NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWABO EN WONSEBA.DEEI.
No. 16. Verschijnt Donderdags en Zondags. Zeven en dertigste Jaargang. 1898.
5
BINNENLAND.
DONDERDAG 24 FEBRUARI.
VOOR
Onzekere en zekere Gebeurtenissen.
leden.
ABONNEMENTSPRIJS 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Vei-
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
(H. C.)
Te Maastricht is een meisje van 9
jaren met een brandende petroleumlamp
van een trap gevallen en aan de gevolgen
van de daarbij bekomen brandwonden over-
Sneek. Zondagmorgen had alhier nabij
het spoorstation een ongeval plaats, dat zeer
ernstige gevolgen had kunnen hebben. Een
heer, die met den trein van Holland arri
veerde, ging, na uitgestapt te zijn, inplaats
van den gebruikelijken weg langs het per
ron, door onbekendheid met den uitgang
den verkeerden kant op langs de spoorbaan.
De trein en de daarnaast staande tram
zetten zich beiden in beweging. Onze rei
ziger, welke de twee machines zag aanko
men, wilde wijken, doch struikelde door de
haast over de draden der seintoestellen,
waardoor hij op de rails kwam te vallen
op ’t oogenblik, dat de trein slechts enkele
passen van hem verwijderd was. De machi
nist ten Gate, het gevaar ziende, remde uit
alle macht, de trein werd tot staan gebracht
en de heer hierdoor voor een anders wissen
dood bewaard.
Heerenveen, 21 Febr. Onze winter-
looze winter is vol wonderen van vroegtij
digheden in planten- en dierenrijk. 29 jaar
geleden, van 1868 op 1869, hebben we een
dergelijken winter gehad. Blijkens een be
richt uit Balk, meende men toen op Oude
jaarsdag reeds, dat men den winter achter
den rug had. „Sommige stukken greidland
zoo lezen we zijn zoo groen alsof ’t
in April ware. De Pyrus Japonica staat
dik in knop, de hortensia is uitgebot, even-
zoo de rubus of rides, goudsbloemen, viool
tjes en violieren vertoonen een sieraad van
bloemen. Zaden, zooals van de resida en
portulacca, die in ’t voorjaar uitgezaaid,
maar niet opgekomen waren, vertoonen een
rijk blad en versieren sedert eenige dagen
reeds de perken."
Buitenpost, 20 Febr. De landbouwer
T. R. alhier, die zich heden morgen naar de
Ger. Kerk begaf, zakte, nauwelijks daar
aangekomen, ineen en was terstond een lijk.
Bovenknijpe, 21 Febr. Een jongeling,
in Duitschland in betrekking, die na een
bezoek aan zijne familie alhier, naar zijn
patroon terugkeerde, werd aan de grenzen
aangehouden. Hij mocht niet verder reizen,
vóór hij ruim zestig gulden had gestort voor
invoerrecht van een inktstel, twee eau de-
cologne-fiacons, een paar portemonnaies en
een kistje sigaren. Deze artikelen waren
bestemd voor cadeautjes voor zijn patroon
en huisgenooten.
Naar we vernemen, hebben deze tegen
het feit appèl aangeteekend.
Opsterland, 21 Febr. Voor het dooden
van schadelijk gedierte is door landeigenaren
in ’t afgeloopen jaar nog al eene belangrijke
som uitbetaald aan premiën. Er zijn o.a.
gedood: 44 bunsings, 109 wijkels, 215 weze-
lingen, 5 valken, 203 eksters, 167 kraaien
en 60 jonge eksters en kraaien.
Beetsterzwaag, 21 Febr. Heden na
middag werd ook alhier door eenige jagers
jacht gemaakt op de wilde varkens. Al
spoedig werd er een door de dry vers, die
de bosschen ten zuiden der walle doorkruis
ten, opgejaagd. Vijf schoten zijn er op het
dier gelost, doch zonder resultaat. Hy was
den jagers te vlug af en verdween spoedig
uit het gezicht in oostelijke richting over
het Alpherveld.
Ooststellingwerf, 21 Febr. De wilde
ganzen, die zich hier dezen winter veel op
houden, richten op de lage hooilanden vrij
wat schade aan.
Zij plukken het gras met wortel en al
uit den grond, zoodat hunne aanwezigheid
’s winters, in den zomer nog zeer goed
merkbaar is.
De lage waterstand en de weinige vorst
maken de schade zoo groot, daar de dieren
thans vrij spel hebben en weiden als kud
den schapen. Hepk. Adv.-Bl.
Zondagavond (20 dezer) werd te Bor
ger in een bosch eene vrouw gevonden, die
met twee kleine kinderen onder den blooten
hemel vertoefde en aldaar reeds twee nach
ten had doorgebracht, zonder ontdekt te
zijn. Met een oude deken werden de kinde
ren tegen den regen en de koude beschut.
Op last van het gemeentebestuur is zij naar
het huis van bewaring overgebracht en
Maandagmorgen is zij naar elders vertrokken.
Zondagavond, omstreeks 8 uur. is in de
Duivenvoordestraat te Haarlem gevonden
een pakje, inhoudende een levend kind van
het mannelijk geslacht, ongeveer 14 dagen
oud. Het is naar het St.-Elisabeths-Gasthuis
overgebracht.
Het woord „verzekeren" is eigenlijk ’n
heel wonderlijk woord 1 Men zou zoo zeggen,
dat het beteekenen moet: iets of iemand
zeker maken maar wat of wien dan Of
„’t onzekere zeker maken" en dat komt
er al dichter bij. Een onderneming, waaraan
eenig gevaar verbonden kan zijn, wordt door
een verzekering zeker, d.i. veilig gemaakt.
Dat gevaar toch laat men een ander loopen
natuurlijk tegen een geldelijke vergoeding 1
en zelf plukt men de vruchten, die de
wélgeslaagde onderneming brengen kan. Is
’t niet wonderlijk, dat die ander (in casu de
Verzekering-Maatschappij) daarin toestemt,
en dat nog wel tegen een betrekkelijK geringe
vergoeding? Is dat niet de kastanjes voor
een ander uit het vuur halen
Zeker zou het dat zijn, wanneer het vooraf
vaststond, dat het gevaar de gevreesde schade
werkelijk zal veroorzaken. Maar de kans, dat
dit geschiedt is in de meeste gevallen veel
kleiner dan de kans dat het niet geschiedt en
dus zal in de meeste gevallen tegenover de
premie, die de Maatschappij ontvangt, voor
haar geen tegen-prestatie staan. Zij kan dan
uit al die premiën, waarvoor zij niets te
presteeren heeft, de uit te betalen sommen
bijeenbrengen voor de enkele gevallen, waarin
het gevaar wèl schade veroorzaakt.
De schade veroorzakende gebeurtenis moet
dus toekomstig en onzeker zijn. Wanneer
m’n huis in brand staat, en ik wandel naar
een Brandverzekerings-Maatschappij om het
te verzekeren dan loop ik gevaar voor
een dwaas of een oplichter gehouden te
worden, omdat het gevaar, waartegen ik mij
dekken wil, reeds zeker, ja de schade reeds
geheel of gedeeltelijk aangericht is. En
wanneer ik een schip bevracht, en mijn
voornemen te kennen geef eens te probeeren
of het ’t uithoudt tegen den Maalstroom dan
verzekert geen assuradeur dat vrachtje, omdat
het zeker naar den kelder gaat. Ook hier de
zekerheid van het toekomstige nadeel, dus
de onmogelijkheid van verzekering.
Nu is er één gebeurtenis in ieder menschen-
bestaan, die wel toekomstig is, maar toch
zóó zeker plaats zal hebben als het zeker is,
dat morgen de zon zal opkomen, ’k Bedoel
de gebeurtenis, die aan dat bestaan een einde
zal maken, of, zooals we ’t kort en goed
uitdrukkende dood. Eer zal uw schip in
den Maalstroom gespaard blijven dan gijzelt
voor den dood. En ook die dood zal schade
veroorzakenmoreele schade d. i. hartelijk
verdriet, ook geldelijke schade, in de eerste
plaats aan uwe vrouw en kinderen. Dit ver
driet kan geen ander dragenmaar dat
geldelijke nadeel kunt ge aan uwe nabestaan
den grootendeels besparen, wanneer ge daar
voor een Levensverzekering-Maatschappij
Iaat opkomen.
Maar zoo’n Maatschappij moet dan toch
wel oliedom zijn, dat ze voor een betrekke
lijk kleine jaarlijksche premie de uitbetaling
van een groote som op zich neemt in een
geval, dat zich zóó zeker voordoen zal als
twee maal twee vier isToch is dat niet
zoo dom als ’t er uitziet. Een groep normale
menschen van denzelfden leeftijd heeft een-
zelfden waarschijnlijken levensduur. Dat be-
teekent, dat de helft hunner vóór een zekeren
leeftijd sterft, maar de andere helft ouder
worden zal. Welke individuen tot de eene,
welke tot de andere helft behooren zullen,
daaromtrent kan vooruit nooit iets gezegd
wordenmaar de sterftestatistiek leert, dat
de regel bij een groote groep van individuen
opgaat. Welnu zegt de Levensver
zekering-Maatschappij ik bereken de bij
dragen, die al die personen mij betalen moe-
Zaterdagmiddag verscheen bij v. d. L.
in de Paarlstraat te Utrecht de deurwaarder
om het gezin, wegens het niet betalen der
huurpenningen, op straat te zetten. Stuk
voor stuk werden de meubeltjes uit de wo
ning gehaald en door medelijdende buren
in ontvangst genomen.
De een nam dit en de ander dat, ten slotte
was alles zoo verspreid, dat de menschen
niet wisten waar het huisraad gebleven was.
Daar v. d. L., die weduwnaar is, op dat
oogenblik afwezig was, stonden de 6 kin
deren hulpeloos het geval op de straat aan
te zienzij werden door een goeden kennis
onder dak gebracht.
De woede van het publiek keerde zich
echter tegen den eigenaar van het huis en
men besloot het dezen betaald te zetten. Dit
geschiedde dan ook Zaterdagavondde ver
nielzucht was zoo groot, dat geen glasruit
heel bleef en zelfs de sponningen uit het
raam werden geslagen en het behang van
de muur werd getrokken. (JJ. D.)
Een der rijkste landbouwers te Vee-
nendaal, G. v. N., stierf dezer dagen zonder
eenige geneeskundige of andere hulp op 61
jarigen leeftijd, en wel als de armste bede
laar op een leger van zakken. Weinig ver
kwikkelijk ziet het er uit in de woning van
den gestorvene en zijn nog in leven zyuden
broederhet armoedigste ontbreekt en toch
moet het vermogen van beiden te zamen
meer den f 11)0,01)0 bedragen.
Een scharenslijper te Weert kreeg
dezer dagen de tijding uit Indië, dat hij,
door het overlijden van zijn zwager aldaar,
erfgenaam was geworden van f 20,000, som
migen beweren zelfs van f 50,000.
Men schrijft uit Zeeuwsch Vlaanderen:
Door verschillende ingezetenen der ge-
meenten IJzendijke, Biervliet, Hoofdplaat en
Waterlandkerkje worden gelden by een ge
bracht om de marechaussees Adam en de
Wael van de brigade IJzendijke een stoffe
lijk blijk van erkentelijkheid te geven ter
wille van hun kloekmoedig gedrag in den
nacht van 5 op 6 Februari j.l. in den Ko-
ninginnepolder.
Zooals onze lezers zich zullen herinneren
vielen deze twee moedige politiemannen drie
gewapende mannen aan, die deze streek door
hunne nachtelijke tochten onveilig maakten.
Een er van sloeg op de vlucht, doch de
twee anderen werden gegrepen. Nu ontstond
een gevecht op leven en dood, waarbij een
der baanstroopers, zekere van de Velde werd
doodgeschoten en de andere L. Millioen, die
heel wat op zijn boekje heeft staan, gevan
gen genomen werd, waardoor dus Zeeuwsch
Vlaanderen en de nabjj gelegen Belgische
dorpen van twee gevaarlijke sujetten werden
verlost.
Omstreeks 1 uur in den nacht van
Zaterdag op Zondag geraakte de soldaat
van de reconvalescenten-kompagnie, te Zut-
phen in garnizoen, J. de E., bij de aanleg
plaats van het Charloische bootje te Rot
terdam in het water en verdronk voor de
oogen van zijn broeder, die hem derwaarts
vergezeld had. Zijn lijk is nog niet gevonden.
Doove, oude menschen alleen de straat
op te sturen, moet wel tot ongelukken leiden.
Te ’s Bosch is de 92 jarige oudstrijder, C.
W., een stokdoof manneke, toen hy een
straat wilde oversteken, door een wagen van
v. Gend Loos overreden. Eenige oogen-
blikken later was de ongelukkige een lijk.
Op de dezer dagen gehouden vergade
ring van de leden van het „Onderling Vee-
fonds" te Markelo is besloten het salaris van
de beide directeuren te bepalen op... één
halve gulden per jaar en per persoon.
Twee Beggijnen zijn te Breda aan een
zeer groot gevaar ontkomen.
Bij het zich ter ruste begeven hadden zij
de kachel gevuld met natte steenkolen en
tegelijkertijd den sleutel geheel dichtge
draaid. Dat had natuurlijk ten gevolge dat
de geheele ruimte bezwangerd werd met ver-
stikkenden kolendamp. Zij schijnen daar
niets van gemerkt te hebben.
Des morgens echter waren beiden niet in
de kapel tegenwoordig, zoodat men aanstonds
vermoeden kreeg dat haar mogelijk een on
geluk was overkomen. De deur was geslo
ten, zoodat men deze moest openbreken,
Men trof beiden in bewusteloozen toestand
aan. Zeer geruimen tyd bleven zij buiten
kennis. Vooral bij de meest bejaarde faalden
alle middelen.
Ten leste toch slaagde men er in haar uit
de verdooving te wekken. (W. B. C.)
Volgens De Avondpost is een wetsont
werp tot afschaffing van het verbod tot on
derzoek naar het vaderschap bij den Raad
van State ingckomen,
Gaasterland, 21 Febr, Nu de tijd
van besteden weer daar is, ondervinden de
landbouwers alhier en in de environs de
voor hen nadeelige gevolgen van het ver-
tiek van een groot aantui melkknechten
naar Duitschland. Niet alleen toch wordt
het thans moeilijk een goeden knecht te
krijgen, maar ook worden veel hoogere
loonen gevraagd. Gemakkelijk kan thans
f50 a f60 per jaar meer worden bedongen
dan anders. Levens vreest men, dat de
arbeiders met het a.s. voorjaar en den zomer
schaarsch zuilen worden.
Westergoo, 18 Febr. Zong reeds voor
Lichtmis de leeuwerik zijn opwekkend
vooijaarslied, thans zijn ook de kieviten en
scholeksters na korte afwezigheid terugge
keerd en strijken in „groote vluchten" neder
op Westergoo’s weiden. De eenden zijn op
enkele boerenerven reeds met eierenleggen
begonnen. Buitengewoon voordeelig zien de
weilanden er uit; het gras, de klaver groeit
en sommige landen zien bijna wit van
madeliefjes. Er zyn veehouders, die by
eenigszins zachtere weergesteldheid het
jongvee in de weide willen doen, omdat er
in enkele landen meer gras staat dan andere
jaren in April. Maar als men bedenkt, dat
op 20 Maart lö45 het ijs nog arresleden
droeg, dan is de kans op een min of meer
streng nawintertje nog in ’t geheel niet
uitgesloten. „We kinneit lykwol toarloopich
sa best ót", zeggen intusschen de oudjes
van dagen. Fran. Ct.
Franeker. Vrijdagmorgen zou de vee
houder Jan Smit, wonende nabij Atsjetille,
naar ziju vee zien en kwam zoo tot de
ontdekking, dat 7 van zyne beste schapen
waren gedood, naar de kenteekenen te oor-
deelen door honden. Ook by zyn buurman
Wiersma was een schaap gedood. By de
marechaussee alhier ia aangifte gedaan.
ten, zoodanig, dat wat ik van de vroegster-
vende helft te weinig ontvang om de op
hun leven verzekerde sommen uit te betalen,
door de langlevende helft te veel wordt be
taald. Het een maakt dan juist het ander
goed.
Deze redeneering komt dus precies op
hetzelfde neer als de redeneering van den
zee- of brand-assuradeur. Ge betaalt mij
een zeer geringe premie zegt deze ’t
is onzeker of uw schip vergaan of uw huis
verbranden zalmocht dat gebeuren, dan
betaal ik de schade uit de bijdragen van
anderen, wier schip niet vergaan of wier
huis niet verbrand is. En de levensverzeke
ring-maatschappij zegt: Het is onzeker of
ge den voor uw leeftijd waarschijnlijken
levensduur halen zultmocht dat niet gebeu
ren, dan betaal ik de schade uit de bijdragen
van anderen, die wèl zoo gelukkig zijn.
Zoo vinden we dus ook in de levensver
zekering weer het onzekere element terug:
dat de dood eens komen moet, staat vast
wanneer hij komen zal, staat niet vast. En
tegen de schade, die voortvloeit uit een on-
verwachten, vroegtijdigen dood, kan één
kostwinner afzonderlijk zijn nabestaanden
niet dekken; maar wel -- op de boven om
schreven wijze kunnen dat vele kostwin
ners te zamen door coöperatieen de levens
verzekering-maatschappij is de tusschenper-
soon, die hem in staat stelt die samenwerking
op de meest practische en voordeeiige wijze
in te richten.
Een levensverzekering-maatschappij is dus
geen spaarbankbij deze spaart ieder voor
zichzelven, onafhankelijk van andere inleg
gers bij gene sparen de langlevenden mede
voor de vroegstervenden, en daar het tijdstip
van ieders dood onzeker is, hebben allen
daarbij evenveel belang.
Dat onderscheid tusschen een levensverze-
kerings-maatschappij en een spaarbank is zeer
diepgaande en uit zich in de practijk op zeer
voelbare wijze. Later spreek ik daarover nog
wel eensnu niet, anders zou het geduld
mijner lezers uitgeput raken.
Amst. Crt.
Bolswardsche Courant
ii
6