NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
iBGLSWARO EN WONSERAJOEEL
KRONINGSFEESTEN
Koningin Wilhelmina
I
itReMFÉtST
1
r
No. 72. Verschijnt Donderdags en Zondags. Zeven en dertigste Jaargang. 1898.
Volksconcerten
.1
ïlMMIWMïra
Uit het leven der Koningin.
Woensdag 7 September 1898,
voormiddags 8 uur.
WOENSDAG 7 SEPTEMBER. Q
I
Jl
Spij suitdeeling*.
BINNENLAND.
te BOLSWARD.
Koraal Muziek en Volks
liederen
Amsterdam.
OPTOCHT,
vergezeld van een drietal muziekkorpsen.
i
7
711 September 1898,
voormid. 10 tot namid. 6 uur.
hi i
VOOB
at
-i
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
DE INHULDIGING
op de gedempte Wortelhaven en op het
Broerekerkhof.
Namiddags 25 uur.
Te 2 uur wordt de optocht samengesteld
bij den Harlingerweg. Hij gaat langs Har-
linger straat, Dijkstraat, Groote Markt tot
’t Raadhuis, alwaar halt zal worden gehou
den, verder langs Jongemastraat, Broere-
straat, Snorkstraat, Groote Dijlakker tot
Franekerstraat, terug langs Groote Dijlakker,
Koemarkt zuidzijde, Schildwijk, Dijk, Stoom
boot- en Turf kade tot Sneekerstraat, voorts
langs Hengstepad, Jongemastraat, Raadhuis’
Groote Markt, Dijkstraat tot het punt van
uitgang.
De omvang van dezen optocht wordt van
J
over de Plantsoenbrug, langs Groote Dijlak
ker naar het R. C. Gesticht, alwaar een
lied zal worden gezongen en eindelijk naar
het Gasthuis, om aan h.h. Gasthuisvoogden
eene aubade te brengen.
Na afloop hiervan gaat de stoet langs het
Schildwijk; de kinderen der Chr. school
treden voor hun school uit den stoet. De
overigen wandelen nog langs Dijkstraat,
Groote Markt tot ’t Raadhuis en gaan van
daar naar hunne scholen.
In de verschillende scholen aangekomen,
zal aan de kinderen een feestgave worden
uitgereikt.
Namiddags 12 uur.
wege de vereeniging H. en N. bekend ge
maakt.
i
van den trans van den Raadhuistoren.
Daarna een rondgang van de muziek door
de stad, langs Jongemastraat, Broerestraat,
Kerkstraat, Bagijnestraat, Groote Dijlakker,
Koemarkt, Schildwijk, Dijkstraat, Groote
Markt tot het Raadhuis.
Voormiddags 8*la uur.
Onderwijl muziek op de binnenplaats van
het Stads-Armenhuis.
Voormiddags 10 uur.
Samenkomst op de Koemarkt.
De kinderen zullen vroegtijdig de school
verlaten en zich opstellen als volgt
School voor M. U. L. O. voor den ont
vanger,
R. C. P. School voor Adema.
School no. 1 voor ’t Gasthuis.
Christ, school voor huis Schoonhoff.
School no. 2 voor Huisman.
Schutterij muziek voor P. J. de Boer.
2de muziekkorps voor S. Lijcklama a Nije-
holt.
De vaandeldragers van iedere school gaan
voorop.
De feestcommissie direct er achter.
De stoet gaat in rij en gelid wandelen
tot voor het Raadhuis, om daar eene aubade
te brengen, verder langs Jongemastraat,
Broerestraat, v/h. Armenhuis, alwaar een
lied ten gehoore zal worden gebracht, voorts
naar het W eeshuis, alwaar een kleine aubade
zal worden gebracht aan h.h. Wees voogden,
daarna om de kerk, langs Bagijnestraat, matrozen, ook hofdames en hof heeren. Als
een echt moedertje wist ze er zich mede
te vermaken. Eens had een harer het al
te bont gemaakt en was wat al te stout
geweest in het oog der moederlijke eigenares.
Een duchtige boetpredikatie volgde, die met
veelzeggende woorden eindigde „En als gij
U nu in ’t vervolg niet beter gedraagt, dan
maak ik U voor Uw straf... Koningin, hoor
Dan heb je niemand om mee te spelen
Maar ’t „Moedertje“-zelf kon ook wel
eens ondeugend zijn, jaja vraag dat maar
eens aan hare Engelsche gouvernante, dan
zal die u vertellen, hoe ons prinsesje haar
meer dan eens de zakken met kiezelsteen*
tjes heeft gevuld, en des winters met meer
dan één sneeuwbal heeft doen kennis maken
Eenmaal had ze ’t zoo gortig gemaakt,
dat miss Winter het noodig oordeelde han
delend op te treden.
Voor straf moest Wiliemientjeeen
kaart van Europa teekenen. Opvallend
gedwee toog zij aan den arbeid en toen
Zjj der Engelsche haar werk toonde, had
Zij, uit een soort van wrekende plagerjj...
Nederland-alleen tweemaal zoo groot ge-
teekend als Engeland-Schotland-en-Ierland-
samen, er misschien wel de voor hand lig
gende vraag aan toevoegende„is het zóó
goed wat natuurlijk voor een Britsche
dame was om......
van Koningin Wilhelmina, waarvan
Te Loppersum (Gr.) vond de dochter
van een arbeider aldaar, bij het schoon
maken van de aschdobbe een zakje met
rijksdaalders, men zegt van wel 100. Daar
het slot van ’t kabinet onklaar was en de
vader van het meisje zeker wilde zijn, dat
bij afwezigheid niemand zich meester van
de buit maakte, werd deze vreemde bewaar
plaats gekozen. Als hij 't naar de spaar
bank brengt krijgt hij 'sjaars f 8,75 rente
er bij, en daar is 't goed bewaard.
Zooals wordt medegedeeld, heeft H. M.
de Koningin-Moeder aan het Haar door de
natie bij het neêrleggen van het Regent
schap aangeboden huldeblijk eene bestem
ming gegeven, welkq het diepe gevoel en
het menscblievend hart van Koningin Emma
teekent. En niet slechts wordt door Haar
het huldeblijk voor de stichting van een
Sanatorium voor in de eerste plaats onbe
middelde longlijders bestemd, maar ook zal
het landgoed Oranje-Nassau-Oord door Haar
voor de liefdadige stichting worden afge
staan.
Had Koningin Emma door de wijze,
waarop het Regentschap door Haar gevoerd
en de opvoeding Harer Koninklijke Dochter
door Haar geleid werd, zich reeds een eere-
zuil opgericht in het hart der Nederlandsche
natie, door deze schoone, menschlievende
daad zal ook Haar naam door de jaren
heên voordurend met dankbaarheid worden
uitgesproken door hen, die genezing zullen
hebben gevonden in de stichting, waartoe
door onze hoog vereerde Koningin Emma
op zoo onbekrompen wijze het initiatief ge
nomen wordt.
Gevallen. Te Rotterdam is een glazen-
wasscher van een ladder, twee verdiepingen
hoog, op straat gevallen. Hij bekwam een
schedelbreuk en werd levensgevaarlijk naar
het ziekenhuis gebracht.
Rechtens is aan KONINGIN WILHEL
MINA het koninklijk gezag overgegaan op
’t oogenblik van het overlijden van Haren
Vader, omdat bij diens dood, volgens de
bepalingen der Grondwet omtrent de erfop
volging op den troon, Prinses Wilhel
mina de eerste aanspraken kon doen gelden
op het bezit van de Kroon der Nederlanden,
bij artikel 10 aan de wettelijke nakomelin
gen van wjjlen Koning Willem I verzekerd.
Maar op het tijdstip van het overlijden
van Willem III was de Prinses, die in het
erfelijk bezit trad dier kroon, nog slechts
een tienjarig kind, zoodat volgens artikel
36 voor den duur harer minderjarigheid het
koninklijk gezag moest worden waargeno
men door een Regent.
Op de bij de Grondwet voorgeschreven
wijze was nog tijdens ’s Konings leven in
het Regentschap bij de wet voorzien en was
dit opgedragen aan Hare Majesteit Ko
ningin Emma, de gemalin van Koning
Willem III.
Gedurende acht jaren heeft dit Regent
schap geduurd en eenstemmig is Neêrlands
volk in zijne hulde en zijn dank voor de
wijze, waarop Koningin Emma gedurende
dien tijd in den naam van Hare Dochter
het koninklijk gezag heeft uitgeoefend.
Met de voltooiing van het achttiende le
vensjaar is volgens artikel 31 der Grond
wet de drager der Kroon van Nederland
meerderjarig en dus zelf bevoegd het ko
ninklijk gezag uit te oefenen. Met den 31en
Augustus, die daarom voor geheel Neder
land een feestdag was, allerwege met geest
drift gevierd, is dus KONINGIN WIL
HELMINA getreden in het volle bezit van
het koninkljjk gezag, haar krachtens de
grondwetteljjke regelen erfelijk verzekerd,
Van dien datum ontbreekt dan ook niets
meer aan de bevoegdheid der Koningin om
als zoodanig de rechten uit te oefenen en
de plichten te vervullen van het Hoofd van
den Staat.
Maar de Grondwet heeft nog een plech
tige ceremonie voorgeschreven, waardoor
op zichtbare wijze het feitelijk bezit der
koninklijke macht, de verhouding tusschen
de Erfgename der Kroon en het Nederland
sche Volk wordt bezegeld.
Artikel 51 bepaalt: „De Koning, de re-
geering aanvaard hebbende, wordt zoodra
mogeljjk plechtig beledigd eu ingehuldigd
In de Sociale Stemmen van 31 Augs.
geeft J. J. D. eenige tafereeltjes uit het
ieven
wij enkele ofschoon voor een deel bekend,
om het karakteristieke hier overnemen.
Niet vele dagen na den dood van Haren
Vader, wijlen onzen geëerbiedigden Koning
Willem III, trad ons tienjarig Prinsesje,
in een eigenaardig gevoel harer nieuwe
Waardigheid op hare koninklijke Moeder
toe, en vroeg deze heel naief: „Moeder,
nu is Vader dood: wat moeten de menseden
nu tot mij zeggen
„Als je heel goed oppast“ luidde het
veelbeteekenend antwoord, dan zeggen alle
menschen zeer zeker: „Dag lief kind
Als kind had onze Koningin bijzonder
veel voorliefde voor hare poppen. Ze bezat
daarvan dan ook eene verzameling, dat het
voor onze Hollandsche meisjes was om er
van te watertanden. Ze eens te mogen zien,
was alreeds een lust. Van allerlei waren
er onderjongens en meisjes, soldaten en
Amsterdam, Maandag 5 Sept.
Namiddags 3 Vs uur.
Onder een onbeschrijfelijk enthousiasme
trekt zoo juist de koninkljjke stoet over den
Dam. Het gejubel der menigte gaat van
straat tot gracht. Men wuift met zakdoeken
en juicht zonder ophouden. De oogen vul
len zich met tranen bij het zien der jonge
Koningin, die, in het wit gekleed, naast
hare Moeder in de ivoren koets langzaam
voortrijdt.
De Koningin buigt en wuift met haar
zakdoek en schijnt getroffen door het har
telijke, innig begroeten der honderdduizen
den. Heel Amsterdam met al de vreemde
lingen is één in zjjn hulde.
Het weder heeft zich goed gehouden. Nu
en dan een enkele zonnestraal over de
schitterende uniformen.
De houding van het publiek is voorbeel
dig. Geen wanklank wordt gehoord. De
politie is uitnemend en vol égards voor hen,
die inlichtingen wenschen.
Het was een schoon oogenblik toen het
koninkljjk rfltuig zichtbaar werd en een
daverend gejuich de muziek overstemde»
Ontroering en enthousiasme vereenigen zich.
Een schoone dag, een belofte van loyale
trouw voor de toekomst.
Namiddags 4 uur.
Zoo juist verschijnt de Koningin op het
balcon van het Dampaleis, waar zij wordt
toegejuicht door eene enthousiaste menigte.
De Dam is tot de kleine klinkers voor het
Paleis door nieuwsgierigen bezet. Tot op
de daken zitten de menschen en houden
niet op de Koningin toe te wuiven. Wan
neer de Regentes in lila gekleed zich bij
haar voegt, gaat er een nieuw gejubel op.
Het gedrang is zeer groot, maar niet wan
ordelijk. De circulatie geschiedt geregeld,
dank gjj de goede stemming van het publiek-
Namiddags 7lh10 uur.
op het Broerekerkhof, op de Koemarkt en
op het water tusschen Groote Markt en
Appelmarkt.
Namiddags 810 uur.
bij de versiering op het Broerekerkhof.
De versiering op het Broerekerkhof blijft
tot en met 11 September bestaan en dage
lijks toegankelijk.
DE FEESTCOMMISSIE.
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
binnen de stad Amsterdam in eene open
bare en vereenigde vergadering der Staten-
Generaal.14 In overleg met en in naam van
de Koningin is bij een door Koningin Emma
genomen koninklijk besluit die plechtige
beëediging en inhuldiging bepaald op Dins
dag 6 September 1898.
Heden dus, des ochtends te 11 ure, is
de feitelijke aanvaarding van het koninklijk
gezag door Hare Majesteit KONINGIN
WILHELMINA op de voorgeschreven
plechtige wijze gesanctioneerd. Toen is
door Haar in de vereenigde zitting van
beide Kamers der Staten-Generaal de vol
gende eed op de Grondwet afgelegd
„Ik zweer aan het Nederlandsche volk,
„dat Ik de Grondwet steeds zal onder
houden en handhaven.
„Ik zweer, dat ik de onafhankelijkheid
„van het grondgebied des. Rijks met al
„mijn vermogen zal verdedigen en bewa-
„ren dat Ik de algemeene en bijzondere
„vrijheid en de rechten van al Mijne
„onderdanen zal beschermen, en tot in
standhouding en bevordering van de
„algemeene en bijzondere welvaart alle
„middelen zal aanwenden, welke de wet-
„ten te Mijner beschikking stellen, zooals
„een goed Koning schuldig is te doen.
„Zoo waarlijk helpe Mij God almach
tig I”
Onmiddellijk daarna werd KONINGIN
WILHELMINA in naam van het Neder
landsche volk als zijne Koningin gehuldigd
door de plechtige verklaring, uitgesproken
door den Voorzitter der Vereenigde Ver
gadering, Mr. A. van Naamen van Eemnes,
en vervolgens door hem en alle aanwezige
leden der Staten-Generaal, hoofd voor hoofd,
beëedigd of bevestigd
„Wij ontvangen en huldigen, in naam
„van het Nederlandsche volk en krachtens
„de Grondwet U als Koningin ;wij zweren
„(beloven), dat wij Uwe onschendbaarheid
„en de rechten Uwer kroon zullen hand
haven; wij zweren (beloven) alles te
„zullen doen wat goede en getrouwe
„Staten-Generaal schuldig zijn te doen.
„Zoo waarlijk helpe ons God almachtig I
(Dat beloven wij.)11
Aan deze plechtige handeling, waardoor
het verbond tusschen de laatste afstamme
linge uit het stamhuis van Oranje-Nas-
sau en het Nederlandsche Volk is be
zegeld, werden alle ingezetenen, zooals de
wensch reeds veelvuldig uitgesproken werd,
door het luiden der klokken in alle gemeen
ten des lands herinnerd
Gedachtig aan de oude spreuk van Haar
Geslacht„c’est moi Nassau V en aan het
Koninklijk devies „Je Maintiendrai"heeft
dan het Nederlandsche volk de onbetwist
bare zekerheid erlangd, dat zijne vrijheid
en zijne rechten veilig zullen zijn onder de
hoede zijner Koninginne.
Bolswardsclie Courant
VAN
TE
I
I
F