NIEUWS EN ADVERTENTIEBLAD
U S TM.
BOLS WAR O EN WONSERAOEEE.
No. 80. Verschijnt Donderdags en Zondags. Zeven en dertigste Jaargang. 1898.
DONDERDAG 6 OCTOBER.
BINNENLAND.
VOOR
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
bij het vuur tengevolge waarvan haar kleer
tjes in brand geraakten. Eer de moeder,
die op het hulpgeschrei was toegeschoten,
de vlammen kon blusschen, was het kind
zoodanig met brandwonden overdekt, dat
het kort daarop overleed.
Toen Zondagavond de conducteur der
Staatsspoor Wilbers van Venloo zich te
Blerik op de kermis bevond, kreeg hij van
een onbekend persoon een slag op het hoofd
met een scherp voorwerp, waaraan hij is
overleden.
De politie heeft reeds eenige arrestatiën
gedaan.
Uit Drente schrijft men
Bij het meerendeel der kleine landont-
ginners in Drente, zoowel die op veen- als
zandgronden, heerscht nog de meening, dat
men zonder de schapenhouderij geen land
ontginnen kan. De heideschapen vinden in
den zomer den kost in de heide en worden
in den herfst en de wintermaanden in de
uitgestrekte groenlanden geweid. Men houdt
deze dieren voor de mestbereiding, en is er
nog te weinig van overtuigd, dat de kosten
van deze schapenhouderij vaak te hoog zijn
in verhouding tot de voordeelen, die zij
oplevert.
Het meest is het toezicht over die schapen
toevertrouwd aan schoolgaande knapen of
meisjes, die door dit toezicht langen tijd
achtereen uit te voeren, moreel bedorven
worden en van alle beschaving verstoken
blijven. Voorts worden deze jeugdige vee-
opzichters menigmaal bekeurd, wegens het
laten loopen van vee in anderer weide en
leeren zoodoende op zeer vroegtijdigen leef
tijd de gevangenis kennen, waarin zij zich
al het weerzinwekkende eigen maken.
Honderden van deze jeugdige misdadigers
maakten in de laatste jaren met het buis
van bewaring te Borger kennis, waarvan
de meesten uit de achterbuurten der ge
meenten Odoorn en Emmen afkomstig waren.
Door de toenemende kunstbemesting
neemt de schapenhouderij met elk jaar klei
neren omvang aan, ten gevolge waarvan
ook het aantal der bovenbedoelde overtre
dingen vermindert. Spoedige invoering van
leerplicht zou hier zeer gewenscht zijn.
Bij ’s Heerenberg waagde het een
Hollandsch boertje 300 kilo kaas over de
Pruische grenzen te brengen en dit op
klaarlichten dag, zonder hiervan bij het
Duitsche grenskantoor aangifte te doen. De
Pruisische commiezen kregen hem spoedig
in de kijkers. De man verontschuldigde zijn
verzuim, dat hij geen Pruisisch geld bezat.
De commiezen geloofden dit niet, zoodat de
man voor zijn verzuim 300 Mark boete zal
moeten neerleggen.
Dr. Vermeulen te Barendrecht werd
geroepen tot het constateeren van den dood
van een plotseling overleden werkman. De
geneesheer bemerkte, dat geneeskundige
hulp was verleend geworden en genees
middelen waren geleverd door een onbe
voegde. De nog overgebleven geneesmiddelen
nam hij mede en zond hij aan den officier
van justitie te Dordrecht, die een lijkschou
wing heeft bevolen.
Er zjjn weder inbrekers aan den arbeid,
nu hier dan daar in ons land. Zondagavond
hebben zij een thee- en koffiemagazijn aan
de Jacob-van-Campenstraat te Amsterdam
bezocht. Zij vonden slechts f 1,50 en schijnen
gestoord te zjjn, want een penantkastje,
waarin een zak met klein geld lag, was
ongeschonden, terwijl een linnenkast wel
was opengebroken. Door den tuin zijn ze ont
snapt. Een paar bottines lieten zij daar
achter.
Men schrijft uit Zeeuwsch Vlaanderen
Ofschoon men iederen dag de tjjding kan
verwachten, dat de Belgische grenzen open
zijn voor den invoer van fokvee, gaan de
smokkelaars in deze streken maar voort
hun gevaarlijk beroep uit te oefenen.
Bjjna iederen dag kan men hier of daar
koeien ontmoeten, die bestemd zijn om
’s nachts een tochtje over de grenzen te
maken.
Er schijnt in de beide Vlaanderens veel
vraag te zjjn naar Nederlandsche fokvee,
zoodat daar voor schoone kalfkoeien een
goede prjjs betaald wordt.
De zucht naar winst is de oorzaak, dat
de smokkelaars bun vrijheid wagen en
maar voortgaan met het frauduleus invoeren
van Hollandsch vee,
Gisterenmorgen bjj aankomst van den
eersten trein uit Breda te Rozendaal waren
in een wagon, die geheel volgeladen was
met levend vee met bestemming naar En
geland, twee kalveren onder den voet ge
raakt en letterlijk doodgetrapt.
De Alkmaarsche meelfabriek heeft
aan hare contractanten, die nog meel in
Te Schin op Geulle wordt een ge-
meente-ontvanger gevraagd. Jaarwedde f70.
Natuurljjk moet daarvoor borg gesteld wor
den.
37 Javanen, zoowel vrouwen als man
nen, afkomstig van de Tentoonstelling „In-
sulinde" te ’s-Gravenhage, houden thans
tjjdeljjk verblijf in een villa op den straat
weg naar Laren, welke villa welwillend
daartoe is afgestaan door mevrouw Levysohn
Norman, waarschjjolijk uit sympathie voor
het volk, waaronder zjj zoolang geleefd
heeft. Dageljjks maken de Javanen uitstapjes
en ook dezer dagen stapten 3 vrouwen en
3 mannen, gevolgd door een talrjjk gevolg
van schooljeugd, den alom bekenden Rozen
boom van Hagen binnen, alwaar zj] eenige
verfrisschingen gebruikten. Zondag trokken
van Naarden, Laren en Bussum vele lieden
op naar de villa om de Javaantjes te zien.
Zij zagen echter weinig, omdat de Javaantjes
binnenshuis bleven tengevolge van den
Noord-Oosten wind. Zjj denken tot half
Oct. te bljjven.
Manslag. Te Hilversum werden Zater
dagavond twee boerenknechts door eenige
personen, die een veete tegen hen hadden,
aangerand. Een der knechts wist te ont
komen doch de tweede schijnt duchtig toe
getakeld te zjjn, althans zjjn baas vond hem
den volgenden morgen dood op de deel,
met een snede op de buitenzjjde van de
linkerhand. In de boerderjj waren geen
bloedsporen te vinden. De politie heeft direct
een onderzoek ingesteld.
Treurig. Te Bredenbroek (gem. Gen-
deringen| kwam een achtjarig meisje te dicht
fluisterden waren we niet gedachtig aan de
groote waarheid „dat er altjjd iets van bljjft
hangen," en de laster vaak zulke treurige
gevolgen heeft.
En als wjj nu den laster nog maaralleen
te danken hadden aan onze vjjanden, dan
zouden we het bestaan van deze hatelijke
ondeugd nog eenigszins kunnen verklaren,
maar we komen tot een andere conclusie,
indien wjj eens konden afluisteren wat onze
vrienden van ons zeggen, want, mijne lezers
en ook lezeressen, daarop valt vooral den
nadruk. Uit het kringetje van hen die we
onze vrienden noemen, die wjj tot nog toe
met vriendenoogen aanzagen, daaruit wordt
juist vaak het vonkje van den laster aan
geblazen tot een onheilspellend groot vuur.
Ik las eens ergens een geestig geschreven
epistel met den titel: „Wat onze vrienden
wel van ons zeggen." En o lieve deugddaar
kwamen die vrienden slecht weg en ver
dienden per slot van rekening alleen maar
den naam van schjjnvrienden te dragen. En
hoewel ik mjj nu alles niet meer herinner
wat er in dat opstelletje alzoo te berde kwam,
een enkel voorbeeld bljjve niet achterwege.
Er is een groot gezelschap bjjeen, mevrouw
A heeft visite, en zooals gewoonljjk komt
deze en gene op ’t tapjjt, natuurljjk een af
wezige (want de laster is niet gewoon met
open vizier aan te vallen.) De besprokene
behoort ook tot den vriendenkring en is door
drukke huiselijke bezigheden verhinderd om
van de partjj te zijn. Nu valt de aandacht
natuurlijk op de oorzaak van die afwezigheid
en er wordt gezegd„Ja, mevrouw B is eene
degeljjke vrouw, ze gaat geheel op in hare
huishouding, en gunt zich zelfs geen enkele
uitspanning, maar let wel lezer, want nu
komt de aap uit de mouw, „er is dan
ook niet veel aan in gezelschap, want wat
heeft men aan iemand die alleen over huis
houding en kinderen kan meepraten, en ver
der met den mond vol tanden zit
Nu is bovenstaande weinig vleiende insi
nuatie nog niet zoo heel gevaarljjk, omdat
ze mevrouw B’s goeden naam niet direct
aantast, maar er dient op gewezen dat het
de lieve vriendinnen zjjn, die achter haar rug
op deze wjjze van genoemde dame spreken.
Op een anderen keer is mjjnheer N. N.
de dupe. „O wel zeker, zoo luidt het, hjj is
een flink koopman met een helder verstand
en veel doorzicht in zaken," maar daar
heb je het weer, „’t is jammer dat hjj wel
eens wat veel uitgaat, men heeft hem zelfs
eenigzins onbekwaam de sociëteit zien ver
laten." Nog andere bjjzonderheden worden
opgesomd, en voor er een dag voorbjj is, is
mjjnheer N. N. een dronkaard geworden van
de ergste soort, dank zjj de lastertaal uit
zijnen vriendenkring.
Mjj dunkt lezer, commentaar is verder
overbodig. Laat ons elk in onzen kring, de
laster weren, die groote ondeugd, die als
de kanker voortwoekert in onze samenleving
en dan vooral een wacht voor onze lippen
zetten, als het er op aankomt om door las-
terljjke taal onzen naaste te benadeelen.
Een predikant had in zjjne dorpsgemeente
een menigte misbruiken en slechte gewoonten
willen tegengaan maar sommigen hadden
hem dit zeer kwaljjk genomen en allerlei
laster tegen hem uitgestrooid. Toen nu ge
zegde predikant plotseling ziek werd en ster
ven ging, toen begon het dien lasteraars toch
van binnen te branden en wilden zich met
hun dominee verzoenen.
„Wjj zien nu in," zeiden zjj, toen zjj in de
pastorie waren toeg^laten, „dat wjj onrecht
deden en wjj willen alles weer goed maken.
Kunt, wilt gjj ons vergeven
„Ik heb u reeds lang vergiffenis geschon
ken," was zjjn antwoord. „Maar gjj wilt alles
weer goed maken, niet waar?"
„Zeker" zeiden zjj.
„Welnu, hernam hjj, dan heb ik ook een
verzoek aan u, wilt gjj daaraan voldoen
„Gaarne," riepen allen uit eenen mond.
„Neme dan één van u,“ klonk het van het
ziekbed, „dat kussen en beklimme hjj daar
mee den toren. Dan moet hjj een venster
openen en al de veeren uit dit kussen om
zich heen strooien,"
Een der aanwezigen deed geljjk gevraagd
was, en teruggekomen, zeide hij„Nu do
minee ik heb uw wensch vervuld."
„Dit is het eerste gedeelte van mjjn ver
zoek," antwoordde de zieke, „het andere be
treft u allen. Gaat heen en zoekt alle veeren
bjj elkaar en doet ze weer in dit kussen, en
legt het weer onder mjjn hoofd, zoo kan ik
gerust sterven."
Toen zetten -ze groote oogen op tegen den
dominee, van wien zjj dachten dat hjj niet
meer bjj zjjn verstand was. „Maar dat is
immers onmogeljjk," zeiden zjj, „de wind heeft
die veeren overal verstrooid/
„Dat is het juist, wat ik u wilde laten
gevoelen," zeide de predikant, pjjnljjk
lachend." Gij zeidet, dat ge alles weer wildet
goedmakenmaar dat kunt ge niet. Als men
gelasterd heeft kan men daarover wel berouw
hebben, maar het kwaad dat men stichtte,
kan men nooit weder geheel herstellen. Er
bljjft altjjd wat van hangen."
Toen bovenstaand oud verhaaltje mij on
verwacht in handen viel, gaf me dit veel stof
tot nadenken en zag ik kristalhelder de
waarheid in van het laatste gezegde. „Er
bljjft van den laster altjjd wat hangen."
Er is inderdaad slechts weinig toe noodig
om iemands goeden naam te bezoedelen en
hem tot de dupe te maken van laster en
achterklap, want, wjj menschen, zjjn allen
maar al te zeer geneigd om den splinter in
het oog van onzen broeder te zien en den
balk in het onze niet op te merken. En als
er ooit sprake is van overdreven voorstel
lingen, dan is het in dit opzicht vooral van
toepassing, dat we steeds een vergrootglas
gebruiken bjj het zien van anderer gebreken
en onze eigene daarbjj vergeten. Dat we het
in het breede uitmeten waar onzen buurman
zjjne tekortkomingen heeft, maar het schoen
tje niet aantrekken dat ons zelf bjj voorkeur
zou passen, waar er sprake is van een begane
fout, een misslag of iets dergeljjks. En de
laster, ze is, helaas, geljjk aan een sneeuw
val, die van een hoogte gljjdend onder het
neervallen in omvang toeneemt, zoodat hjj
ten laatste een schrikwekkende grootte heeft
bekomen, velen verpletterend in zjjn vaart,
■zoodat niemand in staat is het onheil dat
werd toegebracht te herstellen. Want, hoe
nietig ook in den aanvang, een gerucht dat
van mond tot mond gaat, neemt allengs in
omvang toe, en wordt versterkt en overdre
ven bjj elke vernieuwde mededeeling, zoodat
we hieruit kunnen opmaken dat laster en
achterklap veelal ook maar al te bereidwillig
worden aangehoord en wereldkundig gemaakt.
Ja, lezersde laster is een waar monster,
veelal geboren uit lediggang, want hjj, die
lust heeft in zjjn dagelijkschen arbeid kan
tjjd, noch ambitie hebben voor het bespreken
van zjjns buurmans zaken. Vervolgens ont
vangt laster het aanzjjn uit jaloezie, daar
velen afgunstig zjjn op den voorspoed, de
onbesprokenheid, de degel jjkheid van anderen
"Want dikwjjls zien we in onzen naasteniet
gaarne datgene uitblinken, wat bjj ons zelf
door afwezigheid schittert. Dit kan het dui
veltje van de jaloezie, daar binnen in ons
meestal niet verdragen, en één enkel woordje
somtjjds, schjjnbaar onschuldig daarheen ge
worpen, kan de oorzaak worden dat er wan
trouwen ontstaat in het gedrag van ons slacht
offer, zoodat bjjvoorbeeld zjjn naastenliefde
als zelfzucht, zjjn bescheidenheid als nederige
hoogmoed, zjjn hulpvaardigheid als eigen
belang wordt uitgekreten, en wjj... we heb
ben iemand kwaad gedaan, zonder te bevroe
den wellicht hoe groot dat kwaad wel was,
yrant toen we slechts dat eene woordje
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
koop hadden, medegedeeld, dat zjj verhin
derd is geworden, aan dat contract te vol
doen, zich op force majeure beroepende.
Nu, met uitzondering van enkelen, zullen
de meeste bakkers er niet rouwig om zjjn,
want velen hadden nog meel a f 16,15 en
f 14 te ontvangen. (Ned. Bakkers-Crt.)
Marie. Ik zou den besten man van
de wereld niet willen trouwen.
Mina. Dien kun je ook niet meer krijgen,
daar ben ik mee geëngageerd.
Nijega, 1 Oct Door den veehandelaar
S. D. alhier werden Donderdagavond j. 1.
in eene weide nabij Leeuwarden eenige
koeien gebracht. Vrijdagmorgen kwam hjj
tot de onaangename ontdekking, dat één
der beste beesten verdwenen was. Tot nu
toe was alle zoeken vruchteloos.
Heerenveen, 3 Oct. De centrale bu
reaux der Nederl. Tramweg-Maatschappij
worden met Mei a. s. of misschien nog
vroeger van hier naar Leeuwarden ver
plaatst. Verschillende ambtenaren hebben
reeds bevel gekregen zich te Leeuwarden
van woningen te voorzien.
Dat dit besluit hier met leedwezen ver
nomen is, laat zich denken.
Leeuwarden, 2 Oct. Vrijdagmiddag
arriveerde hier met den sneltrein een veld
wachter uit Heerenveen, om te zoeken naar
een vrouw, die bij een paar behoeftige ar
beiders aldaar, vermoedelijk in den laten
avond van den vorigen dag, enkele stukken
ondergoed had ontvreemd, die buiten te
drogen hingen. Zij was naar hier terugge
gaan, na te Heerenveen tevergeefs om onder
dak te hebben gevraagd. De veldwachter
vond haar echter niet in de stad en ver
moedde toen, dat ze wel te voet de reis zou
hebben aanvaard, waarom hjj ook den wan
delstaf opnam. Ongeveer twee uren van hier
ontmoette hij werkeljjk een vrouw met een
pakje bjj zich en zei „op goed geluk af"
dag Dientje 1 Dag mijnheerwas het ant
woord. De man der wet knoopte toen een
gesprek met haar aan, vroeg zeer belang
stellend naar den inhoud van het pakje en
al spoedig bleek, dat de ontvreemde goederen
zich daarin bevonden. Dientje werd nu ge
arresteerd en, daar men den trein naar
Heerenveen met meer kon halen, vervolgde
men loopende den weg. ’s Avonds laat kwam
de veldwachter met z’n arrestant te Hee
renveen aan en deze laatste werdonmiddelljjk
naar Crackstate overgebracht.
Donkerbroek, 1 Oct. Heden, bjj de
opening der jacht, heeft de jager H. de Groen
al dadel jjk zeven hazen geschoten. Het jacht
veld in deze environs moet ruim van hazen
zijn voorzien.
Opsterland, 3 Oct. Te Gorredjjk wor
den pogingen aangewend, om de daar be
staande bamboes-industrieenbloemkweekerjj
van den heer W. F. Maréchal te doen om
zetten in eene Naamlooze Vennootschap,
ten einde op krachtige wijze de zaken door
te zetten. Door eene commissie is gerap
porteerd, dat een kapitaal van f 2701)0 vol
doende wordt geacht om de zaak met succes
te kunnen drijven. Naar matige berekening
zou de jaarlijksche omzet der zaak 23 dui
zend gulden kunnen bedragen. Een 9 tal
invloedrjjke ingezetenen heeft zich vereenigd
om te trachten het gewenschte doel te be
reiken, door het uitschrjjven eener geld-
leeniug, groot f 27,000, in aandeelen van
f 100, f 250, f 500 en f 1000. De commissie
roept den steun in van allen, die belang
stellen in de voormelde njj verheidsonderne-
ming, die eene goede toekomst kan tegemoet
gaan, doch tevens de medewerking van hen,
■die verbetering in het lot van den arbeider
beoogen, door het aanmoedigen van een tak
van njj verheid, die aan velen thans reeds
brood verschaft en dit in ruimer mate kan
doen.
Opsterland, 3 Oct. Hoewel er wegens
het fraaie weder nog weinig te zeggen valt
omtrent den stand van de wildbaan, vooral
wat hazen betreft, hebben de zonen Nim
rods 1.1. Zaterdag toch alle reden tot tevreden
heid gehad. Te Hemrik schoten de heeren
V. de Sluis 24 bazen, 9 patrijzen en eenig
ander wild, te Terwispel bemachtigden de
heeren Van Dam en Posthuma van Gorre
djjk 7 hazen en 1 patrijs enz. terwjjl de
heer S, W estra van Lippenhuizen, die ook
te Terwispel joeg, 8 hazen en 1 patrijs
schoot Patrjjzen zjjn er weinig, naar we
vernemen.
Utingeradeel, 3 Oct. Door den ge-
meente-veldwachter J. Reiding te Akkrum
is proces-verbaal opgemaakt tegen een vee
houder aldaar, wegens het niet aangeven
van het heerschen van schurft onder zjjne
schapen, welke ziekte door een veearts ia
geconstateerd onder een koppel van 48 stuks»
Ueplc. Adv. Uk
•4
Bolswardsche Courant
