NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOESWAR» EN WONSEBAÖEEL
Verschijnt Donderdags en Zondags. Vier en dertigste Jaargang. 1895.
No. 18.
ZONDAG 21 APBIL.
BINNENLAND.
'M
VOOR
KOJttJ? NIEUWS.
in détails te treden
Kijkjes op de Wereldtentoonstelling
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
HOTEL»
de weigering was
van het badhuis,
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Dezer dagen circuleerde in de Engelsche
bladen een gerucht omtrent een a.s. ver
loving van onze Koningin meteen Engel
sche Prins. De Nederlandsche bladen be
richten nu als om strijd, dat dit gerucht
allen grond mist. Onze koningin is nog
slechts 14 jaar,
wachten dat
bestuur, blijkbaar uit de moeilijkheden in
den weg gelegd by de bepaling van het te
plaatsen hek, de „Lauben“, het tracé voor
de buisleiding van de Haarlemmermeer en
de veranda’s, de maatschappij niet al te
zeer gezind is, bij het nemen van dit besluit
bet algemeen belang is uit het oog verloren
en er bestaat dan ook een plan om een
buitengewone raadszitting aan te vragen,
waarin het besluit zal worden ter sprake
gebracht, niet, omdat dit op het oogenblik
iets aan de zaak kan veranderen, doch alleen
opdat B. en W. zullen weten hoe de ver
tegenwoordigers der burgerij er over den
ken.
strijd, dat dit gerucht
k- 1----- *--r
en ’t is dan ook te ver-
nog wel meermalen in het
brein van een of anderen buitenlandschen
correspondent een dergelijk berichtje uit
broedt, hetwelk door andere bladen steeds
gretig wordt overgenomen. De Paasch-
dagen hebben vooral in Holland een druk
verkeer op de spoor- en tramwegen uitge
lokt. Op de lijn Amsterdamden Haag-—
Rotterdam liepen den 2en Paaschdag wel
29 extra treinen. De trams naar Scheve-
ningen alleen vervoerden op één dag 5300
passagiers. Ook Dinsdagen Woensdag waren
wegens buitengewone drukte meest alle
treinen te laat. Te Amsterdam in de
Oldenbarneveldtstraat is Woensdag een ge
rechtelijke verkoop gehouden. Hoewel de
bekende Reens afwezig was, werd toch de
verkoop op de bekende wijze bemoeilijkt,
en bracht bet geheelc inboedeltje 61 cent
op. De schuld bedroeg f20 terwijl de ge
maakte gerechtskosten ongeveer f 50 beloo-
pen. Op de Stoomtramlijn Rozendaal
Breda is een militair, die kort geleden uit
Lombok teruggekeerd was, overreden en
terstond gedood. Op 28 April zal op een
stuk land in de Schrans bij Leeuwarden
een groote Arbeidersmeeting worden ge
houden, waarbij 4 sprekers zullen optreden
en een muziekkorps zich af en toe zal laten
hooren. De eigenlijke vergadering zal op 1
Mei plaats hebben in de zalen van van
der Wielen en op dien dag zal ook het
kinderfeest worden gehouden. De Ten
toonstelling te Antwerpen heeft een batig
saldo opgeleverd van 285.166 francs, zoodat
de aandeelen van 100 frs. terug betaald
worden met 119 frs. Zulk een uitkomst bij
een tentoonstelling is iets ongehoords.
Bij een stierengevecht te Barcelona sprong
een der dieren over de omheining van het
strijdperk. De stier werd door een gendarm
doodgeschoten, doch deze trof een der toe
schouwers mede doodelijk. Velen uit het
publiek zijn door het gedrang gewond.
Op den Stienser straatweg bij Leeuwarden
is Dinsdagmorgen een jonge dame door
een der marechaussees overreden. Het
meisje schijnt verkeerd uitgeweken te zijn,
geraakte juist voor het paard te vallen en
werd ernstig gewond. Donderdagmorgen
is zij overleden. Daar zij een éénige dochter
eener weduwe was, is de deelneming groot.
De marechaussee, die van het paard viel
en zich ook wondde, is opgenomen in het
militair hospitaal. Een familie te Am
sterdam, die met de Paaschdagen uit de stad
was geweest, deed bij hare thuiskomst de
niet aangename ontdekking dat dieven hun
woning wat hadden opgeruimd. Tafelge
reedschap, linnen en wollen goederen, pen
dule, klok, ja zelfs een kamerscherm was
verdwenen. Deze ontdekking zal de vreugd
van het uitstapje wel wat benomen hebben.
Eene vrouw te Blankenham moest voor
boodschappen naar de stad. Omdat er veel
water om huis was, sloot zij uit voorzorg
dat hare kinderen, die thuis moesten blij
ven, niet bij het water zouden komen, de
deur. Tijdens hare afwezigheid verbrandde
echter het huisje, en de vier kinderen, waar
van de oudste slechts zeven jaren, kwamen
in de vlammen om. In den nacht van
Zondag op Maandag zijn in Italië en Oos
tenrijk hevige schokken van aardbeving
gevoeld. Enkele steden en dorpen zijn be
langrijk beschadigd. Te Laibach o. a. kam
peert de geheele bevolking buiten. Drie
meisjes te San-Francisco, leden der Bap
tistenkerk, waren sedert eenige dagen ver
dwenen. Zaterdag is het barbaarsch ver
minkte lijk van een hunner gevonden in
I.
Onder bovenstaand opschift zullen ge
regeld artikelen verschijnen, betrekking heb
bende op de Wereldtentoonstelling, die on
geveer in het midden der volgende maand
geopend zal worden.
De wordingsgeschiedenis der voorbereiding
tot deze tentoonstelling is vrij eenvoudig.
De bond van Nederlandsche Hotelhouders
had eenige jaren geleden het plan opgevat
eene tentoonstelling in het leven te roepen,
en het Hotelwezen tot uitgangspunt te
nemen.
Dit geschiedde echter niethet denkbeeld,
dat de grondslag vormde, viel echter in
goede aarde, en groeide tot het ontwerp,
dat thans ten uitvoer wordt gebracht. Vóór
U met de terreinen zelf in kennis te stellen,
zij het mij vergund, op eenige bijzonderhe
den Uwe aandacht te vestigen.
Het Comité vond het noodig, en wel zeer
terecht, om de tentoonstelling niet te ver-
deelen in uitstallingen van elk land afzon
derlijk. Het gemak, dat hieruit voortvloeit,
zoowel voor bezoekers, als voor de jury, zal
iedereen opvallen. Verder trekt de volgende
zinsnede uit de algemeene bepalingen nog
bijzonder de aandacht„Tot verkoop en
détail van allerhande voorwerpen wordt
afzonderlijk, in overdekte straten, gelegenheid
gegeven, in het midden van den tuin."
Een hoogst practisch artikelronddwa
lende tusschen de hoofdgebouwen, is men in
de gelegenheid gesteld, veel schoons in de
winkelstraten door te wandelen, zonder het
terrein te verlaten.
Ik vrees, te veel plaatsruimte te zullen
eischen, wanneer ik U zou wijzen op alle
voordellen, welke deze tentoonstelling vóór
heeft op die van 1883. Trouwens, de ge
trouwe lezer zal bij het lezen van de vol
gende artikelen, zelf inzien, dat moeite
noch kosten gespaard worden, om deze ten
toonstelling te maken tot eene, waarop niet
alleen Amsterdam, maar waarop geheel
Nederland trotsch kan en mag zijn.
Geen Amsterdammer heeft in de laatste
weken verzuimd, zoo nu en dan eens een
kijkje te gaan nemen bij de tentoonstellings
terreinen. Er bij ja, maar erop kwam
men niet. Wanneer men zoo langs die
die houten schuttingen wandelde, nu en dan
nieuwsgierig het oog omhoog slaande naar
die duizenden balken en balkjes, die er
boven uit kwamen kijken, mocht men ge
lukkig heeten, even door eene openstaande
deur een paar pas naar binnen te gaan, om
eenige oogenblikken later echter het gewon
nen terrein aaneen enkelen,op wacht staan-
den geniesoldaat weer te moeten afstaan.
Gelukkig dat duurde maar korten tijd.
De Zondagen vóór Paschen, en de Paasch-
dagen zelve was het terrein toegankelijk
voor ieder belangstellende, tegen eene con
tributie van 25 cent de persoon.
De opbrengst werd besteed voor een lief
dadig doel.
Velen hebben, vooral in de Paaschdagen,
de gelegenheid dan ook niet laten voorbij
gaan, om eens een kijkje te gaan nemen op
de uitgestrekte Museumterreinen.
Deze zijn ingesloten door het Rijks-Mu-
seum, het pas gebouwde museum Suasso,
voor hedendaagsche kunst en het Concert
gebouw aan de eene de Ruijsdaelkade en
Nieuwer-Amstel aan de andere zij. Honder
den werklieden krioelen daar dooreen, hun
beste krachten inspannende om alles zoo vlug
en goed mogelijk ten uitvoer te brengen.
Want men is laat, erg laat. Enfin... dat
schijnt in den tegenwoordigen tijd meer een
kenmerk van een nette, dan van een ver
waarloosde educatie.
Men dacht de tentoonstelling op den
Eersten Mei te kunnen openenniet on
aardig: juist de dag door de socialisten uit
gekozen tot viering van hun verbroederings
feest. De plechtige opening zal echter in
geen geval plaats hebben voor midden Mei.
Trouwens, een blik op de tentoonstelling
zegt ons, hoe verbazend veel er nog te doen
ishet is waar, er moet hard, o, zoo hard
gewerkt worden (wat men dan ook doet,)
maar voor een leek schijnt het ónmogelijk,
om alles vóór midden Mei nog af te krijgen.
Enfinwe zullen het beste er van hopen.
Een volgende maal hoop ik in de gelegen
heid te zijn eenigszins meer in détails te treden
Barradeel, 16 April. H.H. M.M. de
Koningin en de Koningin-Regentes hebben
elk eene gift van f260.verleend, alzoo
tezamen f400.ten behoeve van de vis-
schers aan den zeedijk onder Sexbierum
en Oosterbierum, die in den storm van 23
Maart j. 1. zoo belangrijk schade hebben
geleden aan hunne netten.
Genoemd beirag van f400.is ter be
schikking gesteld van den heer Burgemees
ter, om naar billijkheid onder de visschers
te verdeelen en ten meesten nutte voor hen
te doen strekken.
Achlum, 16 April. De wedstrijd, die
hier Paascb maandag op Pasver bij de Attje-
tille in het schijfschieten heeft plaats gehad,
lokte tal van lief hebbers van elders. Bij
den eersten omloop, waarin 3 schoten moes
ten gedaan worden, meldden zich 27 deelne
mers aan. De prijs f 15 werd gewonnen door
Sj. Cousyn te Kimswerl met 180 punten;
de le premie f 6 door J. van der Zee te
Oosterbierum met 175 punten, de 2e premie
f2 door M. Wijnaldo ts Pingjum met 140
punten, de 3e premie f 1,50 door Sj. Dijk
stra te Almenum met 130. Bij den tweeden
omloop was het aantal schoten op 2 bepaald.
Van de 32 deelnemers viel de prijs f7 ten
deel aan M. de Groot alhier met 190 pun
ten, de le premie f 4 aan J. van der Tol
te Pingjum met 140 punten, de 2e premie
f2,50 aan H. Radsma te Wynaldum met
130 punten, de 3e premie f 1,50 aan B.
Rijpma te Pingjum met 125 punten.
Kondumer-Wiske. Donderdag 11
April is bij den landbouwer R. Lont een
kalf geboren.
Dit feit op zich zelf is niet zoo bijzonder
om vermeld te wordenmaar als daarbij
gezegd wordt dat de moeder van dat kalf
op denzelfden dag precies één jaar oud was,
zal men deze gebeurtenis wel zeer bijzon
der noemen.
Voor de waarheid wordt ingestaan.
Men schrijft uit Sneek, aan de Telegraaf
dat de voorzitter der Kamer van Koophan
del en Fabrieken aldaar zijn functie heeft
moeten neerleggen, omdat hij geen uitvoe
ring heeft gegeven aan een besluit der Ka
mer. In een vergadering van 19 Maart jl. was
besloten, een telegram te zenden aan den
voorzitter der 2de Kamer, om aan te drin
gen op niet-aanneming der motie-Dobbel-
mann.
In de vergadering van 9 April j.l. deelde
de voorzitter mee, dat bedoeld telegram niet
was verzonden, omdat het denkbeeld van
telegrafeeren hem ongepast en onvoorzichtig
was voorgekomen.
De een zegt, het is Klaas Boes, neen
zegt een ander, het is iemand uit Rotterdam.
Wie het ook moge zijn, zeker is het, dat
in den laatsten tijd iemand in de gevangenis
te Leeuwarden ’s avonds raar op z’n poot
speelt. Men vertelt als voorgevallen, dat die
persoon de glasruit in zijn cel stuk sloeg en
daaruit voorwerpen naar buiten wierp, waar
in dan een briefje verborgen was. ’t Spreekt
dat de bewoners uit den omtrek van het
tuchthuis een en ander zeer onpleizierig
vinden.
In de Limburger Koerier komt een
artikel van den heer M. de Ras voor, be
treffende het geweren-vraagstuk. Ook op
gezag van Fransche en Duitsche deskundi
gen herhaalt hij dat men ten aanzien van
de vuurwapenen zich in een overgangstijd
perk bevindt en niet met den Minister kan
zeggen, dat het Mannlicher repeteergeweer,
kal. 6.5, nog over 20 jaar zal voldoen. En
nu reeds wordt die bewering gelogenstraft
door den Duitsehen genetaal Wille, die als
specialiteit op het gebied van geweerfabri-
cage wordt erkend.
Deze schreef aan den heer de RasMen
heeft een geweer samengesteld, „welches
alle vorhandene Handfeuerwaffen, ein-
schliesslich der 6 5 mm. Gewehre, an ballis-
tischer Leistung bei weitem übertrifft“
Ged. Staten hebben voor een verscherpt
veeartsecijkundig toezicht op de veemarkten
ter voorkoming van de verspreiding van het
mond- en klauwzeer in deze provincie, belast
met het toezicht op de veemarkt te
Berlikum op 25 April den heer R. Boer
te St. Anna Pan;
Stiens op 1 Mei de heeren J. M. A. Zwart
te Leeuwarden en Boer te St. Anna Par.
Witmarsum op 7 Mei den heer P. O.
Buijterse te Harlingen.
Franeker op 11 Mei den Heer M. Hibma
te Franeker.
gebonden aan een dubbele rij palen, waar-
tusschen een flinke gang loopt; bij iedere
markt een gelegenheid beschikbaar zij, om
ziek en verdacht vee onmiddellijk af te zon
deren na afloop der markt het terrein worde
gereinigd en, waar dat door den districts-
veearts noodzakelijk wordt geacht, ook ont
smet; tijdens de markt ontsmettingsmiddelen
carbolzuur of creolin, aanwezig zijn;tijdens
en vooral bij de opening der markt het niet
ontbreke aan den bijstand der politie.
De dure petroleum. Indien de opgaven
van de voortbrenging en het verbruik van
petroleum juist, en niet uit een speculatief
oogpunt vervalscht zijn, dan is de tegen
woordige stijging der prijzen (200 pet. in
eenige weken) best te verklaren. In 1891
bedroeg de voortbrenging in Amerika ruim
54*72 millioen vaten, twee jaren later nog
geen 48*/2 m’llioen maar in denzelfden tijd
tijd steeg de uitvoer van bijna 29 tot 36*/,.
In de laatste maanden is deze verhouding
nog sterker veranderd. In de maanden
Januari en Februari werden 6 millioen
vaten verzonden en nog geen 4*/2 millioen
vaten voortgebracht. De voorraad bedroeg
1 Maart geen 5 millioen vaten tegen ruim
16*/2 op 1 Maart 1893.
Deskundigen berekenen, dat als het ver
bruik van petroleum door de prijsverhoo-
ging niet belangrijk vermindert, over vier
weken de voorraad in Amerika zal zijn
uitgeput.
Men schrijft uit Haarlem
Waar een ieder na het laatste raadsbe
sluit dacht, dat het brongebouw in het Frc-
derikspark geen aanleiding meer zou geven
tot haken en oogen, is de toestand plotseling
veranderd door het besluit van het dage
lijksch bestuur, waarbij aan den Raad van
beheer werd bericht, dat de aangevraagde
vergunning tot verkoop van sterken drank
in het klein, in het gebouw zelf en verder
in het er bij behoorende park, werd ge
weigerd.
Dat zoo iets mogelijk zou kunnen zijn,
hadden alleen zij gehoopt die in de exploi
tatie concurrentie zien, doch ieder arfder
die buiten de zaak staat, was het volkomen
eens dat het hier gold een geval, door den
Rotterdamscben afgevaardigde Van Gennep
bedoeld, toen hij bij de behandeling van
de drankwet in de Kamer er op aandrong
het dagelijksch bestuur vrijheid te laten een
vergunning te verleenen, als het algemeen
belang eener gemeente of wel het financieel
belang van tal vau inwoners er bij in bet
spel kwamen.
En dit laatste is hier bet geval.
In de geheele onderneming van de staal-
waterbron zit p.m. f 400,1'00 kapitaal, waar
van slechts p.m. f 30,000 van buiten de ge
meente, en door het niet toestaan der
vergunning is dit kapitaal zoo goed als
waardeloos gemaakt, doordat de exploitatie
van een „Kurhaus11 zonder vergunning nu
eenmaal niet mogelijk is, wil men kans van
slagen hebben. De vreemdelingen toch, aan
onze wetten niet gewoon, zullen daar komen
de, om slechts een kleinigheid te noemen,
in de restauratie een plumpudding verlangen,
doch zullen die eenvoudig niet kunnen krij
gen, want.... vergunning is er niet en
plumpudding dus verboden waar.
En nu mag men redeneeren dat voor
zieken zulke kost niet deugt, een ieder weet,
dat bad- en kuurplaatsen grootendeels wor
den bezocht door gezonden en deze zich
geen dieet laten voorschrijven on wegblijven,
als het ze niet zoo aangenaam en gemak
kelijk mogelijk wordt gemaakt.
Het eerste gevolg van
al, dat de aanbesteding
niet doorgaat.
Een tweede gevolg zal wezen, dat Woens
dag in de vergadering van aandeelhouders zal
worden voorgesteld de exploitatie niet door
te zetten en dan zitten we met een prachtig
mooi gebouw en een fraai park, die niets
waard zijn.
\V ordt dit voorstel aangenomen dan zullen
ook tal van particulieren in den omtrek van
het gebouw groote schade lijden.
In aanmerking genomen het kleine aantal
hotels te dezer stede, en vooral in de nabij
heid van het brongebouw, hebben velen er
zich op ingericht kamers te gaan verhuren
of wel pension te gaan houden. Zelfs zijn
er, die met het oog daarop woningen bij
den Hout hebben gehuurd.
Nog een gevolg zal zijn, dat van het plan
tot aanleg van eene stoomtram Haarlem
Zandvoort, waarvoor reeds alles zoo goed
als gereed is, niets zal komen, waardoor eene
betere en goedkoopere communicatie met
deze badplaats alweder tot de vrome wen-
een ander, eveneens verminkt, in den toren,
terwijl de politie Zondag een arm en ver-
Men is het er vrij wel over eens, dat,
waar de meerderheid van het dagelijksch
H. BURGERSDIJK.
Amsterdam, 17 April ’95.
de markterreinen zoo mogelijk zoodanig in te
richten, dat het rundvee kan worden aan-
VAN HET
en REISWEZEN.
Bolswardsche Courant,
Wïö-
