NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD ,8<HSWABÖ EN WONSgftAÖBa No. 10. Verschijnt Donderdags en Zondags. Zes en dertigste Jaargang. 1897. DONDERDAG 4 FEBRUARI. BINNENLAND. ONGELUKKEN. X X Verplichte Verzekering VOOR -I i ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden. Franco per post 95 Cents. ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte. zich dat gat bevindt, geen kachel of haard staat. Jeugdige avonturier. De vorige week verdween te Deventer een jongen van 13 jaar, zonder dat men kon begrijpen waar hij gebleven was. De politie werd met de zaak in kennis gesteld, en deze spoorde hem te Rotterdam op. Hij is vandaar naar de ouderlijke woning teruggebracht. Liefdesdrama. Te Maastricht heeft een persoon twee revolverschoten gelost op zijn meisje, gelukkig zonder haar te raken. De dader is door de marechaussees aan gehouden. Gearresteerd. Te Nijmegen is een horlogemaker uit Druten gearresteerd, die zich schuldig had gemaakt aan verduiste ring van hem ter reparatie toevertrouwde horloges. Schadevergoeding. Door de directie van de Holl. Ijzeren Spoorwegmaatschappij zal aan de weduwe Nagel, wier echtgenoot te Rotterdam zoo ongelukkig om het leven kwam en die met elf kinderen is achter gebleven, gedurende 6 weken het daggeld van haar man worden uitgekeerd, terwijl haar daarna een som zal worden toegekend, gelijkstaande met 2*/ï jaar van dit daggeld. In het geheel beloopt dit een bedrag van f 1675. De kalender heeft de volgende eigen aardigheden. October begint steeds met denzelfden dag als Januari, April met denzelfden dag als Juli; December met denzelfden dag als September. Februari, Maart en November beginnen steeds met denzelfden dag, ofschoon deze regel niet geldt voor schrikkeljaren. Een eeuw kan nooit op een Woensdag, een Vrijdag of een Zaterdag beginnen. Het gewone jaar eindigt steeds met den dag, waarop het begonnen is. Na 22 jaar keert dezelfde kalender terug. Tel. Een onzer lezers verzond reeds voor 17 dagen een missive aan de Rijkspost- spaarbankdirectie met verzoek een bewijs te mogen ontvangen, dat hij bezitter is ge durende 12 maanden van f 50, teneinde kiezer te worden. Het bewijs is nog uit gebleven. Dat men ’t bij de Rijkspostspaarbank druk zou krijgen konden wij bevroeden, wanneer men alle kiezers zoolang iaat wachten, dan vreezen wij, dat voor menigeen de tijd van aangifte nutteloos zal verstrijken. Arnh. Ct. Leeuwarden, 1 Febr. De gemeente raad van Leeuwarderadeel heeft besloten, aan den heer S. Hamelink, Directeur der Ned. Tramweg-Maatschappy die bij adres verzocht beeft, voor een stoomtram Leeuwar den—Stiens, gebruik te mogen maken van den kunstweg te berichten, dat hij niet genegen is, dien weg voor dat gebruik af te staan. De Raad heeft subsidie toegestaan voor het opmaken van een plan voor een locaalspoor LeeuwardenOostmahorn, en wil eerst het resultaat daarvan afwachten. Bij den alhier gehouden Tooneelwed strijd, afdeeling Friesch, is de eerste prijs behaald door het gezelschap „Euphonia“te Rauwerd en de tweede door het „Ljouwter Toanielselskip* alhier. In de afdeeling Hollandsch zijn de prijzen gewonnenRederijkerskamer „Zwolle* te Zwolle gouden med., Jacob Cats* te Leiden zilveren med, „Sursum Corda* te Leeuwar den bronzen med. Iedereen is dokter, dat weten allen. Maar de dokter moet zich niet verbeelden, dat dit komt, doordat iedereen een sprankje van de roeping voelt, die den geneesheer, zijn vak deed kiezenneen, het is enkel de zucht van iedereen, behalve „den wijze*, om zich met alles te bemoeien. Heelt die bemoeiing plaats op geneeskundig gebied, dan toont zich de onbevoegdheid duidelijker, de gevol gen zijn ook meer kostbaar, en daarom komt het geneeskundig-dilettantisme ook meer op den voorgrood en schijnt alleen te staan in zijn mate van uitbreiding. Maar iedereen is niet alleen dokter, doch ook strateeg, politi cus, econoom, theoloog vooral, en er is niets, waar niet iedereen verstand van meent te hebben. Of, waarde collega, die u ergert, als de buurvrouw van uw patiënt haar vertelt, dat de zenuwen van haar lever op haar longen zijn geslagen, hebt u zelf niet wel eens beweerd, dat de „stelling Amsterdam* nergens goed voor is, of dat gemeente-exploi- tatie een „strop is voor de hoofdstad of zoo iets?* Daarom, erger u niet meer, want een verstandig deskundige zal zich evenmin ergeren aan uw of mijn diletteeren op zyn gebied. In dat vertrouwen ga ik er thans op los, om den staathuishoudkundigen eens mijn „weetje* te vertellen, ja, hun te zeggen, hoe zij het ’m eigenlijk moeten leveren, evenals ons dit wel eens welwillend onder 't oog gehouden wordt door een redenaar of een eerzaam ingezonden-stukken- inzender. Wat wij leeken onder de oogen krijgen van de uitspraken der staathuishoudkundi gen waarbij wij natuurlijk niets verne men van wat door hen in hun studeerver trek of in hun onderlinge besprekingen overwogen wordt geeft ons vaak den indruk, alsof zij den gebeurtenissen de wet willen voorschrijven. Dit moet het logisch gevolg zijn van dat, en zoo maar door. De gebeurtenissen nu hebben geen college in logica geloopen, zij zijn wel logisch, maar wij kennen volstrekt niet al de oorzaken, waarvan zij het gevolg zijn, en is ons slechts één oorzaak in plaats van vele on bekend, of bij vergissing buiten beschou wing gelaten, dan komt het precies anders uit dan wij verwacht hebben. De lessen der ondervinding zijn al iets veiliger richt snoer, maar men moet altijd rekmen, dat die lessen gegrond zijn op vele feiten, die zijn voorgekomen, maar niet op alle, die kunnen voorkomen, zoodat het verkeerd is iets te voorspellen, maar hoogstens mag men zeggen op grond der ondervinding is dit of dat mogelijk. Ik heb deze beschouwing noodig geacht, eigenlijk niet om anderen de les te lezen, maar om mijzelf voor oogen te houden, dat, wat ik hier ga nfededeelen over eenige bedenkelijke gevolgen van de verplichte ver zekering tegen ongelukken, die ook hier waar schijnlijk weldra te wachten is, volstrekt niet mag dienen om tegen die instelling te waar schuwen, maar alleen om eenige menschen, die daarover te oordeelen hebben, te zeggen dit is daar en ginds voorgekomen, houdt rekening met de kans, dat het ook hier kan voorkomen. En komt het hier voor, dan kan men niet zeggen, dat men onkundig is geweest omtrent de mogelijke schaduwzijden dier ver zekering. Het beginsel van verplichte verzekering van hen, die in hun beroep bijzonder aan ongelukken zijn blootgesteld, is zeker toe te juichen. Onverschilligheid, zorgeloosheid, ver meende onmacht houden, zoo er geen dwang bestaat, de meesten terug van deze heilzame zaak; geschiedt een ongeluk, dan zijn de ge volgen allertreurigst. De dwang om zich te verzekeren is dus een voordeelige dwang, die vanzelf meebrengt, dat het loon voldoende moet zijn om aan dien dwang te gehoorza men. Hoe een stoutmoedig dilettant ik ook ben, toch wil ik mij niet wagen aan de op lossing der vraag, of bij zulk een dwang het belang van den werkgever ook voldoende gewaarborgd is, wat er ook op aankomt. Daar weet ik niet van. Het beginsel is en blijft rechtvaardig en menschlievend. Maar bij de uitvoering zijn ongewachte bezwaren voor den dag gekomen. De verzekerde en de verzekeraar zijn geen van beide engelen. Berust de verzekering op coöperatieven grond slag, bijv, geschiedt zij door een werklieden- vereeniging, dan moet het bestuur in ’t be lang van allen uitgaan van de veronderstel ling, dat ieder, die uitkeering verlangt, als hij het krijgen kan, meer zal aan nemen dan hem toekomt. Nu kan men zeer goed beoor- deelen, of een lichaamsdeel geheel onbruik baar is gewordenmaar moeilijk ia het uit Hepk. Adv bl. Fr. Zuidwesthoek, 1 Febr. Nu Thialf opnieuw en met meer kracht nog dan te voren den scepter begint te zwaaien wil men beproeven de communicatie over ijs te herstellen, hetgeen bij den slechten staat der wegen eene zaak van groot belang zou zijn. Ofschoon het ijs veel geleden heeft is er toch, met wat moeite, nog wel iets goeds van te maken, terwijl op de meren zelfs zeer goede banen zijn aan te leggen. Valt er geen sneeuw, dan wordt heden de Wanser vaart bebaand, terwjjl van uit Gaas- terland mede de hand aan den ploeg zal worden geslagen. Makkum. De heer W. van den Bijtel Jr., predikant bij de Hervormde gemeente alhier, heeft een beroep ontvangen naar gelijke gemeente te Hantum c. a. Gaasterland, 1 Febr. Het wild in deze gemeente heeft het hard te verduren, nu alom een dikke sneeuwlaag de aarde dekt. De hazen en konijnen weten zich nog te redden op de enkele door den wind schoon geveegde korenakkers, maar het pluimwild doorleeft een bangen tijd. Wie den nood kan lenigen, late het niet na en bedenke voorts de kraaien en musschen, die dage- lijksch gaarne visites willen maken voor een paar kruimen slechts. Bij een zieke te Lopik hield ’s avonds om 7 uur het rijtuig van den dokter uit Vreeswijk voor de deur stil. Tot groote bevreemding van allen kwam dokter niet te voorschijn maar bleef de koets gesloten. Toen men buiten ging kijken bleek dat het rijtuig ledig was en de koetsier ontbrak. Deze kwam een tijd later te paard aan zetten en nu werd het raadsel opgehelderd. Het dier was te Vreeswijk uit den stal ontsnapt en had een afstand van ruim 2 uren over bruggen en langs een laan waar gevelde boomen lagen, ongehinderd af gelegd. Eene vrouw die met de stoomtram van Souburg naar Middelburg wilde ver trekken liet bij het uitstappen haar spoor mandje vallen. Terwijl zij dit wilde op rapen, vertrok de tram, zij kwam dien avond niet te Middelburg en tot dus ver is zij zoek. Men vermoedt, dat zij te voet den weg heeft willen afleggen en, door de duisternis misleid, verdronken is. Kippendieven gesnapt. In den laat- sten tijd kwamen er bij de politie te ’s Gravenhage telkens aangiften van kip- pendiefstallen in. Ondanks een zeer nauw keurige bewaking mocht het der politie niet gelukken de daders op te sporen, tot dat zij in een café een zak vond, waarin zestien gedoode kippen en een haan. Toen nu de eigenaar zijn zak uit het café kwam halen, werd hij in hechtenis genomen. Een tweede verdachte werd daarop in zijn woning aangehouden beiden staan bekend als beruchte stroopers. Natuurlijk be weerden zij beiden onschuldig te zijn en waren de kippen van den grooten „onbe kende* gekocht. In de Banier komt een waarschuwing voor uit Oak Harbor (Amerika) van den heer Sjoerd Osinga tegen de pogingen, die gedaan worden om emigranten over te halen land in den Staat Texas te koopen. In deze waarschuwing leest men o. m. „Mr. A. Kuipers vertrekt of is vertrok ken naar Nederland, om emigranten te werven naar den Staat Texas, een land veel slechter dan Dakota, waar hij van daan komt, en Dakota is zeker nog al bekend onder de Hollanders, vanwege haar geringe opbrengst. Hij is daar maar zeer kort geweest en kan er niet over oordeelen, het is alles humbug (bluf) wat hij vertelt en alleen om de spoorwegmaatschappij te bevoordeelen en om de landagenten te helpen. Laat dit bekend gemaakt worden in alle deelen van Nederland, in alle couranten. Indien ik in Nederland was, zou ik het zelf doen, maar nu moet ik mij met schrij ven tevreden stellen; het schijnt hem alleen te doen te zijn om arme menschen ongelukkig te maken. Ik moet daar wel tegen protesteeren.* In de Echo wordt op eene desbetref fende vraag van een der lezers, of het noo dig is, indien men in een vertrek des win ters geen gebruik maakt van den schoor steen, dezen te laten dichtmetselen, om daar voor niet in de personeele belasting te wor den aangeslagen, bevestigend geantwoord. De TV. Amsterd. is het met dat antwoord niet eens. Het blad zegt: Bij de beraadslagingen in de Tweede Kamer, werd door den heer van Alphen er op gewezen, dat in al. 4 van art. 4 is be doeld de baarden te belasten en niet de haardsteden als zoodanig, waarin haarden kunnen geplaatst worden, zoodat het niet noodig zou zijn, bet gat van een schoorsteen, welken men niet wilde gebruiken, te doen toemetselen, als men er maar geen toestel of haard voor zet. De Minister van Financiën antwoordde: Wanneer de haard of kachel er niet is in het tijdvak van 1 November tot ultimo Maart, dan blijft het vertrek onbelast. Om nu te kunnen nagaan, of de belasting schuldigen deze nieuwe regeling juist toe passen en daarvan geen misbruik maken, is in de nieuwe wet het volgende bepaald Gedurende de maanden Februari, Maart, November en December hebben de amb tenaren der directe belastingen, mits voor zien van eene lastgeving van hunnen in specteur, die zij desgevorderd moeten ver- toonen, tot het opnemen van het getal haardsteden, toegang tot alle gedeelten van elk perceel.* Schoorsteenen, die alzoo gedurende den winter als afvoerders van verbrandingspro- ducten geen dienst doen, zijn dus niet be lastbaar, al zou het gat geheel open zijn en zelfs niet met een stop gesloten. De hoofdzaak is, dat in het vertrek, waarin te maken, of iemand, die een geruimen tijd behandeld is, reeds hersteld is of zich verbeeldt dat hij nog niet hersteld is, of dit den men schen eenvoudig wil wijs maken. Men kan zich verbeelden dat men een lichaamsdeel niet kan gebruiken, of dat men geheel on geschikt is om te arbeiden maar, zonder dat er iets aan een lichaamsdeel beschadigd is, kan men, enkel tengevolge van den schrik bij een ongeluk, werkelijk buiten staat ge raken om te werken of een bepaald lid te gebruiken. Men noemt dit in het algemeen een schrikneurose. Waar de mogelijkheid daarvan bekend is, begrijpt men, dat ook bedrog niet uitblijft. Zoodoende moet de ver zekeraar zich van allerlei voorzorgen omrin gen en zich wenden tot geneeskundigen, wier oordeel in zulke moeilijke zaken verre van wiskundige juistheid verwijderd blijft, maar die toch moeten uitmaken, voor hoeveel pCt. iemand ongeschikt is voor zijn werk. De verzekerde zal, zoo de uitspraak niet naar zijn zin is, het oordeel van een anderen ge neeskundige daar tegenover trachten te stellen, en zoo zal hij, zeer tot schade van zijn zenuwstelsel, gedurende langen tijd telkens geneeskundig onderzocht worden, en zoo hij geen schrikneurose door bet ongeluk gekre gen, er een opdoen door het aanhoudend be kloppen, electriseeren enz. Straks zal ik een bedroevende geschiedenis mededeelen van zulk een slachtoffer der zoo weldadig be doelde ongelukken-verzekering, maar eerst wil ik er op wijzen, dat de niet verzekerde door de noodzakelijkheid, die hem dwingt, zoo spoedig mogelijk weer te werken, minder kans schijnt te loopen op zulk een scbrik- neurose. Zoodra zyn gebroken been hersteld is, gaat hij er op uit. Dit leert de ondervinding van verschillende zenuwartsen, die in de landen, waar geen verplichte verzekering bestaat, bijna nooit schrikneurose waarnemen en, zooal, dan geneest het snel. In Duitschland daarentegen komen vele ernstige en lang durige gevallen voor. En wat het ergste is, door de talrijke mededeelingen in de couran ten en door de vele processen, waartoe de verzekeringswet aanleiding geeft, komt het publiek op de hoogte van de verschijnselen, die zich daarbij voordoen. Gevoelige naturen worden daardoor ten gevolge van psychische besmetting met de neurose behebt, evenals dit veroorzaakt wordt door berichten over moord en zelfmoord, en gemeene naturen be- studeeren de verschijnselen en leeren ze na te bootsen op de bedriegelijkste wijze. Hoe het wantrouwen, dat hierdoor ontstaat, tot heillooze gevolgen kan leiden, leert dan de ziekte-geschiedenis van den 21 jarigen boe renjongen, die onlangs door een Berlijnschen professor beschreven is. Voor bijna 7 jaren had hjj door een neer vallende houtvracht een onderbeen gebroken en, nadat hij ruim een jaar later zich nog niet voldoende genezen achtte, wendde hij zich tot de „Genossenschaft* om uitkeering wegens gedeeltelijke invaliteit. Nu werd hij op de gebruikelijke wijze van den eenen ge neesheer naar den anderen gestuurd om at testen en tegenattesten, welk spel vijf jaren geduurd heeft en waarschijnlijk de oorzaak is, dat hij thans geheel ongeschikt is voor den arbeid. De eenvoudige boerenjongen werd door de Genossenschaft naar een tehuis voor gekwet sten te Berlijn gezonden om „mediomecha- nisch* behandeld te worden. Want de verzekeraar, die het meeste be lang heeft bij een spoedig herstel van den verzekerde, tracht dezen door den geneesheer van zijn vertrouwen te laten behandelen, en zal volgens een nieuwe wet weldra daartoe bevoegd verklaard worden, zeer tot na deel van den geneeskundigen stand, die er ernstig tegen protesteert. In deze „neurosenkweekplaats,* gelijk de professor het noemt, werd hij, zonder er op verdacht te zijn, door een dokter beklopt en onderzocht en hiervan schijnt hij zoo ge schrokken te zijn, dat hij sinds dien tijd dag en nacht gekweld wordt door een zenuwver schijnsel, dat hem iederen arbeid geheel belet. Nu volgde een verdere tocht door de ge neeskundige wereld, waarbij de een hem voor een gemeenen bedrieger aanzag, terwijl an deren de ongelukkige kwaal uitmaakten voor een gevolg van het ongeval, daarbij zijn aan spraak op uitkeering schattend op 0 tot 100 pct. met het maximum, naarmate zij de zaak erger of minder erg vonden. De Berlijnsche professor acht den jongen geheel invalide, maar verklaart, dat dit niet een gevolg is van zijn beenbreuk, maar van de pogingen om zijn recht als verzekerde vast te stellen, zoodat hij deswege geen aanspraak heeft op uitkeering. Ziedaar een geschiedenis, zooals die in Duitschland niet zeldzaam is; onze wetgevers mogen daarvan niet onkundig blijven. Amst. Crt, Dr. H, P, Bolswardsche Courant TEGEN ft

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1897 | | pagina 1