NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD EN W4H8BBA9BKI
1898,
No. 1. Verschijnt Donderdags en Zondags. Zeven en dertigste Jaargang. 1898.
ZATERDAG 1 JANUARI.
BINNENLAND.
Aan allen heil
VOOB
4
STADSNIEUWS.
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
^XXXXXXXXXjjXXXXXXXX^
f'
o
t
45-Jarige Ambtsvervulling.
Op de lijst, vermeldende de heeren Gees
telijken, welke in den loop van 1898 hun
jubilé wegens langdurige ambtsvervulling
kunnen vieren, komt ook voor onze geachte
stadgenoot, de heer Ds. C. A. Dardenne
Ankringa, die dit jaar 45 jaren predikant
is, waarvan 36 jaren bij de Hervormde Ge
meente alhier.
r.
van een echten gulden aan zilver is tegen
woordig, tegenover het buitenland, ingoud,
slechts zoowat 50 centen, zoodat die valsche
munters op eiken ingevoerden gulden onze
schatkist voor ongeveer 50 centen bestelen.
Mishandeling. Te Barneveld heeft in
den nacht van den len op den 2en Kerst
dag een hevige vechtpartij plaats gehad,
waarbij een boerenkecht zoo ernstig mis
handeld werd, dat hij bewusteloos met een
groote gapende hoofdwonde opgenomen moest
worden. Toen de politie er bij kwan, kozen
de aanvallers het hazenpad.
Verdronken. Te Rotterdam is een
Engelsche stoker in beschonken toestand
verdronken. Een ander Engelschman werd
verdacht schuldig te zijn aan dit te water
geraken en werd daarom gearresteerd.
Daar van diens schuld niets bleek, werd hij
weer op vrije voeten gesteld.
De gevolgen van een twist. In den nacht
van Zaterdag op Zondag ontstond tusschen
een 18-jarigen smid en een even ouden boot
werker twist, omdat de smid tegen een meisje
aanliep, dat met den bootwerker stond te
praten. De smid verwondde den bootwer
ker zoo ernstig met een mes in het rechter-
dijbeen, dat deze door bloedverlies bewuste
loos werd. De getroffene werd naar het gast
huis vervoerd, de dader is gearresteerd.
In de sublimeerkamer der gemeente-
gasfabriek te Rotterdam zijn door neerslaan
de zwaveldampen drie werklieden door ver
stikking om het leven gekomen.
Alle drie waren gehuwd, hebben kinderen
en zijn jaren in dienst der gemeente. Door
de directie is een onderzoek naar de oor
zaak ingesteld, waaruit gebleken is dat de
dood der werkledeu niet aan de inrichting
te wijten is.
De bedoelde sublimeerkamer was reeds ge-
ruimen tijd buiten dienst.
Te Deventer verloor de spekslager S.
een sigarenkoker met een bedrag van f 660
er in geborgen. Een en ander werd gevon
den door een armoedigen werklooze, genaamd
W. J. Sterling, oud 37 jaren, die er bij de
politie aangifte van deed. Kort daarna kwam
de verliezer weer in ’t bezit van den sigaren
koker en de f 660 aan bankpapier. Hij be
loonde den vinder met f 50.
Bedreiging. In het Friesche dorpje
Knijpe werkte een daglooner van ’s morgensö
tot ’s avonds 7 uur en ontving daarvoor
drie gulden per week. Hg heeft dezer da
gen een brief ontvangen, onderteekend
„eenige arbeiders," waarin hem gelast wordt
niet langer voor dat loon te werken.
De justitie is met dezen brief in kennis
gesteld.
Overreden. Te Winterswijk is een ran
geerder met zijn voet onder een rangeeren-
uen drein geraakt. Het lichaamsdeel werd
ernstig verwond.
Tusschen Markelo en Goor is een paard
en wagen door den trein van Hengelo naar
Arnhem overreden. De voerman, wonende
te Diepenheim, werd gedoodzijn broer
werd gekwetst.
Verdronken. Uit de gracht bij het sta
tion Bokstel is opgehaald het lijk van een
man, die vermoedelijk door de duisternis
misleid, te water geraakt was.
Arum, 30 Dec. Onze geachte plaatsge
noot de heer Ds. W. M. Mekking zal in
den loop van het jaar 1898 zijn 25 jarig ju
bilé kunnen vieren als predikant bg de Her
vormde gemeente, waarvan hij 1b jaren in
ons midden verbleef.
Te Baarn hebben de gezamenlijke
schildersgezellen hun patroons verzocht net
loon met twee cent per uur te willen ver-
hoogen, aan welk verzoek, te beginnen met
1 Januari a.s., door de patroons gevolg zal
worden gegeven.
Van de beide te Maastricht aange
houden vreemdelingen, die verdacht worden
valsche guldens in omloop te hebben ge
bracht, heelt één zijn misdrjjf bekend en
verklaard, dat die guldens door hen beiden
te Brussel vervaaruigd zijn.
Op de hoeve van den heer ’t Hoofd
te Haarlemmermeer hebben de onder leiding
van den heer Eankelma van Purinerend
voortgezette putboringen ter verkrjjging van
lichtgas zeer gunstige resultaten opgeieverd.
Thans worden woning en bijgebouwen door
12 vlammen uitstekend verlicht en wordt
het gas bovendien nog aangewen^ voor
keukengebruik.
vensuur als in een Kaleidoscoop het leven
van den stervende aan zijn geestesoog voor
bijtrekt; op oudejaarsavond laten wij een
geheel jaar de revue passeeren. Wel hem,
die met gemoedsrust kan terugzien op het
geen achter hem ligtwel hem, die den
moed heeft zichzelf te onderzoeken, na te
gaan of hij vooruitging op het pad der
volmaaktheid. Het leven is een tocht naar
het grafvoor ieder onzer zal de ure komen,
dat wij wat achter ons ligt, zullen zien
opdoemen uit een ver verleden, dat alle
onze daden ons voor oogen zullen komen,
de ure, waarin wjj ons leven zouden willen
geven om veel ongedaan te maken, de ure,
waarin wjj troosteloos ons zullen moeten
toeroepen„te laat, te laat"
Wij staan aan de intrede van een nieuw
jaar, tevens een nieuw tijdperk in ons leven.
De koopman sluit zijn boeken af, hij ziet
na of hij vooruitging of achteruithij be
raamt in het laatste geval nieuwe midde
len om het evenwicht te herstellen, om
nieuwen bloei te bezorgen aan zijn zaak.
De denkende mensch sluit zijn moreele
balans afhij gaat na wat hjj goed deed
en kwaadhij zint op middelen om het
goede te vermeerderen, het kwaad te over
winnen hij neemt het ernstig voornemen
te zorgen, dat, wanneer weder de doodsklok
luiden zal over een vervlogen tijdperk, de
staat zijner balans gunstiger is.
Een jaar is het beeld van des menschen
leven, waarvan de Mei slechte éénmaal
bloeitvoor 1897 behoort die Mei voor
altijd tot het verledene. Zoo ook zal het
ons gaanVoor ieder onzer komt het
oogenblik van scheiden, onverbiddelijk zul
len ook wjj moeten getuigen, dat onze Mei
heeft uitgebloeid en gelukkig zullen wij
ons mogen achten, wanneer de wetenschap
daarvan ons niet bezwaren zal. 1898 ligt
voor ons, besteden wjj het wèl, dan zal
de terugblik ons geen smart baren.
Het is gewoonte, dat met den aanvang
van een nieuw jaar, men elkander geluk
wenscht, wjj wenschen op deze goede oude
gewoonte geen inbreuk te maken. Mn
daarom, lezer, een hartelijk welgemeend
nieuwjaar 1 Een jaar van voorspoed, van
vermeerderende welvaart, van huiselijk ge
luk, begonnen met het ernstig voornemen,
ook moreel het boekjaar met een batig
saldo af te sluitenvoor hen die in 1898
mochten beproefd worden, bezocht door
rampen en tegenspoeden, den innigen
wensch, dat moge gevonden worden kracht
naar kruis.
De handelingen van den president-
kerkvoogd der Ned. Herv. Gem. te ’sGra-
venhage schijnen tot moeilijkheden aanlei
ding te geven. Men meldt toch, dat stem
gerechtigde leden der Ned. Herv. Gemeente
aldaar zullen worden opgeroepen, om hun
oordeel uit te spreken over een aanvulling
in het plaatselijk reglement, voor zooverre
het de keuze van kerkvoogden betreft. In
een gecombineerde vergadering van kerk
voogden en notabelen is nl. voorloopig aan
genomen een artikel van dezen inhoud
„Kerkvoogden kunnen bij verregaand
plichtverzuim uit hun ambt worden ontzet."
Tot dusverre was dit niet het geval. Het
doel dezer bepaling is, voor goed een einde
te maken aan een zeer bespottelijkeu toe
stand. De president-kerkvoogd toch be
schouwt de wettige besluiten van kerkvoog
den eenvoudig als niet genomen en legt ze
ter zijde, wanneer ze hem persoonlijk niet
aangenaam zijn. In het onderhavige geval
was het bespelen van het orgel het onderwerp
der oneenigheid. De president wenschte zoo
nu en dan, liefst in volle morgen beurten, het
orgel te bespelen, en gaf dan, op eigen gezag,
den organist vacantie. Reeds had de ker-
keraad zich eenige malen tot kerkvoogden
gewend, met verzoek om te verhinderen,
dat onbevoegden het orgel zouden bespelen
en daarop namen kerkvoogden een besluit
in dien zin. De president bleef echter een
voudig zijn gang gaan, welke handelwijze
even onwettig als onbehoorlijk is. Om her
haling te voorkomen, is bovenvermeld regle-
ments-aanvulling voorgesteld. (Stand.)
Een vrouw, die zich te Bergen-op-Zoom
had schuldig gemaakt aan het uitgeven van
valsche rijksdaalders, en door de arr.-recht-
bank was veroordeeld tot 3 jaren gevange
nisstraf, heeft zich in hooger beroep begeven,
’t Heeft haar echter niet gebaat, daar dit
vonnis door het gerechtshof te den Bosch
is bevestigd geworden met bepaling evenwel
dat de tijd, doorgebracht in voor-arrest,
geheel in mindering zal worden gebracht.
Ten huize van mr. J., te Deventer,
deed een metselaar een onderzoek in een
beerput. Hij bezigde daarbij een lantaarn,
die hij in de put hing, waarop de gassen
ontploften en de metselaar zulke hevige
brandwonden kreeg, dat hij in het ziekenhuis
(St. Josepgesticht) ter verpleging moest
worden opgenomen.
De stoomoliemolen van de wed. K.
Blom te Hattum is bij feilen wind met
kantoor en alles tot den grond toe afge
brand. Van den inheud konden slechts de
boeken worden gered.
Het jaar 1898, dat wij heden intreden,
is niet alleen belangrijk als kroningsjaar,
maar ook als herdenkingsjaar van verschil
lende feiten uit onze vaderlandsche geschie
denis. Het is thans
250 jaar geleden, dat de vrede van Munster
gesloten werd (1648); 100 jaar geleden, dat
aan de Bataafsche Republiek een vrijzinnige
Grondwet geschonken werd (1798)50 jaar
geleden, dat de eerste aanzienlijke uitbrei
ding van kiesrecht tot stand kwam (1848);
25 jaar geleden, dat het onderwjjs geregeld
werd, zooals wij het tegenwoordig kennen
(1873), en ook 25 jaar geleden, dat de Atjeh-
oorlog begon.
Op een jachtpartij onder de gemeente
Winterswijk had een drijver, die een revol
ver bij zich droeg, het ongeluk, daarmede
zijn collega te treffen. Het schot kwam in
de borst terecht. Hoewel de wonde ernstig
is, zal de getroffene er het leven nog wel
af brengen.
Op den eersten Kerstdag hielden de
sociaaldemocraten te Rotterdam eene ver
gadering ter voorbereiding van het congres
hunner partij. Onder de ingekomen stuk-
ken was een voorstel van dencentralen raad
I betreffende de plaats waar dat congres zal
I bijeenkomen, en voorstellen van afdeelingen,
J waaruit bleek dat deze niet overtuigd waren
van de wenschelijkheid om elk jaar een
congres te houden, daar de daarvoor te ma
ken kosten niet opwegen tegen de bereikte
resultaten. Er werd besloten dit punt eerst
in beginsel uit te maken. N a eene uitvoerige
discussie staakten de stemmen en werd be
sloten de beslissing aan een referendum
over te laten.
De consul te Singapore heeft ontdekt,
d&t reeds bij millioenen te Singapore ge
slagen guldens via Engeland naar Nederland
zijn verzonden. De Penang Gazette waar
schuwt daarom, zich daaraan te spiegelen,
eer men zou overgaan tot het aannemen
van een nieuwe zilveren munt voor de
Straits.
De H. Ct. herinnert, dat dit valsche geld
stukken van de „volle" zilverwaarde zijn,
dus precies evenveel waard a|s echte, soms
zelfs wat meer, maar», de „waarde*
Mannenkoor „Hollandia.”
Voor een flink bezette zaal gaf het Man
nenkoor „Hollandia" Donderdagavond in
de concertzaal van „De Doele" zijn derde
openbare uitvoering. Een tiental zangnum
mers werd gegeven, en, blijkbaar uit de
aandacht onder en de bijvalsbetuigingen
na elk nummer, bevielen zg goed.
No. 9 „De Beek" van C. Kreutzer moest
op verzoek zelfs worden herhaald, terwijl
het laatste nummer „Frysk Folksliet",
staande werd aangehoord, en daarna, op
voorstel van den Directeur, den heer A. van
Albada, door alle aanwezigen nogmaals
werd gezongen.
Ook het kluchtspel; „Eén uur dokter*
viel wel in den smaakt
Des Leben’s Mai blüht einmal und nicht
wieder,
Mir bat sie ausgeblüht!
Aan het graf van lijn levensgeluk zong
E. A. Borger „De tyd rolt als deez’ berg
stroom voort* en waarlijk, de tijd snelt
daarheen op rassche wiek, dag op dag,
maand op maand, jaar op jaar, zij volgen
elkander op met nimmer verminderden
spoedwaarlijk, de tjjd haast zich als een
bergstroom, om zich te verhezen in de
eeuwigheid
Een jaarkring ligt ichter ons een jaar
kring, tegemoet gezien door! dezen met
blijde verwachting, coor gene’ met angst
en beven. De gelulkige zagjhet nieuwe
jaar geboren worden met de hoop, dat zijn
geluk zoude worden bestendigd de onge
lukkige met de stille bede, dat het nieuwe
jaar hem geluk mocht aanbrengen de zieke
met het gebed in het hart, dat gezondheid
z(jn deel mocht worden niemand begroette
het nieuwe jaar zonder wensch voor zich
of anderen
De tijd rolt als een bergstroom voort
Langs velden en beemden klinkt bet klok
gelui plechtig in den donkeren stillen nacht,
de geloovigen noodend naar het bedehuis.
Het is Sylvesteravond 1 Het is^he laatste
avond van het jaar, dat, nauw geboren,
sterven gaatEn de Christenheid, een
vroom gebruik volgend, trekt op naar lAt
Godshuis, om de uitvaart bij ie wonen van
het jaar, dat heengerloden is voor altijd.
En de gewijde spreker wijdt een woord
aan den stervende, aan den tijiskring, die
straks verdwijnthij spreekt een woord van
dank voor hen, die gelukkig waren in dat
tijdperk, dat straks zal worden afgesloten
hij heeft een troostwoord voer hen, wier
rampen met weemoed hen do.t terugzien
op het scheidend jaar, een woord van op
wekking voor allen.
En straks, als het uurwerk aan wij st, dat
een nieuw jaar is geboren, dan haasten wij
ons de onbekende te begroeten. Geweer
schoten knallen allerwege, gejuich en vreug
degeroep doen zich heoren, voor de zoo-
veelste maal wordt afgsspeeld het tooneel
aan het sterfbed der Transche koningen
„le Roi est mort, vive le Roi 1‘
Zeker, het oude jaar is dood!
Een goed spreekwoord leert ons, dat men
van de dooden slechts goed zegt en wjj
wenschen van dien gulden regel niet af te
wijken, te minder nu 1897 geen reden gaf
tot algemeene klachten. Niet allen zullen
op rozen gewandeld hebben, zeker niet.
Velen onzer zullen reden hebben om met
smart terug te denken am het jaar, dat nu
voor altijd achter ons ligt. Hoeveel smart
werd niet geleden, hoeveel zorg en angst
niet uitgesiaan, hoeveel leed niet gedragen.
Hier achteruitgang in zalen daar een huis
der rouwe, een huisvader weggerukt in de
kracht zijns levens, een treurende weduwe
en onverzorgde kinderen achterlatendel
ders een mceder ten grare gebracht, ont
rukt aan hiar huisgezin; familiën door
eene opeenstapeling van rampen tot den
bedelstaf gebrachteen tngediemet immer
nieuwe acteirs, immer weder ten tooneele
gevoerd.
En al deze herinneringen, z ij doemen op
juist wanneet de doodsklok het oude jaar
gaat uitluidei, het is de balans, die ieder
opmaakt in egen kring.'
Een doodsbid stemt tot ernst en naden
kende Sylvestrklok kondigt ons het doods
bed aan van ene die om lief werd, geen
wonder dan, dit ernst om aangrijpt. Een
Noorsche sage leert ons, dat ia het ster-
Bolswardsche Courant
-/
i
ft