder dan
266 nommers.
De gemeente-waterleiding te Zwolle is eerst
verleden jaar geopend.
Dezer dagen is door de commissie voor de
waterleiding de begrooting voor het volgende
dienstjaar opgemaakt. Daarop konden de ont
vangsten zoodanig geraamd worden, dat de uit
gaven (rente van aanlegkapitaal plus exploitatie
kosten) reeds nagenoeg geheel gedekt worden.
Het getal aansluitingen neemt nog steeds toe;
het is nu reeds gestegen tot 2200.
Een hardd.raverij-kwestie. Maandag 2 dezer
won de landbouwer D. W. van Jellum met zijn
paard den eersten prijs ad f50, op de harddraverij
te Gersloot. De prijs is echter niet uitgedeeld,
omdat men vreesde voor bedrog. Men wilde
n. 1. dat ’t paard van W. reeds vroeger een prijs
heeft gewonnen, zijn eigendom was en niet dat
van iemand uit den omtrek van Bolsward, zooals
W. zeide. Sommigen ook meenden het paard te
herkennen als afkomstig uit Spanga. Men deed
W. "t voorstel hem de f50 te betalen, indien hij
eene verklaring op zegel wilde geven en de com
missie de volgende week bij hem aan huis mocht
komen om zich van een en ander te overtuigen.
Dit voorstel werd geweigerd, waarna door de
commissie op andere wijze een onderzoek is in
gesteld en volgens de N. L. C. gebleken is dat
het paard waarmeê W. den prijs won wel degelijk
zijn eigendom was en niet van iemand uit den
omtrek van Bolsward. Nu staat W. volgens ge
noemd blad nog voor deze keuzeöf met
de commissie in overleg te treden en de zaak in
der minne te beslechten, óf hij zal zich weldra
voor den rechter hebben te verantwoorden.
De uitgave van het Nieuwsblad voor Is
raëlieten, is na een bestaan van 46 jaar gestaakt.
Door den directeur-generaal van de poste
rijen en telegraphie is aan uitgevers van Zater
dags verschijnende weekbladen een schrijven ge
richt, met verzoek om, in het belang van den
beperkten Zondagsdienst voor postambtenaren,
deze weekbladen, in plaats van op Zaterdag, op
Vrijdag te doen uitgeven.
De vacantiën zijn begonnen of zullen weldra
beginnen. Velen zullen haar misschien in het
buitenland doorbrengen.
Vooral Thüringen is tegenwoordig een streek,
die algemeen aantrekt, Eisenach, Schwarzburg
en Friedrichroda zijn de meest gezochte plaatsen
om ze tot uitgangspunt van tochtjes door die
streken te nemen. De hotels zijn er zeer goed.
Wie in laatstgenoemde plaats een degelijk en niet
te duur hotel verlangt, gunstig gelegen aan het
einde der stad en de onmiddellijke nabijheid der
bosschen en van het Kurhaus en andere uitspan-
ningsplaatsen, kieze daartoe het net ingerichte
Schweizerhaus met zijn tuin. Hij kan er ook zeker
zijn van eene goede tafel.
Ondanks deu komkommertijd op staatkun
dig gebied wordt er, zegt de Haagsche correspon
dent der N. G. C., in den Haag, nog druk over
de politiek gesproken, vooral naar aanleiding van
de, reeds in enkele bladen vermelde geruchten,
als zou de Minister vau Financiën bezig zijn de
reeds ingevoerde vermogens- en bedrijfsbelastin
gen te vervangen door een algemeenen incometax.
Ik geloof er niet veel van en meen zeker te
weten, dat de werkzaamheden bij Financiën, die
dezen of genen op dit denkbeeld hebben gebracht,
verband houden met de omwerking der personeele
in een zuivere verterings-belasting.
Uit den meest vertrouwbare bron wordt aan
de Maasbode ter kennis gebracht
Wat de Haagsche correspondent der N. G. C.
moge zeggen van wetsontwerpen, die in bewerking
zijn bij Binnenlandsche Zaken,’t kan alles veilig
als „canards" worden beschouwd.
Deze Regeering zal zich strikt bepalen tot het
openbaar gemaakte program en zeker geen ont
werpen indienen, die als groote twistappels zouden
kunnen beschouwd worden, en waardoor de groote
vraagstukken van kiesrecht-hervorming en be-
lasting-hervorming gevaar zouden loopen in hun
geboorte te worden gesmoord.
Men schrijft uit Rotterdam aan de Zw. Ct.
Onlangs schreef ik u over de waarschuwing
van B. en W. van Rotterdam tegen verspilling
van water uit de stedelijke leiding. Nadat op
groote schaal bedoelde waarschuwing gedrukt en
verspreid was, is bet onderzoek begonnen en
bleek dat ongeveer honderd closet-kranen dag en
nacht openstonden in... het stedelijk ziekenhuis,
het krankzinnigengesticht e. a. Het wordt nu
duidelijk, hoe het mogelijk kan zijn, dat, zooals
B. en W. zeggen, iederen nacht een millioen
litters aan de waterleiding wordt onttrokken.
Bolswardsche Courant
<7?
I
OVER D.E
