NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
Ütffll-SAISÜNS EN overjassin:
Fransche, Engelsche en Duitsche
BLAUWPOORT,
RUIME KEU
JULIUS ST
I
KLEV.IDi\KI.I
bij KEILMAN.
B0Ï.8-
BI
BOLSWARD EN WONSERADEEL.
A, J.J.v.d. HOEK,
COSTUME!
PANTALO
©EMI-SAK
WINTER'S
in g*oedkoope en fiji
Wil
No. 63. Verschijnt Donderdags en Zondags. Vier en dertigste Jaargang.
Berichten de
r
HEEREN KL:
r w t
1895.
FUIK
zijn de NIEUWE
GRAUWE en
GROENE Erwten
F
r 3
DONDERDAG 26 SEPTEMBER. 3
Voor KLEEDING
NAAR MAAT
steeds voorhanden eene uilgebreide collectie
S T O F F F N.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
ONTVANGEN de nie
ZEngelscl
voor HERFST en WINTER, zijij
UITERST L,
P, J
VOOR
‘A
De
ABONNEMENTSPRIJS 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
en BRUINE BOONEN
AANBEVOLEN’
hnrinlif do ONT V A NUJ£ Niet alleen, dat we maar ploegen kunnen
uuui iii u.v viv 1 ïiiiuc z0) we willen en den grond geheel naar
O
1
naar
i eisch kunnen bewerken, maar ook voor onze
aardappel- en bietenooest is bet weer, zooals
we het ónmogelijk btter kunnen wenschee,
’t Is dan ook tegenwoordig heel druk op
onze akkers. Werk in overvloed en goed
geld verdienen, zijn twee zaken, die den
arbeider uitstekend te pas komen. Een ding
j is jammer, dat de aardappels tegenwoordig
zoo laag in prijs zijn, want de grond levert
wel zooveel op, dat bij eenen behoorlijken
- prijs de verbouw voor den boer loonend
zou wezen. Nu is zulks het geval niet. Een
gevolg van dien lagen prijs is tevens, dat
er hier geen handel van eenige beteekenis
in aardappels wordt gedreven. Heel wat
hoopen staan op ’t land op koopers te wach
ten.
Of de bietenbouw. die van ’t jaar hier
in ’t groot gedreven is, loonend zal kunnen
heeten, is nog niet met zekerheid te zeg
gen. Wel laat de opbrengst zich goed aan
zien. Beneden de f 100 per pondemaat zal
er wel niet veel gemaakt worden maar of
Wonseradeels bouwhoek. Het
mooie weer komt ons hier uitstekend te pas.
’twel komen zal tot f 180, zooals enkele opti
misten beweren, staat nog te betwijfelen.
Dit is in elk geval zeker, als de bieten,
die nu gerooid worden, „uit44 kunnen, dan
komen er na een paar weken stukken aan
de beurt, die met winst verbouwd zijn.
Want ze groeien tegenwoordig nog best.
Voor boer en arbeider beide is dit te hopen.
Franekeradeel. Daar de hoeveelheid
gras nog al groot is, die gemaaid kan wor
den, vertrouwden sommige landbouwers
zich niet om er hooi van te winnen en heb
ben ze daarom de toevlucht weder tot inkui
len genomen.
Witmarsum, 23 Sept. ’95. Zaterdag
avond werd alhier verhuurd eene boeren
huizing met ruim 55X363/4 are wei- en
bouwland. De 12 perceelen, waarin de ver
huring plaats vond, konden samen niet meer
dan f1200 opbrengen, zonder dat de huur
ders eenige kosten behoefden te betalen.
De eigenaar (hier de Nederl. Herv. Ge
meente te Bolsward) maakt alzoo ongeveer
f 19 per pondemaat. Dit zal ongeveer de
helft wezen van wat deze plaats anders
opbracht. Op deze manier zal eindelijk de
huurwaarde in overeenstemming komen met
de waarde der producten.
Wonseradeel. Het bieten rooien staat
op ’t oogenblik zoowat stil. En dat, niet
tegenstaande het weer zoo uitstekend ge
schikt is voor zulk werk zal men vragen.
Ja, maar ’t weer is ook uitmuntend voor
den groeizoo komt er meer zwaarte aan
de bieten en wat meer ponden wat meer
geld. Daarom laten de verkoopers nu zij
aan het contract voldaan hebben, door een
deel in het begin dezer maand te hebben
afgeleverd de andere bieten zoo lang
staan, als ’t eenigszins kan. Over ’t alge
meen kan men nu wel zeggen, dat deze
verbouw van ’t jaar wel loonend zal wezen.
Dit is dan ook haast het eenige lichtpunt
in de duisternis van het bouwboersvak.
Hindeloopen. Een prachtig natuur
verschijnsel vertoonde zich hier en zeker
ook elders, zoodra de duisternis inviel, on
geveer gedurende geheel de afgeloopen week,
n.l. het zoogenaamde lichten der zee. De
koppen der golven geleken een en al vuur
en het water in de haven, door den wind
bewogen, toonde als ’t ware vlam bij vlam,
die zelfs bjj herhaling het paalwerk ver
lichtte. Wierp men een steen te water, ’t
waren niet anders dan vonken, die omhoog
spatten. Schoon was het gezicht als bij
regen de zee onophoudelijk met vuur ant
woordde, indrukwekkend schoon. Jongens,
als altijd bij de hand haalden flesschen om
ze met zeewater te vullen en wierpen den
inhoud daarvan later uit voor de voeten
van argeloos wandelende meisjes, die door
’t vuur verschrikt, in ontsteltenis terugtrok
ken. Trouwens, men kan dit water wel eene
week en langer bewaren, wanneer het in
den donker nog steeds de lichtende eigen
schap behoudt. Dit verschijnsel wordt ver
oorzaakt door het aanwezig zijn van milliar-
den voor ’t bloote oog onzichtbare diertjes,
zoogenaamde infusie diertjes. We hebben
een aantal in een druppel water besloten,
onder een microscoop aandachtig beschouwd
en bevonden dat al die kleme wezentjes,
behoorlijk behaard, naast elkander in zes
hoekige celletjes huisden. Wanneer hun ’t
lamplicht te sterk scheen, trokken ze ter
zijde, bij tempering verhuisden ze weder
naar het centrum van hun cel.
Ook in vroegere jaren hebben we dit ver
schijnsel meermalen aanschouwd en ’t wil
ons voorkomen, dat het zich het sterkst
voordoet in het najaar bij veel rottend wier,
zooals ook thans het geval is.
Dikke dames. Hoewel de tijd, dat de
„dikke dames14 zich met succes op onze
kermissen lieten bekijken, voorbij is zegt
de Arnh. Crt.,-w\\ men toch nog wel_eens
Vriendelijk aanbevelend,
Appelmarkt, BOLSWARD.
Zeer gespannen blijft de toestand te
Gent. De socialistische bladen voeren eene
heftige taal tegen de patroons, die hunne
coalitie tegenover die der werklieden stellen.
Anseele heeft per telegram den Minister
van Arbeid Nyssens verzocht een deputatie
der metaalwerkers te ontvangen. Of dit
onderhoud reeds geschied is, blijkt nog niet.
Tegen Zondag is door den socialis-
tischen Bond van den Borinage een bijeen
komst belegd te Bergen. Twee vraagstukken
zullen er behandeld worden. Het eerste be
treft de stappen, die gedaan moeten worden
bij de patroons om een algemeene verhoo-
ging van loonen te verkrijgen. De tweede
vraag is of in geval van weigering een
referendum als in 1893 moet worden uitge-
schreven over het wenschelijke van een
werkstaking. In 1893 gaf het referendum
aanleiding tot een zeer ernstige werkstaking.
De berichten in Duitsche bladen, dat
er weder een „tabak-ontwerp44 is te wach
ten, worden tegengesproken. „Wij kunnen44,
zegt de Berl. Polit. Nachr., die in deze
blijkbaar van hoogerhand is ingelicht, „ten
stelligste verzekeren dat de Rijksregeering
geen plan heeft, bij den Rijksdag een nieuw
ontwerp van tabaksbelasting in te dienen.41
- Bevestigd wordt, dat nu ook het ge
bouw der Duitsche zendelingen in de nabij
heid van Swatow door de Chineezen is ver
woest. Algemeen wordt verlangd, dat de
Duitsche Regeering nu ook krachtig tegen
China zal optreden.
Volgens de Nordd. Allg. Zeit. heeft de
Regeering reeds in dezen geest gehandeld.
Het officieuze blad deelt althans mede, dat
door den Duitschen consul te Peking een
der schepen van het Duitsche eskader in
Oost-Azië naar Shanghai is gezonden, ten
einde voor de bescherming der Duitschers
zorg te dragen.
Een bezoek bij Boomgaard. Zaterdag
jl. vierde de heer Boomgaard te Groningen,
zijn 107den verjaardag. Een jeugdige lezeres
van ons blad bracht den ouden man een
bezoek en schrijft ons het volgende over
dat bezoek
„Toen ik kwam feliciteerde ik hem na
tuurlijk eerst, en gaf hem een trosje druiven,
die hij zei lekker te vinden. Hij is erg doof
en kan ook niet goed meer loepen, daar hij
iets aan zijn voet heeft.
De oude heer vertelde, dat hij onder
Napoleon gediend had en mee naar Rusland
geweest was, en toen zeer veel kanalje,
zooals hij zei, had doodgeschoten. Hij heeft
een bruine pruik op, en zat in een grooten
leuningstoel, waarin hij ook gefotografeerd
is. Dat hij zich heeft laten fotografeeren,
komt, omdat hij een brief van een oud-mi-
nister gekregen heeft, met het verzoek dat
te laten doen, en toen heeft hij daar maar
dadelijk in toegestemd, zonder zijn familie
eerst te raadplegen. Van die portretten zal,
als ze goed uitvallen, er een aan de Koningin-
Regentes gezonden worden. Nu zal de ge-
heele familie wel een portret krijgen, en nu
dacht ik, dat hij, als u het wilde, u het
het portret wel te leen zou kunnen sturen,
om het dan in ’t Zondagsblad te laten
zetten.
Hij woont in ’t gasthuis in kamer No. I,
die naar men zegt, aan de oudste van het
gasthuis toekomt.
Toen de familie een poosje zat, zeide de
oude heer: „Jantje (dat is een vrouw uit
’t gasthuis, die hem helpt) geef de jenever
en de bitter eens aan en schenk eens in.44
Deze deed dat natuurlijk en zoo dronken
ze allen op zijn gezondheid.
Nu mijnheer er zat nogsl veel familie ep
daarom ben ik maar gauw weer weggegaan,
omdat ik niet onbescheiden wilde zijn en
hen storen. Amst. Crt.
Uit Delft schrijft men aan de Haag-
sche Ct.:
Terecht werd door u dezer dagen er op
aangedrongen, dat nu eindelijk eens een
einde zal worden gemaakt aan het plagen
en mishandelen, dat onafscheidelijk schijnt
van het „groenen." Er wordt hier ter stede
druk over gesproken en geklaagd want
dit jaar vooral ging ’t soms al zeer ruw toe.
De verwonding van het jongemensch in uw
bericht bedoeld, heeft met zóó bij ongeluk
plaats gehad, als door u werd vernomen,
maar in eene vechtpartij tengevolge van
plagen. Doch bovendien liepen er een zes
tal jongelui met verbanden rond, tengevolge
van deigeliike voorvallen. Zoo vertelt men
ook, dat er een eenige uren in een bedde-
laken tusschen twee bovenramen in de bui
tenlucht heeft gehangen, een ander van eene
trap is geworpen, enz. Laat er in al die
verhalen desnoods eenige overdrijving zijn,
in ’t algemeen zijn zij toch juist. En de
conclusie is, dat het „korps44 in discrediet
geraakt, en meer en meer jongelui zich
voor het lidmaatschap niet meer aanmelden.
Voor alle partijen ware ’t dus wenschelijk,
als men het „groenen44 afschafte, daar maat
regelen tegen misbruiken met behoud van
de instelling, hoe goed ook in theorie, prac-
tisch niets baten tegen woestheid, lafheid
en soms ook boosaardigheid.
Intellectueele arbeid wordt niet betaald
naar den tijd, die er aan gegeven is. Het
gaat dus niet aan om de vergoeding voor
reis- en verblijfkosten van de leden der
vertegenwoordiging af te meten naar de
uren, die zij in de vergaderzaal of in de
sectiën hebben doorgebracht. In beginsel
onderschrijven wij daarom geenszins wat
een ingezonden stuk in de Controleur daar
over bevat. Maar om de opmerkingei die
er in voorkomen, verdient het vermelding.
De schrijver wil deze vergoeding van on
kosten iets anders toch is het jaargeld
niet op eene andere wijze regelen.
Tegenwoordig, zegt hij, genieten de Ka
merleden een vergoeding van f 2000, hetzij
zij veel of weinig in ’s lands Raadzaal ver
schijnen. X. wijst daarbij op het geval met
dr. Kuyper, die van Mei 1894 af, toen hij
gekozen werd, tot heden nog geen voet in
het Parlement heeft gezet en niettegen
staande dit, recht heeft op de geheele ver-
goeling. Is dit nu billijk? vraagt X. Daar
om wenschte hij geen vergoeding meer aan
Kamerleden, doch alleen presentiegeld.
De schrijver rekent uit, dat er ruim zeven
maanden gewerkt wordt. Wanneer men nu
een presentiegeld van f 15 per zitting vast
stelde, zouden de altijd ijverige leden tot
hun oude som van f 2000 komen en zou
het tevens de ambitie verhoogen en niet,
zooals ’t nu maar al te dikwijls is, dat ge
regeld 20 tct 30 leden door afwezigheid
schitteren, om zijn plicht als volksvertegen
woordiger nauwgezetter te vervullen.
nieuwste
Bolswardsche Courant
Nieuw
Gehrs. WOLK! v.
PLU
te
V
Herfst- Wil
