NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD EN WWSEBAMtt
De Turksche soldaat.
Th. H. van der Meulen,
De Rotterdammer Beurtman
vertrekt:
Gebroeders KINGMA,
I
No. 54. Verschijnt Donderdags en Zondags. Zes en dertigste Jaargang. 1897.
A. Er. STOON, Wijnstraat.
I
‘saiaA aa a
g DONDERDAG 8 JULI.
O3NHOS uaui
Kassiers en Commissio
nairs in Effecten
TE BOLSWARD EN MAKKUM,
belasten zich met
VOOR
"ffl
Attesten ter inzage
2
D
F*
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Beurtschipper.
Van Schiedam Zaterdagmorgen 10 Juli.
Van Rotterdam Dinsdagavond 13 Juli.
Ligplaats RotterdamWolfshoek.
AGEYI' te Rotterdam:
In directe correspondentie met den Haag,
Delft, Dordrecht, Zwijndrecht en andere
plaatsen in Zuid-Holland enz.
naar
/eV
te
r
den dag, waarop hij vóór 25 j aren beëedigd
en geïnstalleerd werd als burgemeester van
de Rijp.
Valsch geld. Door de politie te Har
derwijk is een valsch muntbiljet van vijf-
en-twintig gulden in beslag genomen.
Zaterdagmiddag werd door een agent
van politie in de restauratiezaal van het
station te Arnhem, een persoon aangehou
den, die een valsch bankbiljet van f25 aan
den kellner in betaling had gegeven en is
in verband daarmede te Duisberg op ver
zoek van de politie alhier nog een vermoe
delijke medeplichtige in die zaak gearre
steerd.
Waarschijnlijk heeft men hier te doen
met dezelfde personen, dien eenige dagen
geleden te Amsterdam valsche bankbiljetten
in betaling gaven.
De valsche bankbiljetten zijn te herken
nen, daar het papier veel zwaarder is dan
dat van het gewone bankpapier; het is ook
veel ruwer op het gevoel, terwijl het water
merk ontbreekt.
De beurtschipper B. Westera, van
Zwolle, op Coevorden, haalde Zaterdagna
middag een wagen met vrachtgoederen van
de Dedemsvaartsche stoomtram. Op de te
rugreis viel hij, door’t een of ander ongeval,
van den wagen met het hoofd op den grond
en bleef bewusteloos liggen. De uit Coevor
den ontboden geneesheer, kon slechts den
dood constateeren, vermoedelijk tengevolge
van hersenschudding. De ongelukkige laat
een weduwe met 5 jonge kinderen na.
Een pleizierjachtje, gisteren van Am
sterdam naar Kampen vertrokken, is in de
Zuiderzee ter hoogte van Elberg op de on
diepte „het Ruggebot1* gevaren en vastge
raakt men scheen verkeerden koers naar
den Kamper Ketel te hebben genomen. De
opvarenden haalde men er met een schuit
af. Het water was gisteren nog al wassende,
zoodat de boeier allicht weer vlot is geko
men.
Men seint uit Middelburg: aan de
Telegraaf.
Naar de gevangenis alhier is overgebracht
een tjjdelijk te Vlissingen verblijvend jeug
dig Engelschman, die door middel van
valschheid in geschrifte trachtte fortuin te
maken. Tot uitoefening zijner kwade prak
tijken had hij Vlissingen gekozen en aldaar
Engelsche bookmakerskantoren gevestigd.
Duizenden kilo’s aarbeien zijn de vorige
week uit Beverwijk en omstreken naar En
geland verzondende prijs die hiervoor
wordt gemaakt, is met het oog op de tran
sportkosten niet hoog.
Naar aanleiding van veelvuldig inge
komen klachten van het reizend publiek op
de lijnen van de Hollandsche Ijzeren Spoor-
weg-Maatschappij over het lange zoeken
plaatsen en minder nette behandeling
door het treinpersoneel, waardoor meermalen
aansluitingen gemist worden, welke reclames
voor een groot deel te wijten zijn aan de
weinige hulpvaardigheid der conducteurs,
waaraan zich vooral de jongere schuldig
maken, is door de directie der H. IJ. S. M.
een dienstorder uitgevaardigd aan de station
chefs.
Daarin wordt den chefs gelast zich te
vergewissen over de voorkomendheid van
het treinpersoneel tegenover het publiek en
dat de conducteurs en verdere beambten,
daar waar noodig, inlichtingen geven en
hulpvaardigheid betrachten en ook zoo moge
lijk controleeren. De conducteurs moeten
doordrongen zijn van hun verplichtingen om
voorkomend te zijn jegens het reizend publiek.
De vorige week had te Amsterdam
een dameswedstrijd plaats. Mej. Borgreve
volbracht daarbij, naar men meldt, „een koen
stuk“. Zij sprong bij het figuurzwemmen
met het dochtertje van de onderwijzeres,
naar schatting 4 j aar oud, op haar schouders
boven uit den zwemtoren en zwom met haar
naar het vlot. Het kleine kind, zoo heet
het verder, dat niet kon zwemmen, was
niets bevreesd. Zoodra beiden onder daverend
applaus boven kwamen, wuifde het gracieus
met haar handje, ’t Was evenals de twintig
deelneemsters aan het figuurzwemmen, in
donkerblauw met bloote beentjes en getooid
met een sjerp der clubkleuren geel en rood.
Als het in een spel gebeurde, zou de politie
het waarschijnlijk verbieden en wij zouden
haar gelijk geven.
Te Deventer weigerde een schutter
de wapens in ontvangst te komen nemen,
waarvoor hij door den schuttersraad tot
f 15 boete en de kosten werd veroordeeld,
van welk vonnis hij bij Ged. Staten in
hooger beroep kwam, die het vonnis van
den schuttersraad handhaafden.
Een vreemdeling, die zich bekend
maakte als graaf de B, uit Frankrijk* is na
Alleen-Verkoop en
bij
£1
Het Turksche leger heeft wel eenigszins
Europa verrast door zijn daden in de laatste
maanden. Indien men al had kunnen den
ken, dat de Turken door hun overmacht de
zegepraal zouden behalen over de Grieken,
men had toch gedacht, dat dit eerst zou ge
beuren na verloop van tijd, en niet, dat zij
maar steeds overwinnend voorwaarts zouden
rukken.
Daaruit heeft men, en zeker niet ten on
rechte opgemaakt, dat de Turksche soldaat
nog door iets anders dan door de overmacht,
heeft uitgemunt in den oorlog, en de be
langstelling in het Turksche leger is daarom
in den laatsten tijd grooter dan zij misschien
ooit is geweest. Men heeft op heel wat an
dere factoren nog gewezen in den Turkschen
soldaat, die dezen eerder tot overwinning
voerden zijn fanatieken, ondoordachten haat,
zijn geloofshaat en wat niet al. Merkwaardig
is dus thans wel, wat een man, die lang in
Turkije en in het Turksche leger heeft ver
keerd, Freiherr von Goltz, schrijft in het
„Militair Wochenblatt11 over den Muzelman-
schen soldaat. Wij ontleenen aan dat belang
rijke opstel het volgende:
Algemeen wordt het godsdienstig fanatisme
aangewezen als de voornaamste drijfveer van
den moed en de degelijkheid van den Turk
schen soldaat. Maar in het gewone leven
merkt men van dat fanatisme niets, maar
neemt men dikwijls het tegendeel waar van
een verregaande onverdraagzaamheid. Afge- i
zien van eenige afgelegen bergstreken, leef-
den tot in den jongsten tijd de belijders van
zeer verschillende godsdiensten eendrachtig en i
vreedzaam naast elkaar, zonder elkander te
hinderen in de uitoefening hunner godsdienst
oefeningen. Naar de plechtigheden der chris- n
tenen in Konstantinopel kijkt de Turksche
volksmenigte nieuwsgierig als naar een the
atrale voorstelling, wel verbaasd over de
tentoongestelde pracht, die vreemd is aan
hun eigen eeredienst met de eenvoudige
vormen, maar zonder haat of vijandschap...
De godsdient speelt in het dagelijksch leven
van den Turkschen soldaat weliswaar een
groote rol, hij is Turkije’s opvoedingsmiddel
en tuchtmiddel, want vijfmaal daags verzamelt
de troep zich in de djami (Moskee) en het
wegblijven van het gebed wordt altijd in de
militaire inrichtingen vrij wat strenger ge
straft dan het niet verschijnen op het appèl
voor den dienst of het te laat terug komen
van een verlof. Overal ziet men wel de uit
oefening der Mohamedaansche religie, maar
vandaar tot het fanatisme is een verre schrede.
Dit laatste is in het Turksche leger geen der
drijvende krachten.
Veel belangrijker is in dat opzicht het
zegevierende bewustzijn van overwinnaars der
aarde te wezen onder de Turksche soldaten;
ook de nederigste muzelman voelt bijwijlen
dit bewustzijn in zich opkomen. De traditie
van overwinningen leeft, ondanks de neer
lagen in den nieuweren tijd, ook nog heden
voort onder het geheele Turksche volk, zelfs
de minste man voelt zich een lid van een
overheerschend ras tusschen het gewoel der
volkeren en rekent zich hooger dan een van
een andere natie.
Ook wordt de krijgstucht zeer bevorderd
door de opvoeding van de Turksche jonge
mannen. Het kind van den armen herder en
van den behoeftigen boer precies dezelfde
conventioneele regelen in het verkeer met
vreemden als de zoon van een voornaam en
rijk man. Hij leert dezelfde manieren van
groeten, van aanspreken van personen, de
zelfde antwoorden op de gewone vragen in
het Turksche leven, dezelfde gebruiken, zoo-
als de onderdanigheid aan zijn ouders, het
afwachten van een uitnoodiging om deel te
nemen aan het onderhoud, de uiterlijke on
verstoorbare zelf beheersching. Eerbied voor
den ouderdom en de overheid, onderwerping
aan den wil van den machtige en voorname,
zonder daarbij te verliezen een zeker gevoel
van eigenwaarde en maatschappelijke gelijk
stelling, zijn verder zeer gunstig voor de
onderlinge positie van hoog en laag in Turkije.
De aaneensluiting der Turken onderling
wordt bovendien nog versterkt door het stille
gevoel, dat zij, te midden der hen omringende
volkeren een geïsoleerde plaats innemen.
Vooral moet men hier niet vergeten den
reusachtigen invloed, dien reeds de naam
van den Sultan, den Padischah (Grooten
Heer) uitoefent, onverschillig of de juist re-
geerende vorst bemind is bij het volk of niet.
Zijn geboden zijn voor de geloovigen een
wet...
Daarbij komen nog de weinige behoeften,
die de Turk heeft, zijn nuchterheid. Dron
kenschap is onder de jonge mannen van het
volk een onbekende ondeugd. De zucht naar
genietingen ontzenuwt hen niet zoo vroeg
■MVMIHaVJ
'puajaagquvv wnozutffi
q.rp q.sfïMaq. saoons qoo.iS qeH
•UQJBSts ‘SlO 3 ojopuu ejiB ueioq
-JGA ‘pjGO-ldaS SU9££
eenige dagen in een groot hotel te ’s Gra
ven hage te hebben gelogeerd, Zaterdagavond
met de noorderzon vertrokken. Na zijn plot
seling vertrek is men tot de ontdekking
gekomen, dat hij een juwelier te Amsterdam
voor een groote som aan diamanten heeft
opgelicht en dat hij bovendien den portier
van zijn hotel er nog voor f 50 had laten
inloopen.
De politie is met deze feiten in kennis
gesteld.
Wonseradeel. ’t Gaat hier tegen
woordig al druk op een karwij-zichten.
Zeker is in geen jaren zooveel karwij hier
verbouwd als van ’tjaar. De goede prijzen
van verleden jaar hebben daartoe meege
werkt. Over ’t algemeen staat deze vrucht
goed, maar de prijs is, bij verleden jaar
vergeleken, vrij wat gedaald. De harde
wind der laatste dagen komt den boer
heelemaal van onpas. Donker stil weer
heeft hij bij ’t zichten het liefst, opdat er
zoo min mogelijk zaad verloren ga.
Witmarsum. Niet minder dan 54
kaatsers waren van heinde en ver toege
stroomd, om deel te nemen aan den kaats
wedstrijd van jongens van de 13 tot en met
de 16 jaar. ’t Was dan ook de moeite van
’t winnen wel waard. De prijs bedroeg f 12
de premie f 6. Niettegenstaande het weer
zoo ongunstig mogelijk was ’t woei hard
en ’t was zeer guur woonde een talrijk
publiek den wedstrijd bij. Wijnstra van
Achlum, De Wit van Arum en Y. Boschma
van Witmarsum behaalden den prijs. Aan
S. Kooistra en W. Heeringa van Witmar
sum met E. Mulder van Pingjum viel de
premie ten deel.
Koudum, 5 Juli. Bij het onweder van
de vorige week is een boom in de kom van
ons dorp zoo eigenaardig door den bliksem
getroffen, dat alleen de bast is overgebleven.
Het hout is geheel verdwenen.
Getroffen werd nog de arbeiders-woning
van J. S.
Sneek, 6 Juli. Aan ’t heden gehouden
toelatings-examen voor ’t gymnasium namen
7 candidaten deel.
Onvoorwaardelijk kunnen met Sept, de
lessen in de le klas volgenA. W. van
Apeldoorn te Hommerts, Gerrit Kingma te
Makkum, Sape L. Kooistra te Wouters-
woude, Simon Sipkes Kooistra te Folsgare
en Christoffel Nicolaas Impeta alhier.
Voorwaardelijk (herex. Fransch): Gillius
Flieringa van Scharnegoutum en Dirk Eerd-
mans van Bolsward.
’t Mond- en klauwzeer, dat het vee
onzer landbouwers op moment meer dan
ooit teistert, begint een kwaadaardig ka
rakter te krjjgen.
Onderscheidene runderen hier zijn reeds
aan deze ziekte bezweken. Gelukkig, dat
de meeste boeren het Witmarsumer fonds
achter den rug hebben, anders stond het er
met verscheidene melktappers bitter slecht
voor.
Onze stad was gisteren zoo’n beetje
in feestdos. Van den Martinitoren en uit
onderscheidene particuliere woningen woei
de driekleur ter eere van de esculapen, die
thans als afgevaardigden hunner afdeeling,
de 48ste algemeene vergadering ter bevor
dering van de Geneeskunst, te Leeuwarden
bij wonen. Da excursie, die de heeren gis
teren hielden, had tot eindpunt Sneek.
Onze boeiers en de stoomboot Nijverheid
waren in den voormiddag op reis gegaan
naar het Sneeker meer. De eerste bleven
bij Sybesloot liggen, de laatste stoomde
door naar Grouw, om aldaar de Leeuwarder
gasten van den trein te halen.
Na bezichtiging van den watertoren te
Grouw, zocht men de boot op, om koers te
zetten naar de plaats, waar de boeiers reeds
met ongeduld de geleerde gasten opwacht
ten. Omdat er een stevige bries woei, bekroop
een vrij groot getal de lust, zich in de
houten vaartuigen te wagen.
Omstreeks halfzeven kwam het gezel
schap onze stad binnen. Een hoogst fijn
diner was spoedig ’t loon voor de zware
dagtaak en na afloop daarvan, bijna 10 uur,
trokken de heeren naar ’t feestterrein, dat
voor deze gelegenheid prachtvol was geïl
lumineerd. Niettegenstaande den sterken
wind bleef de lichtzee in ’t reine, waardoor
de feestvreugde de kans ontliep gestoord te
worden.
De muziek onzer d.d. schutterij, vuur
werk en een bal champètre maakten ’t op
onze ijsbaan zoo gezellig, dat h.h. dokters
noode scheidden, toen ’t middernachteljjk
uur hen riep, om met een extra trein weer
naar Leeuwarden terug te keeren.
Een groote menigte deed de vroolijke
bezoekers naar ’t station uitgeleide,
den Aan- en Verkoop van Effecten en
Uoupons, Buitenl. Wissels en Waarden
het bezorgen van Gelden op le Hypo
theek
het sluiten van Assurantie voor zeege
vaar en binnenlandsch vervoer;
het in bewaring nemen van Gelden tegen
rentevergoeding van
2 met Es dagen opzegging,
3 1 maand
3^2% 6 maanden
4 voor een jaar vast
het ververschingswater ongeveer dezelfde
temperatuur moet hebben als die van de
lucht in het vertrek.
In de gemeente Brummen (Corten-
oever) doet zich in de kippen wereld eene
bijzonderheid voor. Eene kloekhen had de
gewoonte aangenomen ’s avonds hare nacht
rust te gaan nemen in een boom, hare kui
kens aan hun lot overlatende. De haan,
toegeschoten op het angstig piepen der kui
kens, bemerkt dat deze onverzorgd zijn en
verlaten door de moeder. Hij neemt daarop
de moederzorg over’s avonds neemt hij de
kuikens onder zich, overdag wandelt hij
met hen over de plaats en hoort men hem
telkens klokken, terwijl hij zijne kinderen
zorgvuldig verdedigt tegen aanvallen van
jonge en oude hanen.
Gemoedsbezwaren. Drie te Polsbroek
wonende boeren, moesten voor het kanton
gerecht te Schoonhoven verschijnen, wegens
het niet doen van aangifte van mond- en
klauwzeer onder hun vee; zjj weigerden
weer het hoofd te onlblooten, waarna de
politie hun een handtastelijk lesje in de
burgerlijke beleefdheid gaf, en de petten
in bewaring nam. Bij het verlaten van
de rechtszaal verklaarden de beroofden
gemoedsbezwaren te hebben om de in be
slag genomen hoofddeksels weer op te zet
ten, zoodat ze blootshoofds de straat op
gingen. De petten werden toegevoegd aan
de verzameling, die bij vroegere gelegen
heden op dergelijke wijze gevormd werd.
Zaterdag herdacht de heer T. Hait-
sma Maller, burgemeester van Winterswijk,
als in onze Westersche Staten. Zij leiden,
voor hun in het leger .treden .WrT’fTf'
uei regen VOCHTIGE
MUREN.
Bolswardsche Courant
J
I
w.1
KIEST
O opgOlDUl At, Ut»
I
i
