NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWAHO EN WONSERA.BEEI.
n
i
E
I
I
No. 78. Verschijnt Donderdags en Zondags. Zes en dertigste Jaargang. 1897.
s
Voor het Kantongerecht.
H|
i
I
DONDERDAG 30 SEPTEMBER.
BINNENLAND.
1
l -
I
I
I
KESS
VOOB
1
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Ml
ZITTING van 24 SEPT. 1897.
0
1. H. L. te Harlingen is een oude be
kende voor het Kantongerecht. Hij is vis-
scher van beroep en heeft ook acte als
zoodanig, doch hij schijnt telkens te vergeten,
dat er behalve een vischacte, ook een schrif
telijke vergunning van den eigenaar of
pachter van het vischwater noodig is. Zoo
ook den 29 Juli, toen de opzichter der „Vijf
deelen Zeedijken Buitendijks" des morgens
5 uur (deze was dien morgen bijzonder vroeg
bij de hand) zag, dat twee personen in een
bootje in de zeedijkvaart bij Zurich zaten,
waarvan de een bezig was, aaldobbers op
te halen. Deze opzichter, Kuipers, maakte
daarvan proces-verbaal op, daar de vergun
ning ontbrak. Beklaagde wilde evenwel niet
aan den wal komen, zoodat niet geconsta
teerd kon worden, hoeveel visch gevangen
was. Daar slechts gezien werd, dat beklaagde
één aaltje ving, werd de waarde daarvan
op 5 cent geschat. Deze waarde was te
gering om verbeurdverklaring te eischen,
maar het visschen zonder vergunning werd
dezen recidivist aangerekend voor 4 dagen
hechtenis.
2. H. N. te Workum werd in den na
middag van den 16 Augs. te Koudum door
een rijksveldwachter aangetroften in ken-
nelijken staat. Hij was zelfs dermate buiten
koers, dat het noodig werd geacht, hem in
het arrestantenlokaal op te bergen.
De eiseh luidt f 1 of 1 dag.
3. A. v. d. W. en J. v. d. W. te Hin-
deloopen zijn vader en zoon. Zij zijn van
beroep „zeegrasdrogers" en staan terecht,
omdat zij den 18 Augs. zeegras op den
zeedijk hadden gespreid, zonder daartoe ge
rechtigd te zijn. De vader verdedigt zelf
zijne zaak en is tevens de advocaat voor
zijn zoon, „’k Zal 't meneer is krek ver
tellen, hoe ’t gaon is. Wij, dat benne mijn
zoon en ikke, halen zeegras uit zee op, dan
is dat groen en nat, dan moet et droge op
het strand. Nu had het daar wel zeuven
weken leid, maar toen begong et te rollen
weer naar de zee toe en toen hebbe wij te
gaar het over de zeedijk wurpen". Op de
vraag, of zij daartoe dan recht hadden, was
het wederwoord„Dien dag eerlijk niet,
want ik wist niet vooruit, dat het begon te
rollen, maar die brijfjes kosten maar vijf
cent en die heb ik vaak had".
De opzichter Kampman verklaart, dat zij
het grasgewas vertrapten en geen vergun
ning hadden, maar er komt bij, dat beklaag
den op zijn waarschuwing weigerden met
hun werk uit te scheiden, en de heer Amb
tenaar eischt voor elk hunner f2 boete of
2 dagen hechtenis.
4. J. P. te Sexbierum is nog slechts 19
jaar, doch staat reeds bij herhaling terecht
wegens dronkenschap. Beklaagde is schip
persknecht en was den 14 Augs. in dienst
bij een schipper, doch thans is hij onder de
wapenen. Hij komt daarom voor in ’t sol
datenpak. Op genoemden 14 Augs. was hij
erg aangeschoten, zoodat de veldwachter
Haarsma hem naar boord geleidde. De
schipper was evenwel niet op zijn gezel
schap gesteld en daarom werd hij in ’t ar
restantenlokaal geborgen voor dien nacht.
De dappere zoon van Mars krijgt dan nu
ook een duchtige vermaning en op den koop
toe den eisch f 10 boete of 3 dagen hechtenis.
5. K. H. te Broek bij Joure is schipper
en laadde den 27 Augs. een vracht modder
in de Cubaardervaart. Deze modder werd
uit een praam in het schip geworpen, maar
tusschen deze praam en het schip was geen
kleed of plank gelegd, zoodat er kruimels
in de vaart vielen. De veldwachter, die dit
opmerkte, maakte procesverbaal hierover op
en de eisch luidt f2 of 2 dagen.
6. A. St. en K. M. te Hindeloopen lie
pen op den avond van 27 Augs. bij Kou
dum door een land, waarvan de toegang
verboden is en waarbij borden waren ge
plaatst.
Eisch voor elk f2 of 2 dagen.
7. E. H. te Oudega is schippersknecht
en was den 29 Augs. des morgens bezig
om met een zethengel een snoek te ver
schalken. De rijksveldwachter verschalkte
evenwel den visscher, nam zijn vischtuig in
beslag en daar hij geen acte en natuurlijk
ook geen vergunning had, wordt nu tegen
hem geëischt2 maal f 2 of 2 dagen voor
elke boete, terwijl hij bovendien ook zijn
zethengel met fraaien bamboesstok niet mag
terug hebben.
8. K. A. C. K. te Amsterdam en C. S.
van D. te Leeuwarden zijn kooplieden. Deze
vertoefden den 22 Augs. te Bolsward. Zij
schenen een recht jolig zin te hebben, althans
I
h
zij waren dien avond of eigenlijk was het
reeds na middernacht, zeer luidruchtig, zoo
dat de politie hen tot kalmte aanmaande.
Aanvankelijk had dit een goede uitwerking,
evenwel ’t effect was van korten duur, want
even daarna maakten ze in de Nieuwe Hof
straat al wederom zooveel kabaal, dat de
agenten ben medenamen naar ’t bureau.
Eisch voor elk f 2 of 2 dagen.
9. D. D. te Rien is boerenknecht en reed,
’t was op Zondagnamiddag, op een paard
gezeten, uit. Wat het doel der reis was, wij
werden het niet gewaar, misschien was hij
op weg naar een aangebeden Dulcinae, want
er scheen haast bij te zijn. Althans bij de
brug werd door hem niet op het bord „Stap
voets" gelet, doch de politieagent, die in
prozaïscher stemming verkeerde, lette wel op
de overtreding.
Eisch f 1 of 1 dag.
10. J. K. te Bolsward liep den 31 Augs.
’s middags op het Hengstepad te zwaaien
en werd wegens dronkenschap bekeurd, en
daar deze bekl. reeds meermalen zulks óver
kwam wordt tegen hem 14 dagen hechtenis
geëischt.
11. J.
23. J. W. te Koudum is bij de brand
spuit aangesteld door het brandcollege van
dat dorp. Den 4 Sept, werd daar een
oefening van de brandweer gehouden, en
werd er dapper op los gespoten. Juist toen
er genoeg jongens een nat pak hadden en
men uitscheidde met water geven, kwam een
ferme regenbui het werk der brandweer
voortzetten. Evenwel de mannen van de
spuit meer vrees voor een nat pak hebbende
dan vele der jongens getoond hadden, gingen
schuilen onder luifels, boomen en waar ze
maar beschutting vonden. Brandmeesters
en spuitgasten zochten op dat oogenblik hun
heil in de vlucht en lieten de brandspuit
een oogenblik aan haar lot over. Een echter
bleef trouw op zijn post en dat was... be
klaagde. Deze ging ijverig met zijn werk
door, namelijk het oprollen der slangen. In
de haast had hij evenwel het afschroeven
vergeten, zoodat het water niet uit de slang
kon loopen, en een der brandmeesters dit
ziende, kwam dan ook haastig toeloopen en
zeggen, dat dit niet goed ging. Toch ging
beklaagde met ijver door, waarop de brand
meester, na nogmaals gezegd te hebben, dat
bekl. moest uitscheiden, de rol uiteenschopte.
Later kwam de hoofdbrandmeester, die zag
dat de slang nog niet opgerold was, en zeide
tegen beklaagde dat dit zijn werk was, en
hij gelastte hem de slang op te rollen, doch
bekl. weigerde dit. De hoofdbrandmeester
maakte hiervan proces-vei baal en treedt heden
als getuige op, evenals de brandmeester J.
de Boer. Beklaagde wijst er op, dat hij zijn
plicht deed, toen de anderen gingen schuilen.
Hij was doornat geworden en werd door
den brandmeester onbehoorlijk behandeld,
van daar dat hij het. hem uit de handen
geschopte werk niet weder wilde opnemen.
Er werd hem dien avond evenals aan de
anderen twee dubbeltjes uitbetaald, maar
het blijkt hem achteraf dat men proces tegen
hem heeft opgemaakt.
Door het getuigenverhoor wordt bewezen
dat bekl. de bevelen van zijne meerderen
niet wilde volbrengen en daarvoor wordt nu
f 2 boete of 2 dagen hechtenis tegen hem
geëischt.
24. A. H. te Burgwerd verkoopt manu
facturen. Haar ellestok was gebroken maar
met een oude die reeds lang op nonactivi-
teit had moeten worden gesteld, wist zij zich
te behelpen. Dit was echter niet voldoende,
en toen de brigadier met een gemeente
veldwachter haar maat eens kwamen inspec-
teeren volgde natuurlijk een bekeuring.
Eisch f0.50 boete of 1 dag benevens
verbeurdverklaring van de in beslag ge
nomen maatstok.
25. S. W, te Hart werd had bij zijn pe
troleum een halve liter staan, die met een
/X was voorzien. Hoewel de brigadier
wei wil aannemen, dat bekl. niet wist dat
dit op maten en gewichten een afkeurings-
merk is, daar hij kan gelooven, dat de per
soon, die deze maat voor bekl. naar het ijk-
kantoor bracht, hem dit niet heeft meege
deeld, toch is het gebruiken van een afge-
keurde maat strafbaar en de heer Ambte
naar vraagt dan ook f 3 of 2 dagen hech
tenis.
26. Y. K. te Tjerkwerd had bij de in
spectie zijner gewichten 8 stuks in den win
kel, die het laatste jaar niet geijkt waren.
Beklaagde zegt, dat hij na Mei verhuisd is.
In Baarderadeel was nog niet geijkt, toen
hij vertrok, in Tjerkwerd heelt bij geen
kennis gekregen van den ijk en herijk.
Eisch 8 X f 0.50 of voor elke boete 1 dag,
benevens de verbeurdverklaring van het in
beslag genomen stel gewichten.
27. P. D. te Burgwerd had op een der
maten bij de petroleum gebruikt een af-
keuringsmerk staan.
Eisch f3 of 2 dagen.
28. G. St. te Pingjum was in den nacht
van 8 op 9 Sept, erg lastig. Er was dien
dag kaatspartij geweest, en de kasteleins
hadden last van dezen gast. Huitema zond
boodschap of de marechaussees beklaagde
uit zijn huis wilden verwijderen, doch toen
deze kwamen, was hij net bijtjjds naar bui
ten gegaan. Even daarna was het in de
herberg van IJntema weer mis, en beklaagde,
die er vooral niet beter op was geworden,
maakte nu erg kabaal en wilde met ieder
vechten. De beambten Bergsma en Quirijns
verwijderden hem dan ook uit de herberg
en daar beklaagde erg boos was, ook van
de straat. Wegens dronkenschap en ver
storing der openbare orde wordt f 10 boete
of 5 dagen hechtenis tegen hem geëischt.
Uitspraak der vonnissen op 8 Oct. a. s.
v. D. te Wommels liep den 28
Augs. met zeer onvasten stap door het dorp,
waarvoor nu f 1 of f 1 dag tegen hem wordt
geëischt.
12. J. de J. te Wommels ging dienzelf
den avond aldaar aan ’t zelfde euvel mank,
en ook voor dezen bekl. wordt gelijke straf
gevraagd.
13. K. A. C. K. te Amsterdam, dezelfde
die onder No. 8 voor verstoring der nacht
rust werd bekeurd, kreeg ook wegens zijn
„kennelijken staat" een bekeuring, waarvoor
13 boete of 2 dagen tegen hem wordt ge
vraagd.
14. P. V. te Bolsward was den 26 Augs.
zoo over zijn bier, dat hij niet alleen be
hoorlijk thuis kon komen, maar door een
gedienstigen geest moest worden gesteund.
Eisch f 1 of 1 dag.
15. J. v. B. van Wijtgaard werd in den
nacht van 22 op 23 Augs. door de politie
op de Appelmarkt aangetroffen in een toe
stand dat de beenen hem den dienst weiger
den. Ook hiervoor wordt fl of 1 dag ge
ëischt.
16. Tj. v. d. Sch. te Bolsward werd in
den laten avond van 30 Augs. onder politie-
geleide huiswaarts gebracht, doch daar hij
erg lastig was, op verzoek van zijn vader
wederom meegenomen en naar ’t bureau ge
voerd.
Eisch f 1 of 1 dag.
17. J. St. te Witmarsum is schippers
knecht en werd den 30 Augs. op het Dwars
noord te Workum aangetroffen in een toe
stand dat hij zelfs met laveeren geen koers
kon bezeilen. De politie stuurde hem nu in
een veilige haven, het arrestantenlokaal.
De eisch hiervoor is f 1 of 1 dag.
18. J. M. H. te Bolsward gebruikt een
hond om de kar te trekken, maar laat dit
dier herhaaldelijk in de stad losloopen. Dik
werf heeft de politie hem er op attent ge
maakt dat dit niet mag, doch bekl. schijnt
hieromtrent wat kort van memorie. Om
zijn geheugen in dit opzicht wat op te
scherpen, werd den 2 Sept, procesverbaal
tegen hem opgemaakt, en de heer Ambte
naar eischt tegen bekl. f 3 boete of 3 dagen
hechtenis.
19. J. de VI. te Wommels voer den 31
Augs. met zijn stoomboot in de Franeker-
Sneeker vaart, met een praam onmiddellijk
achter de boot, in plaats van op 25 meter
afstand. Beklaagde heeft aan den agent
opgegeven dat hij zulks deed om ongelukken
te voorkomen, daar het zoo hard waaide en
hij geen stuur in de praam kon houden. De
veldwachter zag evenwel dat de andere
stoom booten wel een behoorlijken afstand
behielden tusschen hun booten, maar dan
een man in de gesleepte boot of praam
hadden geplaatst, wat bij beklaagde niet
het geval was.
De eisch luidt f 15 boete of 5 dagen
hechtenis.
20. D. W. te Welsrijp had den 2 Sept, in
zijn winkel een gewicht van 2 kilo waarop
het merk van den ijk voor dit jaar ontbrak.
Eisch f0 50 boete of 1 dag met verbeurd
verklaring van het gewicht.
21. Tj. K. te Cubaard had een koperen
gewicht van 5 H. G. in zijn slagerswinkel,
dat het laatste jaar niet geijkt was.
De eisch is ook hier f 0.50 of 1 dag met
verbeurdverklaring.
22. D. H. te Welsrijp had in zjjn ver-
kooplokaal van petroleum een halve liter,
waarop het vereischte stempelmerk ontbrak.
Ook hier was de eisch idem.
Bij het onderwijs op hoogere burgerscho
len en ook op gymnasiums wordt dikwijls
waargenomen dat de jongelui zich zoo behel-
perig uitdrukken. De zaken weten ze wel, maar
de inkleeding is in den regel gebrekkig.
De kunst om zijne gedachten behoorlijk
weer te geven, verstaan maar weinigen.
Maakt men er eene aanmerking op, dan
heet het„dit wordt ook voor de examens
niet gevraagd." Waarom aan de jongelui
iets te leeren en daarvoor tijd te bestem
men, dat niet op de programma’s der eind
examens voorkomt.
In de maatschappij opgetreden, ondervindt
menig voormalig leerling van gymnasium
of hoogere burgerschool de nadeelige ge
volgen, dat hi] niet voor de vuist kan zeggen
wat hij bedoelt.
Het is in verband met deze ervaring, dat
wij met ingenomenheid vernemen, dat de
heer K. Veldkamp van Groningen dezer
dagen te ’s Gravenhage in eene vergadering,
die o. a. ook door den Minister van Binnen-
landsche Zaken wordt bijgewoond, spreken
zal over de wenschelijkheid en de mogelijk
heid der invoering van spreekonderwijs op
de lagere school, en over de wijze, waarop
het, verbonden aan het leesonderwijs, kan
worden gegeven.
Zaterdag werd de brandklok te Hooge-
zand geluid. Het bleek, dat er brand was
ontstaan in de touwslagerij van den heer
Bodewes te Martenshoek. Door de vele
brandbare stoffen, teer, hars, enz., stond
alles spoedig in brand. De touwslagerij,
die van hout was opgetrokken, is geheel
verbrand. Gelukkig was er weinig wind,
anders ware het weer lichtelijk op een
grooten brand aangegaan, wjjl het in de
buurt dicht bebouwd is. Alleen het achter
gedeelte van het huis van den mastmaker
Boswijk, dat met dokken is gedekt, vatte
een oogenblik vuur. De brandweer was
spoedig met 3 spuiten ter plaatse en het
mocht gelukken om den brand te beperken
tot de lijnbaan. Het voorgedeelte, waarin
de zeilmakerij, is geheel ongedeerd gebleven.
Men zegt, dat de brand bij een teerketel
is ontstaan.
De hulpkerk van de Hervormde
gemeente te Schagen is door een caféhouder
te Anna-Paulowna aangekocht, voor dans
zaal.
Tegen Zondag 3 Oct. is binnen hare wan
den een eerste vergadering van den Ont-
houdersbond belegd.
Geen kleinigheid. Dat het maken
van den bovenbouw van de brug te Wester-
voort een belangrijk werk is, blijkt, naar
de Stoompost meedeelt, uit het feit, dat de
benoodigde hoeveelheid ijzer en staal onge
veer 6 miljoen kilo bedraagt, waaronder
ruim 5 miljoen kilo getrokken vloerjjzer.
Te Shoe, onder Barneveld, ging
Vrijdag de werkman J. Betting de wedding
schap aan, een zeker aantal malen binnen
5 minuten om de in aanbouw zijnde school
te loopen om 10 cent. Hij won de wedden
schap door er slechts 4 minuten over te doen.
Maar even later viel hjj neer en was bijna
onmiddellijk dood. De ongelukkige laat
eene vrouw met verscheidene kinderen achter.
Zijn wij wel ingelicht, schrijft het
Chr. Schoolblad, dan is aan het bestuur van
de diaconiescholen der Ned. Herv. Gemeente
te Amsterdam bij erflating eene som ver
maakt, die honderd honderd dertig dui
zend gulden kan bedragen.
De bezoekers van Krasnapolsky en
ook de leden van het hygiënisch congres,
die daar hun feestmaaltijd hielden, werden
Zaterdagavond omstreeks 10 uur plotseling
in het duister gezet door een defect der
machine voor het electrisch licht. De hulp
van al de in het hotel te vinden stearine-
kaarsen moest worden gerequireerd, om den
maaltijd te kunnen voortzetten en ook in
het café het ongeval eenigszins te verhelpen.
Na verloop van een goed kwartier kon de
dynamo weer in gang worden gebracht.
Op de jaarmarkt, Vrijdag te Wester-
hork gehouden, bood de landbouwer J. R.
v. d. M. een jongen stier te koop aan en
vond een kooper in den handelsman W*
Wichering. De eigenaar van het dier liet
het voor eene som van f 35 en W. bood
f 32,50, dus nog twee gulden vijftig cent
verschil, waarover men het niet eens kon
worden.
Toch werd W. kooper, evenwel niet in
zijn voordeel. Er werd namelijk overeen
gekomen, dat W. 24 cent voor het kilo zou
betalen, en het bleek bij weging dat de
stier 235 kilo zwaar was. W. moest dui
f Fi6x40 betalen,
Bolswardsclie Courant
3
ft
