NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD EN WO NS ER A DE E L
No. 14. Verschijnt Donderdags en Zondags. Zeven en dertigste Jaargang. 1898.
Voor het Kantongerecht.
DONDERDAG 17 FEBRUARI.
BINNENLAND.
ft
ft
$xxxxxxxx)Cxxxxxxxx
VOOR
e
20.
7
1
ABONNEMENTSPRIJS 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ZITTING van VRIJDAG 11 FEBR. 1898.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
r
&5M
Workum. Aan den oliemolen van den
heer Potma alhier, had Vrijdag een ongeval
plaats. Tj. de B., bezig bij de loshei, werd
deerlijk aan de linkerhand gewond, twee
zijner vingers werden geraakt met zulk een
kracht, dat er van de eene een stuk atvloog
en de andere er slap bij hing, zoodat die
geamputeerd moest worden. Door zorgvul
dige verpleging is de pijn zooveel mogelijk
getemperd. Voor ’t oogenblik bevindt de
patient zich vrijwel.
Wonseradeel. In de Gemeenteraads
vergadering van Zaterdag jl. werd o.a. be
handeld een adres van den Bond van Ne-
derlandsche Onderwijzers ter zake eene
andere regeling der jaarwedden indertijd
in banden gesteld van eene Commissie. De
Commissie stelde 1 25 verhooging voor. De
heer mr. J. KI. de Boer kwam met een
nieuw voorstel nl. om het aanvangssalaris
te bepalen op f 500 en dit bij gebleken ge
schiktheid om de 3 jaar telkens met 150 te
verhoogen, tot een maximum van f 700. Dit
voorstel werd, om advies, in handen der
vroegere Commissie gesteld.
In de verordening voor de Openbare
Scholen werd met betrekking tot buitenge
wone vacantiën eenige wijziging gebracht.
De verordening op de H. Omslag, zuoals
die door den Raad was vastgesteid, werd
als zoodanig gehandhaafd, zoodat aan het
verzoek van Ged. Staten, om de som te
verlagen, die voor levensonderhoud wordt
afgetrokken, niet werd voldaan. Thans be
draagt die aftrek voor hoofden van gezin
nen f300, terwijl nijverheid alleen voor 3/4
wordt belast.
Harich, 13 Febr. Met de pogingen, om
in de Ned. Herv. Kerk een kerkorgel te
bekomen, begint men flink te vorderen. Niet
alleen is er reeds geruimen tijd maandeijjks
gecollecteerd, maar bovendien hebben zich
thans ongeveer 80 personen schriftelijk ver
bonden, gedurende 5 jaren per week 5 cent
bij te dragen, te betalen ineens, om ’t jaar,
half jaar of elke week. Naar men ons ver
zekert, zal het orgel binnen enkele maan
den worden geplaatst,
Meermalen maakten wij voor ons zelven
de opmerking, dat in den aanvang van eene
rechtszitting, hierbij veel belangstelling schijnt
te heerschen. Beklaagden en getuigen vor
men dikwerf reeds een aanzienlijk getal en
dan zijn er aanvankelijk nog vele anderen,
die, ’t zij uit belangstelling, t zij uit nieuws
gierigheid, ’t zij omdat ze niets beters te doen
hebben, ook eens komen luisteren, ’t Is niet
zelden een vreemdsoortige verzameling, voor
een schilder wellicht om jaloersch te worden,
een opeenhooping vooreerst van uniformen
van rijks- en gemeentepolitie, maar ook van
mannenkleederdrachten van allerlei snit en
voor en van allerlei leeftijd. Uok zou hier
voor een beoefenaar van de leer der phy-
siognomie of gelaatkunde een dikwerf elders
vruchteloos gezocht veld van onderzoekingen
zijn te vinden, want ook in dit opzicht is
aan verscheidenheid geen gebrek, ’t Is even
wel jammer, dat de beperkte ruimte voor
het groote auditorium oorzaak is, dat de
groepeering in den beginne wat compact is,
en men reeds spoedig de ervaring opdoet,
dat het hier niet allen „onschuldige asem-
pjes" zijn. Nu, zal men zeggen, daarvoor is
het ook een rechtszaal, waar de schuldigen
ter verantwoording worden geroepen. Even
wel, wanneer de zitting een poosje in vollen
gang is, merkt men duidelijk, dat er een
gedrukte atmospheer heerscht, want in den
wintertijd dienen de deuren en ramen wel
dicht gehouden te worden.
Het publiek dunt gewoonlijk met iedere
afgehandelde zaak, want niet slechts dat de
beklaagden en getuigen, die „er voor“ zijn
geweest, meestal haastig aftrekken, ook de
J_?-1111
digd te zijn, of de belangstelling te vermin
deren, zoodat bij de behandeling der laatste
zaken gewoonlijk alleen de daarbij betrok-
I—
Er was een goede vangst gedaan, wederzijds
namelijk, want er was een 40 pond visch,
(evenwel slechts klein goed, zoodat de waarde
slechts op f 1 werd geschat,) en de politie
had een paar bekende stroopers gesnapt.
B. S. te Harlingen en J. 8. van Almenum
staan dus heden terecht wegens visschen bij
nacht met de zegen, een verboden vischtuig
en tevens hadden zij geen vergunning van
den pachter van het vischwater. Bekl. zijn
beiden verschenen, en geven met een vloed
van woorden te kennen, dat zij, toen de po
litie bij hen kwam, niet meer vischten, doch
dat zij het net van den wal in de boot brach
ten en schoonmaakten. Het visschen was dus
niet geconstateerd. De eerste bekl. was eigen
lijk de woordvoerder en deze zeide o.a. „Hee-
ren, wij weten zelf wel wanneer wij bekeurd
kunnen worden of niet. De politie kwam
ditmaal wat te laat. Als wij schuldig zijn,
komen wij ons niet verdedigen, maar wel,
wanneer wij ten onrechte zijn bekeurd. Wij
waren ook slechts met ons beiden, en bij het
visschen met de zegen moeten minstens drie
personen zijn?
Het bleek hen nu pas uit het verhaal van
de veldwachters, dat zjj zich in die gewaande
eendenknuppelaars deerlijk vergist hadden.
Eisch voor ieder 2 hechtenissen van 7 dagen,
met verbeurdverklaring van de visch of be
taling van 1, of elk 2 dagen hechtenis.
Beklaagden zijn hiermede niet content en
zullen ’t booger bezoeken.
8. N. J. te Leeuwarden, D. v. d. W. te
Lekkum en T. M. te Leeuwarden vischten
in den nacht van 19 op 20 Dec. met de
zegen in de Leeuwardervaart tusschen Spiek
en Wommels. Een hunner was houder van
een vischacte, doch zij hadden geen vergun
ning van den pachter, tevens mag in die
vaart niet gevischt worden met de zegen en
vooral niet ’s nachts. Eisch voor sub. 2 en 3
elk f 10 boete of 4 dagen en voor sub. 1
twee hechtenisstraffen van 7 dagen.
Vervolgens kwam een heel regiment
overtreders van art.166 der politieverordening,
waarbij het verboden is, zonder toestemming
van B. en W. met een woonschip in deze
gemeente te liggen, op ’t appèl.
9. L. H. te Witmaren m had een lig
plaats in de Leeuwardervaart genomen en
ondanks herhaaldelijk te zijn aangemaand
om to vertrekken, bleef hy waar hij was.
Hij was deswege 3 malen bekeurd, waarvoor
de eisch luidt 3 X 1 of 1 dag voor elke
boete.
10. J. de H. gedomicilieerd te Bolsward,
lag in de Makkumervaart en was eveneens
3 maal geverbaliseerd. Eisch 3 X 1 of 1
dag voor elke boete.
11. S. A. de J. Wed. D. F. gedom. te
Drachten lag met haar woonschip in de
Leeuwardervaart en had 2 processen gekre-
hen. Eisch 2 X 0.50 of 1 dag voor elke
boete.
12. H. T. te Achlum voor gelijke over->
treding eenmaal bekeurd. Eisch 1 of 1 dag.
den eigenaar van het land, waarin hij zich
had geïnstalleerd.
Eisch 3 of 2 dagen.
5. A. J. 8. te Warns verkeerde dien dag
juist in dezelfde omstandigheden en de eisch
is ook voor hem dezelfde.
6. G. R. te Makkum liep den 14 Dec.
des morgens omstreeks half acht tusschen
de zeepalen en de kruin van den dijk langs
de zee. Toen hij den rijks veldwachter zag
naderen, wierp hij iets over de palen.
De veldwachter was nieuwsgierig wat daar
eensklaps in ’t zilte nat moest worden ver
borgen. Hij vischte dus eens, om het rechte
van de zaak te weten, want bekl. wilde geen
opheldering geven, en haalde weldra een
geladen geweer uit zee op.
Beklaagde is recidivist als overtreder der
wet op de jacht en visscherij, de eisch luidt
f 15 of 8 dagen, met verbeurdverklaring van
het geweer.
7. In den nacht van 11 op 12 Dec. waren
twee veldwachters op surveillance. Het
maantje scheen helder, ’t was slechts één
dag na volle maan, daarbij goed weer, dus
ook goed weer voor stroopers. In dien nacht
lagen twee visschers in de Leeuwardervaart
onder Hennaard en de veldwachters hadden
hierin geen goed oog. Zij maakten met de
visschers een praatje, doch pasten wel op,
zich in hun ware kwaliteit te vertoonen,
maar vroegen of daar verderop ook eenden
ontdekt waren, en of het terrein daar veilig
was.
Toen nu de gewaande eendenknuppelaars
weer verder trokken, rekenden de visschers
zeker het terrein veilig, wellicht in deze nach
telijke zwervers goede voorposten ziende.
Een geruimen tijd later, omstreeks halt vier,
kwamen zij evenwel onverwacht terug en
juist waren de visschers bezig de zegen op
nieuwsgierigheid schijnt allengskens bevre- te trekken eu de visch in de boot te doen,
digd te zyn, of de belangstelling te vermin- - -
deren, zoodat bij de behandeling der laatste
zaken gewoonlijk alleen de daarbij betrok
ken personen aanwezig zijn.
De vogelvangers vormden heden de voor
hoede.
1. W. v. d. Z. te Hindeloopen werd den
20 Dec. in het veld aangehouden door den
rijksveldwachter, die hem met zijn slagnet
bezig had gezien. Toen de beambte bij hem
kwam om hem te spreken over een kievit,
die bij meende dat beklaagde vervoerde,
ontkende hij in het bezit van zulk een vogel
te zijn. Na veel moeite kreeg de rijksveld
wachter eindelijk toch dien vogel te zien,
welke door hem in vrijheid werd gelaten.
De eisch is 10 boete of 4 dagen hech
tenis.
2. D. D. d. B. te Zurich is ook vogel
vanger van beroep. Deze bekl. werd den 9
Dec. bij Wons in het veld aangetroflèn door
de marechaussées, in ’t bezit van twee kie
viten, welke ook door deze beambten in
vrijheid werden gesteld.
Bekl. is ter terechtzitting verschenen, en
hoewel geen advocaat, deed hij toch aan
wetsverklaring. De wet verbiedt n.l. het
vangen en ook het vervoeren van kieviten,
maar daarin staat niet, dat men ze niet mag
hebben. „Voor een vogelflapper" zegt bekl.
is de kievit alleen als lokvogel geschikt, an
dere vogels zijn daarvoor niet bruikbaar, en
als ik, die daar in het veld lig, om mijn
brood te verdienen, die voor mijn acte f 7.50
heb moeten betalen, die in 3 weken slechts
5 wilsters heb kunnen machtig worden, nu
ook geen kievit op de „wieuw" mag hebben,
dan mag ik de affaire wel aan kant doen.
De wet verbiedt dan ook niet het hebben
van die vogels, doch alleen het vangen en
het vervoeren. Nu zijn er wel vogelaars die
daarom hun lokvogel ’s nachts onder een
bak in het land laten vertoeven en bijna
doen verhongeren, doch uit goederbest nam
ik die vogels mee en daarom werd ik nu
bekeurd?
Zoo ziet men, dat ook medelijden soms
misplaatst kan zijn, maar de heer Ambtenaar
deelt geenszins de beschouwingen van dezen
beklaagde, maar eischt 7.50 boete of 3
•dagen hechtenis.
3. T. J. V. te Workum werd den 7 Dec.
ook in het bezit bevonden van een kievit,
doch het had moeite, dien vogel op te spo
ren, want toen deze bekl.den rij ks veld wach
ter in ’t vizier kreeg, stopte hij het dier in
zijn pantalon, en hardnekkig weigerde hij
visitatie, zoodat de vogel, die evenwel zeer
goed reeds was opgemerkt, voor hij in zijne
ongewone bergplaats terecht kwam, niet kon
worden verlost.
Eisch 10 of 4 dagen met verbeurdver
klaring van den kievit of de betaling van
f 1.50, subs. 2 dagen hechtenis.
4. M. J. Z. te Molkwerum had den 21
Deo. wel een acte voor vogelvangen met een
plagnet, doch hij had geen vergunning van
dat beklaagde wel meermalen wat veel van
innemen houdt, en ook te Leeuwarden meer
malen is veroordeeld wegens dronkenschap.
Bij deze terechtzitting maakt bekl. een
vreemden indruk.
17. R. B. te Koudum was den 3 Jan. in
kennelijken staat, en ’t loopen viel hem zoo
zwaar, dat hij tegen een stek terecht kwam.
Eisch 1 of 1 dag.
18. J. A.J. A. en S. St. te Bolsward
waren den 6 Jan. aan ’t spelen met centen
op de openbare straat.
Eisch voor elk f 0.50 of 1 dag.
19. J. de H. te Bolsward werd 3 maal
bekeurd wegens het liggen met een woon
schip in de Makkumervaart.
Eisch 3 X t 1 of 1 dag voor elke boete.
Bekl. verklaart in hooger beroep te zullen
gaan, daar Bolsward zijn geboorteplaats is,
en zoo ergens, hij dan daar wel mag ver
blijven. Den Burgemeester heeft hij vruch
teloos getracht te spreken.
W. K. en diens vader J. K. bewonen
samen een schip. Beiden zijn bekeurd wegens
’t liggen met hun woonschip in de Makku
mervaart. Tegen W. K. wordt f 1 of Idag
geëischt, tegen J. K. 2 X f 1 of 2 X 1 dag.
21. P. Y. F. te Arum was in den nacht
van 26 op 27 Dec. zoo woelig op straat, dat
de veldwachter er een verstoring der nacht
rust in zag. Dit schreeuwen en lawaaima-
ken wordt hem nu voor f 2 of 2 dagen
aangerekend.
22. K. B. P. te Parrega was den 8 Jan.
te Workum in kennelijken staat. Eisch f3
of 1 dag.
23. D. R te Oosterend was den 10 Jan.
wat over zijn bier en moet zijn zwaaien en
draaien nu denkelijk boeten met f 2 of 1 dag.
24. W. B. van Harlingen was den 8 Jan.
op de Franekerstraat alhier met zijn hon
denkar, waarmede hij visch had gevent. Hjj
had zeker goede zaken gemaakt en er eens
eentje op gekocht, althans ’t werd aange
merkt als „kennelijke staat? Eisch f 2 of
2 dagen.
25. K. de V. te Workum was den 11
Jan. ’s nachts half drie dronken op de markt.
Twee nachtwachten hebben dit geconsta
teerd en er wordt daarom f 1 of 1 dag tegen
bekl. geëischt.
Uitspraak der vonnissen op Vrijdag 25
Febr.
13. M. v. H. gedom. te Bolsward spant
de kroon met 5 malen bekeurd te zijn wegens
het liggen met zijn woonschip in de Leeu
wardervaart, en had bovendien een bekeu
ring wegens dronkenschap ten zijnen laste.
Bekl. bekent deze feiten, doch merkt op,
dat hij den len Jan. omdat het nieuwjaars
dag was slechts een paar borreltjes had ge
dronken, want, zegt beklaagde, „dat gaat
dien dag zoo? Omdat hij niet veel kan heb
ben, is het gauw aan hem te zien, maar
drukte heeft hij niet gemaakt, de politie zal
zich in den persoon vergist hebben. Zijn
zwager, die bij hem was, zwaaide erg met
de handen, die zal misschien bedoeld zijh.
Hij gebruikt tegenwoordig geen sterken
drank meer, en voert als bewijs daarvan
aan, dat hij in de laatste 3 jaren nimmer is
bekeurd wegens dronkenschap.
De politie, die hem op nieuwjaarsdag ’s
avonds ongeveer half acht op de Franeker
straat aantrof heeft zich evenwel niet in den
persoon vergist, daar deze bekl. niet in staat
was alleen te loopen, maar door 2 personen
ondersteund, naar zijne woning moest worden
geleid.
Eisch 6 maal 1 boete of 1 dag hechtenis
voor elke boete.
Beklaagde heeft verder zijne verdediging
op papier, en verzoekt verlof, deze te mogen
voorlezen. Na bekomen verlof leest hij daar
na voorAangezien ik de feiten beken, doch
daar het vorig jaar F. de Wit wegens het
liggen met een woonschip in deze gemeente
door den lloogen Raad is vrijgesproken,
omdat de vergunning niet door den raad maar
door B. en Weths. behoort te worden ge
geven, verzoek ik vrijspraak van het mij
ten laste gelegde. Dit document wordt
daarna door hem op de tafel gedeponeerd.
14. F. D. te Bolsward werd op den mid
dag van den 27 Dec. in kennelijken staat
aangetroffen in de Witheerensteeg, en had
het zoo goed te pakken, dat hij bijna niet
kon loopen, maar door iemand ondersteund
naar zijn kosthuis in de Kerkstraat moest
worden gebracht. Eisch 2 of 2 dagen.
15. S. R. te Arum is koopman in lompen
en beenen, doch hij had den 2 Jan. iets
anders ingekocht dan zijn gewone affaire
meebracht. Wellicht was hij nog aan ’t
nieuwjaar houden, althans ’s middags 1 uur
maakte hij in de buurt van zijn dorp zoo’n
kabaal, en riep hij zoo luid, dat er een volks
oploop ontstond. De veldwachter vond het
dan ook noodig hem ter kalmeering eenigen
tijd in verzekerde bewaring te houden.
Eisch 3 of 2 dagen.
16. In den nacht van 28 op 29 Dec. even
na middernacht kwamen twee bewoners van
„de Werkpiansbloe? geheel gealtereerd
half in nachtcostuum het politiebureau bin
nenstormen met het bericht, dat bij de Wed.
Boersma bij de Sneekerpoort een inbraak
gepleegd werd.
Terstond ging een der agenten met een
nachtwacht er op los, doch ’t was niet zoo
erg als men in den eersten schrik wel ge
waand had. Wat bleek het geval te zijn
Er werd daar een persoon aangetroffen, die
blijkbaar wat over zijn bier, of eigenlijk over
zijn cognac was. Deze persoon H. 8. meu
belfabrikant te Leeuwarden scheen wat erg
in de war dien avond. Hij was in „de Wijn
berg" geweest om logies, doch daar minder
welKom geweest. Hij heeft toen waarschijn
lijk naar een ander logement rond gezien,
en schijnt zoo naar de Sneekerpoort te zijn
verzeild geraakt, en klopte aan bij genoemde
Weduwe en wel op zulk een ruwe wijze,
terwijl zijn vuistslagen of schoppen op de
deur met zulke uitdrukkingen van ongeduld
vergezeld gingen, dat die vrouw verschrikt
wakker wordende, achter haar huis is uit
gevlucht en over de schutting bij de buurt
terecht kwam, roepende om hulp.
Toen de politie uit het bureau arriveerde,
was reeds een nachtwacht bezig hem mee
te troonen, en inplaats van in „de Wijnberg"
heeft hij dien nacht op de houten banken
van het arrestantenlokaal mogen logeeren.
Hij staat heden terecht wegens dronken
schap. Bekl. herinnert zich van het geval
zeer weinig, maar zegt dat hij te vergeloo-
pen is. Dronken was hij niet, naar hij meende,
hij had wel een paar cognacjes gehad, dat
gaat zoo, als men den geheelen dag opreis
is, maar hij ziet in dit geval iets anders ach
ter de zaak. Hij heeft een brief gekregen,
waarin men hem geld wil afpersen, en laat
dien den heer Kantonrechter lezen.
De politieagent verklaart nog, dat het
mensch, waar zoo met geweld op de deur is
gebeukt, erg geschrokken is, en bekl. heel
wat kabaal schijnt te hebben gemaakt, even
wel is zulks niet door de politie geconsta
teerd. Wel was bekl, ferm aangeschoten.
Eisch 5 of 1 dag hechtenis.
De politie heeft bij informatie, vernomen^
r»
Bolswardsche Courant
■i\
I
