NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOOWAM BH WGHSBHABBBL
I
'i
I
2
I
p.
De Bolswardsche Kaatspartij.
f
1894.
Drie en dertigste Jaargang.
No. 36.
DONDERDAG 0 SEPTEMBER.
BINNENLAND.
i
i
I
A
VOOR
sw'’*
willen
alle kanten uit
ziel
slechts 1 spel kreeg.
belangrijk mogelijk
V
Het entw^fcea<I aati@a®lit«tts-
g-ewel-
ABONNEMENTSPRIJS 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
al
eene kleine minderheid van toepassing zou zijn,
jl
p
J
I*
Sneek, 4 Sept. In de raadszitting van heden
avond werd tot hoofd der bewaarschool alhier
met 9 van de 15 stemmen benoemd mej. A. A.
M. Duijzer te Zaltbommel.
De Gemeenterekening, dienst 1893 werd in ont
vangst voorloopig vastgesteld op 1226,825, in uit
gaaf op f224,113, alzoo een batig slot van f 2712.
Besloten werd een leening te sluiten van f16000,
tegen een rente van 3‘2%, in aandeelen van f500.
De afloseingssom werd voor elk jaar bepaald op
f500. In 1922 denkt men de geheele schuld te
hebben betaald.
Met 12 van de 15 stemmen werd de heer J.
J. van Velzen, vroeger catechiseermeester in
dienst der gemeente, diens jaarlijksche toelage
van f 100 verleend.
De 3 clericale raadsleden stemden tegen, op
grond dat men die som niet mocht geven.
Niet de gemeente, oordeelde de heer Tj. Wie-
lenga (anti-rev.) was geroepen om den avond van
iemands leven met geldelijken steun te verhelde
ren; daarvoor dienden particulieren te zorgen, en
in de eerste plaats zjj, die met de ideën van den
heer van Velzen sympathiseerden.
Aan Mej. A. Bergmans, onderwijzeres aan
school no. 4 werd op verzoek eervol ontslag ver
leend.
Een vreemd geval. In een uit ons land ko
menden spoorwagen, waarin onder geleide van
2 personen 12 paarden werden vervoerd, vond
men bij aankomst de beide geleiders bewusteloos,
en 9 van de 12 paarden gestikt. Het zonderlinge
geval wordt natuurlijk onderzocht.
- Om nalatigheid van ambtenaren te consta-
teeren behoeft men niet naar Indië te zien, zegt
In ’t begin schoot 3 l'/2 spel vooruit, doch 4
hield zich zoo dapper, dat ’t spoedig 1% spel
gelijk stond. De beide volgende halve spellen
vielen weer aan 3 ten deel, zoodat ’t 2*/2 spel
stond tegen l’/2 spel. Aan 4 gelukte het ook2'/2
spel te behalen. De belangstelling van ’t publiek
was groot.
Nommer 4 was nu een weinig ongelukkig en
viel, doch met eere. Vooral Visser, van partuur
3, achter in ’t perk staande, had zich dapper ge
weerd.
De nos. 5 en 6 waren nu aan de beurt, ’t Deed
ons goed de vroeger zoo uitstekende kaatser R.
v. d. Witte van Pingjum nog eens in’t strijdperk
te zien. Was de strijd in den beginne belang
wekkend, spoedig bleek ’t dat 5 te sterk was en
gemakkelijk won. No. 6 had het tot l*/2 spel
gebracht.
De nos. 7 en 8 moesten volgens berekening tegen
elkander opwegen, doch 8 kon slechts een half
spel bemachtigen. A. de Vries, achter in ’t perk
staande, deed prachtige slagen, doch zijne makkers
schenen niet op slag te kunnen komen.
De strijd tusschen 9 en 10 en tusschen 11 en
12 was weinig belangrijk. De no. 9 en 12 vielen,
9 behaalde 1 spel en 12 1 'z2 spel.
Op de 2e lijst kwamen de no. 2, 3,5,7,10 en 11.
Alzoo kwamen 2 en 3, 5 en 7, 10 en 11 tegen
elkander in het strijdperk.
No. 3 viel met 1 spel. Yetsinga en Visser had
den zich dapper geweerd.
No. 7 verloor eveneens met 1 spel. Elzinga
achter en Sij besma voor in ’t perk hadden prach
tige slagen gedaan.
Tusschen 10 en 11 was de strijd vinnig. Niet
tegenstaande de Kooistra’s alle krachten inspanden,
konden ze ’t niet verder brengen dan 1 spel.
Botma van Metslawier toonde een Hink opslager
te zijn.
Op de 3e lijst kwamen de no. 2, 7 en 11.
2 en 7 traden tegen elkander op, terwijl 11
staan bleef.
De strijd tusschen 2 en 7 was zeer belangrijk,
alhoewel 7 slechts 1 spel kreeg.
Prachtige bovenslagen werden door Yetsinga,
Reitsma, Elzinga en Sijbesma gedaan.
Menige bal kwam over ’t touw terecht.
’t Bleek, dat 2 te sterk was in den opslag.
Hieraan was ’t grootendeels te wijten, dat 7
slechts 1 spel kreeg.
Thans moesten 2 en 11 kampen om prijs en
premie.
In den beginne wilde ’t met 2 niet vlotten,
zoodat 11 reeds l'/2 spel had, zonder dat 2 een
half spel had kunnen bemachtigen.
De kans keerde en 2 behaalde 3 spel achtereen.
Even voor ’t eindigen van den strijd had Anema,
die voor „best" opsloeg, wegens ’t veel buiten
slaan, den bal aan Yetsinga overhandigd.
De prijs viel dus aan 2 ten deel en de premie
aan 11. Door heeren keurmeesters werd JReitsma
benoemd tot koning gedurende 1894 —1895.
In optocht, voorafgegaan door de muziek van
de dienstdoende schutterij alhier, ging ’t naar de
Sociëteit „de Doele", waar ’s avonds 8 uur de
feestelijke prijsuitdeeling plaats had. Door het be
stuur der kaatsvereeniging werd aan partuur 7
eene gratificatie toegekend van f7,50.
Gedurende den wedstrijd bewoog zich een vrij
talrijke menigte op ’t terrein.
Hit alles bleek, dat het bestuur der Kaatsver
eeniging „Bolsward" moeite noch kosten had ge
spaard, om den wedstrijd zoo belangrijk mogelijk
te maken.
Dat bovenstaande vereeniging dan ook meer en
meer in bloei moge toenemen is onze oprechte
wensch. Wij hopen dan ook dat de burgers van
Bolsward hun zoo gewaardeerden steun der ver
eeniging niet zullen onthouden.
XXXX YCXCXCXZXC
Ze behoort weer tot de geschiedenis, de aloude,
eens zoo beroemde „Bolserter merke." En niet
tegenstaande de hoop van sommigen, dat tot hare
afschaffing mocht worden besloten en ondanks
de voorspelling van velen, dat er dit jaar wel
niet veel zou komen, omdat het verleden jaar zoo
bijzonder slapjes was, toch is het ditmaal nog
al vrij wat meegevallener was voor jong en
oud vrij wat gelegenheid, om zich te ontspannen
en te vermaken. En van die gelegenheid werd
dan ook een tamelijk druk gebruik gemaakt.
Zonder in bijzonderheden te treden, willen we
over een en ander een enkel woord zeggendat
woord moet worden beschouwd als eene korte
nabetrachting.
Door de heeren B. Delmonte Co. werden in
„de Doele“ tooneelstukken opgevoerddie opvoe
ring handhaafde ten volle den zeer goeden naam,
dien het „Vrije Tooneel" hier reeds had. Endoor
eene goede keuze van stukken èn door eene zeer
goede opvoering heeft die vereeniging aan alle
toehoorders recht aangename uren verschaft. Maar
hebben we haar vroeger aangeraden, geene ope
rettes op te voeren, nu komen we met den
raadals ge weer eens gaat zorgen voor de
levering van een café chantant, doe hetdans.v.p.
wat beter. Want waarlijk, het is wel wat veel
gevergd van het publiek, om te blijven toezien
en luisteren naar eene voorstelling als die van
Vrijdagavond.
De heer Bamberg heeft op de matinee van den
„besten Zondag" in „de Doele" uitstekend zijn
best gedaan. Hij liet splinternieuwe toeren zien,
die de bewondering van het talrijke publiek
gaande maakten. Werkelijk, als er zóó gegoocheld
en zóó gewerkt wordt met een dwergen-theater
en zóó onderhoudend wordt gekeuveld zonder te
vervallen in flauwe of nog mindere grappen, dan
hoort men niet alleen de kinderen schateren van
lachen, maar dan komen ook de lachspieren van
volwassenen duchtig in beweging.
Het gezelschap, dat onder directie van de heeren
Henri J. ter Hall Co. in „Amicitia" optrad,
heeft veel succes gehadde directie der sociëteit
heeft eer van hare bemoeiing, tengevolge waarvan
de leden veel hebben genoten, dat „nog nooit
alhier vertoond" was. De zalen van „de Doele"
en van „Amicitia" waren dan ook vooral ’s Zondags
avonds meer dan bezet. Het behoeft haast niet
gezegd te worden, dat Vrijdagavond de „Doelezaal"
veel te klein was voor den stroom van bezoekers,
ieder jaar is het daar bij gelegenheid van de prijs
uitdeeling na de groote kaatspartij stampvol.
Met ingenomenheid vermelden we, dat onze
Burgemeester evenals vorige jaren aan tal van
minvermogende schoolkinderen op den Zaterdag
namiddag een feest bereidde. Ze profiteerden van
den draaimolen, van het „spul" van Hart, van
Visser’s lekkere poffertjes en (wat hier in
jaren niet was gebeurd) ook nog van een Jan-
klaasen-kast, terwijl bovendien aan ieder bij het
huiswaarts keeren een lekkere oranjekoek en een
aardig prentenboek werd uitgereikt.
We vertrouwen, dat alle kinderen met een
gevoel van dank jegens het hoofd onzer gemeente
van dat feest zullen hebben genoten we hopen,
dat de ouders en verzorgers dier kinderen hen er
uitdrukkelijk op zullen hebben gewezen, dat we
hier een Burgemeester hebben, die hart heeft
voor de burgers zijner vaderstad en die bij elke
voorkomende gelegenheid toont, dat hij allen, ook
en vooral de minvermogenden wil doen deelen in
eene gepaste feestvreugde.
Er zijn velen, die elke feestvreugde, door de
kermis aangeboden, schuwen als de pest, ook al
is die vreugde op zich zelve zoo onschuldig moge
lijk. Kermisvreugde is volgens hen onbestaanbaar
in vereeniging met ware vroomheidzij, die aan
kermisvermakelijkheden deelnemen, doen alzoo
volgens hen zonde. Voor ieders overtuiging dient
men eerbied te hebben. Wij voelen ons geweten
volstrekt niet bezwaard, wanneer we ons op de
kermis eens hebben vermaakt of anderen in de
de Haagsche correspondent van de Midd. Ct.
Hier te lande, althans hier in de Hofstad, zijn
voorbeelden voor het grijpen. Zoo hebben heden,
den dag waarop de eerste termijn der bedrijfs
belasting vervalt, vele ingezetenen nog niet eens
een aanslagbiljet ontvangen. Ten aanzien van de
personeele belasting is bet nog erger. Heden ver
valt reeds de derde termijn en nog zijn lang niet
alle biljetten uitgereikt. Velen zullen dus genood
zaakt zijn in eens 3 a 4 termijnen te betalen,
behalve nog de bedrijfsbelasting, voor zoover reeds
invorderbaar, en vóór 1 November tevens de helft
der vermogensbelasting. Dat is wat kras
Naar wij vernemen is de toestand van den
heer Panhorst, den bekenden Amsterdamschen
rechercheur van politie, die tijdens de Koninginne-
feesten zoo leelijk in het gedrang geraakt is,
verre van gunstig. Hij heeft hevige pijn in de
borst en heeft, tengevolge van de hem op borst
en rug toegebrachte slagen een bloedspuwing
gehad, die zijn overbrenging van zijn woning
naar het Wilhelmina-Gastbuis noodzakelijk
maakte.
Te Amsterdam had Zaterdagavond de fees
telijke opening van den nieuwen stadsschouw
burg plaats.
Tal van autoriteiten met hunne dames waren
tot bijwoning van de voorstelling genoodigd, ter
wijl op de galerij de Amsterdamsche weezen van
verschillende gezindten waren geplaatst. Door de
erven II. van Munster en Zoon was oen fraai
programma uitgegeven, versierd met afbeeldingen
van de vroegere en ook van den nieuwen stads
schouwburg. De avond werd aangevangen met
van Beethoven’s ouverture „Die Weihe des Hau
ses," daarna volgde een gelegenheidsstukje„In
de Directiekamer"„Jolanthe" van Hendrik
Herz, vertaald door J. L. Wertheim, en de slot
scène van Vondel’s „Gijsbree.ht van Aemstel."
De zaal bleek een goede acoustiek te hebben
evenwel schijnt het doordringend gebrom der
electriciteitsmachine te hinderen.
De Haagsche briefschrijver inde Zaanl. Ct.
zegt: „dat de Regcering den moed hebbe om,
desnoodig, de Kamers buitengewoon bijeen te
roepen en wetten voor te dragen, die haar in
staat stellen door verhoogde premiën de werving
van militairen voor Indië te bevorderen. Dat
men den Minister van Marine de gelden toestaat
om, met grooten spoed, alle beschikbare schepen
uit te rusten en naar Indië te dirigeeren. En
voor de toekomst wake men door een wetswij
ziging, die der Kroon de macht geeft alle vrij
willigers van het Ned. leger tijdelijk naar de
koloniën te zenden, door een flinke uitbreiding
ook van het materieel onzer zeemacht. Het on
mogelijke moet maar beproefd worden om de
Compagnie te doen zegevieren. Doen wij dit
niet, dan zullen we niet enkel op Lombok neder
lagen blijven lijden, maar ook op Atjeh en mis
schien elders in nieuwe moeilijkheden gewikkeld
worden. Dat nu moet tot eiken prijs worden
voorkomen."
De wetswijziging, welke de schrijver bedoelt,
zou eene Grondwetsherziening moeten zijn. Art.
181 der Grondwet zegt, dat de dienstplichtigen
te land niet dan met hunne toestemming naar
de koloniën mogen worden gezonden.
Een Leidsch student in de rechten, de heer
den Beer Poortugael, roept zijne vrienden en
allen, die met hem naar Lombok willen optrek-
ken, op, om zich bij hem aan te sluiten en, twee-
of driehonderd man sterk zijnde, aan de Koningin
hunne diensten aan te bieden en met eon door
hen zelf betaald uitmuntend nieuw model 6.5
mM. repeteer-geweer gewapend, natuurlijk zonder
handgeld, na voorbereidende oefening, en corps
naar Lombok te worden gezonden, ten einde
daar als scherpschutter te strijden, zoo lang de
strijd wordt gevorderd.
De Haagsche briefschrijver der N. Gr. Ct.
zegt;
„Er is weinig of geen politiek nieuws. Alleen
heb ik dezer dagen uit een zeer vertrouwbare bron
vernomen, dat in het weldra te openen nieuwe
parlementaire zittingsjaar van een regeling van het
kiesrecht niets zal komen. Aan de gewestelijke
besturen toch zijn, nog zeer onlangs, nieuwe en
veelomvattende opgaven gevraagd, waarvan de
bewerking maanden en maanden vorderen zal.
Trouwens een politiek medestander van mr. van
Houten gaf mij voor eenige dagen de verzekering,
dat de Minister van Binnenlandsche Zaken zich
zelf een termijn van twee jaren heeft gesteld voor
de indiening van zijn kiesrechtregeling.
Daarentegen verwacht men bjj de aanstaande
troonrede wel de aankondiging van een regeling
der gemeente-financiën, die dan ook dient voor te
gaan, nu ’t gemeentelijk kiesrecht samengekop
peld wordt aan het politieke.
Verder schrijft hij:
Niet onwaarschijnlijk is het dat de Lombok-
gebeurtenissen op den loop der politieke aange
legenheden van merkbaren invloed zullen zijn.
Alle partijen zullen met kracht willen samen
werken om de Regeering in dezen moeilijken
tijd te steunen en zoo is ’t zeer wel mogeiijk,
dat men de groote staatkundige stiijdvragen zal
laten rusten, om alleen te overleggen op welke
wijze ons gezag het best in Indië is te handhaven.
Voorts mag men aannemen dat het hooge Marine
budget, hetwelk der Kamers zal worden aange
boden, in de gegeven omstandigheden geen ern
stig bezwaar zal uitlokken en zulks te minder,
omdat, naar ik vernam, de Minister van Marine
bij het doen zjjner voorstellen is te rade gegaan
met de specialiteiten in de beide Kamers»
Een hartverwarmend verschijnsel doet zich thans
naar aanleiding van de Lombok-gebeurtenissen
vooreen verschijnsel, waarvoor men het ge
beurde bijna dankbaar zou zijn.
Zeer spontaan toch komen van
het leger en van oud-strijders berichten, dat
officieren en soldaten hun leven beschikbaar stel
len voor H. M. de Koningin en het Vaderland,
om in de Koloniën den aan de Nederlandsche vlag
aangedanen hoon te wreken.
En niet alleen uit het leger, maar ook uit de
studentenwereld wordt een stem vernomen, die
aan de dagen van 1830 herinnert en bewijst, dat
de oud-Vaderlandsche geest nog niet is verstompt,
dat we nog mogen bogen op de echte onvervalschte
Hollandsche jongens, jongens van de Wit, die
zich bewust zijn dat onze geschiedenis helden
heeft aan te wijzen, wier voorbeeld door het na
geslacht niet wordt vergeten, wiens bloed niet
vergeefs gestroomd heeft voor Vaderland en Koning.
Wij twijfelen dan ook niet, of, indien de Regee
ring in naam der Koningin het jonge Nederland
te wapen zou roepen, om in Insulinde de eer der
vlag te helpen wreken, in den kortst mogelijken
tijd een keurbende van vrijwilligers gereed zou zijn.
Vrijdag werd alhier, onder begunstiging van ’t
schoonste zomerweder, de jaarlijksche kaats
partij, uitgeschreven door de Kaatsvereeniging
„Bolsward", gehouden.
’t Bestuur der vereeniging had gemeend nie
mand te moeten uitsluiten en dit punt op de
algemeene vergadering 9 Augustus gehouden ter
sprake gebracht, mocht de volle goedkeuring ver
werven van de aanwezige leden, ’t Was nu te
verwachten, dat de bekwame kaatsers Anema,
Reitsma en Yetsinga‘zich in één partuur zouden
samenstellen.
In het midden der maand Augustus verspreidde
zich ’t gerucht, dat er slechts een 4 of 5 tal par
turen aan den wedstrijd wilden deelnemen, indien
’t bestuur toestond, dat bovengenoemde kaatsers
zich tot één partuur samenstelden.
Tevens werden door ’t bestuur een paar brieven
van kaatsers ontvangen, waarin deze mededeelden,
dat ze niet aan den wedstrijd wilden deelnemen,
zoo ’t besluit aangaande niet uitsluiting bleef ge
handhaafd. Toch bleef ’t bestuur bij ’t eens ge
nomen besluit en wij mogen ’t daarmede geluk
wenscben, want de geruchten vroeger verspreid,
schenen valsch te zijn. Immers de onderstaande
12 parturen hadden zich voor den wedstrijd aan
gegeven
Om half elf nam de wedstrijd, op ’t fraai ver
sierde terrein buiten de voormalige St. Janspoort,
een aan vang. Direct werd er in 2 perken gekaatst,
wat voor de toeschouwers minder aangenaam,
doch noodzakelijk was om den wedstrijd op tijd
te doen eindigen. Nommer 1, bestaande uit jonge
kaatsers, moest zich meten met ’t partuur, dat in
onze zusterstad Franeker „wegens meerdere be
kwaamheid" zich niet tot één partuur mocht sa
menstellen.
Al dadelijk bleek ’t dat no. 2 ’t sterkst was.
Daarbij kwam dat no. 1 dikwerf te kort en bui
ten sloeg, zoodat de strijd spoedig beslist was,
zonder dat no. 1 een enkel half spel had kunnen
bemachtigen.
De strijd tusschen 3 en 4 was vinnig.
Om half elf nam de wedstrijd, op ’t fraai ver
sierde terrein buiten de voormalige St. Janspoort,
gelegenheid hebben gesteld, van kermisvermaak
te genieten. Wij zouden met de Genestet aan
allen, die zoo’n vermaak persé als zonde be
schouwen, willen toeroepen
Ik kan het met uw vroomheid niet vinden
op den duur
Zij kijkt mij veel te deftig, zij kijkt mij
teel te zuur
we gaarne aannemen, dat slechts op
hetgeen de dichter laat volgen
Gij, die in alle dingen slechts zonde vindt
en schuld,
Van leelijke gedachten is vast uw
vervuld.
Uitgelokt door prachtig weer bewoog zich op
den „besten Zondag" eene dichte schaar van ker-
misvierders langs onze straten; reeds des namid
dags was het druk, veel drukker dan in de laatst-
verloopen jaren. En ’s avonds was het èn op het
„Herigstepad' èn op de „Koemarkt" èn in de stra
ten daartusschen een onophoudelijk geloop en
gejoel. Ook Maandag was het op den avond vrij
druk op de straten. Het vuurwerk begunstigd door
weder zoo schoon als wij het slechts zelden hebben
op Septemberavonden, voldeed wederom heel goed.
Vooral het slotstuk was prachtvol. Aangenaam is
het ons, te kunnen verklaren, dat de feestvreugde
nergens door eenen wanklank werd verstoord.
Zoo iets strekt de bevolking onzer gemeente tot
eere! Heel dikwijls wordt door daden van geweld
de feestvreugde vergald (de vorige week gebeurde
’t immers weer in de hoofdstad van ons land)
hier werd kermis gevierd zonder dat men zich
bevreesd behoefde te maken voor onaangename
botsingen. We hopen, dat allen, die onze kermis
hebben bezocht, om er wat te verdienen, tevreden
kunnen zijn over hunne ontvangstwe hopen
verder, dat onze neringdoende stadgenooten ge
durende de kermisdagen door de „buitenlui" flink
zijn begunstigd; we hopen eindelijk, dat allen, die
aan kermisvermaak hebben deelgenomen, daaraan
zonder de minste gewetenswroeging kunnen terug
denken, ook al heeft die kermis zoo'n groot gat
in hunne beurs gemaakt, dat er geen dubbeltje
in gebleven is. Wordt men door de herinnering
aan eenig genot niet geplaagd of nog erger, ge
marteld, dan is ’t een bewijs, dat dit genot rein
was. En omdat wij vast overtuigd zijn, dat men
ook na gesmaakte kermisvreugde rein kan blijven,
roepen we de kermis toe: tot weerziens in 1895
Bolswardsche Courant
f
zoo is ’t
1
id.
id.
I
r
1
1
8. Elgersma, Makkutn.
1 Elgersma, Zurich.
S. Elgersma, id.
G. Steensma, Witmars.
3 W. Visser. id.
F; v. d. Schaaf, id.
R. v. d.Witte, Pingjum.
5 T. de Jong,
B. Wiersma,
H. Elzinga, Holwerd.
7 D. Jongsma, Dokkum.
D. Sij besma, Schalsum.
J.Westra, St. Anna Par.
9 C.v.d.WegTjummarum.
L. Boersma, Arum.
M. Kooistra, Dokkum.
11 F. Massolt, Bolsward. 12 S. A. Kooistra, id.
IJ. Botma, Metslawier. E. A. Kooistra, id.
P. Yetsinga, Arum.
2 Joh. Anema, Schingen.
J- Reitsma, Pingjum.
E. E. Kooistra, Arum.
4 F. S. Buwalda, id.
Tj. E. Kammenga, id.
R. Reitsma, Pingjum.
6 J. Tadema, Witmarsum.
W. v. d Zee, id.
J. Osinga, St. Jac. Par.
8 A L de Vries, Berlikum.
A. Sybrandy, id.
U. Kooistra, Dokkum.
10 W. Kooistra, id.
Tj. Kooistra, Harlingen.
8. Tolsma, Witmarsum.
12 S. A. Kooistra, ~J
E. A. Kooistra,